„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Leszek Świdziński

Zastosowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do montażu
i wykończania obuwia 744[02].Z2.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Bogusław Woźniak
mgr Barbara Różańska



Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Leszek Świdziński



Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 744[02].Z2.04
„Zastosowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do montażu i wykończania obuwia” zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu Obuwnik.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

12

5.1. Zasady bezpiecznej obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń do montażu

i wykończania obuwia

12

5.1.1.

Ćwiczenia

12

5.2. Maszyny do ćwiekowania cholewek i wykonywania operacji

poprzedzających i kończących proces ćwiekowania

15

5.2.1.

Ćwiczenia

15

5.3. Maszyny do montażu i wykończania obuwia

19

5.3.1.

Ćwiczenia

19

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

22

7. Literatura

32

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie obuwnik.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
-uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla

ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do
nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają

podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie uwagi
na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować samodzielnie.

Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej umiejętności, jaką
uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu technicznego ze
zrozumieniem,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest

przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom
samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów, w formie
dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, ponieważ
nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji
usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają

ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne
możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły.
Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie

odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia
przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela,
sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń
niezainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać uwagę
na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy może
lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu

całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę
możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona jest od
ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu
oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

ćwiczenie (laboratoryjne lub inne),

−

projektów,

−

przewodniego tekstu.

Miejsce jednostki modułowej w strukturze modułu 744[02].Z2 „Maszyny i urządzenia
obuwnicze” jest wyeksponowane na schemacie zamieszczonym poniżej.

Schemat układu jednostek modułowych

744[02].Z2.01

Charakteryzowanie części,

mechanizmów, maszyn i urządzeń

obuwniczych

744[02].Z2.02

Użytkowanie maszyn, urządzeń

i narzędzi do rozkroju materiałów

oraz opracowania elementów spodu

obuwia

744[02].Z2

Maszyny i urz

ądzenia obuwnicze

744[02].Z2.03

Użytkowanie maszyn, urządzeń

i narzędzi do wytwarzania

cholewek

744[02].Z2.04

Zastosowanie maszyn, urządzeń

i narzędzi do montażu
i wykończania obuwia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska i ochrony
przeciwpożarowej podczas montażu i demontażu maszyn i urządzeń,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

rozpoznawać podstawowe części maszyn i urządzeń,

−

wyjaśniać zasady współdziałania części i mechanizmów maszyn,

−

posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną,

−

stosować i zamieniać jednostki układu SI,

−

wykonywać proste obliczenia matematyczne,

−

użytkować komputer,

−

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do różnych systemów montażu i technik
wykończania obuwia,

−

określić zasady działania i obsługi urządzeń do nawilżania cholewek,

−

określić zasady działania i obsługi ćwiekarek,

−

dobrać oprzyrządowanie do operacji ćwiekowania w zależności od kształtu kopyt, rodzaju
materiału i stosowanego systemu montażu,

−

określić zasady działania urządzeń do stabilizacji kształtów cholewek,

−

dobrać parametry pracy urządzeń transportowych,

−

obsłużyć maszyny i urządzenia do montażu i wykończania obuwia,

−

posłużyć się dokumentacją techniczną i technologiczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Obuwnik 744[02]

Moduł:

Maszyny i urządzenia obuwnicze 744[02].Z2

Jednostka modułowa:

Zastosowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do montażu
i wykończania obuwia 744[02].Z2.04

Temat: Przygotowanie zaćwiekowanych cholewek skórzanych do procesu nakładania kleju.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności z zakresu budowy i bezpiecznego użytkowania

drasarek.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

przygotować maszyny do operacji ścierania zawiekowanych na kopycie cholewek,

−

wymienić zużyte płótno ścierne,

−

zdrasać brzeg cholewki,

−

odpylić powierzchnię cholewki po drasaniu,

−

przeprowadzić czyszczenie i konserwację użytych maszyn w procesie drasania cholewek.

Metody nauczania–uczenia się:

−

miniwykład,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w małych grupach 2

÷

3 osobowych.

Czas trwania zajęć:

−

45 minut.

Uczestnicy:

−

uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.

