P6_TA(2007)0154

Strategia tematyczna w sprawie zrównowa

żonego wykorzystywania zasobów

naturalnych

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 kwietnia 2007 r. w sprawie strategii tematycznej w

sprawie zrównowa

żonego wykorzystywania zasobów naturalnych (2006/2210(INI))

Parlament Europejski,

— uwzględniając komunikat Komisji „Strategia tematyczna na rzecz zrównoważonego wykorzystywania

zasobów naturalnych

” (COM(2003)0572),

— uwzględniając komunikat Komisji „Strategia tematyczna w sprawie zrównoważonego wykorzystywania

zasobów naturalnych

”(COM(2005)0670),

— uwzględniając przegląd strategii UE dotyczącej trwałego rozwoju — odnowiona strategia (

1

),

— uwzględniając Konwencję w sprawie różnorodności biologicznej przyjętą w Rio de Janeiro w 1992 r.,

— uwzględniając dyrektywę 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w

sprawie oceny wp

ływu niektórych planów i programów na środowisko (

2

),

— uwzględniając art. 2 i 6 Traktatu WE, na mocy których wymagania w zakresie ochrony środowiska

powinny zosta

ć zintegrowane z różnymi sektorami polityki wspólnotowej w celu promowania rozwoju

dzia

łań gospodarczych przyjaznych środowisku,

— uwzględniając art.174 Traktatu WE,

— uwzględniając szósty wspólnotowy program działań w zakresie środowiska naturalnego (6 EAP) (

3

),

— uwzględniając komunikat Komisji „Promowanie zrównoważonego wykorzystywania zasobów: Strategia

tematyczna w sprawie zapobiegania powstawaniu odpadów i ich recyklingu

” (COM(2005)0666),

— uwzględniając rezolucję z dnia 5 lipca 2005 r. w sprawie komunikatu Komisji dla Parlamentu Euro-

pejskiego i Rady dotycz

ącego stymulowania technologii w kierunku zrównoważonego rozwoju: Plan

dzia

łań Unii Europejskiej w zakresie ekotechnologii (

4

),

— uwzględniając art. 45 Regulaminu,

— uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpie-

cze

ństwa Żywności (A6-0054/2007),

A.

maj

ąc na uwadze, że w związku z gwałtownymi zmianami demograficznymi kolejne dziesięciolecia

b

ędą miały coraz większy wpływ na klimat, różnorodność biologiczną i eksploatację zasobów natu-

ralnych oraz

że konsekwencją tej zmiany jest również powstawanie przepaści w zakresie dobrobytu

mi

ędzy światem uprzemysłowionym, a krajami rozwijającymi się,

B.

maj

ąc na uwadze, że zrównoważony rozwój gospodarczy połączony z uczciwym i sprawiedliwym

podzia

łem korzyści czerpanych z zasobów naturalnych oraz dostępem do zasobów i rynków jest

konieczny dla zmniejszenia ubóstwa i podniesienia dobrobytu cz

łowieka,

(

1

) Dokument Rady 10117/2006 z dnia 9 czerwca 2006 r.

(

2

) Dz.U. L 197 z 21.7.2001, str. 30.

(

3

) Dz.U. L 242 z 10.9.2002, str. 1.

(

4

) Dz.U. C 157 E z 6.7.2006, str. 77.

C 74 E/660

PL

20.3.2008

Dziennik Urz

ędowy Unii Europejskiej

Środa, 25 kwietnia 2007 r.

C.

maj

ąc na uwadze, że w związku z gwałtownym wzrostem liczby ludności na świecie około 2010 r. na

ziemi b

ędzie już 400 milionów ludzi więcej niż obecnie; mając na uwadze, że w świecie rosnących

wspó

łzależności nie możemy nadal produkować i konsumować w takim stopniu jak obecnie i że na

ca

łym świecie 15500 gatunków roślin i zwierząt jest poważnie zagrożonych wyginięciem; mając na

uwadze,

że w ostatnich dekadach doświadczamy znaczących strat właściwie we wszystkich rodzajach

ekosystemów i gatunków, a woda s

łodka jest cennym zasobem naturalnym, który jest zagrożony;

maj

ąc na uwadze, że globalny kryzys związany z brakiem wody zagraża życiu, zrównoważonemu

rozwojowi oraz ostatecznie pokojowi i bezpiecze

ństwu,

D.

maj

ąc na uwadze, że światowy średni ślad ekologiczny (

1

) wynosi obecnie 2,2 ha per capita, chocia

ż

nie powinien przekracza

ć 1,8 ha, jeśli ma się nadal mieścić w granicach potencjału biologicznego

ziemi, maj

ąc na uwadze, że na całym świecie ludzie zużywają o 25 % więcej zasobów, niż ziemia

wytwarza ka

żdego roku, innymi słowy, musi minąć rok i trzy miesiące, zanim ziemia wytworzy to,

co zu

żyliśmy w ciągu jednego roku (2003) (sprawozdanie ekologiczne WWF z 2006 r.),

E.

maj

ąc na uwadze, że według Milenijnej Oceny Ekosystemu ONZ z 2005 r. od początku lat 60-tych

stan 2/3 wszystkich ekosystemów uleg

ł pogorszeniu, a zapotrzebowanie na zasoby naturalne wzrosło

w tym samym okresie o 70 %,

F.

maj

ąc na uwadze, że jak podaje Europejska Agencja Ochrony Środowiska, ślad ekologiczny Europy

przekroczy

ł jej potencjał biologiczny w 1960 r., a obecnie przewyższa ten potencjał dwukrotnie;

maj

ąc na uwadze, że jest to niezgodne z zasadą sprawiedliwego, zrównoważonego rozwoju,

G.

maj

ąc na uwadze, że dotychczasowe niedocenianie wartości naturalnego kapitału, w szczególności

procesów wytwarzania zasobów naturalnych, powa

żnie utrudnia ogólne wysiłki na rzecz ustanowie-

nia ram w zakresie zrównowa

żonego wykorzystywania zasobów naturalnych,

H.

