„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Maria Galińska

Charakteryzowanie tworzyw skóropodobnych
stosowanych w produkcji obuwia 744[02].O2.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Barbara Jaśkiewicz
dr inż. Elżbieta Wiśnios



Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Maria Galińska



Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 744[02].O2.03
„Charakteryzowanie tworzyw skóropodobnych stosowanych w produkcji obuwia”, zawartego
w programie nauczania dla zawodu obuwnik.





















Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

11

5.1. Sposoby wytwarzania tworzyw skóropodobnych miękkich

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Właściwości tworzyw skóropodobnych miękkich

13

5.2.1. Ćwiczenia

13

5.3. Charakterystyka tworzyw skóropodobnych twardych

15

5.3.1. Ćwiczenia

15

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

7.

Literatura

17
26

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie

obuwnik.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,

aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy

z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania

−

uczenia się oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone z uwzględnieniem metod

nauczania: pokazu z objaśnieniem, ćwiczeń przedmiotowych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla

ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do
nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają

podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie
uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować

samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej
umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu
technicznego ze zrozumieniem,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest

przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom
samodzielne udzielanie odpowiedzi na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów,
w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza,
ponieważ nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają

ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne
możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły.
Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie

odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia
przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania.
W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela,
sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

niezainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu

całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę
możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona jest od
ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu
oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.

Schemat układu jednostek modułowych

744[02].O2

Surowce, półprodukty i materiały obuwnicze

744[02].O2.03

Charakteryzowanie tworzyw

skóropodobnych stosowanych

w produkcji obuwia

744[02].O2.04

Określanie materiałów

na spody obuwia

744[02].O2.01

Określanie właściwości surowców i skór

wyprawionych do produkcji obuwia

744[02].O2.02

Zastosowanie materiałów

włókienniczych w procesie

wytwarzania obuwia

744[02].O2.05

Dobieranie materiałów pomocniczych

do produkcji obuwia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

stosować podstawowe przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

stosować odzież ochronną oraz środki ochrony osobistej,

−

dokonać podziału obuwia ze względu na rodzaj przeznaczenie, sezonowość oraz wiek
użytkowników,

−

charakteryzować typy i kroje cholewek,

−

charakteryzować elementy obuwia oraz wymagania technologiczne,

−

charakteryzować włókna naturalne i chemiczne,

−

określać rodzaje włókien stosowanych do produkcji przędzy,

−

charakteryzować poszczególne rodzaje przędzy,

−

rozróżniać rodzaje splotów tkanin oraz określić gęstość splotu,

−

określać typy oraz zastosowanie wyrobów włókienniczych,

−

określać zastosowanie materiałów włókienniczych,

−

korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

scharakteryzować surowce na podłoża i powłoki tworzyw skóropodobnych miękkich,

−

określić techniki wytwarzania tworzyw skóropodobnych miękkich,

−

określić budowę i właściwości tworzyw skóropodobnych na elementy cholewek,

−

rozróżnić tworzywa skóropodobne stosowane na elementy cholewek,

−

określić wady i uszkodzenia tworzyw skóropodobnych miękkich oraz przyczyny ich
powstawania,

−

określić wymagania techniczne i przetwórcze dla tworzyw skóropodobnych na elementy
cholewek,

−

odczytać cechy i oznaczenia zamieszczone na tworzywach skóropodobnych miękkich,

−

określić warunki magazynowania tworzyw skóropodobnych miękkich,

−

scharakteryzować technologię produkcji skór wtórnych,

−

określić wymagania dla skór wtórnych stosowanych w produkcji obuwia,

−

scharakteryzować materiały stosowane na zakładki i podnoski do obuwia,

−

zastosować normy dotyczące jakości materiałów, półproduktów i wyrobów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Obuwnik 744[02]

Moduł:

Podstawy zawodu 744[02].O2

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie

tworzyw

skóropodobnych

stosowanych w produkcji obuwia 744[02].O2.03

Temat:

Budowa tworzyw skóropodobnych.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności rozróżniania tworzyw skóropodobnych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wyjaśnić pojęcia: tworzywo skóropodobne higieniczne i niehigieniczne,

−

scharakteryzować budowę tworzywa skóropodobnego dwuwarstwowego i trójwarstwowego,

−

rozróżnić tworzywo skóropodobne dwu

−

i trójwarstwowe.

