lekturki, 1 merton, Robert King Merton


Robert King Merton

Nauka i demokratyczny ład społeczny

-nauka jest uzależniona od czynników społecznych, ma okresy wzlotów i upadków;

Nauka i społeczeństwo

-uczeni zauważając coraz częstsze ataki przeciw nauce, zauważyli, że ich pozycja zależna jest od struktury społecznej, jest to przejaw kryzysu, nauka staje w punkcie wyjścia (takim jak w XVII w.), musi wiec, na nowo przeanalizować zasady swojego działania, sformułować je i uzasadnić;

-kluczowe jest uświadomienie przez uczonych faktu, że nie są odizolowani od społeczeństwa, ale są integralną (i funkcjonalną) jego częścią;

-nauka najczęściej oznacza:

  1. zespół określonych metod gromadzenia i uzasadniania wiedzy;

  2. zasób wiedzy powstałej wskutek zastosowania owych meto;

  3. zespół wartości i norm kulturowych kierujących działalnością określaną jako naukowa;

  4. jakąkolwiek kombinację powyższych punktów;

-Merton zajmuje się normami określającymi naukę (nakazami moralnymi, a nie technicznymi), dlatego artykuł ten jest z dziedziny socjologii wiedzy, a nie metodologii;

-etos nauki to zabarwiony emocjonalnie zespół wartości i norm uważanych za obowiązujący ludzi nauki- kształtuje superego uczony;

-Merton zakłada, że: „rozwój nauki umożliwia demokratyczny ład społeczny, który jest jednocześnie integralną częścią etosu nauki”; zaznacza, że to nie znaczy, iż nauka rozwijać może się jedynie w porządkach demokratycznych, ale zastanawia się jaki system może dać nauce najpełniejszy rozwój (ciekawe jaki miał na myśli);

Etos nauki

-instytucjonalnym celem nauki jest powiększanie zasobu potwierdzonej wiedzy, metody służące do jego osiągnięcia pozwalają na zdefiniowanie nauki jako empirycznie potwierdzonych i logicznie spójnych przewidywań;

-w etosie współczesnej nauki zawarte są cztery zespoły nakazów instytucjonalnych:

  1. uniwersalizm:

-twierdzenia, które mają zostać uznane za prawdziwe musza odpowiadać ustalonym wcześniej kryteriom- zgodności z obserwacją oraz posiadana wcześniej wiedzą (?);

-nie mają znaczenia subiektywne cechy uczonego, liczy się tylko wynik naukowy;

-nauka jest połączona ściśle ze społeczenstwem, nie może więc prawidłowo funkcjonować w systemie, który kwestionuje powyższe zasady uniwersalizmu (np. w systemach etnocentrycznych);

-rozwój nauki wymaga, aby kariery naukowe, były możliwe dla wszystkich utalentowanych w tej dziedzinie, a wiec najbardziej efektywnie rozwijać będzie się w systemach, które zapewniają możliwość takiej kariery wszystkim zainteresowanym, bez względu na ich indywidualne cechy (rasa, religia itd.)

-stopień, w jakim społeczeństwo jest demokratyczne, umożliwia stosowanie uniwersalnych kryteriów w nauce;

  1. „komunizm”:

-osiągnięcia naukowe powinny być dobrem wspólnym, a nie własnością odkrywcy;

-etyka naukowa ogranicza prawa własności do minimum- prawami tymi w zasadzie są jedynie szacunek i uznanie dla uczonego;

-innym elementem etosu jest wymóg wymiany informacji i publikowanie wyników badań (uczony, jako, że nie jest właścicielem tego co odkrył, nie ma prawa tego zatajać);

-osiągnięcia naukowe opierają się na współpracy uczonych i mają charakter kumulatywny;

-„komunizm” etosu naukowego stoi w sprzeczności z definicja technologii, jako własności prywatnej w gosp. Kapitalistycznej, prawa patentowe hamują rozwój nauki, są różne propozycje przezwyciężenia tego stanu: a) wynagradzanie odkryć w kapitalizmie ich upowszechnianie; b) przejście do socjalizmu (to nam powiedział);

  1. bezinteresowność:

-bezinteresowność jest instytucjonalna norma etosu naukowego, więc postrzeganie jej leży, pod groźbą sankcji (lub, jeśli została zinternalizowana, pod groźbą konfliktu wewnętrznego), w interesie uczonych;

-działalność naukowa podlega bardzo ostrej kontroli środowiska naukowego- z powodu wymogu sprawdzalności;

-tak więc, nakazy instytucjonalne i względy praktyczne w tej kwestii mocno się pokrywają, co sprzyja instytucjonalnej stabilności;

  1. zorganizowany sceptycyzm:

-jest to nakaz zarówno instytucjonalny, jak i metodologiczny;

-polega n a zawieszeniu sądu do czasu, kiedy zostaną zebrane fakty7 i przeprowadzona zostanie ich bezstronna analiza wg kryteriów empirycznych i logicznych;

-ponieważ nauka nie rozróżnia świata na święty i świecki, może stanąć w konflikcie z innymi instytucjami;

-jest to źródłem zorganizowanego buntu przeciw ingerencji nauki w inne dziedziny ludzkiej działalności; wychodzi on zarówno od religii, jak i grup ekonomicznych, czy politycznych;

-opór ten w nowoczesnych państwach totalitarnych prowadzi do zawężenia pola dostępnego działalności naukowej;



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Merton Robert King Struktura społeczna i teoria socjologiczna
Forgotten Realms Double Diamond Triangle Saga 01 Abduction # J Robert King
J Robert King Anthology Realms of the Underdark
Robert Merton Struktura społeczna i anomia
Funkcjonalizm strukturalny Talcotta Parsonsa i neofunkcjonalizm Roberta Mertona
5 Robert K Merton Zestaw ról, zestaw statusów społecznych i sekwencje statusów społecznych w czasie
Roberta Mertona koncepcja ethosu uczonych
Robert Merton Struktura społeczna, a anomia
Robert K[1] Merton Samospełniające się proroctwo
11 Robert K Merton Wstepna lista własciwosci grupy
Robert K[1] Merton TYPY INDYWIDUALNEGO PRZYSTOSOWANIA
Neofunkcjonalizm Roberta Mertona
Merton, stuktura biurokratyczna
R. Merton - struktura społeczna i anomia - notatka, Makrostruktury społeczne
Merton
Mądrość pustyni Merton

więcej podobnych podstron