background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 

 
 
 
 
Maria Galińska 
 
 

 

 
 
 
 
 
 

Charakteryzowanie tworzyw skóropodobnych 
stosowanych w produkcji obuwia 744[02].O2.03 

 

 

 
 
 
Poradnik dla nauczyciela 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Recenzenci: 
mgr inż. Barbara Jaśkiewicz 
dr inż. Elżbieta Wiśnios 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne:  
mgr inż. Maria Galińska 
 
 
 
Konsultacja: 
dr inż. Jacek Przepiórka 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  744[02].O2.03 
„Charakteryzowanie tworzyw skóropodobnych stosowanych w produkcji obuwia”, zawartego 
w programie nauczania dla zawodu obuwnik. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI

 

 
1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

11 

5.1.  Sposoby wytwarzania tworzyw skóropodobnych miękkich  

11 

5.1.1. Ćwiczenia 

11 

5.2.  Właściwości tworzyw skóropodobnych miękkich 

13 

5.2.1. Ćwiczenia 

13 

5.3.  Charakterystyka tworzyw skóropodobnych twardych 

15 

5.3.1. Ćwiczenia 

15 

6. 

Ewaluacja osiągnięć ucznia 

7. 

Literatura 

17 
26 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1.  WPROWADZENIE

 

 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie

 

obuwnik.  

W poradniku zamieszczono: 

  wymagania wstępne, wykaz umiejętności,  jakie uczeń powinien  mieć  już ukształtowane, 

aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

  cele  kształcenia,  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  ukształtuje  podczas  pracy 

z poradnikiem, 

  przykładowe scenariusze zajęć, 

  przykładowe  ćwiczenia  ze  wskazówkami  do  realizacji,  zalecanymi  metodami  nauczania 

uczenia się oraz środkami dydaktycznymi, 

  ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

  literaturę uzupełniającą. 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  z  uwzględnieniem  metod 

nauczania: pokazu z objaśnieniem, ćwiczeń przedmiotowych. 

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej 

pracy uczniów do pracy zespołowej. 

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla 

ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do 
nich adresowanego. 

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają 

podrozdziały.  Podczas  realizacji  poszczególnych  rozdziałów  wskazanym  jest  zwrócenie 
uwagi na następujące elementy: 

  materiał  nauczania  –  w  miarę  możliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować 

samodzielnie.  Obserwuje  się  niedocenianie  przez  nauczycieli  niezwykle  ważnej 
umiejętności,  jaką  uczniowie  powinni  bezwzględnie  posiadać  –  czytanie  tekstu 
technicznego ze zrozumieniem, 

  pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest 

przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W zależności  od  tematu  można  zalecić  uczniom 
samodzielne  udzielanie  odpowiedzi  na  pytania  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów, 
w formie  dyskusji  opracowanie  odpowiedzi  na  pytania.  Druga  forma  jest  korzystniejsza, 
ponieważ  nauczyciel  sterując  dyskusją  może  uaktywniać  wszystkich  uczniów  oraz 
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości, 

  dominującą  rolę  w  kształtowaniu  umiejętności  oraz  opanowaniu  materiału  spełniają 

ćwiczenia.  W  trakcie  wykonywania  ćwiczeń  uczeń  powinien  zweryfikować  wiedzę 
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję 
ćwiczeń  wraz  ze  wskazówkami  o  sposobie  ich  przeprowadzenia,  uwzględniając  różne 
możliwości  ich  realizacji  w  szkole.  Nauczyciel  decyduje,  które  z  zaproponowanych 
ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły. 
Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował, 

  sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie 

odpowiedzi  na  pytania  w  nim  zawarte.  Uczeń  powinien  samodzielnie  czytając 
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie  określonego 
zakresu  materiału.  Jeżeli  wystąpią  zaprzeczenia,  nauczyciel  powinien  do  tych  zagadnień 
wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są  wynikiem  niezrozumienia  
przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia  w  trakcie  nauczania. 
W tym  miejscu  jest  szczególnie  ważna  rola  nauczyciela,  gdyż  od  postawy  nauczyciela, 
sposobu  prowadzenia  zajęć  zależy  między  innymi  zainteresowanie  ucznia.  Uczeń 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