Środki dydaktyczne:

−

stanowiska do pracy grupowej i indywidualnej,

−

instrukcje bhp obowiązujące podczas użytkowania drasarek,

−

zaćwiekowane na kopycie cholewki poddane procesowi kalibrowania,

−

schematy kinematyczne drasarki,

−

drasarka,

−

płótno ścierne o różnej granulacji, szczotki do odpylania,

−

poradnik dla ucznia.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4. Podział uczniów na grupy i wybór lidera.
5. Realizacja tematu:
I. Budowa i zasady użytkowania maszyn do drasania cholewek

−

nauczyciel omawia maszynę, wskazuje główne elementy konstrukcyjne oraz omawia ich
funkcję w maszynie i sposoby konserwacji,

−

uczniowie opisują prezentowane przez nauczyciela mechanizmy maszyny,

−

nauczyciel prezentuje schematy kinematyczne drasarki i wskazuje na nich główne
mechanizmy robocze maszyn,

−

uczniowie rozpoznają wskazane przez nauczyciela na schematach mechanizmy maszyny,

−

uczniowie pracując indywidualnie zapisują do zeszytu najważniejsze informacje.

II. Zapoznanie uczniów z metodą obsługi maszyn do drasania zawiekowanych cholewek

−

nauczyciel na przykładzie drasarki wyjaśnia dokładnie zasady jej użytkowania oraz
pokazuje sposób trzymania kopyta z cholewką podczas obróbki, zwracając uwagę na
poprawne ułożenie dłoni podczas wykonywania omawianych czynności. Uruchamia
maszynę i prezentuje sposób drasania cholewki,

−

uczniowie zwracają uwagę na zasady bezpiecznego użytkowania maszyn w trakcie
wykonywania czynności drasania cholewki,

−

nauczyciel wyjaśnia czynności związane z konserwacją maszyny po zakończeniu na niej
pracy.

III. Ćwiczenie umiejętności wykonywania drasania zaćwiekowanej cholewki na kopycie

(należy podzielić uczniów na grupy 2

÷

3 osobowe)

−

uczniowie otrzymują parę zaćwiekowanych na kopycie cholewek skórzanych,

−

uczniowie w grupach zapoznają się ze sposobem wykonywania drasania cholewek oraz
z zasadami bhp podczas wykonywania tej operacji,

−

uczniowie wykonują proces drasania zaćwiekowanych brzegów cholewki skórzanej
w części przeznaczonej do nanoszenia kleju, zwracając uwagę aby nie spowodować
zagrożenia dla swojego zdrowia oraz aby nie uszkodzić szwów i części cholewki nie
przykrytej podeszwą,

−

nauczyciel przez cały czas nadzoruje pracę uczniów w grupach,

−

uczniowie sprawdzają poprawność wykonanego drasania oraz przeprowadzają operację
odpylania cholewki po drasaniu,

−

uczniowie z poszczególnych grupach, porównując zdrasane cholewki sprawdzają
poprawność wykonania zadania.

6. Po wykonaniu zadania lider grupy omawia poprawność wykonanego ćwiczenia.
7. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanej pracy.
8. Uczniowie pozostałych grup oceniają jakość wykonanej pracy.
9. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia.

Zakończenie zajęć

Praca domowa:
Napisz krótką notatkę w zeszycie przedmiotowym na temat „Materiałów ściernych używanych
do drasania cholewek”.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Obuwnik 744[02]

Moduł:

Maszyny i urządzenia obuwnicze 744[02].Z2

Jednostka modułowa:

Zastosowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do montażu
i wykończania obuwia 744[02[.Z2.04

Temat: Montaż cholewek ze spodami poliuretanowymi systemem klejonym.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności związanych z budową, zasadami bhp oraz sposobem

użytkowania pras do przyklejania podeszew oraz frezarek do podeszew
poliuretanowych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wskazać zagrożenia związane z obsługą prasy do przyklejania podeszew oraz urządzeń do

ścierania brzegów podeszew poliuretanowych w miejscach gdzie będzie nanoszony klej,

−

dobrać parametry procesu przyklejania podeszew,

−

przygotować prasę do pracy,

−

przygotować ścierarkę brzegów do podeszew poliuretanowych do pracy,

−

wykonać ścieranie powierzchni podeszwy przeznaczonej do klejenia,

−

określić kolejność czynności związanych z przyklejaniem podeszew,

−

skleić podeszwę z cholewką.

