pspodst, PSYCHOPATOLOGIA OG˙LNA


PSYCHOPATOLOGIA OGÓLNA

opisuje objawy zaburze psychicznych oraz wyjania znaczenie uywanych nazw

ROZKOJARZENIE MYLENIA (dissociatio) - brak zwizku logicznego midzy poszczególnymi fragmentami wypowiedzi, nawet midzy poszczególnymi zdaniami;

NIEPRAWIDOWOCI PSYCHICZNE U CZOWIEKA ZDROWEGO:

Objawy psychopatologiczne = bliej nieokrelone zaburzenia psychiczne;

[“Objaw” uywany zamiennie z “cech” - g. dotyczy opisu zaburze osobowoci oraz niedorozwoju psychicznego]

Zespó psychopatologiczny - zbiór objawów, wystpujcych cznie i przez to charakterystyczne dla niektórych osób.

[Zespó maniakalny - podwyszenie nastroju, przyspieszenie toku mylenia, pobudzenie ruchowe]

Symptomokompleks - pojcie zblione bardziej do objawu; np. niepokój ruchowy.

Wymiar - pewna jako, wystpuj ca z rónym nasileniem, okrelany przez podanie jednego z biegunów: ekstawersja - introwersja; dominacja - ulego.

Proporcja - pojcie uywane szczególnie, gdy zaistnieje potrzeba wyranego podkrelenia wspóistnienia u tego samego czowieka dwóch jakoci, np. staoci emocjonalnej i chwiejnoci (wobec rónych okolicznoci i zada).

[ Autyzm - zamykanie si w wiecie dozna psychotycznych, izolowanie si od innych ludzi i otoczenia.

Postawa syntoniczna - denie do wchodzenia w kontakty z ludmi.]

Wraenie - elementarne zjawisko psychiczne, które polega na odzwierciedleniu cechy przedmiotu dziaajcego na receptor; poznawcze zjawisko (proces) psychiczne; okrelenie pojedyczej cechy, zjawisko izolowane.

Spostrzeenie - poznawczy proces psychiczny, polegajcy na odzwierciedleniu przedmiotu dziaajcego na receptor lub receptory; odzwierciedlenie caego przedmiotu; podstawa procesów poznawczych; tre spostrzeenia zaley od znajomoci przedmiotów podobnych, widzianych poprzednio i zapamitanych, a take od stanu emocjonalnego; przedmioty s postrzegane w sposób stay, czyli w prawidowych rozmiarach i ksztatach (domu widzianego z daleka nie mylimy z zabawk).

ZABURZENIA SPOSTRZEGANIA - ZUDZENIA I OMAMY

ZUDZENIA

ZUDZENIA FIZJOLOGICZNE - podlegaj ocenie krytycznej

zudzenia geometryczne - uwarunkowane struktur spostrzeganego przedmiotu

zudzenia uwarunkowane przez nastawienie (podanie informacji, emocje)

ZUDZENIA PSYCHOPATOLOGICZNE (illusiones) - znieksztacone spostrzeenia, których chory nie koryguje, mimo dowodów bdnoci

OMAMY (hallucinationes) - przeywanie spostrzee przedmiotów, które nie znajduj si w jego otoczeniu lub w ogóle nie istniej i umiiejscawianie ich w otaczajcej rzeczywistoci; cechy charakterystyczne - spostrzeenia lub wraenia powstajce bez udziau bodców zewntrznych, rzutowanie (projekcja) na zewntrz (syszenie gosów z daleka, widzenie postaci w oddali, itp.) oraz towarzyszce poczucie realnoci (chory przekonany jest o rzeczywistym istnieniu przedmiotów, pozostajcych treci jego omamów).

Elementarne - przeywanie dozna typu wrae (byski, migotanie, pojedycze dwiki)

Proste - spostrzeenia dotyczce jednego analizatora (widzenie postaci lub syszenie rozmowy)

Zoone (synestetyczne)- dotyczce wikszej ni jedna liczby analizatorów (postrzeganie caych scen)

OMAMY WZROKOWE

[Schizofrenia - objaw sobowtóra - chory wyczuwa i dostrzega wasn posta obok siebie]

OMAMY SUCHOWE

OMAMY SMAKOWE

OMAMY WCHOWE

OMAMY DOTYKOWE

OMAMY CZUCIA USTROJOWEGO

PSEUDOHALUCYNACJE = OMAMY RZEKOME

HALUCYNOIDY (hallucinoides) - wraenia lub spostrzeenia powstajce bez bodców dziaajcych z zewntrz, które chory ocenia krytycznie, uznajc za objaw chorobowy; padaczka, niektóre guzy mózgu; zab. psychosensoryczne.

