występują wprawdzie z niską stałością, niemniej jednak w liście florystycznej dyskutowanych fitocenoz rola roślin z klasy Querco-Fagetea jest niebagatelna (17 taksonów z V-II stopniem stałości i 14 gatunków sporadycznych). Rośliny borowe klasy Yaccinio-Piceetea reprezentowane są zaledwie przez Dryopteris dilatata (III) oraz Yaccinium myrtillus (II).
Dominacja Rubus hirtus wpływa ograniczająco również na bryoflorę. Zwarcie warstwy mszaków jest znikome, czasem sięga 10%.
Dyskusja
Wyodrębniona postać z A bies alba, jak pisze Kasprowicz [1996], wykształca się w lasach zagospodarowanych, do których sztucznie wprowadzano jodły. Zdjęcie 6 w tabeli 18 wybitnie nawiązuje do płatu sztucznej jedliny, opisanej przez wspomnianego autora z Babiej Góry. W obu przypadkach w runie dominuje Impatiens noli-tangere. Na degeneracyjny charakter płatów Dentario glandulosae-Fagetum z masowym udziałem tego gatunku zwracał już uwagę Dzwonko [1986]. W płatach z Abies alba odnotowano ponadto większy udział takich gatunków jak: Galium odoratum, Galeobdolon luteum, Dryopteris fdix-mas.
Antropogeniczne pochodzenie wydaje się mieć również płat z wyraźną dominacją Alnus glutinosa w warstwie drzew, pod okapem którego stwierdzono intensywne odnawianie się buka, zarówno w runie jak i w podszyciu (por. zdj. 2 w tabeli 18). Brak gatunków ze związku Alno-Ulmion wyklucza jego identyfikację z degeneracyjną postacią łęgu. Ciekawe stosunki florystyczne przedstawia także zdjęcie 10, w którym świerk współdominuje z jaworem, którym towarzyszą: buk, modrzew, jesion i dąb szypułkowy. Uwagę zwraca zupełny brak odnowień wszystkich gatunków drzewostanotwórczych, za wyjątkiem buka. Pod ażurowym okapem Picea abies i Larix decidua dogodne warunki rozwoju znalazł Sambucus nigra (epilobietyzacja). Nadmiar gatunków iglastych w drzewostanie wpłynął negatywnie na skład runa. Klasa Querco-Fagetea w tym przypadku reprezentowana jest zaledwie przez Lysimachia nemorum.
W omawianych zbiorowiskach stwierdzono łącznie trzy formy degeneracyjne: fruticetyzację, neofityzację (obecność Larix decidua i Pitius syhestris) oraz epilobietyzację. Częstym przejawem antropopresji jest pinetyzacja, polegająca na zbyt licznym udziale gatunków iglastych w płatach Dentario glandulosae-F agetum. Część fitocenoz posiada ponadto uproszczoną strukturę i skład drzewostanów; nie można jednak w tych przypadkach jednoznacznie mówić o monotypizacji.
-97-