niezainteresowany  materiałem  nauczania,  wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie  w pełni 
umiejętności  założonych  w  jednostce  modułowej.  Należy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak 
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania 
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności 
ucznia  z  tego  zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać 
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy 
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych, 

  testy  zamieszczone  w  rozdziale  Ewaluacja  osiągnięć  ucznia  zawierają  zadania  z  zakresu 

całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte 
przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej  nauczyciela 
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę 
możliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa  uzależniona  jest  od 
ilości  uzyskanych  punktów.  Nauczyciel  może  zastosować test  według własnego  projektu 
oraz  zaproponować  własną  skalę  ocen. Należy  pamiętać, żeby tak  przeprowadzić  proces 
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.  

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 

 

 

Schemat układu jednostek modułowych  

 

 
 
 
 

744[02].O2 

Surowce, półprodukty i materiały obuwnicze 

744[02].O2.03 

Charakteryzowanie tworzyw 

skóropodobnych stosowanych 

w produkcji obuwia 

744[02].O2.04 

Określanie materiałów  

na spody obuwia 

744[02].O2.01 

Określanie właściwości surowców i skór 

wyprawionych do produkcji obuwia 

744[02].O2.02 

Zastosowanie materiałów 

włókienniczych w procesie 

wytwarzania obuwia 

744[02].O2.05 

Dobieranie materiałów pomocniczych 

do produkcji obuwia 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

stosować podstawowe przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, 

 

stosować odzież ochronną oraz środki ochrony osobistej, 

 

dokonać  podziału  obuwia  ze  względu  na  rodzaj  przeznaczenie,  sezonowość  oraz  wiek 
użytkowników, 

 

charakteryzować typy i kroje cholewek, 

 

charakteryzować elementy obuwia oraz wymagania technologiczne, 

 

charakteryzować włókna naturalne i chemiczne, 

 

określać rodzaje włókien stosowanych do produkcji przędzy, 

 

charakteryzować poszczególne rodzaje przędzy, 

 

rozróżniać rodzaje splotów tkanin oraz określić gęstość splotu, 

 

określać typy oraz zastosowanie wyrobów włókienniczych, 

 

określać zastosowanie materiałów włókienniczych, 

 

korzystać z różnych źródeł informacji. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3.  CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

scharakteryzować surowce na podłoża i powłoki tworzyw skóropodobnych miękkich, 

 

określić techniki wytwarzania tworzyw skóropodobnych miękkich, 

 

określić budowę i właściwości tworzyw skóropodobnych na elementy cholewek, 

 

rozróżnić tworzywa skóropodobne stosowane na elementy cholewek, 

 

określić  wady  i  uszkodzenia  tworzyw  skóropodobnych  miękkich  oraz  przyczyny  ich 
powstawania, 

 

określić wymagania techniczne  i przetwórcze dla tworzyw skóropodobnych na elementy 
cholewek, 

 

odczytać cechy i oznaczenia zamieszczone na tworzywach skóropodobnych miękkich, 

 

określić warunki magazynowania tworzyw skóropodobnych miękkich, 

 

scharakteryzować technologię produkcji skór wtórnych, 

 

określić wymagania dla skór wtórnych stosowanych w produkcji obuwia, 

 

scharakteryzować materiały stosowane na zakładki i podnoski do obuwia, 

 

zastosować normy dotyczące jakości materiałów, półproduktów i wyrobów. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 

Osoba prowadząca    

 

…………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania: 

Obuwnik 744[02]  

Moduł: 

 

 

 

Podstawy zawodu 744[02].O2 

Jednostka modułowa: 

Charakteryzowanie 

tworzyw 

skóropodobnych 

stosowanych w produkcji obuwia 744[02].O2.03 

Temat: 

Budowa tworzyw skóropodobnych. 

Cel ogólny:  Kształtowanie umiejętności rozróżniania tworzyw skóropodobnych. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

  wyjaśnić pojęcia: tworzywo skóropodobne higieniczne i niehigieniczne, 

  scharakteryzować budowę tworzywa skóropodobnego dwuwarstwowego i trójwarstwowego, 

  rozróżnić tworzywo skóropodobne dwu

 i trójwarstwowe. 

 

Metody nauczania

−uczenia się: 

  wykład informacyjny, 

  pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów:  

  uczniowie pracują indywidualnie

 

Czas: 1 godzina dydaktyczna. 