ZABURZENIA PSYCHOSENSORYCZNE - wystpowanie krótkotrwaych halucynoidów (byski, smugi, szmery, smak, zapach); wiadomo zwykle przymglona, bez zab. jakociowych, po ataku ocena krytyczna napadu; wystpuj w padaczce, guzach mózgu, kile mózgu, w stanach po przebytym zapaleniu mózgu, po zatruciach uszkadzajcych tkank mózgow;

ZABURZENIA MYLENIA

ZABURZENIA POZNANIA dotycz zarówno treci, jak i toku mylenia.

ZABURZENIA TRECI - urojenia (obj. psychotyczny), idee nadwartociowe (zab. osobowoci), natrctwa mylowe (obj. nerwic).

ZABURZENIA TOKU MYLENIA - rozkojarzenie (podejrzenie schizofrenii), przyspieszenie (obj. zesp. maniakalnego, zab. wiadomoci), spowolnienie (depresja, przygnbienie).

ZABURZENIA MYLENIA Z PRZEWAG ZABURZE TRECI

UROJENIA (delusiones) - faszywe sdy, które chory wypowiada z gbokim przekonaniem o ich prawdziwoci, których nie koryguje, mimo oczywistych dowodów bdnoci.

P O D Z I A  U R O J E  W E D  U G T R E  C I

PRZELADOWCZE - przewiadczenie chorego, e jest przeladowany (ludzie, siy nadprzyrodzone, itp.); s nie do podwaenia; wyjtkowo wystpuj jako objaw jedyny, czsto razem z omamami

ZAZDROCI - urojeniowa forma interpretacji drobnych zdarze codziennych, poczytywanych jako dowody zdrady

HIPOCHONDRYCZNE - nieuzasadnione przewiadczenie o chorobie niszczcej organizm

UROJENIA ZNIEKSZTACENIA CIAA (dysmorphobia) - czsto twarzy - uwaanie twarzy za znieksztacon, odraajc (zwracanie si do chorurga plastycznego) lub zapachu - przewiadczenie o wydzielaniu odrzucajcej, cuchncej woni; u ludzi modych dysmorfobia per se - lk inatrtna myl o wasnej brzydocie.

GRZESZNOCI I WINY - przypisywanie sobie rónych przestpstw i zbrodni, za które, ku przygnbieniu chorego, musz pokutowa niewinni

DEPRESYJNE PONIENIA, UPOLEDZENIA, ZUBOENIA, NICOCI (nihilistyczne) - chory uwaa si za skrzywdzonego, niezdolny do wykonywania nawet najmniejszych czynnoci (np. rozpada mu si ciao, choruje, itp.)

    1. [Zespó Cotarda - urojenia nihilistyczne, o absurdalnej, rozbudowanej treci - rozpad czonków ciaa, utrata

    2. materialnoci, bycie nicoci, oraz urojenia wiecznego potpienia]

    3. WIELKOCIOWE - dot. osobistych przedmiotów chorego wyróniajcych go w jego mniemaniu ponad otoczenie i porzecitno

    4. ODNOSZCE (ksobne) - czsto wspóistniej z u. przeladowczymi lub wielkociowymi; chory odnosi do siebie wydarzenia odgrywajce si wokó niego (milknicie ludzi w sklepie, gdy wchodzi - oni co wiedz…, aluzje do siebie w radio czy TV, itp.); polegaj na urojeniowej interpretacji rzeczywistoci, czase, wi si z zab. spostrzegania

    5. ODDZIAYWANIA - przewiadczenie chorego, e na jego umys lub ciao kto oddziauje (bezporednio lun przez zmyln aparatur)

    6. OWADNICIA - poczucie dziaanie siy, czsto wewn., bycie ni owadnitym; myli nie s swobodne, tylko narzucane; wyobraenia nasuwaj si uparcie i automatycznie (objaw automatyzmu psychicznego) bez udziau chorego, wbrew jego chci