maj

ąc na uwadze, że interesy handlowe nie być sprzeczne z interesem ochrony środowiska natural-

nego, maj

ąc również na uwadze, że trwały dobrobyt gospodarczy możliwy będzie wyłącznie w

warunkach systemu rynkowego, w którym wszystkie formy kapita

łu, w tym kapitał naturalny, będą

w pe

łni doceniane, a ceny produktów będą w pełni uwzględniać koszty szkód dla ludzkiego zdrowia i

środowiska naturalnego,

I.

maj

ąc na uwadze, że postępujący wzrost gospodarczy w krajach rozwijających się spowoduje jeszcze

wi

ększe obciążenie środowiska,

J.

maj

ąc na uwadze, że postępy w dziedzinie wiedzy i technologii mają kluczowe znaczenie dla osiąg-

ni

ęcia równowagi między wzrostem gospodarczym, z jednej strony, a zrównoważonym rozwojem

spo

łecznym i środowiskowym, z drugiej,

K.

maj

ąc na uwadze, że zgodnie z art. 6 Traktatu, wzmocnionym w procesie z Cardiff, wymagania w

zakresie ochrony

środowiska naturalnego powinny zostać włączone w definicję i realizację polityk

wspólnotowych,

L.

maj

ąc na uwadze, że istnieje tylko niewielka komplementarność i niedostateczna współpraca między

ró

żnymi międzynarodowymi forami odpowiedzialnymi za zrównoważony rozwój (Konwencja o róż-

norodno

ści biologicznej, protokół z Kioto, Konwencja o zwalczaniu pustynnienia, itd.), ponadto, bra-

kuje narz

ędzi umożliwiających egzekwowanie tych umów na całym świecie,

M.

maj

ąc na uwadze, że strategia UE dotycząca wzrostu i zatrudnienia (

2

) zatwierdzona na wiosennym

szczycie UE w roku 2005 przyznaje bezwzgl

ędny priorytet kwestii bardziej zrównoważonego wyko-

rzystywania zasobów naturalnych i wzywa UE do przej

ęcia inicjatywy w kierunku bardziej zrówno-

wa

żonej konsumpcji i produkcji w gospodarce światowej,

N.

uwzgl

ędniając przewodnie zasady zrównoważonego rozwoju, przyjęte przez Radę Europejską w

dniach 15-16 czerwca 2006 r., które powinny stanowi

ć fundament zrównoważonego rozwoju, w

szczególno

ści te z nich, które dotyczą jakości życia oraz solidarności wewnątrz- i międzypokolenio-

wej,

(

1

)

„Ślad ekologiczny” to termin określający zakres, w jakim ludzie zużywają ziemskie zasoby, wyrażony w hektarach
ziemi uprawnej.

(

2

) Komunikat dla wiosennej Rady Europejskiej

— Wspólna praca na rzecz wzrostu i zatrudnienia — Nowy początek dla

strategii lizbo

ńskiej (COM(2005)0024).

20.3.2008

PL

C 74 E/661

Dziennik Urz

ędowy Unii Europejskiej

Środa, 25 kwietnia 2007 r.

O.

maj

ąc na uwadze, że Komisja w swym komunikacie w sprawie przeglądu unijnej strategii zrównowa-

żonego rozwoju — Platforma działania (COM(2005)0658) stwierdza, że:
— UE i państwa członkowskie powinny nadal inwestować w badania i technologie w celu znalezie-

nia bardziej op

łacalnych pod względem kosztów i zasobów metod produkcji i konsumpcji,

— UE powinna stać się światowym liderem w dziedzinie technologii wydajnych ekologicznie i ener-

gooszcz

ędnych tak, aby zmniejszyć ogromną zależność od zasobów naturalnych,

— UE powinna zapewnić utrzymanie najpełniejszej różnorodności form życia na ziemi, poszanowa-

nie ogranicze

ń w zakresie zasobów naturalnych planety i zadbać o wysoki stopień ochrony i

poprawy stanu

środowiska,

— do 2012 r. 12 % zużycia energii w państwach członkowskich powinno pochodzić ze źródeł

odnawialnych,

— do 2010 r. 21 % zużycia energii elektrycznej w państwach członkowskich powinno pochodzić ze

źródeł odnawialnych,

P.

maj

ąc na uwadze, że w czerwcu 2006 r. Rada Europejska zażądała m.in. przyjęcia następującej odno-

wionej unijnej strategii zrównowa

żonego rozwoju:

— unijna strategia w zakresie zrównoważonego wykorzystywania zasobów naturalnych powinna

zosta

ć uzupełniona szeregiem celów i środków na szczeblu UE,

— poprawa wydajności zasobów w celu ograniczenia ogólnego zakresu korzystania z nieodnawial-

nych zasobów naturalnych oraz zwi

ązanego z tym oddziaływania wykorzystywania surowców na

środowisko naturalne, a co za tym idzie wykorzystywanie odnawialnych surowców naturalnych w
zakresie nieprzekraczaj

ącym ich potencjału regeneracyjnego,

Q.

maj

ąc na uwadze, że 6 EAP:

— ustanawia program, którego cele odpowiadają zasadniczym priorytetom Wspólnoty: walka ze

zmianami klimatu, przyroda i ró

żnorodność biologiczna, środowisko naturalne, zdrowie

publiczne i jako

ść życia, zasoby naturalne i odpady,

— nawołuje do zmian uregulowań w zakresie subwencji, które mają znaczne negatywne skutki dla

środowiska naturalnego i nie sprzyjają zrównoważonemu rozwojowi,

— stwierdza, że strategie tematyczne powinny zawierać odpowiednie jakościowe i ilościowe cele i

harmonogramy,

— oraz między innymi wyraźnie postuluje przeprowadzenie oceny skuteczności środków polityki i

wp

ływu subwencji odnoszących się do zasobów naturalnych i odpadów, jak również ustanowie-

nie celów dla efektywno

ści zasobów i zmniejszonego wykorzystania zasobów, doprowadzając do

rozdzielenia powi

ązań między wzrostem gospodarczym a negatywnym oddziaływaniem na

ochron

ę środowiska,

R.

