„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Leszek Świdziński
Użytkowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania
cholewek 744[02].Z2.03
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr inż. Bogusław Woźniak
mgr inż. Barbara Jaśkiewicz
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Leszek Świdziński
Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 744[02].Z2.03
„Użytkowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania cholewek” zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu Obuwnik.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
11
5.1. Zasady bezpiecznej obsługi maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania
cholewek
11
5.1.1. Ćwiczenia
11
5.2. Maszyny i urządzenia stosowane w procesie przygotowania elementów
cholewki do montażu
13
5.2.1. Ćwiczenia
13
5.3. Maszyny i urządzenia stosowane w procesie montażu cholewek
16
5.3.1. Ćwiczenia
16
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
20
7. Literatura
30
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie obuwnik. W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
−
cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
-uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
−
ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,
−
literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla
ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do
nich adresowanego.
Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają
podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie uwagi
na następujące elementy:
−
materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować samodzielnie.
Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej umiejętności, jaką
uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu technicznego ze
zrozumieniem,
−
pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest
przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom
samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów, w formie
dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, ponieważ
nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji
usuwać wszelkie wątpliwości,
−
dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne
możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły.
Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,
−
sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie
odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia
przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania.
W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń
niezainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,
−
testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę
możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona jest od
ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu
oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:
−
pokaz,
−
ćwiczenie (laboratoryjne lub inne),
−
projektów,
−
przewodniego tekstu.
Miejsce jednostki modułowej w strukturze modułu 744[02].Z2 „Maszyny i urządzenia
obuwnicze” jest wyeksponowane na schemacie zamieszczonym poniżej.
Schemat układu jednostek modułowych w module
744[02].Z2.01
Charakteryzowanie części,
mechanizmów, maszyn i urządzeń
obuwniczych
744[02].Z2.02
Użytkowanie maszyn, urządzeń
i narzędzi do rozkroju materiałów
oraz opracowania elementów spodu
obuwia
744[02].Z2
Maszyny i urz
ądzenia obuwnicze
744[02].Z2.03
Użytkowanie maszyn, urządzeń
i narzędzi do wytwarzania
cholewek
744[02].Z2.04
Zastosowanie maszyn, urządzeń
i narzędzi do montażu
i wykończania obuwia
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska i ochrony
przeciwpożarowej podczas montażu i demontażu maszyn i urządzeń,
−
korzystać z różnych źródeł informacji,
−
organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,
−
posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną,
−
odczytywać dokumentację konstrukcyjno-technologiczną oraz instrukcje obsługi maszyn
i urządzeń obuwniczych,
−
sporządzać rysunki techniczne elementów maszyn,
−
sporządzać rysunek techniczny typowych części maszyn obuwniczych,
−
stosować i zamieniać jednostki układu SI,
−
wykonywać proste obliczenia matematyczne,
−
użytkować komputer,
−
współpracować w grupie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
sklasyfikować rodzaje maszyn szyjących według określonego kryterium,
−
scharakteryzować budowę oraz zasadę działania maszyn szyjących,
−
dobrać maszyny i urządzenia do określonych operacji technologicznych,
−
dobrać maszyny do pomocniczych operacji technologicznych,
−
wyjaśnić zasady działania urządzeń transportowych,
−
posłużyć się dokumentacją techniczną maszyn szyjących,
−
obsłużyć maszyny i urządzenia stosowane w procesie wytwarzania cholewek,
−
zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania:
Obuwnik 744[02]
Moduł:
Maszyny i urządzenia obuwnicze 744[02].Z2
Jednostka modułowa:
Użytkowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania
cholewek 744[02[.Z2.03
Temat: Przygotowania maszyny szyjącej do pracy oraz jej konserwacja.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności z zakresu znajomości i użytkowania maszyny szyjącej
płaskiej, jej budowy oraz opanowanie umiejętności konserwacji maszyny po
zakończeniu pracy.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
przygotować maszynę szyjącą do pracy,
−
wykonać wymianę igły, nici górnej oraz nici dolnej,
−
wykonać nawijanie nici dolnej na szpulkę,
−
wykonać regulację długości ściegu oraz naciągu nici górnej i dolnej,
−
przeprowadzić czyszczenie i konserwację maszyny szyjącej.
Metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenie praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
uczniowie pracują w małych grupach 2-3 osobowych.
Czas trwania zajęć:
−
90 minut.
Uczestnicy:
−
uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.