    7. [Zespó Kandinskiego - Clerambaulta - urojenia owadnicia + pseudohalucynacje]

P O D Z I A  U R O J E  W E D  U G B U D O W Y

PARANOICZNE - usystematyzowane - tworzce pewien system dot. konkretnej sprawy; urojenia powizane, pozornie logiczne, wykazujce wewn. spoisto; mog róni si pod wzgldem treci (przeladowcze, wielkoci - posanie religijnego, zadroci, inne)

PARANOIDALNE - nieusystematyzowane - brak wyranej budowy, luno powizane; nale do najczstszych

NIESPÓJNE - inkoherentne - brak spójnoci, zmienno treci, absurdalne; char. dla poraenia postpujcego (np. zapewnianie o byciu królem wszechwiata…)

Urojeniowa interpretacja wydarze rzeczywistych - tumaczenie faktów w sposób urojeniowy

Nastawienie urojeniowe - gotowo do mylenia w sposób urojeniowy

Czsto dochodzi do rzutowania (projekcji) uroje wstecz - interpretacja urojeniowa wydarze minionych

IDEE NADWARTOCIOWE - przekonania, które czowiek uwaa za szczególnie wane, suszne, z którymi jest zwizany emocjonalnie; przywizywanie szczególnej uwagi do pewnych de, planów yciowych, celów i ich realizacji - “myli nadwartociowe”; arliwe propagowanie pewnych pogldów (np. religijnych), denia do celu, który dawno straci na aktualnoci; nie zawsze zawiaraj sdy faszywe, nie s cakiem niedostpne perswazji krytycznej;

- fizjologia - idea nadwartociowa wiodca - np. badacz czy wynalazca; silny czynnik motywujcy i scalajcy dziaanie;

- psychopatologia - idea nadwartociowa skrajna; przytacza, uniemoliwia harmonijne funkcjonowanie osobowoci

(np. fanatyzm)

NATRCTWA (obsessiones) - myli lub wyobraenia uporczywie narzucajce si lub czynnoci ruchowe wielokrotnie wykonywane, mimo przewiadczenia o ich niedorzecznoci; podlegaj ocenie ktyrycznej; zaprzestanie czynnoci, odsuwanie ich od siebie koczy si zwykle niepowodzeniem;

Dominacja natrctw w obrazie chorobowym - zespó anankastyczny.

AUTOMATYZM PSYCHICZNY - objawy wystpuj w schizofrenii, padaczce, pourazowym lub pozapalnym uszkodzeniu mózgu; traktowane jako wasne (rónica z natrctwami);

FOBIE (phobiae) - zab. procesów emocjonalnych; wystpowanie lku w okrelonych sytuacjach, denie do ich unikania, przeywanie lku przed tymi sytuacjami; chory uwaa swój lk za nieuzasadniony; zachowana ocena krytyczna; uporczywo wystpowania objawów;wraz z natrctwami stanowi dominujcy objaw nerwicy lkowej.

ZABURZENIA MYLENIA Z PRZEWAG ZABURZE TOKU

PRZYSPIESZENIE TOKU MYLENIA - róny stopie, od gonotwy mylowej do stanów maniakalnych; gonitwa mylowa - sowotok, spycenie poznawania rzeczywistoci, uniemoliwiona analiza faktów - raczej zab. treci;

ZWOLNIENIE MYLENIA

ZAHAMOWANIE MYLENIA - zatrzymanie wolno przesuwajcego si wtku mylowego z tow. poczuciem smutku oraz spowolnienieniem lub zahamowaniem ruchowym; mutismus - cakowite zamilknicie w przypadku osupienia, proces mylowy moe by zahowany.