maj

ąc na uwadze, że w załączniku do strategii tematycznej stwierdzono, że

— jeżeli osiągnięty zostanie wzrost wydajności zasobów na poziomie 3 % rocznie, a wzrost gospo-

darczy równie

ż ukształtuje się na poziomie 3 % rocznie, zużycie zasobów utrzymywać się będzie

na mniej wi

ęcej stałym poziomie,

— w przypadku, gdy pozostałe wskaźniki będą utrzymywać się na tym samym poziomie, sama

stabilizacja ilo

ści zużywanych materiałów nie wystarczy do ograniczenia oddziaływania na środo-

wisko w obr

ębie całej gospodarki oraz rozdzielenia powiązań,

S.

maj

ąc na uwadze, że w rezolucji z dnia 16 listopada 2005 r. powstrzymywania globalnych zmian

klimatycznych (

1

) Parlament Europejski stwierdzi

ł, iż kraje rozwinięte powinny znacznie zredukować

emisje

— o 30 % do roku 2020 i o 60-80 % do roku 2050,

T.

maj

ąc na uwadze, że sektor rolny wykorzystuje 50 % gruntów, zużywa 30 % wody i 20 % paliw,

U.

maj

ąc na uwadze, że transport jest najszybciej rozwijającym się sektorem świadczącym usługi na

rzecz u

żytkowników końcowych, odpowiedzialnym za 40 % całkowitego zużycia energii na świecie

oraz ok. 40-80 % wszystkich zanieczyszcze

ń powietrza i 28 % całkowitego poziomu emisji CO

2

w

Europie,

(

1

) Dz.U. C 280 E z 18.11.2006, str. 120.

C 74 E/662

PL

20.3.2008

Dziennik Urz

ędowy Unii Europejskiej

Środa, 25 kwietnia 2007 r.

V.

maj

ąc na uwadze, że lepsze zrozumienie tego, w jaki sposób działają systemy naturalne, zapewni

nowe mo

żliwości w zakresie racjonalnych ekologicznie systemów produkcji i konsumpcji; mając na

uwadze,

że opatentowano już ponad 2000 technologii zainspirowanych przyrodą („biomimikra”),

W.

maj

ąc na uwadze, że jednym z milenijnych celów, które ONZ przyjęła w 2000 r. jest zagwarantowa-

nie przed 2015 r. ochrony

środowiska naturalnego poprzez włączenie zrównoważonego rozwoju w

narodowe polityki i programy oraz poprzez odwrócenie procesu utraty zasobów naturalnych i
zmniejszenie o po

łowę liczby ludności bez dostępu do bezpiecznej wody pitnej; mając na uwadze,

że przed 2020 r. muszą ulec znacznej poprawie warunki życia przynajmniej 140 milionów miesz-
ka

ńców slumsów,

X.

maj

ąc na uwadze, że każdego roku od 5 do 6 milionów ludzi, głównie dzieci, umiera w wyniku

chorób spowodowanych zanieczyszczeniem wody i powietrza, maj

ąc na uwadze, że w Europie zanie-

czyszczenie powietrza powoduje 370 000 przedwczesnych zgonów,

Y.

maj

ąc na uwadze, że zrównoważone wykorzystywanie zasobów naturalnych jest nieodzownym

warunkiem dla d

ługoterminowego dobrobytu,

Z.

maj

ąc na uwadze, że większość problemów ze środowiskiem naturalnym wynika z niezrównoważo-

nego wykorzystywania zasobów naturalnych,

AA. maj

ąc na uwadze pilną potrzebę zmiany obecnego systemu produkcji i konsumpcji,

AB.

maj

ąc na uwadze, że społeczeństwo korzysta przede wszystkim z produktów złożonych z szeregu

ró

żnych materiałów, tzn.: materiałów biologicznych, mineralnych i syntetycznych, często łączonych

w celu uzyskania z

łożonych materiałów, a materiały te powinny być wykorzystywane i traktowane

w taki sposób, aby po zako

ńczeniu okresu przydatności produktu nie stał się on bezużytecznym

odpadem,

AC.

maj

ąc na uwadze, że lepsze zarządzanie i unikanie nadmiernej eksploatacji odnawialnych zasobów

naturalnych, takich jak zasoby rybne, ró

żnorodność biologiczna, woda, powietrze, gleba i atmosfera,

powinna doprowadzi

ć, zgodnie z planem realizacji z Johannesburga przyjętym podczas Światowego

Szczytu ONZ w sprawie zrównowa

żonego rozwoju w Johannesburgu w 2002 r., do odnowienia

zdegradowanych ekosystemów morskich najpó

źniej do 2015 r.,

AD. maj

ąc na uwadze, że europejski system przemysłowy za pośrednictwem handlu korzysta z odległych

ekosystemów, cz

ęsto bez względu na ich degradację, mając na uwadze, że w związku z tym strategia

w zakresie zasobów naturalnych musi opiera

ć się na zastosowaniu metodologii śladu ekologicznego, a

jej nadrz

ędnym celem powinno być zmniejszenie śladu ekologicznego UE na świecie oraz odgrywanie

wiod

ącej roli i zachęcanie państw nie należących do UE do podjęcia podobnych działań,

AE.

maj

ąc na uwadze, że zgodnie z planem realizacji z Johannesburga najpóźniej do 2010 r. należy

zatrzyma

ć proces utraty różnorodności biologicznej,

AF.

maj

ąc na uwadze, że istnieją znaczne różnice między państwami członkowskimi w zakresie produk-

tywno

ści zasobów; mając na uwadze, że już zniwelowanie tych różnic oznaczałoby, iż zwiększona

produktywno

ść prowadzi do zmniejszenia ilości zużywanych zasobów naturalnych, a tym samym do

mniejszego obci

ążenia środowiska i poprawy konkurencyjnej pozycji państw członkowskich,

AG. maj

ąc na uwadze, że rozwinięte państwa członkowskie, których działalność gospodarcza skoncentro-

wana jest na us

ługach, wyeksportowały znaczną część swojej działalności wymagającej zużycia znacz-

nej ilo

ści energii i surowców naturalnej do słabiej rozwiniętych państw UE i państw trzecich, mając na

uwadze,

że Komisja powinna uwzględnić fakt, że poszczególne państwa członkowskie zużywają różną

ilo

ść zasobów naturalnych do osiągnięcia tego samego poziomu wzrostu gospodarczego,

AH. maj

ąc na uwadze, że także w planie realizacji z Johannesburga wezwano do rozdzielenia powiązań

mi

ędzy wzrostem gospodarczym i degradacją środowiska naturalnego poprzez bardziej wydajne i

zrównowa

żone wykorzystywanie zasobów oraz procesów produkcyjnych, jak również ograniczenie

zjawiska degradacji zasobów, zanieczyszcze

ń i odpadów,

20.3.2008

PL

C 74 E/663

Dziennik Urz

ędowy Unii Europejskiej

Środa, 25 kwietnia 2007 r.