Środki dydaktyczne:
−
stanowiska do pracy grupowej i indywidualnej,
−
instrukcje bhp obowiązujące podczas użytkowania maszyn szyjących,
−
schemat maszyny szyjącej płaskiej,
−
maszyna szyjąca płaska,
−
instrukcja obsługi maszyny szyjącej płaskiej,
−
olejarka z olejem maszynowym,
−
nafta, pędzel do czyszczenia,
−
igły do maszyn szyjących,
−
nici maszynowe,
−
szpuleczki na nić dolną,
−
poradnik dla ucznia oraz literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Podział uczniów na grupy i wybór lidera.
5. Realizacja tematu:
I. Budowa i zasady użytkowania maszyny szyjącej płaskiej
−
nauczyciel pokazuje na maszynie szyjącej płaskiej podstawowe mechanizmy robocze oraz
omawia ich funkcję w maszynie i sposoby konserwacji,
−
uczniowie opisują prezentowane przez nauczyciela mechanizmy maszyny,
−
nauczyciel prezentuje i omawia schemat kinematyczny maszyny szyjącej płaskiej,
−
uczniowie rozpoznają wskazane przez nauczyciela na schemacie mechanizmy maszyny,
−
uczniowie pracując indywidualnie zapisują do zeszytu najważniejsze informacje.
II. Zapoznanie uczniów z użytkowaniem maszyny szyjącej płaskiej
−
nauczyciel na przykładzie maszyny szyjącej płaskiej wyjaśnia dokładnie zasady
użytkowania maszyny oraz pokazuje sposób mocowania igły w igielnicy, nawlekania nitki
górnej oraz nawijania nitki dolnej na szpuleczkę oraz sposób jej wkładania do chwytacza.
Po wykonaniu tych czynności prezentuje sposób wykonywania połączeń szytych.
−
uczniowie zwracają uwagę na zasady bezpiecznego użytkowania maszyny szyjącej,
a w szczególności na fakt wyłączenia napędu maszyny podczas wykonywania czynności
związanych z wymianą igły, nici i wkładaniem szpulki do chwytacza oraz właściwym
układem rąk podczas szycia.
III. Zasady konserwacji maszyny szyjącej płaskiej (należy podzielić uczniów na grupy 2-3
osobowe)
−
uczniowie w grupach zapoznają się z kolejnością wykonywania operacji konserwacji
maszyny szyjącej płaskiej,
−
uczniowie po kolei wykonują demontaż mechanizmu chwytacza w celu oczyszczenia
go z pozostałych nici i kurzu, czynności powtarzają dla pozostałych mechanizmów,
−
nauczyciel przez cały czas nadzoruje pracę uczniów w grupach,
−
uczniowie po oczyszczeniu maszyny pędzlem i naftom smarują olejem maszynowym
mechanizmy wyszczególnione w instrukcji obsługi,
−
uczniowie wymieniają pomiędzy sobą uwagi i spostrzeżenia dokonane podczas czynności
konserwacji maszyny.
6. Po wykonaniu zadania lider grupy omawia poprawność wykonanego ćwiczenia.
7. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanej pracy.
8. Uczniowie pozostałych grup oceniają jakość wykonanej pracy.
9. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia.
Zakończenie zajęć
Praca domowa:
Wypisz w punktach w zeszycie przedmiotowym zestaw czynności, które należy wykonać po
zakończeniu pracy na maszynie szyjącej płaskiej.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
…………………………………….………….
Modułowy program nauczania:
Obuwnik 744[02]
Moduł:
Maszyny i urządzenia obuwnicze 744[02].Z2
Jednostka modułowa:
Użytkowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania
cholewek 744[02[.Z2.03
Temat: Wklejanie międzypodszewek z naniesionym klejem termoplastycznym.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności związanych z budową, zasadami bhp oraz sposobem
użytkowania pras do wklejania międzypodszewek.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
wskazać zagrożenia związane z obsługą pras do wklejania międzypodszewek,
−
dobrać parametry procesu wklejania międzypodszewek,
−
przygotować prasę do pracy,
−
określić kolejność czynności związanych z wklejaniem międzypodszewek,
−
wykonać wklejanie międzypodszewek z naniesionym klejem termoplastycznym.
Metody nauczania–uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniem,
−
ćwiczenie praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
uczniowie pracują w małych grupach 2-3 osobowych.
Czas trwania zajęć:
−
45 minut.
Uczestnicy:
−
uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.
Środki dydaktyczne:
−
stanowiska do pracy grupowej i indywidualnej,
−
instrukcja bhp obsługi pras do wklejania międzypodszewek,
−
prasa do wklejania międzypodszewek,
−
wycięte międzypodszewki dopasowane do kształtu obłożyn,
−
obłożyny skórzane,
−
poradnik dla ucznia oraz literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Podział uczniów na grupy i wybór lidera.