 

Środki dydaktyczne: 

  zestaw multimedialny, 

  foliogramy, 

  rzutnik do folii, 

  katalog próbek tworzyw skóropodobnych, 

  próbki tworzyw skóropodobnych przeznaczonych na elementy obuwia,  

  lupa, 

  nożyczki,  

  zeszyt ćwiczeń, 

  przybory do pisania. 

 

Przebieg zajęć 
1.  Wprowadzenie. 

Nauczyciel  omawia  rodzaje  tworzyw  skóropodobnych  stosowanych  w  obuwnictwie. 
Następnie  prezentuje  na  przeźroczach  lub  planszach  budowę  tworzyw  skóropodobnych 
dwu

 i trój warstwowych. 

2.  Uświadomienie celów zajęć. 
3.  Nauczyciel rozdaje próbki tworzyw skóropodobnych dla każdego ucznia. 
4.  Uczniowie oglądają otrzymane próbki, wykorzystując lupę. 
5.  Uczniowie  rozpoznają  budowę  poszczególnych  próbek  tworzyw  skóropodobnych 

i opisują w zeszycie. 

6.  Uczniowie rysują schematy budowy poszczególnych tworzyw skóropodobnych. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Zakończenie zajęć 
Wskazani  przez  nauczyciela  uczniowie prezentują  swoją  pracę.  Nauczyciel  wraz  z uczniami 
dokonują oceny. 
Uczniowie porządkują stanowisko pracy. 
 
Praca domowa 
Na  podstawie  przeprowadzonej  oceny  organoleptycznej  określ  elementy  obuwia,  na  które 
mogą być zastosowane poszczególne materiały skóropodobne. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:  

− 

uczniowie  wypełniają  ankietę  dotyczącą  sposobu  prowadzenia  zajęć,  trudności  podczas 
realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Scenariusz zajęć 2 
 

Osoba prowadząca    

 

 …………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania: 

Obuwnik744[02]  

Moduł: 

 

 

 

Podstawy zawodu  744[02].O2 

Jednostka modułowa: 

Charakteryzowanie tworzyw skóropodobnych 

 

stosowanych w produkcji obuwia 744[02].O2.03 

Temat: 

Wady i uszkodzenia tworzyw skóropodobnych. 

Cel ogólny:  Kształtowanie  umiejętności  identyfikowania  wad  i  uszkodzeń  tworzyw 

skóropodobnych. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

  sklasyfikować wady i uszkodzenia tworzyw skóropodobnych miękkich, 

  określić wady dopuszczalne i niedopuszczalne, 

  określić przyczyny powstawania wad, 

  rozróżnić wady podłoża oraz wady powstałe w  procesie powlekania i wykończania. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

  wykład informacyjny, 

  pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie praktyczne. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów:  

  uczniowie pracują w grupach 2–3-osobowych. 

 
Czas: 1godzina dydaktyczna 
 
Środki dydaktyczne: 

  katalogi próbek tworzyw skóropodobnych z wadami, 

  lupa, 

  próbki do oceny,  

  zeszyt ćwiczeń, 

  literatura z rozdziału 7. 

 
Przebieg zajęć: 
1.  Sprawy organizacyjne. 
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć. 
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia. 
4.  Podział uczniów na grupy i wybór lidera. 
5.  Realizacja tematu: 

 

powtórzenie  wiadomości,  dotyczących  metod  powlekania  i  wykończania  tworzyw 
skóropodobnych, 

 

prezentacja na foliogramach lub planszach wad tworzyw skóropodobnych, 

 

omówienie przyczyn powstawania wad, 

 

każda  grupa  uczniów  otrzymuje  od  nauczyciela  kilka  próbek  tworzyw 
skóropodobnych z wadami, 

 

każdy uczeń w grupie po dokładnym obejrzeniu próbek określa rodzaje wykrytych 
wad i zapisuje je, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10 

 

uczniowie  w  grupach  omawiają  zauważone  wady  i  analizują  przyczyny  ich 
powstawania. 

6.  Uczniowie w grupach zestawiają wyniki w tabeli. 
7.  Po  wykonaniu  zadania  lider  grupy  prezentuje  wykonaną  pracę  omawiając  zauważone 

wady i przyczyny ich powstawania. 

