1

TRYBUNAŁ

SPRAWIEDLIWOŚCI UNII

EUROPEJSKIEJ

„TRYBUNAŁ”

TRYBUNAŁ

Historia:

• powstał w 1952 r. na mocy Traktatu Paryskiego jako

organ Europejskiej Wspólnoty W

ę

gla i Stali.

• Od 1957 r. funkcjonuje jako instytucja wszystkich trzech

wspólnot europejskich

TRYBUNAŁ

SPRAWIEDLIWOŚCI UE

Skład Trybunału Sprawiedliwo

ś

ci UE:

• Trybunał;

• S

ą

d

(ogólny)

01.01.89

• S

ą

dy wyspecjalizowane

(Trybunał ds. Słu

ż

by Cywilnej)

-

2.12.05

Siedziba: Luksemburg

TRYBUNAŁ

SPRAWIEDLIWOŚCI UE

Trybunał:

• Skład: co najmniej jeden s

ę

dzia z ka

ż

dego PC

• Rzadko zasiada w pełnym składzie

(Ze wzgl

ę

dów

praktycznych),

zazwyczaj jako:

– Wielka Izba

, tj. w składzie 13 s

ę

dziów,

– Izby licz

ą

ce po pi

ę

ciu,

– Izby licz

ą

ce po trzech s

ę

dziów.

• Wspiera go: 8 rzeczników generalnych

- mianowani na

sze

ś

cioletni

ą

, odnawialn

ą

kadencj

ę

.

Siedziba Europejskiego Trybunału Sprawiedliwo

ś

ci w Luksemburgu

TRYBUNAŁ

SPRAWIEDLIWOŚCI UE

S

ą

d

(ogólny)

- 27 s

ę

dziów:

Wydaje orzeczenia zwłaszcza w sprawach

wnoszonych przez osoby fizyczne, firmy, a tak

ż

e niektóre organizacje, jak

równie

ż

w sprawach zwi

ą

zanych z prawem konkurencji.

Trybunał ds. Słu

ż

by cywilnej (7 s

ę

dziów)

Rozstrzyga spory mi

ę

dzy Uni

ą

Europejsk

ą

a jej urz

ę

dnikami.

S

ę

dziowie tych 3 instancji wybieraj

ą

spo

ś

ród siebie

przewodnicz

ą

cych na 3 lata.

2

TRYBUNAŁ

SPRAWIEDLIWOŚCI UE

• Zadania (Kompetencje):

– kontrola stosowania prawa wspólnotowego i jego interpretacja.

– nadzór nad wypełnianiem zobowi

ą

za

ń

prawnych nało

ż

onych na PC i

instytucje unijne.

– rozstrzyganie sporów prawnych mi

ę

dzy PC, instytucjami UE,

przedsi

ę

biorstwami i osobami fizycznymi.

•

Trybunał Sprawiedliwo

ś

ci UE ł

ą

czy funkcje trybunałów:

– konstytucyjnego,
– najwy

ż

szego,

– mi

ę

dzynarodowego,

– administracyjnego.

•

wyroki s

ą

niepodwa

ż

alne i wi

ążą

ce dla s

ą

dów pa

ń

stw członkowskich.

•

mo

ż

e zas

ą

dza

ć

kary finansowe za niewykonanie przez pa

ń

stwa

członkowskie orzecze

ń

Komisji Europejskiej.

TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UE

Najbardziej powszechne rodzaje spraw:

1.

Odesłania prejudycjalne;

W razie jakiekolwiek w

ą

tpliwo

ś

ci co do interpretacji czy zastosowania aktu

prawa europejskiego, s

ą

d krajowy – a czasami nawet jest zobowi

ą

zany – zwróci

ć

si

ę

o wykładni

ę

do Trybunału

Sprawiedliwo

ś

ci. Jest udzielana w formie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.

2.

Skargi na uchybienie zobowi

ą

zaniom;

KE lub ka

ż

de PCz mo

ż

e wszcz

ąć

takie

post

ę

powanie, je

ś

li ma podstawy, by s

ą

dzi

ć

,

ż

e pa

ń

stwo członkowskie nie wypełnia zobowi

ą

za

ń

.

3.

Skargi o uniewa

ż

nienie:

Rada, Komisja

lub (pod pewnymi warunkami)

Parlament

mog

ą

zwróci

ć

si

ę

do Trybunału o uniewa

ż

nienie danego aktu. Skarg

ę

o uniewa

ż

nienie konkretnego aktu

prawnego mog

ą

wnie

ść

osoby fizyczne

, je

ś

li wywiera na nich osobi

ś

cie bezpo

ś

redni i negatywny

wpływ.

4.

Skargi na zaniechanie działania;

PCz lub pozostałe instytucje UE jak równie

ż

(pod okre

ś

lonymi

warunkami) osoby fizyczne lub firmy, mog

ą

wnie

ść

do Trybunału skarg

ę

je

ś

li Parlament Europejski, Rada oraz

Komisja nie podejmuj

ą

działa

ń

narzuconych Traktatem.

5.

Powództwa o odszkodowanie

Ka

ż

da osoba fizyczna lub prawna, która doznała szkody w wyniku

działania lub zaniechania działania UE b

ą

d

ź

jej personelu, mo

ż

e wnie

ść

powództwo do S

ą

du (ogólnego), domagaj

ą

c

si

ę

odszkodowania.

TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UE

S

ę

dziowie polscy:

S

ę

dzia Trybunału

─

Marek Safian

S

ę

dzia S

ą

du

─

Irena Wiszniewska

-Białecka

S

ę

dzia S

ą

du ds. Słu

ż

by Cywilnej

─

Irena Boruta