5. Realizacja tematu:
I. Omówienie budowy, konserwacji i bezpiecznej obsługi prasy do wklejania
międzypodszewek
−
nauczyciel omawia budowę prasy do wklejania międzypodszewek, zwracając uwagę na
ruchome i ogrzewane części maszyny oraz sposób wklejania za pomocą tej maszyny
międzypodszewek z naniesionym punktowo klejem termoplastycznym,
−
uczniowie opisują prezentowane przez nauczyciela mechanizmy prasy oraz rozpoznają
elementy sterowania i napędu pneumatycznego,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
−
nauczyciel zwraca uwagę na konieczność podłączenia urządzenia do sieci elektrycznej
oraz do instalacji sprężonego powietrza,
−
uczniowie zwracają uwagę na niebezpieczeństwa związane z obsługą urządzenia,
−
uczniowie pracując indywidualnie zapisują do zeszytu najważniejsze informacje.
II. Zapoznanie uczniów z procesem wklejania na obłożyny międzypodszewek
z naniesionym klejem termoplastycznym
−
nauczyciel demonstruje uczniom sposób przygotowania maszyny do pracy, z wyjaśnieniem
konieczność wcześniejszego włączenia grzania płyt dociskowych prasy oraz sposobu
nastawiania temperatury grzania i czasu docisku,
−
uczniowie zwracają uwagę na kolejność wykonywanych czynności, sposób regulacji
temperatury i czasu docisku oraz na środki ostrożności jakie należy zachować podczas
użytkowania urządzenia,
−
nauczyciel wykonuje przyklejenie międzypodszewki na obłożynę, wyjaśniając sposób
ułożenia obłożyny i międzypodszewki.
III. Wykonanie wybranej części opisu technologiczno-materiałowego (należy podzielić
uczniów na grupy 2-3 osobowe):
−
uczniowie otrzymują kilka międzypodszewek oraz obłożyn na które będą one wklejane,
nauczyciel podaje temperaturę płyt grzejnych prasy i określa orientacyjny czas prasowania,
−
uczniowie w grupach zapoznają się z kolejnością wykonywania operacji wklejania
międzypodszewek z naniesionym klejem termoplastycznym,
−
uczniowie w grupie dokonują nastawienia parametrów pracy maszyny i ją włączają.
−
uczniowie po kolei wykonują wklejanie międzypodszewek na obłożyny przestrzegając
zasad bhp,
−
nauczyciel przez cały czas nadzoruje pracę uczniów w grupach,
−
uczniowie oceniają jakość wykonanej pracy, zawracając uwagę na dokładność przylegania
całej powierzchni międzypodszewki do obłożyny oraz prawidłowe jej ułożenie.
6. Po wykonaniu zadania liderzy grup przedstawiają trudności napotkane w trakcie
wykonywania ćwiczenia oraz sposoby ich unikania.
7. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanej pracy.
8. Uczniowie oceniają jakość wykonanej pracy.
9. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia.
Zakończenie zajęć
Praca domowa:
Sporządź krótką notatkę na temat materiałów stosowanych na międzypodszewki oraz
technologii ich wklejania.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Zasady bezpiecznej obsługi maszyn, urządzeń i narzędzi do
wytwarzania cholewek
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Porównaj zagrożenia występujące podczas obsługi nakładarek klejów chloroprenowych
i termoplastycznych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) przeanalizować zagrożenia występujące podczas obsługi obu rodzajów urządzeń,
3) wypisać w kolumnach zagrożenia występujące podczas pracy na obu rodzajach urządzeń,
4) porównać rodzaje zagrożeń występujących podczas obsługi obu typów urządzeń,
5) zaprezentować swoja pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia przedmiotowe,
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja bhp obowiązująca na oddziale szwalni,
−
instrukcja obsługi nakładarki klejów rozpuszczalnikowych,
−
instrukcja obsługi zawijarki na klej termoplastyczny,
−
przybory do pisania,
−
kartki formatu A4,
−
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Wypisz czynność poprzedzające rozpoczęcie pracy na maszynie szyjącej płaskiej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z instrukcją obsługi maszyny szyjącej płaskiej,
3) zapoznać się z zasadami bhp obowiązującymi na oddziale szwalni,
4) wypisać zagrożenia, które mogą wystąpić podczas obsługi maszyny szyjącej płaskiej,
5) wypisać zestaw czynności poprzedzających pracę na maszynie szyjącej płaskiej,
6) zaprezentować swoją pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia przedmiotowe,
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcje obsługi maszyny szyjącej płaskiej,
−
instrukcja bhp na oddziale szwalni,
−
kartka papieru w kratkę,
−
przybory piśmiennicze,
−
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Wypisz zagrożenia występujące podczas obsługi pras do przyklejania międzypodszewek