ZATAMOWANIE - nage przerwanie mylenia dotd przesuwajcego si sprawnie; pozostaje pustka po urwanej myli

ROZKOJARZENIE - dysocjacja mylenia - brak logicznego zwizku midzy poszczególnymi duszymi fragm. wypowiedzi lub zdaniami;

SPLTANIE TOKU MYLENIA - rozerwanie zwizków mylowych - zupene porwanie wtku mylowego, skojarzenia powierzchowne, przypadkowe, przyspieszony bieg myli; char. dla zesp. spltaniowego;

LEPKO MYLENIA - WISKOTYCZNO (viscositas cogitationis) - char. zwaszcza dla otpienia padaczkowego; przywieranie do jednego tematu (podawanie wielkiej iloci szczegóów niewanych, zacierajcych istot rzeczy)

ROZWLEKO MYLENIA - wprowadzanie wtków ubocznych, oddalajcych od tematu zasadniczego; zwykle uwarunkowana zmianami organicznymi (np. otpienie starcze)

MYLENIE AUTYSTYCZNE - objaw osiowy schizofrenii (razem z rozkojarzeniem mylenia oraz upoledzeniem ycia uczuciowego);

MYLENIE MAGICZNE - niedostateczne odrónianie znaku, sowa, symbolu od tego, co reprezentuje, czenie nieracjonalnymi zwizkami pewnych zdarze; czy si z myleniem symbolicznym (przypisywanie szczególnych znacze)

AMBIWALENCJA INTELEKTUALNA = AMBISENTENCJA - char. dla schizofrenii; wspówystpowanie sdów sprzecznych;

Ambiwalencja intelektualna oraz ambisentencja s wyrazem mylenia paralogicznego (niezgodnego z prawami logiki).

Ponadto w schizofrenii spotykamy si z:

Wyróniamy ponadto depersonalizacj oraz derealizacj nerwicow.

NIEDOCZYNNO PAMICI I INNE JEJ NIEPRAWIDOWOCI

PAMI polega na utrwalaniu, przechowywaniu, rozpoznawaniu i odtwarzaniu treci doznanych uprzednio spostrzee, myli, emocji oraz dokonanych czynnoci ruchowych;

NADCZYNNO PAMICI (hypermnesia) - zdolno szybkiego zapamitywania obszernego materiau oraz odtwarzanie treci w sposób dokadny i szybki; czasami dotyczy odób niedorozwinitych umysowo (hypermnesie jednostronna - super w rachunkach wielocyfrowych), osób w stanach hipomaniakalnych, poddanych hipnozie;

NIEDOCZYNNO PAMICI (hypomnesia)

NIEPAMI (amnesia) - luka pamiciowa - krótko- lub dugotrwaa;

ZAFASZOWANIE PAMICI (paramnesia)

“ju przeyte” - deja vecu

“ ju widziane” - deja vu

“ju pomylane” - deja pensee

“ju syszane” - deja entendu

jamais vu - poczucie obcoci w sytuacji znanej - w przeciwiestwie do ww

ZABURZENIA UKIERUNKOWANIA CZYNNOCI POZNAWCZYCH

UWAGA - skierowanie czynnoci poznawczych w okrelonym kierunku;

ZABURZENIA UWAGI:

nadmierna przerzutowo - szczególnie w stanie maniakalnym;

trudno przenoszenia uwagi - przy otpieniu

Roztargnienie.

PSYCHOPATOLOGIA EMOCJI

Uczucie = emocje - wyraaj stosunek podmiotu do ludzi, rzeczy, zjawisk, bd do siebie, swego organizmu lub wasnego dziaania; s czynnikiem motywacyjnym (popychajcym do dziaania i je ukierunkowujcym); wywieraj wpyw na gotowo organizmu do dziaania:

- emocja steniczna - zwiksza gotowo do dziaania (np. gniew)

- emocja asteniczna - zmniejsza zdolno do dziaania lub j poraa

- emocje zwizane z popdami

- emocje wysze, char. tylko dla ludzi

Stan emocjonalny - nazwa ogólna, obejmujca róne rodzaje emocji.

Cechy emocji:


- tre

- znak (np. emocje dodatnie lub ujemne)

- sia (natenie)

- trwao (czas trwania)

- gboko - wyraa funkcj motywacyjn

- ekspresja - zewntrzny wyraz stanu emocjonalnego

- przedmiot emocji


NASTROJE - stany emocjonalne o nieznacznym nateniu oraz stosunkowo dugim okresie trwania; subiektywnie okrelane jako bezprzedmiotowe, np. przygnbienie

WZRUSZENIA - stany emocjonalne o nagym pocztku, z zaznaczonymi obj. wegetatywnymi, czsto obnieniem zdolnoci logicznego mylenia, krótkotrwae; o rónym nateniu; np. gniew, rado, rozpacz

