Katalog praw zawartych

w Konwencji o Prawach Dziecka

(wybór: I. Dors)

Katalog praw przyznanych dziecka w Konwencji obejmuje prawa cywilne,

socjalne, kulturalne i polityczne. Nie ma natomiast praw ekonomicznych,

uznaje si

ę

bowiem,

ż

e dziecko winno uczy

ć

si

ę

, a nie pracowa

ć

.

PRAWA OSOBISTE DZIECKA:

prawo do

ż

ycia i rozwoju;

prawo do posiadania stanu cywilnego, tzn. do rejestracji po urodzeniu i do

posiadania nazwiska;

prawo do uzyskania obywatelstwa;

prawo dziecka do rodziny, to znaczy do wychowania przez

rodziców naturalnych, a w razie rozł

ą

czenia z rodzicami do

stałych kontaktów z nimi i trwałego poł

ą

czenia, je

ś

li tylko b

ę

dzie

to mo

ż

liwe;

wolno

ść

religii lub przekona

ń

;

wolno

ść

wypowiedzi, wyra

ż

ania pogl

ą

dów i ich poszanowania stosownie do

wieku dziecka; w szczególno

ś

ci za

ś

dziecko winno by

ć

wysłuchane w

post

ę

powaniu administracyjnym i s

ą

dowym we wszystkich sprawach, które

go dotycz

ą

(np. zmiany nazwiska)

wolno

ść

od przemocy fizycznej lub psychicznej, wyzysku, nadu

ż

y

ć

seksualnych, wszelkiego okrucie

ń

stwa;

wobec dziecka nie mo

ż

na orzeka

ć

kary

ś

mierci ani kary do

ż

ywotniego

wi

ę

zienia.

PRAWA SOCJALNE:

prawo do ochrony zdrowia;

prawo do odpowiedniego standardu

ż

ycia;

prawo do wypoczynku, czasu wolnego, rozrywki i zabawy.

PRAWA KULTURALNE:

prawo do nauki; nauka w zakresie szkoły podstawowej jest

obowi

ą

zkowa i bezpłatna;

prawo do korzystania z dóbr kultury;

prawo do informacji;

prawo do znajomo

ś

ci swoich praw.

Starszym dzieciom Konwencja przyznaje ponadto pewne prawa

polityczne,

a mianowicie prawo do stowarzyszania si

ę

i zgromadze

ń

w celach

pokojowych. Konwencja przyznaje tak

ż

e szczególne prawa dzieciom

upo

ś

ledzonym fizycznie, umysłowo oraz niedostosowanym społecznie.