i podnosków termoplastycznych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z instrukcją obsługi pras do przyklejania elementów z klejem
termoplastycznym,
3) wypisać zagrożenia na kartce,
4) zaprezentować swoją pracę i porównać z wynikami innych uczniów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia przedmiotowe,
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja obsługi pras do przyklejania podnosków termoplastycznych,
−
instrukcja obsługi pras do przyklejania międzypodszewek z naniesionym klejem
termoplastycznym
−
instrukcja bhp na oddziale szwalni,
−
kartka formatu A4,
−
przybory piśmiennicze,
−
literatura z rozdziału 7.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
5.2. Maszyny i urządzenia stosowane w procesie przygotowania
elementów cholewki do montażu
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wybierz materiały na międzypodszewki przeznaczone do wklejania na prasie, spośród
kilku dostarczonych przez nauczyciela.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) poukładać próbki materiałów międzypodszewkowych wg rodzaju materiału,
3) dokładnie obejrzeć próbki materiałów międzypodszewkowych w celu odnalezienia
materiału z jednostronnie naniesionym klejem termoplastycznym,
4) odłożyć materiały z naniesionym klejem termoplastycznym,
5) zapisać w zeszycie przedmiotowym wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia przedmiotowe,
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
próbki różnych materiałów na międzypodszewki,
−
zeszyt przedmiotowy
−
przybory do pisania,
−
literatura z rozdziału 7
.
Ćwiczenie 2
Wykonaj ścienianie elementów cholewki według szablonów ścieniania dostarczonych
przez nauczyciela.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi ścieniarek,
3) obejrzeć dokładnie otrzymane elementy cholewki i sprawdzić czy kształtem odpowiadają
otrzymanym szablonom ścieniania,
4) przygotować maszynę do pracy, sprawdzić czy nóż jest naostrzony,
5) ustawić parametry ścieniania zgodnie z profilami ścieniania na szablonach,
6) uruchomić maszynę i wykonać ścienianie elementów cholewki,
7) sprawdzić dokładność wykonania pracy oraz czy brzegi ścienianych elementów nie zostały
uszkodzone,
8) poskładać ścienione elementy cholewki,
9) zapisać w zeszycie przedmiotowym wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia przedmiotowe,
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
ścieniarka elementów wierzchowych,
−
instrukcja obsługi ścieniarki elementów wierzchowych,
−
elementy cholewki do ścieniania,
−
szablony ścieniania,
−
gumki do wiązania ścienionych elementów cholewki,
−
przybory do pisania,
−
zeszyt przedmiotowy,
−
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Wykonaj zawijanie górnych brzegów obłożyn z użyciem zawijarki na klej termoplastyczny.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z zasadami bhp obowiązującymi podczas obsługi zawijarek,
3) obejrzeć i przygotować obłożyny do zawijania,
4) jeśli zawijarka nie posiada mechanizmu nacinającego, wykonaj nacięcia brzegu obłożyny na łukach,
5) włączyć maszynę i uruchomić system grzania kleju termoplastycznego,
6) po sprawdzeniu, że maszyna jest gotowa do pracy przeprowadzić zawijanie właściwych
krawędzi,
7) zapisać w zeszycie przedmiotowym wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia przedmiotowe,
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
zawijarka brzegów na klej termoplastyczny,
−
instrukcja obsługi zawijarki brzegów,
−
obłożyny ścienione pod zawijanie,
−
przybory do pisania,
−
zeszyt przedmiotowy,
−
literatura z rozdziału 7.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
5.3. Maszyny i urządzenia stosowane w procesie montażu
cholewek
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj zszywanie podszewek na maszynie szyjącej płaskiej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi maszyn szyjących,
3) przygotować materiały przeznaczone do zszycia,
4) przygotować maszynę do pracy, założyć odpowiednią igłę oraz nić górną,
5) dobrać nić dolną, szpuleczkę z nicią zamontować w korpusie chwytacza,
6) sprawdzić jakość tworzonego szwu na odpadzie,
7) zszyć podszewki,
8) obciąć końcówki nici,
9) sprawdzić poprawność i estetykę wykonanej operacji, zapisać wnioski.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia przedmiotowe,
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja bhp podczas obsługi maszyn szyjących,
−
elementy podszewki przeznaczone do zszycia,
−
maszyna szyjąca płaska,
−
igły maszynowe i dobrane do nich nici,
−
zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,
−
literatura z rozdziału 7
.
