1

TRYBUNAŁ

SPRAWIEDLIWOŚCI UNII 

EUROPEJSKIEJ

„TRYBUNAŁ”

TRYBUNAŁ

Historia:

• powstał w 1952 r. na mocy Traktatu Paryskiego jako 

organ Europejskiej Wspólnoty W

ę

gla i Stali.

• Od 1957 r. funkcjonuje jako instytucja wszystkich trzech 

wspólnot europejskich

TRYBUNAŁ

SPRAWIEDLIWOŚCI UE

Skład Trybunału Sprawiedliwo

ś

ci UE:

• Trybunał;

• S

ą

d

(ogólny)

01.01.89

• S

ą

dy wyspecjalizowane

(Trybunał ds. Słu

Ŝ

by Cywilnej) 

-

2.12.05

Siedziba: Luksemburg

TRYBUNAŁ

SPRAWIEDLIWOŚCI UE

Trybunał:

• Skład: co najmniej jeden s

ę

dzia z ka

Ŝ

dego PC

• Rzadko zasiada w pełnym składzie 

(Ze wzgl

ę

dów 

praktycznych), 

zazwyczaj jako:

– Wielka Izba

, tj. w składzie 13 s

ę

dziów,

– Izby licz

ą

ce po pi

ę

ciu, 

– Izby licz

ą

ce po trzech s

ę

dziów. 

• Wspiera go:  8 rzeczników generalnych 

- mianowani na 

sze

ś

cioletni

ą

, odnawialn

ą

kadencj

ę

.

Siedziba Europejskiego Trybunału Sprawiedliwo

ś

ci w Luksemburgu

TRYBUNAŁ

SPRAWIEDLIWOŚCI UE

S

ą

d 

(ogólny)

- 27 s

ę

dziów:

Wydaje orzeczenia zwłaszcza w sprawach 

wnoszonych przez osoby fizyczne, firmy, a tak

Ŝ

e niektóre organizacje, jak 

równie

Ŝ

w sprawach zwi

ą

zanych z prawem konkurencji.

Trybunał ds. Słu

Ŝ

by cywilnej (7 s

ę

dziów)

Rozstrzyga spory mi

ę

dzy Uni

ą

Europejsk

ą

a jej urz

ę

dnikami.

S

ę

dziowie tych 3 instancji wybieraj

ą

spo

ś

ród siebie 

przewodnicz

ą

cych na 3 lata.

2

TRYBUNAŁ

SPRAWIEDLIWOŚCI UE

• Zadania (Kompetencje): 

– kontrola stosowania prawa wspólnotowego i jego interpretacja.

– nadzór nad wypełnianiem zobowi

ą

za

ń

prawnych nało

Ŝ

onych na PC i 

instytucje unijne.

– rozstrzyganie sporów prawnych mi

ę

dzy PC, instytucjami UE, 

przedsi

ę

biorstwami i osobami fizycznymi.

•

Trybunał Sprawiedliwo

ś

ci UE ł

ą

czy funkcje trybunałów: 

– konstytucyjnego, 
– najwy

Ŝ

szego, 

– mi

ę

dzynarodowego,

– administracyjnego.

•

wyroki s

ą

niepodwa

Ŝ

alne i wi

ąŜą

ce dla s

ą

dów pa

ń

stw członkowskich.

•

mo

Ŝ

e zas

ą

dza

ć

kary finansowe za niewykonanie przez pa

ń

stwa 

członkowskie orzecze

ń

Komisji Europejskiej. 

TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UE

Najbardziej powszechne rodzaje spraw:

1.

Odesłania prejudycjalne;

W razie jakiekolwiek w

ą

tpliwo

ś

ci co do interpretacji czy zastosowania aktu 

prawa europejskiego, s

ą

d krajowy – a czasami nawet jest zobowi

ą

zany – zwróci

ć

si

ę

o wykładni

ę

do Trybunału 

Sprawiedliwo

ś

ci. Jest udzielana w formie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.

2.

Skargi na uchybienie zobowi

ą

zaniom;

KE lub ka

Ŝ

de PCz mo

Ŝ

e wszcz

ąć

takie 

post

ę

powanie, je

ś

li ma podstawy, by s

ą

dzi

ć

, 

Ŝ

e pa

ń

stwo członkowskie nie wypełnia zobowi

ą

za

ń

.

3.

Skargi o uniewa

Ŝ

nienie:

Rada, Komisja

lub (pod pewnymi warunkami) 

Parlament

mog

ą

zwróci

ć

si

ę

do Trybunału o uniewa

Ŝ

nienie danego aktu. Skarg

ę

o uniewa

Ŝ

nienie konkretnego aktu 

prawnego mog

ą

wnie

ść

osoby fizyczne

, je

ś

li wywiera na nich osobi

ś

cie bezpo

ś

redni i negatywny 

wpływ.

4.

Skargi na zaniechanie działania;

PCz lub pozostałe instytucje UE jak równie

Ŝ

(pod okre

ś

lonymi 

warunkami) osoby fizyczne lub firmy, mog

ą

wnie

ść

do Trybunału skarg

ę

je

ś

li Parlament Europejski, Rada oraz 

Komisja nie podejmuj

ą

działa

ń

narzuconych Traktatem.

5.

Powództwa o odszkodowanie

Ka

Ŝ

da osoba fizyczna lub prawna, która doznała szkody w wyniku 

działania lub zaniechania działania UE b

ą

d

ź

jej personelu, mo

Ŝ

e wnie

ść

powództwo do S

ą

du (ogólnego), domagaj

ą

c 

si

ę

odszkodowania. 

TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UE

S

ę

dziowie polscy:

S

ę

dzia Trybunału 

─

Marek Safian

S

ę

dzia S

ą

du 

─

Irena Wiszniewska

-Białecka

S

ę

dzia S

ą

du ds. Słu

Ŝ

by Cywilnej 

─

Irena Boruta