8.  Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanej pracy w poszczególnych grupach. 
9.  Uczniowie pozostałych grup wzajemnie recenzują wyniki pracy swoich kolegów. 
10. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia. 
 
Zakończenie zajęć 
 
Praca domowa 
Na  podstawie  przeprowadzonej  oceny  organoleptycznej  określ,  które  z  zaobserwowanych 
wad są dopuszczalne, a które są niedopuszczalne. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

  anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 

umiejętności oraz trudności podczas realizacji zadania. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11 

5. ĆWICZENIA

 

 

5.1. Sposoby wytwarzania tworzyw skóropodobnych miękkich 

 

5.1.1. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Sporządź schemat procesu powlekania bezpośredniego. 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  cel 

i zakres.  Na  foliogramach  lub  planszach  należy  przedstawić  sposób  produkcji  tworzyw 
skóropodobnych metodą powlekania bezpośredniego. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  narysować  schemat  procesu  powlekania  bezpośredniego  za  pomocą  noża  opartego 

o wałek, 

3)  narysować  schemat  procesu  powlekania  bezpośredniego  za  pomocą  noża  opartego 

o taśmę przenośnika, 

4)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

pokaz z objaśnieniem, 

– 

ćwiczenie praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

plansze lub foliogramy przedstawiające proces powlekania bezpośredniego, 

– 

zeszyt ćwiczeń, 

– 

rzutnik do folii, 

– 

przybory do pisania, 

– 

poradnik dla ucznia, 

– 

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Porównaj metodę bezpośrednią i pośrednią nanoszenia powłok na nośniki włókiennicze. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  cel 

i zakres oraz omówić sposób nakładania powłok metodą pośrednią i bezpośrednią. 

 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  wypisać w zeszycie ćwiczeń etapy procesu powlekania bezpośredniego i pośredniego, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12 

3)  określić  rodzaje  podłoża  włókienniczego,  jakie  mogą  być  stosowane  w  obu  metodach 

powlekania, 

4)  wypisać cechy wspólne obu procesów, 
5)  wypisać cechy różniące oba procesy, 
6)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

pokaz z objaśnieniem, 

– 

ćwiczenie praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

zeszyt ćwiczeń, 

– 

przybory do pisania, 

– 

poradnik dla ucznia, 

– 

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 3 

Wypisz składniki past powlekających na bazie PCW i określ, jaką spełniają funkcję. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  cel 

i zakres  oraz  omówić  rodzaje  środków  stosowanych  do  sporządzania  past  do  powlekania 
materiałów włóknistych. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  wypisać w zeszycie ćwiczeń składniki past powlekających na bazie PCW, 
3)  określić funkcje każdego ze składników past powlekających, 
4)  zaprezentować swoją pracę. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

pokaz z objaśnieniem, 

– 

ćwiczenie praktyczne. 
 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

zeszyt ćwiczeń, 

− 

przybory do pisania, 

− 

poradnik dla ucznia, 

− 

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13 

5.2

Właściwości tworzyw skóropodobnych miękkich 

 
5.2.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Narysuj schemat budowy tworzywa dwu

 i trójwarstwowego. 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  cel 

i zakres oraz omówić na czym polega budowa warstwowa tworzyw skóropodobnych. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  narysować schemat budowy tworzywa dwu

 i trójwarstwowego, 

3)  opisać poszczególne warstwy, 
4)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

pokaz z objaśnieniem, 

– 

ćwiczenie praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

zeszyt ćwiczeń, 

– 

przybory do pisania, 

– 

poradnik dla ucznia, 

– 

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Dobierz tworzywa skóropodobne na wierzchy i wewnętrzne elementy obuwia. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  cel 

i zakres  oraz  scharakteryzować  rodzaje  materiałów  skóropodobnych  stosowanych  na 
wierzchy oraz określić wymagania, jakie powinny spełniać. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  wybrać  ze  zbioru  tworzyw  skóropodobnych  próbki  materiałowe,  które  znajdują 

przeznaczenie na wierzchy i elementy wewnętrzne obuwia: wyściółki, podszewki,  

3)  wkleić do zeszytu ćwiczeń próbki poszczególnych materiałów i opisać je, 
4)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

pokaz z objaśnieniem, 

– 

ćwiczenie praktyczne. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14 

Środki dydaktyczne: 