AI.

maj

ąc na uwadze, że Plan Działania UE w dziedzinie Technologii Środowiskowych:

— wskazuje, że efektywne wykorzystywanie zasobów naturalnych i materiałów prowadzi do obni-

żenia kosztów ponoszonych przez przemysł i rodziny, przez co zostają uwolnione środki finan-
sowe, a gospodarka UE staje si

ę mniej zależna od ograniczonych zasobów naturalnych i najbar-

dziej niestabilnych rynków,

— zauważa, że ograniczone zasoby naturalne często stanowią przyczynę regionalnych konfliktów w

krajach rozwijaj

ących się,

— podkreśla konieczność stosowania technologii, które mają na celu zapobieganie klęskom żywio-

łowym i działaniom mogącym prowadzić do zniszczenia lub zmniejszania zasobów naturalnych,

AJ.

maj

ąc na uwadze, że dana polityka może zostać wdrożona jedynie w przypadku, gdy obywatele i

konsumenci zostan

ą skłonieni do dostosowania swoich zachowań konsumenckich do wymagań sta-

wianych przez

środowisko naturalne i zdrowie publiczne,

1.

przyjmuje bez przekonania wy

żej wspomniany komunikat ze „Strategii tematycznej w sprawie zrów-

nowa

żonego wykorzystania zasobów naturalnych” Komisji i wyraża ubolewanie z powodu braku jasnej wizji

co do metod realizacji ogólnego celu, uwa

ża, że powinien on być postrzegany jako pierwszy krok w pro-

cesie prowadz

ącym ostatecznie do opracowania kompleksowej strategii na rzecz zrównoważonego wyko-

rzystywania zasobów naturalnych;

2.

uwa

ża, że platforma działania Komisji na potrzeby analizy strategii zrównoważonego rozwoju ma

zbyt ostro

żne założenia i ograniczony zakres, oraz że w swojej obecnej formie nie pozwoli przekonać

spo

łeczeństwa i decydentów politycznych do realizacji swoich kluczowych celów;

3.

wzywa Komisj

ę do ustanowienia na szczeblu politycznym i sektorowym zadań i celów na rzecz

poprawy wydajno

ści zasobów oraz przyśpieszenia prac nad właściwymi instrumentami pozwalającymi

zapewni

ć dalsze postępy w tym zakresie;

4.

zauwa

ża z ubolewaniem, że strategia tematyczna w sprawie zrównoważonego wykorzystania zasobów

naturalnych (Strategia tematyczna) nie odpowiada celom kre

ślonym w Szóstym Wspólnotowym Programie

Dzia

łań na rzecz Środowiska Wspólnoty Europejskiej; jest zdania, że osiągnięcie celów 6 EAP dotyczących

zrównowa

żonego wykorzystywania zasobów naturalnych możliwe będzie wyłącznie w przypadku skutecz-

niejszej realizacji uzgodnionych dzia

łań przedstawionych w strategii tematycznej; uważa, że dotyczy to w

szczególno

ści celu, jakim jest zagwarantowanie, by wykorzystanie zasobów naturalnych i ich oddziaływanie

mie

ściło się w granicach potencjału absorpcyjnego środowiska naturalnego;

5.

wzywa Uni

ę Europejską do intensyfikacji wysiłków oraz podjęcia decyzji na rzecz uzyskania pozycji

najbardziej wydajnej gospodarki na

świecie pod względem zużycia zasobów i energii; podkreśla, że osiąg-

ni

ęcie takich celów umożliwiłoby uzyskanie większej niezależności oraz bezpieczeństwa dostaw zasobów i

energii, jak równie

ż rozdzielenie powiązań między wzrostem gospodarczym a zwiększoną eksploatacją

zasobów naturalnych;

6.

podkre

śla, że zanieczyszczenia, coraz bardziej kurczące się zasoby naturalne i zasoby surowców, jak

równie

ż rosnące trudności w ich pozyskaniu stanowią zagrożenie dla ochrony bioróżnorodności oraz spo-

woduj

ą wzrost cen w takiej skali, która doprowadzi do mniejszej lub większej destabilizacji systemów gos-

podarczych i spo

łecznych Unii Europejskiej oraz państw trzecich, jak również spowoduje groźbę wybuchu

konfliktu; wzywa Komisj

ę i Unię Europejską do wprowadzenia środków odpowiadających powadze sytuacji;

7.

uwa

ża, że nawet jeśli istnieje potrzeba uzyskania dokładniejszych danych w określonych dziedzinach,

nie mo

że ona stać się usprawiedliwieniem dla zwlekania z podejmowaniem środków niezbędnych w celu

zapewnienia zrównowa

żonego wykorzystywania zasobów naturalnych; ponadto wiedza, którą obecnie dys-

ponujemy jest wystarczaj

ąca, by już teraz podjąć konkretne kroki w celu poprawy zrównoważonego wyko-

rzystywania zasobów naturalnych;

8.

podkre

śla istotne cele zrównoważonego wykorzystywania zasobów naturalnych, w tym wysoki stopień

ochrony

środowiska i zdrowia publicznego, dostępność zasobów naturalnych dla przyszłych pokoleń, wkład

w stabilno

ść i dobrobyt naszego systemu gospodarczego i społecznego, ograniczenie eksploatacji zasobów,

przez co wp

ływ na środowisko naturalne zmniejszy się i ustabilizuje;

C 74 E/664

PL

20.3.2008

Dziennik Urz

ędowy Unii Europejskiej

Środa, 25 kwietnia 2007 r.

