Diagnostyka i leczenie
niepłodności
Definicja
Niepłodność definiuje się jako brak
ciąży u par regularnie współżyjących
bez stosowania antykoncepcji w
ciągu roku.
Czas potrzebny do poczęcia wśród par,
które uzyskują ciążę.
Czas
Odsetek
ciężarnych
1 cykl
20%
3
miesiące
57%
6
miesięcy
72%
Rok
85%
2 lata
93%
Przyczyny spadku płodności
•Zawieranie
stałych
związków
w
późniejszym wieku
•Zwiększenie ilości rozwodów
•Opóźnienie decyzji o posiadaniu dzieci
•Wzrastająca rola antykoncepcji
•Liberalizacja aborcji
•Zanieczyszczenie środowiska
•Niesprzyjające warunki ekonomiczne
(wymagania)
Przyczyny
niepłodności
Przyczyna
Pary
Kobiety
Czynnik
męski
35%
-
Dysfunkcja
owulacji
15%
40%
Nieprawidłowości
jajwodów
i
miednicy
35%
40%
Nietypowe
przyczyny
5%
10%
Niewyjaśniona
niepłodność
10%
10%
Czynnik męski niepłodności
Podstawowa
diagnostyka
czynnika
męskiego niepłodności opiera się na
wyniku badania nasienia wg kryteriów
WHO. Nasienie poddawane jest analizie
po 3-5-dniowej abstynencji ejakulacji.
Badaniem uzupełniającym jest ocena
chromatyny
plemników,
gdzie
defragmentacja DNA 30% i wyższa
koreluje z obniżonym odsetkiem ciąż.
Normy spermiogramu wg WHO
objętość
powyżej 2 ml
pH
7,2-8,0
ilość plemników/ ml
20 000 000 i więcej
ruchliwość (typ A i B)
50% i większa
ruch typu A
25% i więcej
ruch typu B
25% i więcej
Morfologia plemników
30% i więcej o prawidłowej morfologii
żywotność
75% i więcej żywych
limfocyty
mniej niż 1 000 000/ml
komórki okrągłe
mniej niż 5 000 000/ml
Kryteria zaburzeń ejakulatu
•normozoospermia - prawidłowe nasienie
•oligozoospermia - obniżona liczba plemników w
ejakulacie (< 20 mln/ml)
•asthenozoospermia - nieprawidłowa ruchliwość
plemników (< 50% plemników wykazuje ruch postępowy
lub <25% ruch liniowy)
•teratozoospermia - nieprawidłowa budowa plemników
(< 30% z nich ma nieprawidłowo zbudowaną główkę)
•oligoasthenoteratozoospermia - połączenie trzech
powyższych zaburzeń
•azoospermia - brak plemników w ejakulacie
•aspermia - brak ejakulatu
Diagnostyka czynnika żeńskiego
niepłodności
•Diagnostyka owulacji.
•Ocena rezerwy jajnikowej.
•Ocena drożności jajowodów.
•Diagnostyka ultrasonograficzna.
•Diagnostyka hormonalna.
Ocena rezerwy jajnikowej
• oznaczenie poziomu FSH, LH, E2 w 3
dniu cyklu
• ocena objętości jajników
• test klomifenowy
Diagnostyka owulacji
• obserwacja śluzu szyjkowego
• monitorowanie wzrostu poziomu
hormonu luteinizującego (LH)
• pomiar podstawowej temtepratury
ciała
Leczenie męskiej niepłodności
• Leczenie hormonalne
(hipogonadyzm hipogonadotropowy)
• Inseminacja (IUI)
-nasieniem męża
-nasieniem dawcy
• ICSI
Leczenie zaburzeń owulacji
• Regulacja możliwych do zdiagnozowania patologii
• Leczenie farmakologiczne
-Stymulacja wzrostu pęcherzyków (klomifen,
gonadotropiny)
-Wzbudzanie owulacji (preparaty HCG)
-Suplementacja II fazy cyklu (mikronizowany
progesteron)
Szansa na uzyskanie ciąży w zależności od
wybranej metody postępowania.
Metoda leczenia
Szansa
uzyskania
ciąży
/ cykl (%)
Brak leczenia
1,3-4,1
IUI w okresie
okołowulacyjnym
3,8
Klomifen z
określeniem okresu współżycia
5,6
Klomifen z IUI
10
Stymulacja gonadotropinami z
określeniem
okresu
współżycia
7,7
Stymulacja gonadotropinami z IUI
17,1
IVF
35-50
Techniki wspomaganego rozrodu
(Assisted Reproduction Technology – ART
)
Określenie obejmuje wszystkie techniki i procedury w
których pobiera się komórkę jajową z jajnika.
• Dojajowodowe przeniesienie gamet - GIFT
• Transfer zygoty do jajowodu - ZIFT
• Transfer zarodków do jajowodu - TET
• Pozaustrojowe zapłodnienie i transfer zarodka - IVF-ET
• Pozaustrojowe
zapłodnienie
z
zastosowaniem
mikromanipulacji – ICSI
• Pozaustrojowe zapłodnienie z zastosowaniem do
mikromanipulacji plemników uzyskanych z jądra - TESA
Zapłodnienie pozaustrojowe
• Kontrolowana hiperstymulacja jajników
• Indukcja końcowej fazy dojrzewania
pęcherzyka
• Pobranie komórek jajowych
• Hodowla zarodków
• Domaciczny transfer zarodków
Domaciczny transfer zarodków
(embryo transfer- ET)
Możliwe powikłania IVF
•Zespół hiperstymulacji
•Krwawienie
•Uszkodzenie naczyń
•Uszkodzenie pęcherza
•Zakażenia