Metody nauczania

−uczenia się:

−

wykład informacyjny,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują indywidualnie.

Czas: 1 godzina dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw multimedialny,

−

foliogramy,

−

rzutnik do folii,

−

katalog próbek tworzyw skóropodobnych,

−

próbki tworzyw skóropodobnych przeznaczonych na elementy obuwia,

−

lupa,

−

nożyczki,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania.

Przebieg zajęć
1. Wprowadzenie.

Nauczyciel omawia rodzaje tworzyw skóropodobnych stosowanych w obuwnictwie.
Następnie prezentuje na przeźroczach lub planszach budowę tworzyw skóropodobnych
dwu

−

i trój warstwowych.

2. Uświadomienie celów zajęć.
3. Nauczyciel rozdaje próbki tworzyw skóropodobnych dla każdego ucznia.
4. Uczniowie oglądają otrzymane próbki, wykorzystując lupę.
5. Uczniowie rozpoznają budowę poszczególnych próbek tworzyw skóropodobnych

i opisują w zeszycie.

6. Uczniowie rysują schematy budowy poszczególnych tworzyw skóropodobnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Zakończenie zajęć
Wskazani przez nauczyciela uczniowie prezentują swoją pracę. Nauczyciel wraz z uczniami
dokonują oceny.
Uczniowie porządkują stanowisko pracy.

Praca domowa
Na podstawie przeprowadzonej oceny organoleptycznej określ elementy obuwia, na które
mogą być zastosowane poszczególne materiały skóropodobne.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

uczniowie wypełniają ankietę dotyczącą sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas
realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Obuwnik744[02]

Moduł:

Podstawy zawodu 744[02].O2

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie tworzyw skóropodobnych

stosowanych w produkcji obuwia 744[02].O2.03

Temat:

Wady i uszkodzenia tworzyw skóropodobnych.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności identyfikowania wad i uszkodzeń tworzyw

skóropodobnych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

sklasyfikować wady i uszkodzenia tworzyw skóropodobnych miękkich,

−

określić wady dopuszczalne i niedopuszczalne,

−

określić przyczyny powstawania wad,

−

rozróżnić wady podłoża oraz wady powstałe w procesie powlekania i wykończania.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wykład informacyjny,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach 2–3-osobowych.

Czas: 1godzina dydaktyczna

Środki dydaktyczne:

−

katalogi próbek tworzyw skóropodobnych z wadami,

−

lupa,

−

próbki do oceny,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Podział uczniów na grupy i wybór lidera.
5. Realizacja tematu:

−

powtórzenie wiadomości, dotyczących metod powlekania i wykończania tworzyw
skóropodobnych,

−

prezentacja na foliogramach lub planszach wad tworzyw skóropodobnych,

−

omówienie przyczyn powstawania wad,

−

każda grupa uczniów otrzymuje od nauczyciela kilka próbek tworzyw
skóropodobnych z wadami,

−

każdy uczeń w grupie po dokładnym obejrzeniu próbek określa rodzaje wykrytych
wad i zapisuje je,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

−

uczniowie w grupach omawiają zauważone wady i analizują przyczyny ich
powstawania.

6. Uczniowie w grupach zestawiają wyniki w tabeli.
7. Po wykonaniu zadania lider grupy prezentuje wykonaną pracę omawiając zauważone

wady i przyczyny ich powstawania.

8. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanej pracy w poszczególnych grupach.
9. Uczniowie pozostałych grup wzajemnie recenzują wyniki pracy swoich kolegów.
10. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Na podstawie przeprowadzonej oceny organoleptycznej określ, które z zaobserwowanych
wad są dopuszczalne, a które są niedopuszczalne.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności oraz trudności podczas realizacji zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Sposoby wytwarzania tworzyw skóropodobnych miękkich

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź schemat procesu powlekania bezpośredniego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres. Na foliogramach lub planszach należy przedstawić sposób produkcji tworzyw
skóropodobnych metodą powlekania bezpośredniego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia,
2) narysować schemat procesu powlekania bezpośredniego za pomocą noża opartego

o wałek,

3) narysować schemat procesu powlekania bezpośredniego za pomocą noża opartego

o taśmę przenośnika,

4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

plansze lub foliogramy przedstawiające proces powlekania bezpośredniego,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

rzutnik do folii,

–

przybory do pisania,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Porównaj metodę bezpośrednią i pośrednią nanoszenia powłok na nośniki włókiennicze.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz omówić sposób nakładania powłok metodą pośrednią i bezpośrednią.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia,
2) wypisać w zeszycie ćwiczeń etapy procesu powlekania bezpośredniego i pośredniego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

3) określić rodzaje podłoża włókienniczego, jakie mogą być stosowane w obu metodach

powlekania,

4) wypisać cechy wspólne obu procesów,
5) wypisać cechy różniące oba procesy,
6) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

zeszyt ćwiczeń,

–

przybory do pisania,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Wypisz składniki past powlekających na bazie PCW i określ, jaką spełniają funkcję.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz omówić rodzaje środków stosowanych do sporządzania past do powlekania
materiałów włóknistych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia,
2) wypisać w zeszycie ćwiczeń składniki past powlekających na bazie PCW,
3) określić funkcje każdego ze składników past powlekających,
4) zaprezentować swoją pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2

.

Właściwości tworzyw skóropodobnych miękkich

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Narysuj schemat budowy tworzywa dwu

−

i trójwarstwowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz omówić na czym polega budowa warstwowa tworzyw skóropodobnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia,
2) narysować schemat budowy tworzywa dwu

−

i trójwarstwowego,

3) opisać poszczególne warstwy,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

zeszyt ćwiczeń,

–

przybory do pisania,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Dobierz tworzywa skóropodobne na wierzchy i wewnętrzne elementy obuwia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz scharakteryzować rodzaje materiałów skóropodobnych stosowanych na
wierzchy oraz określić wymagania, jakie powinny spełniać.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia,
2) wybrać ze zbioru tworzyw skóropodobnych próbki materiałowe, które znajdują

przeznaczenie na wierzchy i elementy wewnętrzne obuwia: wyściółki, podszewki,

3) wkleić do zeszytu ćwiczeń próbki poszczególnych materiałów i opisać je,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Środki dydaktyczne:

–

próbki tworzyw skóropodobnych miękkich,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

przybory do pisania,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Rozpoznaj wady tworzyw skóropodobnych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz scharakteryzować wady tworzyw skóropodobnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia,
2) obejrzeć dokładnie w katalogach próbki tworzyw skóropodobnych z wadami,
3) obejrzeć próbki materiałów przekazane przez nauczyciela do oceny,
4) wypisać w zeszycie ćwiczeń rodzaje zauważonych wad,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

katalog próbek tworzyw skóropodobnych z wadami,

–

plansze z opisem wad tworzyw skóropodobnych,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

przybory do pisania,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.3. Charakterystyka tworzyw skóropodobnych twardych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź schemat produkcji wtórnej skóry.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz omówić proces produkcji wtórnej skóry.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia,
2) zapoznać się z opisem produkcji wtórnej skóry,
3) wyliczyć kolejne etapy w procesie wytwarzania wtórnej skóry,
4) sporządzić schemat procesu produkcji wtórnej skóry,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

zeszyt ćwiczeń,

–

przybory do pisania,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Przeprowadź

próbę

zmiękczania

podnosków

termoplastycznych

w

różnych

temperaturach.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres, scharakteryzować rodzaje i właściwości poszczególnych materiałów podnoskowych,
oraz zasady bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko zgodnie z wymaganiami bhp i ergonomii pracy,
3) z kolekcji podnosków wybrać kilka różnych podnosów termoplastycznych,
4) przeprowadzić próby zmiękczania w różnych temperaturach np. 50