9.

uwa

ża, że Komisja powinna poważnie potraktować Parlament, europejską opinię publiczną i kwestie

dotycz

ące środowiska naturalnego oraz wzywa Komisję do ustanowienia wiążących celów i terminów w

zakresie zasobów naturalnych w poni

ższy sposób:

a)

opracowa

ć i wdrożyć najlepsze praktyki dla każdego łańcucha produkcji,

b)

doprowadzi

ć do ilościowego ograniczenia emisji CO

2

o minimum 30 % do roku 2020 i 80 % do roku

2050 w porównaniu z poziomem z roku 1990;

10.

zach

ęca Komisję do określenia w terminie trzech lat najlepszych praktyk dla głównych grup produk-

tów, poczynaj

ąc od „czołowej dziesiątki” (wyznaczonej przez Komisję). Centrum danych dla zasobów natu-

ralnych (zaproponowane w strategii tematycznej) ponosi odpowiedzialno

ść za określenie najlepszych prak-

tyk;

11.

zach

ęca Komisję przedstawienia propozycji wspólnotowych strategii politycznych mających na celu:

— wspieranie współpracy między zainteresowanymi stronami oraz propagowanie stosowania przez przed-

si

ębiorstwa ocen cyklu życia i innych metod, jak również dostarczanie informacji na żądanie,

— opracowanie celów dotyczących CO

2

dla poszczególnych sektorów na szczeblu krajowym;

12.

jest zdania,

że stratega tematyczna powinna zawierać wytyczne wyjaśniające, jakie są konieczne

środki dla niektórych sektorów oraz wymagane zmiany w polityce dla osiągnięcia zrównoważonego i bar-
dziej wydajnego wykorzystywania zasobów;

13.

uwa

ża, że zwlekanie z podjęciem konkretnych działań doprowadzi do utraty przez UE jej konkuren-

cyjnej pozycji w dziedzinie innowacji i handlu nowymi, wydajnymi ekologicznie technologiami;

14.

jest zdania,

że UE powinna odgrywać wiodącą rolę w zakresie poszukiwania innowacyjnych rozwią-

za

ń oraz propagowania bardziej racjonalnego wykorzystania zasobów oraz stać się światowym liderem w

dziedzinie technologii wydajnych ekologicznie; stwierdza,

że konieczny będzie rozwój rynku zrównoważo-

nych produktów, aby zaspokoi

ć wzrastający popyt ze strony szybko rosnącej „klasy średniej” na produkty i

us

ługi konsumenckie uwzględniające regionalny i światowy potencjał;

15.

z zadowoleniem przyjmuje uznanie przez Komisj

ę faktu, że dotychczasowa polityka w zakresie zrów-

nowa

żonego wykorzystywania zasobów naturalnych okazała się niewystarczająca;

16.

przyjmuje do wiadomo

ści, że prace nad zapewnieniem zrównoważonego wykorzystywania zasobów

naturalnych to proces d

ługotrwały, jest jednak zdania, że 25-letni horyzont czasowy nakreślony w komuni-

kacie Komisji jest zbyt d

ługi;

17.

z zadowoleniem przyjmuje fakt,

że w całym komunikacie Komisja skoncentrowała się na strategiach

opartych na cyklu

życia oraz zachęca Komisję do podtrzymania tego podejścia i doprowadzenia do kon-

kretnych dzia

łań politycznych;

18.

podkre

śla, że prace badawczo-rozwojowe muszą być ukierunkowane na poszerzenie wiedzy na temat

zasad funkcjonowania systemów naturalnych, co umo

żliwi organizację systemów produkcji i konsumpcji

wed

ług kryteriów biologicznych, a tym samym bardziej wydajne wykorzystywanie zasobów i zmniejszenie

zanieczyszcze

ń;

19.

uwa

ża za korzystne utworzenie Europejskiego Centrum Danych przed 2008 r., jeśli jego zadaniem

b

ędzie okresowa ocena i optymalizacja znanych wskaźników, a także opracowywanie dalszych potrzebnych

wska

źników tak, aby ułatwić osiągnięcie pilnego celu tzn. zmniejszenia oddziaływania eksploatacji zasobów

na

środowisko i zdrowie publiczne do minimum;

20.

nie podziela zdania Komisji,

że nie są znane żadne wskaźniki, które pozwoliłyby na wyznaczenie już

teraz konkretnych, precyzyjnie okre

ślonych celów w obrębie strategii tematycznej; zauważa, że już teraz

mo

żna wykorzystać wskaźniki takie jak: PKB (produkt krajowy brutto), DMI (Direct Material Input) i DMC

(Domestic Material Consumption); inne wska

źniki, równie szybko dostępne i szczegółowe, jak te wymie-

nione powy

żej, dotyczyłyby różnorodnych czynników wpływających na jakość życia, takich jak stan zdrowia

20.3.2008

PL

C 74 E/665

Dziennik Urz

ędowy Unii Europejskiej

Środa, 25 kwietnia 2007 r.

publicznego, integracja spo

łeczna, orientacja społeczeństwa w procesach decyzyjnych oraz „ślad środowis-

kowy

”; zadanie polegałoby na poprawie jakości życia poprzez dążenie do realizacji bardziej niematerialnych

celów, przy wsparciu technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz ogólnie, mniej ch

łonnych techno-

logii, zmniejszaj

ąc tym samym zapotrzebowanie na zasoby naturalne;

21.

proponuje, by w terminie trzech lat Komisja przeprowadzi

ła ocenę możliwości i instrumentów w

zakresie rozdzielenia powi

ązania między wzrostem gospodarczym i zwiększonym wykorzystywaniem zaso-

bów naturalnych; zmieniona strategia tematyczna powinna obejmowa

ć takie instrumenty eliminacji; taki

sam mechanizm nale

ży zastosować przy przeglądzie obecnie realizowanych strategii politycznych;

22.

podkre

śla potrzebę opracowania wskaźnika stanowiącego uzupełnienie wskaźnika PKB, który okreś-

la

ć będzie przede wszystkim jakościowe aspekty wzrostu, a jako osobnego elementu tego procesu, opraco-

wania metodologii pozwalaj

ącej na określenie wartości naturalnego kapitału;

23.

uwa

ża, że jeśli zmniejszeniu eksploatacji zasobów naturalnych będzie towarzyszyło zastosowanie

alternatywnych rozwi

ązań należy najpierw przeprowadzić badania jaki wpływ na środowisko takie rozwią-

zania mog

ą wywrzeć;