AFEKTY - silne wzruszenie; stan fizjologiczny; nagy pocztek, silne natenie, wyrane objawy wegetatywne, obnienie zdolnoci logicznego mylenia, którki czas trwania, znuenie po ustpieniu;

LK (anxietas, pavor) - przejawy psychiczne i fizyczne; bezprzedmiotowe, brak konkretnego zagroenia

STAN LKOWY - dugotrwae utrzymywanie si lku

FOBIE - lk ukierunkowany

STRACH - sytuacja bezporedniego zagroenia

OBNIONY NASTRÓJ (hypothymia) = przygnbienie (stan fizjologiczny lub patologiczny przygnbienie nerwicowe)

DYSFORIA - “nastrój gniewny”, d r a  l i w o   (irritabilitis, tendencja do wygórowanych reakcji emocjonalnych, czsto w postaci wybuchów gniewu, dziaa agresywnych); czsto uwarunkowany zmianami organicznymi

NIETRZYMANIE AFEKTU (incontinentia affectiva) - zatracanie kontroli nad reakcjami emocjonalnymi, epizodyczne wyadowania afektu

APATIA - obnienie zainteresowa i aktywnoci, przygnbienie oraz poczucie rezygnacji

ZOBOJTNIENIE UCZUCIOWE (obtusio affectiva) - zanik uczu wyszych, pytkie, niedostosowane do sytuacji reakcje emocjonalne: parathymia (reagowanie radoci na wiadomo tragiczn), paramimia (ekspresja niezgodna z treci emocji); objaw siowy schizofrenii;

OTPIENIE UCZUCIOWE (dementia affectiva) - na podou zmian organicznych; obniona sprawno intelektualna, zab. pamici i orientacji, zachowanie dobrego kontaktu z otoczeniem;

AUTYZM

PODWYSZONY NASTRÓJ (hyperthymia): euforia (umiarkowane podwyszenie nastroju char. dla chrób o podou organicznym, uczucie zadowolenia, pogody, beztroski, brak krytycyzmu wobec swojego stanu chorobowego); moria (char. obj. guzów patów czoowych i nastpstw mechanicznego uszkodzenia teje okolicy, wesokowato, dowcipkowanie, brak powcigliwoci dziaa popdowych oraz dystansu)

CHWIEJNO EMOCJONALNA (labilitas affectiva) - obj. char. dla zespou psychoorganicznego, zmienno nastroju

LEPKO EMOCJONALNA (viscositas affectiva) - nadmiernie dugie trwanie raz wzbudzonego nastroju (zaleganie afektu) lub stanu wzruszenia

AMBIWALENCJA EMOCJONALNA - dwuwartociowo

ZABURZENIA AKTYWNOCI I DZIAA RUCHOWYCH

AKTYWNO - wiadome, uporzdkowe, wytrwae denie do okrelonego celu

ZABURZENIA AKTYWNOCI

OBNIENIE AKTYWNOCI (hypobulia)

PODWYSZENIE AKTYWNOCI (hyperbulia) - char. dla pytkich stanów hipomaniakalnych, bezadny niepokój

ZABURZENIA RUCHU

SPOWOLNIENIE lub ZAHAMOWANIE

STEREOTYPIE RUCHOWE - wielokrotne, monotonne wykonywanie stale takich samych czynnoci ruchowych (np. koysanie si)

ZMANIEROWANIE RUCHOWE - typowe dla schizofrenii, wykonywanie dziwacznych czynnoci ruchowych

NATRCTWA RUCHOWE

POBUDZENIE RUCHOWE - stopniowe narastanie, szybkie ruchy, wykonywane jedne po drugich, mimika, gestykulacja ywa

ZABURZENIA DZIAA POPDOWYCH (actiones impulsivae)

PARAGNOMEN - actio praeter expectationem - dziaanie wbrew oczekiwaniu

ZABURZENIA WIADOMOCI

WIADOMO (conscientia) - poczucie przeywania zjawisk psychicznych

JA - samowiadomo - podmiot przeywanych zjawisk psychicznych

PRZYTOMNO - stan gotowoci OUN do reagowania na bodce, utrzymywanie staego poziomu czuwania, umoliwiajcego selekcjonowanie oraz interpretowanie bodców; sen fizjologiczny oraz jawa;