Metody nauczania–uczenia się:

−

miniwykład,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w małych grupach 2

÷

3 osobowych.

Czas trwania zajęć:

−

135 minut.

Uczestnicy:

−

uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.

Środki dydaktyczne:

−

stanowiska do pracy grupowej i indywidualnej,

−

instrukcja bhp obsługi pras do przyklejania podeszew oraz ścierarek do podeszew,

−

prasa hydrauliczna do przyklejania podeszew,

−

półautomatyczna ściereka do podeszew poliuretanowych,

−

szablony do oznaczania linii ścierania,

−

aktywator błony klejowej,

−

zaćwiekowane, zdrasane i odpylone cholewki,

−

podeszwy z PU dobrane do rozmiaru zaćwiekowanych cholewek,

−

klej montażowy rozpuszczalnikowy, pędzel, stanowisko do nanoszenia kleju,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Podział uczniów na grupy i wybór lidera.
5. Realizacja tematu:
I. Omówienie budowy, konserwacji i zasad bezpiecznej obsługi prasy do przyklejania

podeszew oraz ścierarki podeszew z PU

−

nauczyciel omawia kolejno budowę maszyn, zwracając uwagę na mechanizmy
wykonawcze maszyn oraz ruchome części,

−

uczniowie opisują prezentowane przez nauczyciela części składowe maszyn oraz
rozpoznają poszczególne elementy sterowania i napędu,

−

uczniowie zwracają uwagę na niebezpieczeństwa związane z obsługą urządzenia,

−

uczniowie pracując indywidualnie zapisują do zeszytu najważniejsze informacje.

II. Zapoznanie uczniów z procesem ścierania podeszew z PU i przyklejania ich na prasie

hydraulicznej

−

nauczyciel omawia sposób przygotowania ścierarki do pracy, wyjaśniając sposób
mocowania szablonu do ścierania oraz podeszew,

−

nauczyciel demonstruje uczniom sposób przygotowania maszyny do pracy, z wyjaśnieniem
konieczność wcześniejszego załączenia układu hydraulicznego maszyny oraz sposobu
nastawiania siły odcisku i czasu prasowania,

−

uczniowie zwracają uwagę na kolejność wykonywanych czynności, sposób montowania
szablonów oraz podeszew przeznaczonych do obróbki, regulacji siły i czasu docisku oraz
na środki ostrożności jakie należy zachować podczas użytkowania urządzenia,

−

nauczyciel wykonuje ścieranie podeszwy poliuretanowej a następnie prasowanie układu
spód – zaćwiekowana cholewka, zwracając uwagę na niebezpieczeństwo na jakie jest
narażony pracownik niewłaściwie obsługujący maszyny.

III. Ćwiczenie umiejętności ścierania oraz przyklejania spodów PU do zaćwiekowanej

cholewki:

−

uczniowie otrzymują przygotowaną cholewkę na kopycie, podeszwę z PU, nauczyciel
określa temperaturę aktywacji błony klejowej oraz ciśnienie i czas prasowania,

−

uczniowie w grupach zapoznają się z kolejnością wykonywania operacji frezowania
podeszwy i jej przyklejania do cholewki,

−

uczniowie w grupie przechodzą do ścierarki do spodów PU i zgodnie z zasadami bhp
obowiązującymi podczas obsługi frezarek, wykonują zdjęcie wierzchniej warstwy
tworzywa,

−

uczniowie na stanowisku do klejenia nanoszą klej na zaćwiekowaną cholewkę
i przygotowaną podeszwę zgodnie z obowiązującą procedurą klejenia,

−

nauczyciel przez cały czas nadzoruje pracę uczniów w grupach zwracając uwagę na
zachowywane przez uczniów środki ostrożności,

−

uczniowie po przesuszeniu błony klejowej przeprowadzają jej aktywację, po czym
nakładają podeszwę na cholewkę i umieszczają na stanowisku do prasowania, zwracają
baczną uwagę aby się nie poparzyć i nie sprasować sobie dłoni,

−

nauczyciel przez cały czas nadzoruje pracę uczniów w grupach,

−

uczniowie oceniają jakość wykonanej pracy, zawracając uwagę na dokładność przylegania
całej powierzchni podeszwy do cholewki oraz czy w czubku i w pięcie nastąpiło
prawidłowe przyklejeni podeszwy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

6. Po wykonaniu zadania liderzy grup przedstawiają trudności napotkane w trakcie

wykonywania ćwiczenia oraz sposoby ich unikania.

7. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanej pracy.
8. Uczniowie oceniają jakość wykonanej pracy.
9. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia.

Zakończenie zajęć

Praca domowa:
Napisz krótką notatkę w zeszycie przedmiotowym na temat sposobów przygotowywania do
klejenia powierzchni podeszew wykonanych z różnych materiałów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5. ĆWICZENIA

5.1. Zasady

bezpiecznej obsługi i konserwacji maszyn

i urządzeń do montażu i wykończania obuwia

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Porównaj zagrożenia występujące podczas obsługi ćwiekarki pięt na klej termoplastyczny

i teksy. Zastanów się, która maszyna stwarza większe niebezpieczeństwo podczas obsługi?

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać wybrany

fragment rozdziału Materiał nauczania, nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) przeanalizować zagrożenia występujące podczas obsługi ćwiekarek pięt na klej

termoplastyczny,

3) przeanalizować zagrożenia występujące podczas obsługi ćwiekarek pięt na teksy,
4) wypisać w kolumnach obok siebie zagrożenia występujące podczas pracy na obu

rodzajach urządzeń,

5) porównać rodzaj zagrożeń występujących podczas obsługi obu typów maszyn i wskazać

bardziej niebezpieczną,

6) zaprezentować swoja pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp obowiązująca w oddziale montażu obuwia,

−

instrukcja obsługi ćwiekarki pięt na klej termoplastyczny,

−

instrukcja obsługi ćwiekarki pięt na teksy,

−

przybory do pisania,

−

kartki formatu A4,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Opracuj zestaw czynność poprzedzających rozpoczęcie pracy na prasie do prasowania

obuwia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania, nauczyciel powinien omówić zakres i technikę wykonania
ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z instrukcją obsługi prasy do prasowania obuwia,
3) zapoznać się z zasadami bhp obowiązującymi w oddziale montażu,
4) wypisać zagrożenia związane z obsługą prasy do prasowania obuwia,
5) opracować zestaw czynności, które należy wykonać przed i w trakcie obsługi prasy do

prasowania obuwia,

6) zaprezentować swoją pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcje obsługi prasy hydraulicznej do prasowania obuwia,

−

instrukcja bhp obowiązująca w oddziale montażu obuwia,

−

kartka papieru w kratkę,

−

przybory piśmiennicze,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wypisz niebezpieczne lotne rozpuszczalniki organiczne zawarte w klejach montażowych

na podstawie ich składu chemicznego. Określ sposób postępowania z tymi związkami na etapie
produkcji obuwia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania, nauczyciel powinien omówić zakres i technikę wykonania
ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z instrukcją obsługi pras do przyklejania elementów z klejem

rozpuszczalnikowym,

3) wypisać zagrożenia na kartce,
4) zaprezentować swoją pracę i porównać z wynikami innych uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp obowiązująca w oddziale montażu obuwia,

−

zasady obchodzenia się z rozpuszczalnikowymi klejami obuwniczymi,

−

instrukcja obsługi wybranego kleju montażowego zawierająca jego skład chemiczny,

−

kartka papieru w kratkę,

−

przybory piśmiennicze,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.2. Maszyny do ćwiekowania cholewek i wykonywania operacji

poprzedzających i kończących proces ćwiekowania

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj mocowanie podpodeszwy do kopyta na klamerkowarce.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp, omówić zakres i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z przepisami bhp w oddziale montażu,
3) zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi klamerkowarki,
4) przygotować materiały (kopyta produkcyjne i uformowane podpodeszwy),
5) przygotować maszynę do pracy, sprawdzić czy jest wystarczająca ilość drutu,
6) przyłożyć podpodeszwę do kopyta, a następnie przyłożyć je do głowicy maszyny

w miejscu, w którym kopyto ma wykonane otwory w okuciu,

7) uruchomić maszynę w celu umocowania klamerki,
8) czynności powtórzyć,
9) sprawdzić poprawność wykonanej operacji, zapisać wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp podczas obsługi klamerkowarki,

−

instrukcja bhp w oddziale montażu,

−

kalmerkowarka,

−

kopyta produkcyjne,

−

uformowane podpodeszwy w numeracji zgodnej z kopytami,

−

drut do klamerkowarki,

−

zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,

−

literatura z rozdziału 7

.