– 

próbki tworzyw skóropodobnych miękkich, 

– 

zeszyt ćwiczeń, 

– 

przybory do pisania, 

– 

poradnik dla ucznia, 

– 

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 3 

Rozpoznaj wady tworzyw skóropodobnych. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  cel 

i zakres oraz scharakteryzować wady tworzyw skóropodobnych. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  obejrzeć dokładnie w katalogach próbki tworzyw skóropodobnych z wadami, 
3)  obejrzeć próbki materiałów przekazane przez nauczyciela do oceny, 
4)  wypisać w zeszycie ćwiczeń rodzaje zauważonych wad, 
5)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

pokaz z objaśnieniem, 

– 

ćwiczenie praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

katalog próbek tworzyw skóropodobnych z wadami, 

– 

plansze z opisem wad tworzyw skóropodobnych, 

– 

zeszyt ćwiczeń, 

– 

przybory do pisania, 

– 

poradnik dla ucznia, 

– 

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15 

 

5.3.  Charakterystyka tworzyw skóropodobnych twardych

 

 

5.3.1. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Sporządź schemat produkcji wtórnej skóry. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel 

i zakres oraz omówić proces produkcji wtórnej skóry. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z opisem produkcji wtórnej skóry, 
3)  wyliczyć kolejne etapy w procesie wytwarzania wtórnej skóry, 
4)  sporządzić schemat procesu produkcji wtórnej skóry, 
5)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

pokaz z objaśnieniem, 

– 

ćwiczenie praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

zeszyt ćwiczeń, 

– 

przybory do pisania, 

– 

poradnik dla ucznia, 

– 

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika. 

 

Ćwiczenie 2 

Przeprowadź 

próbę 

zmiękczania 

podnosków 

termoplastycznych 

różnych 

temperaturach. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  cel 

i zakres, scharakteryzować rodzaje i właściwości poszczególnych materiałów podnoskowych, 
oraz zasady bezpiecznej pracy.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko zgodnie z wymaganiami bhp i ergonomii pracy, 
3)  z kolekcji podnosków wybrać kilka różnych podnosów termoplastycznych, 
4)  przeprowadzić  próby  zmiękczania  w  różnych  temperaturach  np.  50

o

C,  80

o

C,  120

  o

i zaobserwować zmiany elastyczności podnosków, 

5)  wyniki zapisać w zeszycie ćwiczeń, 
6)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

pokaz z objaśnieniem, 

– 

ćwiczenie praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

próbki materiałów podnoskowych lub gotowe podnoski, 

– 

suszarka, 

– 

zeszyt ćwiczeń, 

– 

przybory do pisania, 

– 

poradnik dla ucznia, 

– 

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 3 

Dobierz podnoski do określonego typu obuwia. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  cel 

i zakres oraz przedstawić zasady doboru podnosków do poszczególnych rodzajów obuwia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  wybrać ze zbioru podnosków, te które są odpowiednie do podanego przez nauczyciela 

typu obuwia,  

3)  określić rodzaj wybranych podnosków, 
4)  uzasadnić dokonany wybór, 
5)  zaprezentować wyniki ćwiczenia. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

pokaz z objaśnieniem, 

– 

ćwiczenie praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

zbiór różnych rodzajów materiałów podnoskowych lub gotowych podnosków, 

– 

zeszyt ćwiczeń, 

– 

przybory do pisania, 

– 

poradnik dla ucznia, 

– 

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika. 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17 

6.   EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego  

 

Test dwustopniowy do jednostki modułowej:” Charakteryzowanie tworzyw 
skóropodobnych stosowanych w produkcji obuwia” 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

− 

zadania 1, 2, 3, 4, 9, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego, 

− 

zadania 5, 6, 7, 8, 10, 12, są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

– 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,  

– 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

– 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

– 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  5  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. a, 4. c, 5. b, 6. a, 7. d, 8. c, 9. b, 10. a, 11. b, 
12. d, 13. a, 14. a, 15. b, 16. a, 17. d, 18. b, 19. a, 20. c. 

 

Plan testu 

 

Nr 

zad.