24.

wzywa UE, by zadba

ła o to, żeby wszystkie wspólnotowe instrumenty oraz ustawodawstwo przyczy-

nia

ły się do zachowania zasobów naturalnych i sprzyjały zrównoważonemu rozwojowi w obrębie UE i w

krajach poza ni

ą; UE powinna zachęcać do ustanawiania strategii w zakresie zasobów w państwach trzecich;

co powinno znale

źć odzwierciedlenie także w prowadzonej przez nią polityce w dziedzinie pomocy finan-

sowej;

25.

jest zdania,

że istotne znaczenie ma rozstrzygnięcie nie tylko problemu wspólnotowego wykorzysta-

nia zasobów naturalnych (na terytorium UE), lecz tak

że problemu zasobów przywożonych z krajów trze-

cich;

26.

podkre

śla potrzebę podjęcia działań w celu zaradzenia ewidentnym wadom obecnie obowiązującego

modelu gospodarczego w zakresie okre

ślania wartości procesów wytwarzania zasobów naturalnych oraz

przedstawienia ram politycznych, w których priorytet przyznany zostanie kwestii wydajno

ści zasobów

oraz stopniowej organizacji systemów produkcji wed

ług kryteriów biologicznych;

27.

uwa

ża, że do 2030 r. należy zmniejszyć eksploatację podstawowych nieodnawialnych zasobów natu-

ralnych w UE o wspó

łczynnik 4, tzn. do 2030 r. zmniejszyć o połowę eksploatację zasobów naturalnych, a

jednocze

śnie doprowadzić do poprawy koniunktury na świecie; stwierdza, że następujące wskaźniki mogą

by

ć przydatne: TMR (Total Material Requirement), DMI (Direct Material Input) i DMC (Domestic Material Con-

sumption); wska

źniki te określają ilość zasobów naturalnych jaką pochłaniają gospodarki; dzieląc PKB przez

te wska

źniki można zmierzyć wydajność wykorzystywania zasobów naturalnych;

28.

zgadza si

ę co do tego, że obecnie istnieje bardzo niewiele połączonych i powszechnie akceptowanych

wska

źników oddziaływania, które pozwoliłyby zmierzyć postęp w zakresie redukcji wpływu wykorzystywa-

nia zasobów na

środowisko naturalne, tzw. wskaźnik skuteczności ekologicznej; uważa, że wskaźniki te

nale

ży opracować najszybciej jak jest to możliwe, a najpóźniej do 2008 r.; w tym kontekście zauważa, że

nale

ży aktywnie wspierać dalsze prace nad wskaźnikiem „ważonego oddziaływania zużycia zasobów na

środowisko naturalne” (EMC);

29.

uwa

ża, że w celu zmniejszenia eksploatacji zasobów, które stanowią obciążenie dla środowiska

mo

żna wykorzystać instrumenty rynkowe i subsydia w szczególności o charakterze fiskalnym, zwłaszcza

poprzez relokacj

ę subsydiów oraz stopniowe, ale równocześnie szybkie ograniczenie wszelkich subsydiów

na finansowanie dzia

łalności niezgodnej i poparcie wprowadzenia podatków ekologicznych; likwidacja

szkodliwych subsydiów w zakresie wykorzystywania zasobów powinna zosta

ć uwzględniona przez Komisję

podczas opracowywania planu przewidzianego w strategii na rzecz zrównowa

żonego rozwoju;

30.

uwa

ża, że realokacja subsydiów, np. przeznaczenie większej ich części na niewielkie elektrownie

wodne oraz energi

ę wiatrową i słoneczną sprzyjałaby wykorzystaniu nowych technologii oraz poprawie

konkurencyjno

ści Europy na świecie, jak również zmniejszeniu zależności od paliw kopalnych sprowadza-

nych z innych cz

ęści świata;

C 74 E/666

PL

20.3.2008

Dziennik Urz

ędowy Unii Europejskiej

Środa, 25 kwietnia 2007 r.

31.

stwierdza,

że rozdzielenie wzrostu gospodarczego i poprawy wydajności zasobów zostało uznane za

polityczny cel ju

ż w dziewięciu państwach członkowskich (m.in. w Niemczech i Finlandii), a także w Japonii;

uwa

ża, że rozdzielenie w ujęciu względnym nie jest wystarczające z uwagi na to, że poziom całkowitej

konsumpcji zasobów naturalnych utrzymuje si

ę na zbyt wysokim poziomie; w związku z tym podkreśla,

że polityka w zakresie zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych powinna koncentrować się na
rozdzieleniu wzrostu gospodarczego i wykorzystywania zasobów prowadz

ącym do znacznego zmniejszenia

zarówno ilo

ści zużywanych zasobów, jak i oddziaływania ich wykorzystywania na środowisko naturalne;

32.

podkre

śla, że UE powinna przyjąć jasno określony cel, zakładający ograniczenie zużycia zasobów w

uj

ęciu bezwzględnym, mając na uwadze, że zgodnie z Załącznikiem do strategii tematycznej konieczne jest

coroczne zwi

ększanie wydajności zasobów na poziomie przekraczającym 3 %, a zmniejszenie o połowę

zu

życia zasobów w okresie 2005-2030 wymaga zwiększenia wydajności zasobów na poziomie prawie 6 %

rocznie;

33.

uwa

ża, że negatywny wpływ całkowitego wykorzystywania zasobów w UE powinien zostać zmniej-

szony o po

łowę w każdej kategorii zasobów naturalnych np. poprzez zastosowanie podejścia sektorowego

w przemy

śle budowlanym, transporcie i innych sektorach w celu zmniejszenia wpływu i zależności od tych

zasobów;

34.

jest zdania,

że strategia powinna być ukierunkowana na bardziej racjonalne wykorzystywanie zaso-

bów naturalnych, popraw

ę gospodarowania tymi zasobami oraz gospodarowania odpadami, przyjęcie bar-

dziej zrównowa

żonych metod produkcji oraz modeli konsumpcji, jak również zagwarantowanie, że zużycie

zasobów naturalnych mie

ści się w granicach potencjału absorpcyjnego środowiska naturalnego;