Ćwiczenie 2
Wykonaj montaż podszewki z cholewką w półbucie męskim z obcięciem nadmiaru
materiału.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi maszyn obuwniczych,
3) przygotować cholewkę z wklejoną podszewką do operacji łączenia,
4) przygotować maszynę do pracy, założyć odpowiednią nić górną oraz zamocować igłę,
sprawdzić poprawność działania mechanizmu nożyka,
5) dobrać nić dolną pod kolor podszewki i szpuleczkę z nicią dolną zamontować w korpusie
chwytacza,
6) sprawdzić na odpadzie poprawność tworzonego szwu,
7) obszyć górne brzegi cholewki z równoczesnym obcięciem nadmiaru podszewki,
8) obciąć wystające końce nici,
9) sprawdzić poprawność i estetykę wykonanej operacji,
10) zapisać wnioski z wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia przedmiotowe,
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja bhp podczas obsługi maszyn szyjących,
−
cholewki z wklejonymi podszewkami,
−
maszyna szyjąc słupkowa z nożykiem,
−
igły maszynowe i dobrane do nich nici,
−
zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,
−
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Wykonaj lamowanie górnej krawędzi cholewki obuwia męskiego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi lamowarek,
3) przygotować cholewkę z wklejoną podszewką do operacji lamowania,
4) przygotować maszynę do pracy, umocować igłę, założyć lamówkę oraz odpowiednią pod
względem koloru i grubości nić,
5) dobrać nić dolną pod kolor lamówki i szpuleczkę z nicią zamocować w korpusie
chwytacza,
6) sprawdzić na odpadzie poprawność tworzonego szwu,
7) wykonać lamowanie cholewki lamówką zwykłą,
8) obciąć wystające końce nici,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
9) sprawdzić poprawność i estetykę wykonanej operacji,
10) zapisać wnioski z wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia przedmiotowe,
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja bhp podczas obsługi lamowarki,
−
przygotowana cholewka z wklejoną podszewką,
−
lamowarka,
−
lamówka,
−
igły maszynowe i dobrane do nich nici,
−
zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,
−
literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 4
Wykonaj lamowanie górnej krawędzi cholewki obuwia męskiego lamówką francuską, na
maszynie szyjącej słupkowej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment
rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi lamowarek,
3) przygotować cholewkę z wklejoną podszewką do operacji lamowania,
4) przygotować maszynę do pracy, umocować igłę, założyć lamówkę oraz odpowiednią pod
względem koloru i grubości nić,
5) dobrać nić dolną pod kolor lamówki i szpuleczkę z nicią zamocować w korpusie
chwytacza,
6) przyszyć górną krawędź lamówki stroną licową do górnego brzegu cholewki,
7) przegiąć lamówkę ponad górna krawędź cholewki,
8) przeszyć przegiętą lamówkę,
9) obciąć wystające końce nici,
10) sprawdzić poprawność i estetykę wykonanej operacji,
11) zapisać wnioski z wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ćwiczenia przedmiotowe,
–
dyskusja dydaktyczna.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Środki dydaktyczne:
−
instrukcja bhp podczas obsługi maszyny szyjącej słupkowej,
−
przygotowana cholewka z wklejoną podszewką,
−
maszyna szyjąca słupkowa,
−
lamówka,
−
igły maszynowe i dobrane do nich nici,
−
zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,
−
literatura z rozdziału 7.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
„Użytkowanie maszyn, urządzeń
i narzędzi do wytwarzania cholewek”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. d, 3. a, 4. b, 5. c, 6. b, 7. a, 8. d, 9. b, 10. c, 11. d,
12. c, 13. a, 14. d, 15. d, 16. b, 17. a, 18. b, 19. a, 20. c
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Wskazać operacje z użyciem klejów
rozpuszczalnikowych
B
P
d
2
Podać niebezpieczeństwa związane
z obsługą maszyn szyjących
A
P
d
3
Podać niebezpieczeństwa związane
z obsługą prasy do podnosków
termoplastycznych
A
P
a
4
Podać zakres czynności związanych
z obsługą i konserwacją maszyny przez
pracownika
A
P
b
5
Wskazać z czego zbudowany jest szew
A
P
c
6
Wskazać mechanizm nie wchodzący
w skład budowy maszyny szyjącej
płaskiej
A
P
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
7
Podać jaki ruch wykonuje igła
w maszynie szyjącej jednoigłowej
płaskiej
B
P
a
8
Wskazać przeznaczenie chwytacza
A
P
d
9
Podać mechanizm umożliwiający
transport materiału
B
P
b
10
Wskazać z ilu nitek zbudowany jest
szew tworzony przez maszynę
słupekową
B
P
c
11
Wybrać elementy poddawane
lamowaniu
A
P
d
12 Wskazać przeznaczenie nakładarki kleju
B
P
c
13
Określić rodzaj kleju nanoszonego na
międzypodszewki wpasowywane
B
P
a
14 Podać przeznaczenie krążkowarki
A
P
d
15
Określić rodzaj napędu szpulki z nicią
dolną
C
PP
d
16
Wskazać mechanizm zwalniający docisk
talerzyków naprężacza nici
C
PP
b
17
Określić ruchy wykonywane przez
igielnicę maszyny zyg-zak
C
PP
a
18
Określić parametry prasy do
podnosków termoplastycznych
C
PP
b
19
Określić rodzaj kleju podnosków
termoplastycznych
C
PP
a
20
Wskazać mechanizmy umiejscowione w
słupie maszyny szyjącej
D
PP
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie
będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na
udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to pytania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane
są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.