 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Rozpoznać rodzaj materiału obuwniczego 

Określić namiastki skóry 

Wskazać polimery stosowane do wytwarzania 
tworzyw skóropodobnych przeznaczonych na 
wierzchy obuwia  

Nazwać proces zabezpieczania przed rozwojem 
drobnoustrojów w tworzywach na podszewki i 
wyściółki 

Określić cel stosowania włókien kolagenowych w 
wytwarzaniu podłoża skóry syntetycznej 

PP 

Scharakteryzować tworzywa skóropodobne 
poromeryczne 

PP 

Określić cel stosowania poroforów 

PP 

Scharakteryzować tworzywa skóropodobne 
wytwarzane w procesie flokowania 

PP 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18 

Określić metodę powlekania materiałów 
włókienniczych o luźnej strukturze 

10  Określić sposób powlekania na podstawie schematu 

PP 

11  Nazwać wadę tworzywa skóropodobnego 

12  Określić operacje mechaniczne w wykończaniu 

tworzyw skóropodobnych 

PP 

13  Określić warunki formowania podnosków 

termoplastycznych 

14  Rozpoznać element obuwia na podstawie rysunku 

15  Określić zastosowanie skóry wtórnej 

16  Wybrać wskaźniki określające komfort 

użytkowania obuwia 

17  Wskazać surowce do produkcji skóry wtórnej  

18  Określić warunki formowania podnosków 

chemicznych 

19  Określić zastosowanie tworzyw skóropodobnych 

miękkich 

20  Określić zastosowanie tworzyw skóropodobnych 

twardych 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19 

Przebieg testowania 

 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test zawiera 20 zadań:  

  zadania : 1, 2, 3, 4, 9, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego, 

  zadania 5, 6, 7, 8, 10, 12, są z poziomu ponadpodstawowego. 

5.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi.  Tylko  jedna  jest 

prawidłowa. 

6.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

7.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
8.  Jeśli udzielenie odpowiedzi  będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż  jego rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

9.  Na rozwiązanie testu masz 45 minut. 

Powodzenia! 

 
Materiały dla ucznia: 

− 

instrukcja, 

− 

zestaw zadań testowych, 

− 

karta odpowiedzi. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH  
 

1.  Rysunek przedstawia przekrój   

 

 

 

a)  skóry bydlęcej. 
b)  tworzywa skóropodobnego dwuwarstwowego. 
c)  tworzywa skóropodobnego trójwarstwowego. 
d)  włókniny. 

 
2.  Namiastki skóry, to tworzywa 

a)  higieniczne. 
b)  niehigieniczne. 
c)  poromeryczne. 
d)  kolagenowe. 

 
3.  Do wytwarzania tworzyw skóropodobnych przeznaczonych na wierzchy obuwia stosuje się  

a)  polichlorek winylu i poliuretan. 
b)  żywice poliestrowe. 
c)  żywice mocznikowe. 
d)  kauczuki naturalne. 

 
4.  Dla ochrony przed drobnoustrojami w tworzywach podszewkowych stosuje się 

a)  impregnację. 
b)  dezynfekcję. 
c)  sanityzację. 
d)  koagulację. 

 
5.  Zastosowanie  włókien  kolagenowych  w  podłożu  tworzyw  skóropodobnych  poprawia 

właściwości 
a)  mechaniczne. 
b)  higieniczne. 
c)  estetyczne. 
d)  przetwórcze. 

 
 

6.  Tworzywa skóropodobne poromeryczne, to materiały 

a)  posiadające właściwości higieniczne. 
b)  nie mające właściwości higienicznych. 
c)  z lita powłoką z PCW. 
d)  posiadające powłokę o porach zamkniętych. 

 

7.  Porofory, to środki chemiczne stosowane w celu  

a)  uzyskania wysokiego połysku. 
b)  zahamowania rozkładu PCW. 
c)  poprawienia odporności termicznej. 
d)  wytworzenia struktury mikroporowatej. 

 

8.  W procesie flokowania wytwarza się tworzywa skóropodobne 

a)  z wykończeniem licowym. 
b)  o wysokim połysku.  
c)  aksamitnym wyglądzie. 
d)  z wykończeniem lakierowym. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21 

9.  Materiały włókiennicze o luźnej strukturze powleka się metodą 

a)  bezpośrednią. 
b)  pośrednią. 
c)  koagulacji. 
d)  napawania. 
 