35.

proponuje ustanowienie celów w zakresie ograniczenia zu

życia zasobów w następujących sektorach:

spo

żywczym, mieszkalnictwie i transporcie, ponieważ według najnowszych wyników badań mają one naj-

bardziej negatywne oddzia

ływanie;

36.

w zwi

ązku z tym wzywa Komisję do podjęcia trzech kluczowych działań:

a)

ustalenia i opracowania konkretnych strategii politycznych i dzia

łań w zakresie 20 zasobów (materia-

łów) o największym oddziaływaniu na środowisko naturalne; powinny one zostać zaproponowane do
2008 r.,

b)

zorganizowania dialogu z zainteresowanymi stronami w sprawie najbardziej zasoboch

łonnych sektorów

wydobycia i produkcji, tak aby ustali

ć cele sektorowe oraz odpowiednie środki na rzecz poprawy

wydajno

ści zasobów,

c)

opracowania kryteriów porównawczych w zakresie zrównowa

żonego gospodarowania i wykorzystywa-

nia zasobów biotycznych (np. drewna, ryb, produktów rolnych);

37.

wzywa Komisj

ę do aktywnego propagowania opracowania nowych modeli oferowania produktów

np. poprzez systemy produktowo-us

ługowe, w których świadczenie na rzecz konsumenta polega raczej na

dostarczeniu us

ługi niż produktu, co pozwala na optymalne wykorzystanie energii i materiałów;

38.

podkre

śla, że wysiłki na rzecz bardziej racjonalnego wykorzystywania zasobów naturalnych muszą

by

ć podejmowane przy pełnym uwzględnieniu ich oddziaływania na handel oraz zmierzać do stopniowego

zmniejszenia

śladu ekologicznego UE na świecie;

39.

uwa

ża, że strategia tematyczna powinna zostać włączona na różnych płaszczyznach polityki i do

wszystkich w

łaściwych dziedzin politycznych; w tym celu podstawową rolę muszą odgrywać unijne cele w

zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów ich ponownego wykorzystania i recyklingu;

40.

zwraca si

ę do Komisji o promowanie technologii umożliwiających produkcję artykułów trwałych,

daj

ących się naprawić, wielokrotnie wykorzystać i poddać recyklingowi;

41.

uwa

ża, że naprawa i ponowne wykorzystanie artykułów przedłuża okres ich używalności i jest zrów-

nowa

żonym środkiem mającym na celu wytwarzanie mniejszej ilości odpadów i większą ochronę zasobów;

dlatego te

ż zwraca się do Komisji i państw członkowskich o aktywne wspieranie „społeczeństwa wielokrot-

nego u

żytku” za pomocą środków edukacyjnych, gospodarczych i strukturalnych, takich jak wspieranie

organizacji i sieci zajmuj

ących się ponownym wykorzystaniem lub naprawą artykułów;

20.3.2008

PL

C 74 E/667

Dziennik Urz

ędowy Unii Europejskiej

Środa, 25 kwietnia 2007 r.

42.

popiera podej

ście przyjęte w strategii tematycznej, zakładające analizę obecnie realizowanych strategii

politycznych w celu zwi

ększenia jej skuteczności, ale proponuje, by już na tym etapie wybrano najbardziej

w

łaściwe obecnie realizowane i przygotowywane strategie polityczne (np. strategia tematyczna w sprawie

zapobiegania powstawaniu odpadów i ich recyklingu, zintegrowana polityka produktowa). Strategia powinna
by

ć również zgodna z celami lizbońskimi;

43.

proponuje ustalenie, jakie wady obecnie realizowanych europejskich strategii politycznych utrudniaj

ą

zrównowa

żone wykorzystywanie zasobów naturalnych;

44.

stwierdza,

że Komisja przewiduje dokonywanie regularnego przeglądu strategii tematycznej co pięć

lat, poczynaj

ąc od roku 2010 r. uważa, że jest to cenna propozycja, lecz równocześnie podkreśla, że prze-

gl

ąd ten powinien obejmować odpowiednią analizę działań podjętych na rzecz zapewnienia zrównoważo-

nego wykorzystywania zasobów naturalnych oraz uwzgl

ędniać stałą potrzebę ewolucji polityki w tej dzie-

dzinie, stosownie do post

ępów naukowych. W ramach przeglądu należy również badań wpływ działań

podejmowanych na szczeblu UE na pa

ństwa trzecie;

45.

uwa

ża, że szczególnie polityka rolna powinna dążyć do wyeliminowania obciążenia środowiska

poprzez zrównowa

żone wykorzystywanie zasobów takich jak grunt, woda i paliwa, lecz nie wykluczając

te

ż innych;

46.

podkre

śla znaczenie globalnego wymiaru europejskiej polityki na rzecz zrównoważonego wykorzys-

tywania zasobów naturalnych oraz potrzeb

ę zagwarantowania, by żadne działania na rzecz zrównoważo-

nego wykorzystywania zasobów w Europie nie prowadzi

ły do zwiększenia negatywnego oddziaływania na

środowisko naturalne w państwach trzecich;

47.

jest zdania,

że w przypadku rolnictwa niezbędne jest uzyskanie rzeczywistych postępów w zakresie

bada

ń nad ekologicznymi metodami produkcji, regulacjami i mechanizmami monitorowania w zakresie m.

in. wykorzystania nawozów, pestycydów i wody, propagowania krótkich

łańcuchów, uwzględniania kosztów

zewn

ętrznych w cenie produktów oraz uzależnienia pomocy ekonomicznej od spełnienia kryteriów ekolo-

gicznych;

48.

jest zdania,

że pionierska rola i odpowiedzialne wykorzystywanie zasobów naturalnych w zrówno-

wa

żonych i ekologicznych formach rolnictwa oraz pionierska rola tych form zasługują na uznanie i wspar-

cie;

49.

jest zdania,

że ponieważ do najbardziej zagrożonych długoterminowych zasobów zaliczają się obec-

nie ró

żne gatunki ryb, a wyginięcie gatunków może doprowadzić do dalszych zmian ekologicznych,

konieczne jest przyj

ęcie odpowiedzialnej i rygorystycznej polityki w dziedzinie rybołówstwa;

50.