o

C, 80

o

C, 120

o

C

i zaobserwować zmiany elastyczności podnosków,

5) wyniki zapisać w zeszycie ćwiczeń,
6) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

próbki materiałów podnoskowych lub gotowe podnoski,

–

suszarka,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

przybory do pisania,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Dobierz podnoski do określonego typu obuwia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz przedstawić zasady doboru podnosków do poszczególnych rodzajów obuwia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia,
2) wybrać ze zbioru podnosków, te które są odpowiednie do podanego przez nauczyciela

typu obuwia,

3) określić rodzaj wybranych podnosków,
4) uzasadnić dokonany wybór,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

zbiór różnych rodzajów materiałów podnoskowych lub gotowych podnosków,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

przybory do pisania,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej:” Charakteryzowanie tworzyw
skóropodobnych stosowanych w produkcji obuwia”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 9, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 5, 6, 7, 8, 10, 12, są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. a, 4. c, 5. b, 6. a, 7. d, 8. c, 9. b, 10. a, 11. b,
12. d, 13. a, 14. a, 15. b, 16. a, 17. d, 18. b, 19. a, 20. c.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Rozpoznać rodzaj materiału obuwniczego

A

P

b

2

Określić namiastki skóry

B

P

b

3

Wskazać polimery stosowane do wytwarzania
tworzyw skóropodobnych przeznaczonych na
wierzchy obuwia

A

P

a

4

Nazwać proces zabezpieczania przed rozwojem
drobnoustrojów w tworzywach na podszewki i
wyściółki

A

P

c

5

Określić cel stosowania włókien kolagenowych w
wytwarzaniu podłoża skóry syntetycznej

C

PP

b

6

Scharakteryzować tworzywa skóropodobne
poromeryczne

C

PP

a

7

Określić cel stosowania poroforów

C

PP

d

8

Scharakteryzować tworzywa skóropodobne
wytwarzane w procesie flokowania

C

PP

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

9

Określić metodę powlekania materiałów
włókienniczych o luźnej strukturze

B

P

b

10 Określić sposób powlekania na podstawie schematu

D

PP

a

11 Nazwać wadę tworzywa skóropodobnego

A

P

b

12 Określić operacje mechaniczne w wykończaniu

tworzyw skóropodobnych

C

PP

d

13 Określić warunki formowania podnosków

termoplastycznych

B

P

a

14 Rozpoznać element obuwia na podstawie rysunku

A

P

a

15 Określić zastosowanie skóry wtórnej

B

P

b

16 Wybrać wskaźniki określające komfort

użytkowania obuwia

B

P

a

17 Wskazać surowce do produkcji skóry wtórnej

A

P

d

18 Określić warunki formowania podnosków

chemicznych

B

P

b

19 Określić zastosowanie tworzyw skóropodobnych

miękkich

B

P

a

20 Określić zastosowanie tworzyw skóropodobnych

twardych

B

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań:

−

zadania : 1, 2, 3, 4, 9, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 5, 6, 7, 8, 10, 12, są z poziomu ponadpodstawowego.

5. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi. Tylko jedna jest

prawidłowa.

6. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Rysunek przedstawia przekrój

a) skóry bydlęcej.
b) tworzywa skóropodobnego dwuwarstwowego.
c) tworzywa skóropodobnego trójwarstwowego.
d) włókniny.

2. Namiastki skóry, to tworzywa

a) higieniczne.
b) niehigieniczne.
c) poromeryczne.
d) kolagenowe.

3. Do wytwarzania tworzyw skóropodobnych przeznaczonych na wierzchy obuwia stosuje się

a) polichlorek winylu i poliuretan.
b) żywice poliestrowe.
c) żywice mocznikowe.
d) kauczuki naturalne.

4. Dla ochrony przed drobnoustrojami w tworzywach podszewkowych stosuje się

a) impregnację.
b) dezynfekcję.
c) sanityzację.
d) koagulację.

5. Zastosowanie włókien kolagenowych w podłożu tworzyw skóropodobnych poprawia

właściwości
a) mechaniczne.
b) higieniczne.
c) estetyczne.
d) przetwórcze.