I L O  C I O W E Z A B U R Z E N I A  W I A D O M O  C I

SENNO PATOLOGICZNA = SOMNOLENCJA - niezalena od rytmu dobowego

GBOKI SEN PATOLOGICZNY = SOPOR - wygaszana przytomno, zachowana reaktywno na silne bodce, z zachowaniem odruchów obronnych

PICZKA = COMA - wyczenie cakowite wiadomoci, zanik reaktywnoci

Zwenie pola wiadomoci - brak percepcji niektórych treci, rejestracja czci bodców; ograniczenie wiadomoci

J A K O  C I O W E Z A B U R Z E N I A  W I A D O M O  C I

OBJAWY WSPÓLNE:

PRZYMGLENIE PROSTE - dyskretne zab., zab. spostrzegawczoci, zuboenie motoryki, nastrój obojtny

ZESPÓ MAJACZENIOWY (delirium) - orientacja autopsychiczna zachowana (co do wasnej osoby), zaburzona orientacja allopsychiczna (miejsca, czasu, przestrzeni, sytuacji wasnej); niepokój ruchowy, iluzje, omamy (przewanie wzrokowe), urojenia (czsto przeladowcze); niepami czciowa

ZESPÓ POMROCZNY (obnubilatio) - naprzemienne rozdwojenie osobowoci, totalne dezorientacja, gwatowne wyadowania ruchowe, autoagresja, wyspy pamiciowe

ZESPÓ SPLTANIOWY (amentia) - zupena niepamic, rozwój stopniowy, jaktacje (bezadne miotanie si), rozerwanie wtku mylowego, utrata kontaktu

OSOBOWO I ZABURZENIA OSOBOWOCI

OSOBOWO - wszystkie dyspozycje i cechy psychiczne oraz fizyczne osoby, uksztatowane dziedzicznie i przez rodowisko; cechy osobowoci - intelekt, uczucia, wola, napd

GRUPY TEORII OSOBOWOCI

teorie typologiczne - biologiczne uwarunkowanie rozwoju osobowoci; Hipokrates - typologia temperamentów: melancholiczny, choleryczny, flegmatyczny, sangwiniczny; typy Kretschmera:

Odpowiednie kontinua od stanu zdrowia do choroby psychicznej:

teorie dynamiczne - psychoanaliza

teorie cech osobowoci - rónorodne czynniki skadajce si na rozwój jednostki; klasyfikacja wg cech (cecha - hipotetyczna komponenta osobowoci); kategorie opisowe; osobowo - ukad cech;

teorie systemowe - poznawcze teorie osobowoci; ujcie holistyczne

Potrzeba - wymaganie stawiane rodowisku.

Zachowania regulacyjne:

ZABURZENIA OSOBOWOCI

ZMIANA OSOBOWOCI BEZ NARUSZENIA JEJ STRUKTURY PODSTAWOWEJ - zmiany ilociowe: ubuytki, naddatki, wzmoenie lub zuboenie; zachowanie jednolitoci i zwartoci podst. struktury osobowoci; np. zesp. otpienny

NAPRZEMIENNE ROZDWOJENIE OSOBOWOCI - stany pomroczne, zab. jakociowe wiadomoci, dezorientacja wielokierunkowa

JEDNOCZESNE ROZSZCZEPIENIE OSOBOWOCI (rozpad struktury osobowoci) - schizofrenia; nienaruszona wiadomo; brak cznoci midzy poszczególnymi sferami osobowoci;


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Tomaszewski Tadeusz Psychologia Oglna III tom (Pami uczeni
Psychologia wykład 1 Stres i radzenie sobie z nim zjazd B
Psycholgia wychowawcza W2
Broń Psychotroniczna
Psychologia katastrof
Metody i cele badawcze w psychologii
Wstęp do psychopatologii zaburzenia osobowosci materiały
02metody badawcze psychologii spolecznej2id 4074 ppt
ustawa o zawodzie psychologa
Psychologia rozwojowa 1
Praca psychoterapeutyczna z DDA wykład SWPS
Medyczne i psychologiczne skutki aktĂłw terroru
Psychologiczne Podstawy Edukacji 1

więcej podobnych podstron