Psychologiczne

Podstawy Edukacji 1

Dr Adam Jagiełło-Rusiłowski

E-mail: [e-mail]

Czym jest psychologia?

•

http://www.youtube.com/watch?v=0W49PQC
TUGs&feature=related

• Naukowe studium zachowania i

doświadczenia

• Z greckiego: psyche – umysł/dusza, logos –

badanie/dziedzina wiedzy zatem: badanie

umysłu?

• William James (1890): nauka o życiu

umysłowym (naturze i strukturze procesów

umysłowych)

• Emanuel Kant (1790) 3 nieredukowalne

cechy umysłu: wiedza, uczucia i pragnienia

Trylogia umysłu (Hilgard,

1980)

Zakres psychologii

• Podstawowe procesy (jak działa umysł)
• Rozwój (jak powstaje i rozwija się umysł)
• Różnice indywidualne ( jak jednostki

organizują swoje życie umysłowe)

• Patologia (co i jak zaburza życie umysłowe)
• Zastosowanie wiedzy o umyśle (w

edukacji, psychoterapii i miejscu pracy)

Psychologia jako nauka o

zachowaniu

• Antropologia
• Biologia
• Historia
• Socjologia
• Nauki polityczne
• Ekonomia

• PSYCHOLOGIA

• Jak ludzie lub

zwierzęta
zachowują się
względem siebie i
środowiska, w
którym żyją

• JAKIE JEST

PSYCHOLOGICZNE
WYJAŚNIENIE
ZACHOWANIA

Ulokowanie psychologii w

doktrynie mentalizmu

• STANY UMYSŁOWE

• DZIAŁANIE

• PRZYCZYNA

• SKUTEK

Wyjaśnienie np.

samobójstwa jako

zachowania

Psychologia jako nauka

społeczna

• Interakcja społeczna

(współpraca i
konkurencja)

• Postrzeganie społeczne

(przekonania,
atrybucje stereotypy)

• Wpływ społeczny

(indywidualny i
grupowy)

• Osobowość (różnice,

struktura i procesy)

Psychologia jako nauka

przyrodnicza

• Neuro-nauka i

neurofizjologia

• Systemy:

immunologiczny i
endokryniczny

• Biologia komórkowa i

molekularna

• Biologia ewolucyjna
• Genetyka
• Psychofizyka

•MÓZG

jako
FIZYCZNA
PODSTAW
A UMYSŁU

Ile jest psychologii?

Psychologia przednaukowa

• Życie umysłowe

wymykające się

racjonalnej analizie

• Kartezjusz – postawa

badacza i analityka,

teoria dualistyczna

• Locke i Hobbes –

doświadczenie i

interakcja ze

środowiskiem

• Spór empiryzmu i

racjonalizmu – „nature

or nurture” i niemieccy

fizjolodzy (Weber i

Helmholz)

Ojciec naukowej psychologii

• Założenie

laboratorium w
Lipsku przez
Wilhelma Wundta w
1879 jako zwiastun
samodzielnej
dyscypliny
naukowej w miejsce
gałęzi filozofii

Szkoły psychologiczne

• Grupy podzielające

poglądy w kwestii

przedmiotu (co badać)

i metod (jak)

• Powstawały poprzez

zakwestionowanie

metod i twierdzeń

dominujących w

danym czasie

• Niekiedy współistniały,

a teraz wyjaśniają

rozmaitość idei i

metod współczesnej

psychologii

Psychologia jako nauka

niejednolita

• Wielowiekowe

związki z filozofią:
idealizmem,
realizmem,
materializmem itp.
znaczone
rozstaniami i
powrotami

• Różnice w poglądach

na naturę człowieka i
rzeczywistości

• Historia człowieka

usiłującego znaleźć
związek między wiedzą
o sobie a swoim
postępowaniem

• Wiedzą i ludzkim

postępowaniem rządzą
normy ustanawiane
przez samego
człowieka, a te są
historycznie zmienne

Historia psychologii

•

http://www.youtube.com/watch?v=A
9tQ7pNV_Mo

•

http://www.youtube.com/watch?v=I
mCnynPV7R8&feature=related

Koncepcje człowieka w

psychologii

• Jawne lub ukryte idee proponowane

przez dany nurt teoretyczny, zbiory
założeń (A priori lub wynikające z
doświadczenia) na temat tego, co w
ludziach jest uniwersalne i
ponadczasowe

Kryteria

Psycho-

analiza

Behavio

-ryzm

Psyholo

gia

Humani-

styczna

Psycho-

logia

poznaw

cza

Socjo-

biologia

Post-

moderni

zm

Kim jest

człowiek
Prosty/zło

-żony
Interesy
Strategie
Biologia/

Doświad-

czenie
Wolność/

konieczno

ść
Czas
Stabilność

/

zmiennoś

ć
Metafora