Charakterystyka przestępstw kryminalnych oraz ich sprawców

1. Zarządzenie nr 3/00 KGP w sprawie szczegółowych zasad funkcjonowania komend, komisariatów i innych jednostek organizacyjnych

2. Zarządzenie nr 14/00 KGP zmieniające zarządzenie nr 3/00

3. Zarządzenie nr 19/00 KGP w sprawie metod i form wykonywania zadań przez dyżurnego jednostki organizacyjnej

4. Wytyczne nr 4/00 KGP w sprawie organizacyjnych zasad prowadzenia postępowań przygotowawczych

5. Zarządzenie nr 11/00 KGP - regulamin Komendy Głównej Policji

Taktyka zwalczania przestępstw kryminalnych - to dziedzina wiedzy o mechanizmach działań przestępczych, a także programowaniu, organizacji i realizacji działań wykrywczych i dowodowych oraz rozpoznawczych i zapobiegawczych.

Naczelne zasady taktyki zwalczania przestępstw kryminalnych:

• działań zgodnych z etyką zawodową

• praworządności

• tajności

• prawdy materialnej

• obiektywizmu

• dokumentowania

• celowości działania

• wszechstronności badań i poszukiwań

• doskonałości badań i poszukiwań

• humanizmu

• szybkości działania

• organizacji walki.

Przestępstwo kryminalne - to czyn zabroniony przez ustawę karną z reguły charakteryzujący się niskimi pobudkami, agresywnością i brutalnością, który bezpośrednio narusza prawa podmiotowe osoby uprawnionej lub wyrządza szkodę podmiotom uczestniczącym w działalności gospodarczej oraz instytucjom państwowym i samorządowym.

Kryteria wyodrębnienia przestepczości kryminalnej:

1. Kryterium prawne - odwołuje się do przedmiotu ochrony.

2. Kryterium symptomatologiczne - bazuje na ustaleniach kryminologii i kryminalistyki, obejmuje wiedzę o okolicznościach dotyczących:

1. Zachowania się sprawcy

2. Skutków zachowania się i związanej z tym reakcji społecznej

3. Specyficznych cech osobowości sprawcy

4. Specyfiki ujawniania przestępstw i ich sprawców

3. Kryterium techniczno - organizacyjne - przeobrażenia w obrębie przestępczości kryminalnej i związane z nimi zmiany w strukturze organizacyjnej organów ścigania.

Przestępczość w Polsce:

	Stwierdzonych	Wszczętych	Wykrywalność
Ogółem	1 266 910	1 169 185
P-stw kryminalnych	1 133 102	1 061 059	42,3%
p-stw gospodarczych	84 260	40 550	96,8%

Aktualne tendencje w przestępczości kryminalnej:

1. Powstanie nowych typów przestępstw w strukturze przestępczości kryminalnej (terroryzm kryminalny, wymuszenia haraczy, rozboje drogowe)

2. Postęp techniczny (wzrost liczby samochodów i związane z tym ich kradzieże, rosnąca liczba wypadków drogowych)

3. Nowe urządzenia techniczne - wykorzystywane do dokonywania przestępstw

4. Przejawy agresji między osobniczej - dokonywanie przestępstw w sposób szczególnie okrutny, przy użyciu broni palnej i materiałów wybuchowych.

Zmiany w zakresie taktyki i techniki dokonywania przestępstw kryminalnych:

1. Zmiany w zakresie techniki

1. Prawie całkowity zanik typu klasycznego kasiarza

2. Sporadycznie odnotowuje się włamań za pomocą „raka”

2. Zmiany w zakresie taktyki

1. Przestępstwa są starannie przygotowywane, planowane

2. Zorganizowany zbyt kradzionych samochodów.

Etiologia - sytuacje i czynniki kryminogenne:

• alkoholizm

• narkomania

• prostytucja

• pasożytnictwo społeczne

• oddziaływanie środowisk społecznych

• wady systemu penitencjarnego

• nielegalne posiadanie broni palnej

• wady systemu zabezpieczenia mienia

• kryminogenne oddziaływanie środków masowego przekazu

• wykorzystywanie urządzeń powielających i drukujących do celów przestępczych

• rozwój międzynarodowej komunikacji i turystki

• demoralizacja nieletnich i młodocianych

• bezrobocie

Przesłanki obniżenia się wieku sprawców:

1. Ujemny wpływ rozwoju cywilizacji (degradacja funkcji wychowawczych rodziny, istnienie marginesu społecznego)

2. Dysproporcje w procesach dojrzewania fizycznego i intelektualnego młodzieży

3. Zaburzenia rozwoju osobowości

4. Wpływ podkultur społecznych

5. Alkoholizm

6. Nieprzystosowanie społeczne

7. Bezrobocie

Cechy współczesnego przestępcy kryminalnego:

• płeć męska - 89,7%

• zamieszkanie w miastach - 70,3%

• działanie w grupach - 54 - 70%

• młody człowiek

• agresywność, brutalność działania

• najczęściej przestępstwa przeciwko mieniu

• często w stanie po użyciu alkoholu

• działa coraz częściej w grupach z podziałem na role

• dobrze orientuje się w metodach działania Policji

• dysponuje nowoczesnym sprzętem elektronicznym

• wyspecjalizowane metody działania grup przestępczych

• działania kamuflażowe

• związki przestępcze z cudzoziemcami

• ... środków na własne utrzymanie

• ... z miejsca przestępstwa

Typy przestępcy kryminalnego:

1. Nagminny - jest to osobnik:

1. Płci męskiej

2. Młody wiek

3. Niski poziom wykształcenia

4. Defekty psychiczne

5. Bez specjalizacji

6. Proste techniki przestępcze

7. Przestępstwa przeciwko mieniu o niskich stratach

8. Działa w sposób okazjonalny

9. Często pod wpływem alkoholu

2. Kwalifikowany

1. Młody, w średnim wieku

2. Często recydywista

3. Działa grupowo

4. Z odpowiednim przygotowaniem taktycznym i technicznym

5. Przeprowadzający rozpoznanie przestępcze

6. Organizujący wcześniej zbyt przedmiotów

7. Stosujący odpowiednie działania kamuflażowe

8. Dokonujący przestępstw przynoszących wysokie straty.

---