7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz odpowiedź,
otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za poprawną.
8. Test składa się z poziomu podstawowego i zadań z poziomu ponadpodstawowego i te
mogą przysporzyć Ci trudności, gdyż są one na poziomie wyższym niż pozostałe (dotyczy
to pytań o numerach od 15 do 20).
9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
11. Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.
12. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Szkodliwe opary rozpuszczalników organicznych uwalniane są na oddziale szwalni
w wyniku przeprowadzania operacji
a)
wklejania podnosków termoplastycznych.
b)
używania klejów termoplastycznych.
c)
szycia cholewek.
d)
pomocniczych z użyciem klejów rozpuszczalnikowych.
2. Podczas obsługi maszyny szyjącej płaskiej pracownik jest narażony na
a)
zatrucie szkodliwymi oparami.
b)
poparzenie dłoni.
c)
poparzenie i zgniecenie dłoni.
d)
przekłucie palców lub dłoni igłą.
3. Pracownik obsługujący prasę do podnosków termoplastycznych jest narażony na
a) zgniecenie i poparzenie dłoni.
b) zgniecenie dłoni.
c) poparzenie dłoni.
d) ścięcie opuszków palców.
4. Czynności związane z czyszczeniem i konserwacją maszyny po skończeniu pracy powinien
wykonać
a) kierownik wydziału.
b) pracownik obsługujący maszynę,
c) główny mechanik.
d) główny energetyk.
5. Łącznikiem łączącym dwa zszywane materiały jest
a) klej termoplastyczny.
b) klej chloroprenowy.
c) nić.
d) teks.
6. Który z wymienionych mechanizmów nie jest stosowany w maszynie szyjącej płaskiej
a) stopki dociskowej.
b) lamowacza.
c) naprężacza nici górnej.
d) transportera materiału.
7. W maszynie płaskiej jednoigłowej igła wykonuje ruch
a)
postępowo-zwrotny.
b)
postępowo-obrotowy.
c)
postępowo-wahadłowy.
d)
postępowo-prostoliniowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
8. Zadaniem mechanizmu chwytacza jest
a) przechwytywanie zerwanej nici.
b) dociskanie zszywanych materiałów.
c) zaciąganie szwu.
d) przeprowadzenie nici dolnej przez górną.
9. Podczas przemieszczania zszywanych materiałów z mechanizmem transportera
współpracuje mechanizm
a) igielnicy.
b) stopki dociskowej.
c) przeciągacza nici górnej.
d) chwytacza.
10. Maszyna szyjąc słupkowa jednoigłowa podczas pracy łączy materiały ściegiem
a) jednonitkowym jednoigłowym.
b) jednonitkowym dwuigłowym.
c) zwartym dwunitkowym.
d) dwunitkowym dwuigłowym.
11. Na lamowarce można lamować elementy
a) podeszew.
b) podpodeszew.
c) zakładek.
d) cholewek.
12. Nakładarki kleju służą do
a) wyrównywania grubości materiałów obuwniczych.
b) wyrównywanie długości materiałów obuwniczych.
c) nakładania klejów.
d) mieszania klejów.
13. Za pomocą prasy z ogrzewanymi płytami dociskowymi możemy przyklejać
międzypodszewki z naniesionym klejem
a) termoplastycznym.
b) chloroprenowy.
c) poliuretanowym jednoskładnikowym.
d) poliuretanowym dwuskładnikowym.
14. Krążkowarka jest wykorzystywana do
a) wycinania perforacji w cholewce.
b) wycinania perforacji w podeszwach.
c) mocowania tylników.
d) mocowania krążków.