10.  Rysunek przedstawia schemat powlekania 

a)  jednostronnego nożem opartym o taśmę 

przenośnika.

 

 

b)  jednostronnego nożem opartym o wałek. 
c)  pośredniego. 
d)  metodą kalandrowania. 

 
11.  Brak przyczepności między poszczególnymi warstwami tworzywa, to wada zwana 

a) 

sfałdowaniem. 

b) 

rozwarstwieniem. 

c) 

zmarszczeniem. 

d) 

zadrapaniem. 

 
12.  Mechaniczne wykończanie tworzyw skóropodobnych polega na 

a)  lakierowaniu. 
b)  nalewaniu. 
c)  drukowaniu wielobarwnym. 
d)  deseniowaniu i szlifowaniu powierzchni. 

 

13.  Podnoski termoplastyczne formuje się po uprzednim 

a)  ogrzaniu. 
b)  zwilżeniu rozpuszczalnikiem organicznym.  
c)  zwilżeniu wodą. 
d)  schłodzeniu.  

 
14.  Rysunek przedstawia uformowane 

a)  zakładki. 
b)  podnoski.  
c)  zapiętki. 
d)  podpodeszwy. 

 

 

 

 

 

 
 

 

 

 

15.  Skórę wtórną stosuje się na 

a)  podnoski. 
b)  zakładki. 
c)  podkrążki. 
d)  zapiętki. 

 

16.  Komfort użytkowania obuwia określa się na podstawie wskaźników: 

 

 

 

a)  przepuszczalność, absorpcja pary wodnej, ciepłochronność. 
b)  odporność na wielokrotne zginanie i tarcie na sucho i mokro. 
c)  odporność powłoki na tarcie suche i mokre. 
d)  odporność na wysoka temperaturę i ciepłochronność. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22 

17.  Skórę wtórną produkuje się z  

a)  odpadów skóry surowej. 
b)  odpadów włókienniczych. 
c)  rozdrobnionych tworzyw skóropodobnych. 
d)  odpadów skóry wygarbowanej. 

 
18.  Podnoski chemiczne formuje się po uprzednim 

a)  schłodzeniu. 
b)  zwilżeniu rozpuszczalnikiem organicznym.  
c)  ogrzaniu. 
d)  zwilżeniu wodą. 

 

19.  Tworzywa skóropodobne miękkie stosuje się na  

a)  cholewki i podszewki obuwia. 
b)  zakładki. 
c)  podnoski 
d)  międzypodeszwy. 

 

20.  Tworzywa skóropodobne twarde stosuje się na  

a)  podszewki. 
b)  wyściółki. 
c)  podnoski i zakładki. 
d)  wierzchy i wyściółki. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ............................................................................... 

 
Charakteryzowanie  tworzyw  skóropodobnych  stosowanych  w produkcji 
obuwia 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź.

 

 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24 

Test II 

 

Test  praktyczny  typu  „próba  pracy”  dla  jednostki  modułowej: 
Charakteryzowanie  tworzyw  skóropodobnych  stosowanych  w  produkcji 
obuwia 744[02].O2.03 

 

Treść zadania 

Dobierz tworzywa skóropodobne na wierzchy i wewnętrzne elementy obuwia. 

 

Zadanie jest tak dobrane, aby pozwoliło sprawdzić poziom ukształtowanych umiejętności 

w  zakresie  wiedzy  teoretycznej  i  sprawności  wykonania  czynności  praktycznych.  Uczniowi 
należy stworzyć  możliwość  inwencji  w zaplanowaniu poszczególnych etapów wykonywania 
zadania:  zorganizowania  stanowiska  pracy  oraz  wykazania  się  umiejętnością  doboru 
materiałów  skóropodobnych  na  wierzchy    i  elementy  wewnętrzne  określonego  rodzaju 
obuwia.    Jest  to  jednocześnie  możliwość  samodzielnego  sprawdzenia  przez  ucznia  poziomu 
nabytych umiejętności i dokonania analizy podjętych działań praktycznych. 

 Zadaniem  nauczyciela  jest stworzenie warunków umożliwiających uczniowi  wykonanie 

zadania zgodnie z zasadami technologicznymi i w określonym czasie. 