6. Tworzywa skóropodobne poromeryczne, to materiały

a) posiadające właściwości higieniczne.
b) nie mające właściwości higienicznych.
c) z lita powłoką z PCW.
d) posiadające powłokę o porach zamkniętych.

7. Porofory, to środki chemiczne stosowane w celu

a) uzyskania wysokiego połysku.
b) zahamowania rozkładu PCW.
c) poprawienia odporności termicznej.
d) wytworzenia struktury mikroporowatej.

8. W procesie flokowania wytwarza się tworzywa skóropodobne

a) z wykończeniem licowym.
b) o wysokim połysku.
c) aksamitnym wyglądzie.
d) z wykończeniem lakierowym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

9. Materiały włókiennicze o luźnej strukturze powleka się metodą

a) bezpośrednią.
b) pośrednią.
c) koagulacji.
d) napawania.

10. Rysunek przedstawia schemat powlekania

a) jednostronnego nożem opartym o taśmę

przenośnika.

b) jednostronnego nożem opartym o wałek.
c) pośredniego.
d) metodą kalandrowania.

11. Brak przyczepności między poszczególnymi warstwami tworzywa, to wada zwana

a)

sfałdowaniem.

b)

rozwarstwieniem.

c)

zmarszczeniem.

d)

zadrapaniem.

12. Mechaniczne wykończanie tworzyw skóropodobnych polega na

a) lakierowaniu.
b) nalewaniu.
c) drukowaniu wielobarwnym.
d) deseniowaniu i szlifowaniu powierzchni.

13. Podnoski termoplastyczne formuje się po uprzednim

a) ogrzaniu.
b) zwilżeniu rozpuszczalnikiem organicznym.
c) zwilżeniu wodą.
d) schłodzeniu.

14. Rysunek przedstawia uformowane

a) zakładki.
b) podnoski.
c) zapiętki.
d) podpodeszwy.

15. Skórę wtórną stosuje się na

a) podnoski.
b) zakładki.
c) podkrążki.
d) zapiętki.

16. Komfort użytkowania obuwia określa się na podstawie wskaźników:

a) przepuszczalność, absorpcja pary wodnej, ciepłochronność.
b) odporność na wielokrotne zginanie i tarcie na sucho i mokro.
c) odporność powłoki na tarcie suche i mokre.
d) odporność na wysoka temperaturę i ciepłochronność.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

17. Skórę wtórną produkuje się z

a) odpadów skóry surowej.
b) odpadów włókienniczych.
c) rozdrobnionych tworzyw skóropodobnych.
d) odpadów skóry wygarbowanej.

18. Podnoski chemiczne formuje się po uprzednim

a) schłodzeniu.
b) zwilżeniu rozpuszczalnikiem organicznym.
c) ogrzaniu.
d) zwilżeniu wodą.

19. Tworzywa skóropodobne miękkie stosuje się na

a) cholewki i podszewki obuwia.
b) zakładki.
c) podnoski
d) międzypodeszwy.

20. Tworzywa skóropodobne twarde stosuje się na

a) podszewki.
b) wyściółki.
c) podnoski i zakładki.
d) wierzchy i wyściółki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Charakteryzowanie tworzyw skóropodobnych stosowanych w produkcji
obuwia

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Test II

Test praktyczny typu „próba pracy” dla jednostki modułowej:
Charakteryzowanie tworzyw skóropodobnych stosowanych w produkcji
obuwia 744[02].O2.03

Treść zadania

Dobierz tworzywa skóropodobne na wierzchy i wewnętrzne elementy obuwia.

Zadanie jest tak dobrane, aby pozwoliło sprawdzić poziom ukształtowanych umiejętności

w zakresie wiedzy teoretycznej i sprawności wykonania czynności praktycznych. Uczniowi
należy stworzyć możliwość inwencji w zaplanowaniu poszczególnych etapów wykonywania
zadania: zorganizowania stanowiska pracy oraz wykazania się umiejętnością doboru
materiałów skóropodobnych na wierzchy i elementy wewnętrzne określonego rodzaju
obuwia. Jest to jednocześnie możliwość samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu
nabytych umiejętności i dokonania analizy podjętych działań praktycznych.

Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków umożliwiających uczniowi wykonanie

zadania zgodnie z zasadami technologicznymi i w określonym czasie.

Uczeń powinien mieć udostępnione:

−

stanowisko pracy do wykonania zadania z pełnym wyposażeniem,

−

wzór obuwia, dla którego uczeń będzie dobierał materiały,

−

próbki materiałów skóropodobnych na wierzchy, podszewki, wyściółki, podnoski
i zakładki.

Nauczyciel powinien:

−

zadbać o przygotowanie odpowiedniego stanowiska w warsztatach szkolnych lub

w zakładzie produkcyjnym,

−

przydzielić uczniom wzory obuwia,

−

skontrolować przygotowany przez uczniów wykaz czynności, które będą wykonywali,

−

określić czas na wykonanie zadania,

−

określić kryteria oceny wykonywanego zadania,

−

na bieżąco kontrolować pracę uczniów,

−

dokonać oceny wykonanej pracy.

Instrukcja dla ucznia
Uczeń powinien wykonać następujące czynności:

−

dobrać i założyć odzież ochronną,

−

przeanalizować otrzymane zadanie,

−

zaplanować kolejne czynności do wykonania zadania,

−

obejrzeć próbki tworzyw skóropodobnych,

−

rozróżnić materiały na wierzchy, podszewki i wyściółki,

−

rozróżnić materiały na podnoski i zakładki,

−

dobrać materiały do zadanego wzoru obuwia przedstawionego przez nauczyciela,

−

uzasadnić dokonany wybór,

−

wkleić próbki wybranych materiałów na arkuszu A4 i opisać je,

−

dokonać samooceny wykonanej pracy,

−

przedłożyć wykonane ćwiczenie do oceny nauczycielowi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Umiejętności podlegające ocenie

l.p.

Czynność wykonywana przez ucznia

Punkty

do

uzyskania

Punkty
uzyskane

1.

Dobranie odzieży ochronnej

5

2.

Zapoznanie się z otrzymanym zadaniem

10

3.

Zaplanowanie czynności w procesie oceny gotowego
obuwia

10

4.

Przygotowanie stanowiska pracy:

−

zabezpieczenie pod względem BHP.

−

czystość i porządek miejsca pracy.

5

5.

Wykonanie zadania:

−

przeanalizować otrzymane zadanie, zaplanować

kolejne czynności dla dokonania wykonania zadania,

−

obejrzeć próbki tworzyw skóropodobnych,

−

rozróżnić

materiały

na

wierzchy,

podszewki

i wyściółki,

−

rozróżnić materiały na podnoski i zakładki,

−

dobrać materiały do zadanego wzoru obuwia,

−

uzasadnić dokonany wybór,

−

wkleić próbki wybranych materiałów na arkuszu A4

i opisać je,

dokonać samooceny wykonanej pracy,

−

przedłożyć

wykonane

ćwiczenie

do

oceny

nauczycielowi.

5

5

10

5
5
5

5

5

6.

Ocena wykonania zadania

5

7.

Uporządkowanie stanowiska pracy

5

8.

Zaprezentowanie wykonania zadania

15

Razem

100

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:

Ocena

Liczba punktów uzyskanych

dopuszczający

60÷70

dostateczny

71÷85

dobry

86÷95

bardzo dobry

96÷100

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

7. LITERATURA

1. Christ J. W.: Technologia obuwia. WSiP, Warszawa 1986
2. Grabkowski M.: Obuwnictwo. Podręcznik dla zasadniczej szkoły zawodowej. WSiP,

Warszawa 1992

3. Grabkowski M.: Technika wytwarzania obuwia. T.I. Politechnika Radomska, 2000
4. Lasek W.: Materiałoznawstwo obuwnicze. WSI w Radomiu. Radom 1986
5. Persz T.: Materiałoznawstwo dla techników przemysłu skórzanego. WSiP, Warszawa

1998

6. Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych. WSiP, Warszawa 1997

Literatura metodyczna:
1. Dretkiewicz–Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000