15. Szpulka z nicią dolną, zamocowana w chwytaczu maszyny szyjącej płaskiej, podczas szycia
wykonuje ruch obrotowy otrzymywany od
a) wału głównego maszyny.
b) wału dolnego maszyny.
c) przekładni pasowej silnika elektrycznego.
d) nitki dolnej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
16. Zwolnienie naprężacza nici górnej następuje równocześnie z
a) uruchomieniem transportera.
b) podniesieniem stopki dociskowej.
c) opuszczeniem stopki dociskowej.
d) naciśnięciu na pedał sprzęgła maszyny.
17. Maszyna szyjąca zyg-zak posiada igielnicę wykonującą ruch
a) postępowo-zwrotny i wahadłowy.
b) postępowo-zwrotny i obrotowy.
c) postępowo-zwrotny i drgający.
d) postępowo-zwrotny i wzbudzony.
18. Czynnikami powodującym przyklejania się podnoska termoplastycznego do przyszwy są
a) temperatura i czas.
b) temperatura i nacisk.
c) temperatura i moc grzałek.
d) temperatura i napięcie zasilania grzałek.
19. Substancja powodującą przyklejanie się podnoska podczas jego wtapiani na przyszwę to
klej
a) termoplastyczny.
b) termokurczliwy.
c) termosieciujący.
d) termoutwardzalny.
20. W słupie maszyny szyjącej są umieszczone mechanizmy
a) transportera i igielnicy.
b) transportera i podciągacza nici.
c) transportera i chwytacza.
d) transportera i stopki dociskowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Użytkowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania cholewek
Zakreśl poprawną odpowiedź
.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
TEST 2
Test praktyczny typu „próba pracy” do jednostki modułowej „Użytkowanie
maszyn, urządzeń i narzędzi do wytwarzania cholewek”
Treść zadania
Wykonaj montaż cholewki (również wszystkie czynności związane z przygotowaniem
elementów składowych do szycia: ścienianie, opalanie, barwienie, wklejanie podnosków,
krążkowaniem) zgodnie z opisem technologiczno-materiałowym wzoru obuwia dostarczonym
przez nauczyciela.
W badaniu osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych
w celach jednostki modułowej zaleca się zastosowanie zadania testowego typu „próba pracy”.
Zadanie jest dobrane tak, aby pozwoliło sprawdzić poziom ukształtowanych umiejętności
w zakresie wiedzy teoretycznej i sprawności wykonywania czynności praktycznych. Uczniowi
należy stworzyć możliwość inwencji w zaplanowaniu poszczególnych etapów wykonywania
zadania: zorganizowania stanowiska pracy, doboru odpowiednich maszyn lub urządzeń
produkcyjnych, wykonanie podstawowych ustawień i regulacji maszyn oraz wykazania się
umiejętnością obsługi maszyn i urządzeń do montażu cholewki. Jest to jednocześnie możliwość
samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy
podjętych działań praktycznych. Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków
umożliwiających uczniowi wykonanie zadania zgodnie z zasadami technologicznymi
i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w określonym czasie.
Uczeń powinien mieć udostępnione:
-
opis technologiczno-materiałowy (fragment dotyczący montażu cholewki)
-
elementy składowe cholewki zgodnie ze specyfikacją zamieszczoną w opisie
technologiczno-materiałowym,
-
wycięte podszewki i międzypodszewki wg opisu technologiczno-materiałowego,
-
materiały pomocnicze: nici, igły, kleje, nity, klamry ozdobne itp. wg opisu technologiczno-
materiałowego,
-
stanowiska pracy z maszynami szwalniczymi,
-
pozostałe maszyny wyszczególnione w opisie technologiczno-materiałowym w części
dotyczącej montażu cholewek,
-
szablony do znaczenia linii szycia,
-
długopisy do znaczenia linii szycia,
-
pojemniki na elementy i gotowe cholewki,
-
gumki do wiązania,
-
instrukcje obsługi maszyn.
Nauczyciel powinien:
-
zadbać o przygotowanie odpowiednich stanowisk produkcyjnych w warsztatach szkolnych
lub zakładzie produkcyjnym,
-
przygotować niezbędne narzędzia do montażu cholewek,
-
przygotować elementy składowe cholewek, podszewki i międzypodszewki,
-
przygotować materiały pomocnicze wyszególnione w opisie technologiczno-materiałowym,
-
przypomnieć uczniom zasady użytkowania maszyn używanych w trakcie ćwiczeń oraz
zwrócić uwagę na przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; nakazać ich
przestrzeganie,
-
skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego,
-
przydzielić uczniom narzędzia i materiały do obróbki oraz dokumentację technologiczną,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
-
określić czas na wykonanie zadania,
-
nadzorować na bieżąco pracę uczniów,
-
dokonać oceny wykonanej pracy.