 

Uczeń powinien mieć udostępnione: 

 

stanowisko pracy do wykonania zadania z pełnym wyposażeniem, 

 

wzór obuwia, dla którego uczeń będzie dobierał materiały, 

 

próbki  materiałów  skóropodobnych  na  wierzchy,  podszewki,  wyściółki,  podnoski 
i zakładki. 

 

Nauczyciel powinien: 

  zadbać  o  przygotowanie  odpowiedniego  stanowiska  w  warsztatach  szkolnych  lub  

w zakładzie produkcyjnym, 

  przydzielić uczniom wzory obuwia, 

  skontrolować przygotowany przez uczniów wykaz czynności, które będą wykonywali, 

  określić czas na wykonanie zadania, 

  określić kryteria oceny wykonywanego zadania, 

  na bieżąco kontrolować pracę uczniów, 

  dokonać oceny wykonanej pracy. 

 
Instrukcja dla ucznia 
Uczeń powinien wykonać następujące czynności: 

 

dobrać i założyć odzież ochronną, 

 

przeanalizować otrzymane zadanie, 

 

zaplanować kolejne czynności do wykonania zadania,  

 

obejrzeć  próbki tworzyw skóropodobnych, 

 

rozróżnić materiały na wierzchy, podszewki i wyściółki, 

 

rozróżnić materiały na podnoski i zakładki, 

 

dobrać materiały do zadanego wzoru obuwia przedstawionego przez nauczyciela, 

 

uzasadnić dokonany wybór, 

 

wkleić próbki wybranych materiałów na arkuszu A4 i opisać je, 

 

dokonać samooceny wykonanej pracy, 

 

przedłożyć wykonane ćwiczenie do oceny nauczycielowi. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25 

Umiejętności podlegające ocenie 
 
l.p. 

Czynność wykonywana przez ucznia 

Punkty 

do 

uzyskania 

Punkty 
uzyskane 

1. 

Dobranie odzieży ochronnej 

 

2. 

Zapoznanie się z otrzymanym zadaniem 

10 

 

3. 

Zaplanowanie  czynności  w  procesie  oceny  gotowego 
obuwia 

10 

 

4. 

Przygotowanie stanowiska pracy: 

 zabezpieczenie pod względem BHP. 

 czystość i porządek miejsca pracy. 

  

 

5. 

Wykonanie zadania: 

 przeanalizować  otrzymane  zadanie,  zaplanować 

kolejne czynności dla dokonania wykonania zadania,  

 obejrzeć  próbki tworzyw skóropodobnych, 

 rozróżnić 

materiały 

na 

wierzchy, 

podszewki 

i wyściółki, 

 rozróżnić materiały na podnoski i zakładki, 

 dobrać materiały do zadanego wzoru obuwia, 

 uzasadnić dokonany wybór, 

 wkleić  próbki  wybranych  materiałów  na  arkuszu  A4 

i opisać je, 

dokonać samooceny wykonanej pracy,

 

 przedłożyć 

wykonane 

ćwiczenie 

do 

oceny 

nauczycielowi. 

 

 

10 

 



 

 

 

6.  

Ocena wykonania zadania 

 

7.  

Uporządkowanie stanowiska pracy 

 

8. 

Zaprezentowanie wykonania zadania 

15 

 

 

Razem 

100 

 

 
Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne: 
 

Ocena 

Liczba punktów uzyskanych 

dopuszczający 

60÷70 

dostateczny 

71÷85 

dobry 

86÷95 

bardzo dobry 

96÷100 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26 

7. LITERATURA 

 
1.  Christ J. W.: Technologia obuwia. WSiP, Warszawa 1986 
2.  Grabkowski  M.:  Obuwnictwo.  Podręcznik  dla  zasadniczej  szkoły  zawodowej.  WSiP, 

Warszawa 1992 

3.  Grabkowski M.: Technika wytwarzania obuwia. T.I. Politechnika Radomska, 2000 
4.  Lasek W.: Materiałoznawstwo obuwnicze. WSI w Radomiu. Radom 1986 
5.  Persz  T.:  Materiałoznawstwo  dla  techników  przemysłu  skórzanego.  WSiP,  Warszawa 

1998 

6.  Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych. WSiP, Warszawa 1997 
 
Literatura metodyczna: 
1.  Dretkiewicz–Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele 

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

2.  Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000