historia polski, prawo ii rp, Rozdział szósty


UNIFIKACJA I KODYFIKACJA PRAWA

Komisja Kodyfikacyjna.

Kodyfikacja prawa i postępowania karnego.

Kodyfikacja prawa i postępowania cywilnego.

PRAWO I POSTĘPOWANIE CYWILNE

Źródła prawa cywilnego.

Zasady prawa cywilnego.

Prawo cywilne - regulowało sytuację rodziny i stosunki między jej członkami (osobiste i majątkowe), oraz własność, wymianę dóbr i świadczenia usług.

  1. Zasada nienaruszalności własności prywatnej - konstytucja marcowa nie uznawała prawa własności jako prawa bezwzględnego, pomimo, że uznawała je za podstawę ustroju społecznego i porządku prawnego. Ograniczano je jednak, min. ustawą o reformie rolnej.

  2. Zasada formalnej równości podmiotów prawa cywilnego - utrzymana ze wszystkim ograniczeniami wynikłymi ze zdarzeń faktycznych.

  3. Zasada swobody umów - potwierdzona przez kodeks zobowiązań, ograniczona przez porządek publiczny i dobre obyczaje → ograniczenia wynikające z rozładowywania napięć społecznych (np. reglamentacja cen, klauzule generalne, prawo pracy i inne przepisy, np. dotyczące lokatorów)

  4. Zasady bezpieczeństwa obrotu i harmonijnego współżycia ludzi - miała zastosowanie też w przepisach zaborczych i nowych polskich, np. w ustawodawstwie waloryzacyjnym (przeliczanie wartości walut)

Przepisy ogólne prawa cywilnego.

Prawo rodzinne.

Prawo rzeczowe.

Prawo spadkowe.

Prawo zobowiązań.

Prawo handlowe.

Prawo spółdzielcze.

Postępowanie cywilne.

PRAWO I POSTĘPOWANIE KARNE

Źródła prawa karnego.

Zasady polskiego prawa karnego.

  1. Zasada subiektywizmu - indywidualizacja winy i kary - sprawca nie odpowiadał za okoliczności i następstwa czynu, których nie mógł przewidzieć, uzależnienie odpowiedzialności od stanu umysłowego, wieku (wykluczenie do 13, warunkowo 13-17 lat).

  • Zasada humanitaryzmu - indywidualizacja odpowiedzialności i kary, ograniczeniu środków represji karnej (min. kara śmierci jako wyjątkowa), rozbudowa środków wychowawczych i poprawczych, instytucji warunkowego zawieszenia lub zwolnienia części kary. Tez zatarcie skazania.

  • Wprowadzenie środków zabezpieczających - lecznicze dla psychicznie chorych (całkowicie lub częściowo niepoczytalnych); lecznicze dla alkoholików i narkomanów; przymusowe, stosowane wobec osób dopuszczających się czynów wynikających ze wstrętu do pracy; przymusowe, stosowane wobec recydywistów i przestępców zawodowych. Jako kary dodatkowe, rozpoczynające się po odbyciu kary. → krytyka z powodu ograniczania zasady humanitaryzmu, nullum crimen sine lege i praw obywatelskich.