Instrukcja dla ucznia
Uczeń powinien wykonać następujące czynności:
-
dobrać i założyć odzież ochronną,
-
wskazać: maszyny oraz narzędzia, których użyje podczas szycia i operacji je
poprzedzających,
-
przygotować stanowisko pracy pod względem bezpieczeństwa i higieny pracy,
rozmieszczenia urządzeń i narzędzi, rozwiązań ergonomicznych, oświetlenia,
-
skontrolować jakość materiałów i sprawdzić czy jest zgodna z dokumentacją
technologiczną,
-
wyregulować parametry techniczne maszyny (długość ściegu, naprężenie nici, temperaturę
pras do międzypodszewek i podnosków, ustawić profil ścieniania itp.),
-
uruchomić maszynę i sprawdzić poprawność parametrów pracy dla każdej maszyny na
której będzie wykonywał pracę,
-
wykonać czynności zgodnie z opisem technologicznym na każdej maszynie wskazanej
przez nauczyciela,
-
kontrolować w czasie pracy poprawność wykonywania poszczególnych czynności,
-
skompletować wykonane cholewki i ułożyć je w parach,
-
skontrolować jakość wykonanych operacji,
-
dokonać samooceny wykonanej pracy,
-
posprzątać stanowisko pracy, zakonserwować maszynę, ułożyć narzędzia.
Umiejętności podlegające ocenie
Lp.
Czynność wykonywana przez ucznia
Punkty do
uzyskania
Punkty
przyznane
1. Dobranie odzieży ochronnej.
5
2. Kontrolowanie i dobór elementów i materiałów do wykonania
cholewki.
10
3. Zaplanowanie kolejnych czynności.
10
4. Dobranie maszyny, urządzeń i narzędzi.
10
5. Przygotowanie stanowiska pracy:
−
czystość i porządek miejsca pracy,
−
zabezpieczenie pod względem BHP,
−
przygotowanie maszyn oraz potrzebnych urządzeń
i narzędzi pomocniczych.
20
6. Wykonywanie zadania (np. ścienianie brzegów elementów):
-
kontrola, regulacja i przygotowanie maszyny do pracy,
-
wykonanie ostrzenie noża ścieniarki,
-
kontrola poszczególnych elementów (np. grubości skóry),
-
ustawienie odpowiednich parametrów ścieniania,
-
kontrola jakości ścienionych elementów.
5
4
1
10
10
7. Wykonanie oględzin i ocena organoleptyczna wykonania pracy.
5
8. Posprzątanie stanowiska pracy.
5
9. Zaprezentowanie wykonania zadania.
5
Razem
100
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:
Ocena
Liczba uzyskanych punktów
dopuszczający
60÷70
dostateczny
71÷80
dobry
81÷90
bardzo dobry
91÷100
Umiejętności podlegające ocenie powtórzyć dla czynności związanych w wykonaniem
wszystkich operacji montażu cholewki na każdej następnej maszyny obsługiwanej przez ucznia
(za wyjątkiem punktu 1). Z ocenę końcową można przyjąć średnią arytmetyczną z ocen
cząstkowych przyznawanych za wykonanie czynności na każdej maszynie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
7.
LITERATURA
1. Białczak B., Kotnarowski A., Makowski R.: Maszyny i urządzenia odzieżowe.
Politechnika Radomska, Radom 2002
2. Charasz A.: Mechanizmy wykonawcze i elementy robocze maszyn obuwniczych. WSI
w Radomiu, Radom 1988
3. Charasz A, Glinka F, Maleńczak J.: Maszyny Obuwnicze. WSI w Radomiu, Radom 1982
4. Christ J., W.: Technologia obuwia. WSiP, Warszawa 1986
5. Grabkowski M.: Technika wytwarzania obuwia tom I. Politechnika Radomska, Radom
2000
6. Pala S.: Maszyny i urządzenia obuwnicze. WSiP, Warszawa 1973
Czasopisma fachowe:
−
Przegląd Skórzany (wydania archiwalne)
−
Świat Butów (wydania archiwalne i bieżące)
Literatura metodyczna
−
Bdanie – dojrzewanie - rozwój (na drodze do doktoratu) 5 – lecie Ogólnopolskiego
Seminarium Badawczego pod red. Franciszka Szloska
−
Mistrzostwo pedagogiczne pod red. Jwana Andrejewicza Zjaziuna