uwa

ża, że państwa członkowskie powinny realizować strategię UE dotyczącą różnorodności biolo-

gicznej zarówno w sektorze rybo

łówstwa jak i w innych obszarach oraz wspólnie z Komisją podjąć działa-

nia, których rezultatem b

ędzie zatrzymanie procesu utraty różnorodności biologicznej do 2010 r.;

51.

z zadowoleniem przyjmuje propozycj

ę powołania międzynarodowego panelu z udziałem przedstawi-

cieli krajów rozwijaj

ących się, który zajmie się m.in. opracowaniem kryteriów porównawczych w zakresie

zrównowa

żonego rozwoju dotyczących wydobycia, pozyskiwania i transportu materiałów oraz produktów

pochodz

ących spoza UE, obejmujących nie tylko normy jakości materiałów, lecz także normy jakości pro-

dukcji, uwzgl

ędniające aspekty społeczne i związane ze środowiskiem naturalnym;

52.

podkre

śla potrzebę udzielania wsparcia krajom rozwijającym się, nienależącym do UE krajom Europy

Wschodniej i Ba

łkanów Zachodnich poprzez miedzy innymi dzielenie się technologiami i wiedzą; dodaje, że

by

łoby nieuczciwe, gdyby Europa pozyskiwała potencjał biologiczny od innych państw, gdyby zrównowa-

żone wykorzystywanie celów nie stało się podobnie celem dla tych państw i bez zagwarantowania, że
sprowadzane zasoby nie nale

żą do zasobów nadmiernie eksploatowanych lub zagrożonych;

53.

uwa

ża, że kraje rozwijające się powinny otrzymać wsparcie dla osiągnięcia zgodności z normami UE

i wymogami w zakresie etykietowania;

C 74 E/668

PL

20.3.2008

Dziennik Urz

ędowy Unii Europejskiej

Środa, 25 kwietnia 2007 r.

54.

podkre

śla wagę jaką dla omawianej strategii tematycznej ma wymóg, ujęty już w innych strategiach,

który wzywa do tego, aby do 2010 r.

średnio 12 % zużycia energii w UE i 21 % zużycia energii elektrycznej

w UE pochodzi

ło z odnawialnych zasobów energetycznych; wartość ta ma wzrosnąć do 15 % do 2015 r.;

55.

zamierza dostosowa

ć unijną normę dotyczącą udzielania zamówień publicznych do standardów

uzyskiwanych obecnie przez pa

ństwa członkowskie, które osiągają najlepsze wyniki w tym zakresie;

56.

uwa

ża, że zgodnie z polityką w zakresie zużycia energii odnawialnej do 2010 r. przeciętnie co naj-

mniej 12 % zu

życia surowców odnawialnych w UE ma pochodzić z zasobów eksploatowanych w sposób

bezspornie zrównowa

żony, a wartość ta ma wzrosnąć do co najmniej 15 % w 2015 r.; jednocześnie pod-

kre

śla znaczenie celu osiągnięcia przez UE dwudziestoprocentowego obniżenia zużycia energii do 2020 r.;

57.

stwierdza,

że UE powinna podjąć wszelkie możliwe działania w celu dostarczenia konsumentom i

producentom rzetelnych informacji dotycz

ących zrównoważonego wykorzystywania zasobów naturalnych,

że edukacja ekologiczna, w szczególności dotycząca zrównoważonej konsumpcji, powinna stanowić element
programów szkolnictwa podstawowego, oraz

że należy włączyć konsumentów i producentów w rozwijanie

idei dotycz

ące zmian, które mogą prowadzić do zrównoważonego wykorzystywania zasobów naturalnych;

58.

uwa

ża, że producenci powinni dostarczać społeczeństwu informacje na temat pochodzenia swoich

produktów i us

ług oraz metod ich wytwarzania i dostarczania, jak również wykorzystywanych łańcuchów

produkcji, w tym informacji na temat oddzia

ływania na środowisko naturalne w całym cyklu, przez który

przechodzi produkt, oraz zasobów wykorzystywanych w procesie wytwarzania, a tak

że w jakim stopniu

artyku

ł można poddać naprawie, wielokrotnemu wykorzystaniu i recyklingowi;

59.

stwierdza,

że polityka UE powinna być określona w taki sposób, by pobudzała, a nie zniechęcała

pa

ństwa członkowskie do wykazania się ambitniejszym podejściem w dążeniu do bardziej zrównoważonego

wykorzystywania zasobów naturalnych;

60.

uwa

ża, że Komisja powinna do 2008 r. przedłożyć plan przeprowadzenia w poszczególnych sekto-

rach reform systemów subsydiów, które w istotny negatywny sposób oddzia

łują na środowisko naturalne

oraz s

ą trudne to pogodzenia z zasadą zrównoważonego rozwoju, w celu ich stopniowego zniesienia;

61.

przyjmuje z zadowoleniem wszystkie inicjatywy Komisji, które mog

ą prowadzić do zrównoważonego

wykorzystywania zasobów naturalnych i do zmniejszenia negatywnego wp

ływu eksploatacji zasobów natu-

ralnych na

środowisko;

62.

zwraca uwag

ę na potrzebę poprawy komunikacji między sprzedawcami detalicznymi i konsumen-

tami; wzywa zatem Komisj

ę do rozszerzenia zakresu obowiązywania obecnego systemu etykiet energetycz-

nych (lodówki, samochody, budynki) na wszystkie grupy produktów wykorzystuj

ące energię do roku 2010;

63.

proponuje Komisji, by w terminie trzech lat opracowa

ła metodologię oceny oddziaływania na środo-

wisko ka

żdego łańcucha produkcji;

64.

proponuje, aby Komisja monitorowa

ła co trzy lata postępy w dziedzinie poprawy wydajności zaso-

bów;

65.

zaleca wykorzystanie mi

ędzynarodowego panelu (zaproponowanego w strategii tematycznej) do roz-

szerzenia zakresu zastosowania najlepszych praktyk i celów dotycz

ących emisji CO

2

na ca

ły świat;

66.

zobowi

ązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

20.3.2008

PL

C 74 E/669

Dziennik Urz

ędowy Unii Europejskiej

Środa, 25 kwietnia 2007 r.