98.Scharakteryzuj teorie Bekesego
Bekesy stwierdził,
ż
e powstaj
ą
ca w cieczach
ś
limaka (pod wpływem zmienionego ci
ś
nienia w
okienku owalnym) fala hydrodynamiczna powoduje
bardzo specjalny rodzaj wychylenia błony
podstawnej, mianowicie wytwarza w tej błonie fal
ę
w
ę
druj
ą
c
ą
, jej charakterystyczn
ą
cech
ą
jest dobrze
wyodr
ę
bnione w kazdej chwili maksimum
wychylenia, które w
ę
druje wzdłu
ż
błony podstawnej,
a wi
ę
c zmienia swoje poło
ż
enie w czasie. Bekesy
zaobserwował nast
ę
pnie,
ż
e przesuwaj
ą
c si
ę
wzdłuz
błony podstawnej, chwilowe maksimum wychylenia
zmienia swoj
ą
warto
ść
przy czym kierunek
rozchodzenia si
ę
fali w
ę
druj
ą
cej jest zawsze taki
sam - od ucha
ś
rodkowego ku szparze osklepka
oka. Istot
ę
teorii Bekesy'ego stanowi natomiast jego
nast
ę
pna obserwacja do
ś
wiadczalna, ze najwi
ę
ksza
warto
ść
w
ę
druj
ą
cego maksimum przypada- na
ró
ż
ne miejsce w błonie podstawnej w zalezno
ś
ci od
cz
ę
stotliwo
ś
ci padaj
ą
cego d
ź
wi
ę
ku. Jak wida
ć
,
d
ź
wi
ę
ki o wysokich cz
ę
stotliwo
ś
ciach pobudzaj
ą
najsilniej miejsca blisko okienek, cz
ę
stotliwo
ś
ci
niskie za
ś
- okolice szpary osklepka. Szybko
ść
fali
w
ę
druj
ą
cej Bekesy'ego jest najwi
ę
ksza w okolicy
okienka owalnego i spada bardzo szybko (
ś
ci
ś
lej:
wykładniczo) w funkcji odległo
ś
ci od tego miejsca,
czas za
ś
potrzebny na dotarcie tej fali do szpary
osklepka wynosi w
ś
limaku ludzkim około 5
milisekund. Teoria. Bekesy'ego jest oczywi
ś
cie
teori
ą
miejsca, Teoria Bekesy'ego jest nie do ko
ń
ca
akceptowana przez wszystkich. Pierwszy ze
stawianych jej zarzutów jest zwi
ą
zany z tym, ze
Bekesy badał jedynie
ś
limaki "martwe'; (tj. pobierane
ze zwłok). Drugi z zarzutów odnosi si
ę
do faktu, ze
poniewaz wychylenia błony podstawnej s
ą
niezwykle
małe (warto
ść
progowa wynosi tylko cz
ęść
nanometra!), zatem Bekesy musiał uzywa
ć
bardzo
duzych (niefizjologicznych.) nat
ęż
e
ń
d
ź
wi
ę
ku, aby
móc obserwowa
ć
ruch tej błony. Tak wi
ę
c,
zalezno
ść
przedstawiona wcale nie musi
odpowiada
ć
sytuacji fizjologicznej.