Ćwiczenie 2

Wykonaj ćwiekowanie na klej termoplastyczny cholewek w czubku.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp, omówić zakres i technikę wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z przepisami bhp w oddziale montażu,
3) zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi ćwiekarki czubków na klej

termoplastyczny,

4) przygotować materiały przeznaczone do ćwiekowania,
5) przygotować maszynę do pracy, założyć odpowiednią do numeru wielkościowego obuwia

koronkę, włączyć układ grzejny maszyny,

6) włączyć parzak w celu ogrzania wody i wytworzenia pary,
7) nałożyć cholewkę na kopyto z podpodeszwą,
8) zaktywować czubek cholewki w parzaku,
9) wprowadzić brzeg cholewki w kleszcze ćwiekarki,
10) uruchomić naciąg kleszczy i sprawdzić czy cholewka jest równo naciągnięta,
11) włączyć proces ćwiekowania,
12) sprawdzić poprawność i estetyczność wykonanej operacji, zapisać wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp podczas obsługi ćwiekarek czubków na klej termoplastyczny,

−

instrukcja bhp w oddziale montażu,

−

ćwiekarka czubków na klej termoplastyczny,

−

parzak do aktywowania cholewek,

−

zmontowane cholewki,

−

klej termoplastyczny,

−

zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wykonaj ćwiekowanie cholewki w pięcie na teksy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp, nauczyciel powinien omówić zakres i technikę wykonania
ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z przepisami bhp w oddziale montażu,
3) zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi ćwiekarki pięt na teksy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

4) przygotować maszynę do pracy, sprawdzić czy w zasobniku są teksy o odpowiedniej

numeracji,

5) założyć kopyto z zaćwiekowaną w czubku cholewką na trzpień maszyny ćwiekarki,
6) włączyć proces ćwiekowania,
7) sprawdzić poprawność i estetyczność wykonanej operacji, zapisać wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp podczas obsługi ćwiekarek pięt na teksy,

−

instrukcja bhp w oddziale montażu,

−

ćwiekarka pięt na teksy,

−

zaćwiekowane w czubku na kopycie cholewki,

−

teksy,

−

zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Przeprowadź proces stabilizacji zaćwiekowanego obuwia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp, omówić zakres i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi stabilizatorów obuwia,
3) przygotować zaćwiekowane cholewki do stabilizacji,
4) włączyć stabilizator i ustawić parametry procesu, w razie potrzeby dolać wodę do

zbiornika maszyny,

5) po osiągnięciu odpowiednich parametrów przez stabilizator rozpocząć układanie

zaćwiekowanych cholewek na taśmie stabilizatora,

6) odebrać cholewki po procesie stabilizacji z drugiej strony urządzenia,
7) sprawdzić poprawność wykonanej operacji,
8) zapisać wnioski z wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne,

–

dyskusja dydaktyczna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp podczas obsługi stabilizatorów obuwia,

−

instrukcja bhp w oddziale montażu,

−

stabilizator obuwia,

−

zaćwiekowane cholewki,

−

woda,

−

zeszyt przedmiotowy, materiały do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5.3. Maszyny do montażu i wykończania obuwia

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeprowadź ścieranie zaćwiekowanego brzegu cholewki skórzanej.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp, omówić zakres i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi ścierarek,
3) zapoznać się z przepisami bhp w oddziale montażu,
4) włączyć ścierarkę oraz pochłaniacz pyłów,
5) dokonać ścierania zaćwiekowanego brzegu cholewki poprzez dociskanie do obracającej

się tarczy z płótnem ściernym,

6) zwracać uwagę na swoje bezpieczeństwo oraz aby nie przetrzeć połączeń szytych

i zaćwiekowanego brzegu cholewki,

7) zapisać w zeszycie przedmiotowym wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp w oddziale montażu,

−

instrukcja bhp podczas obsługi ścierarki,

−

zaćwiekowane cholewki,

−

płótno ścierne,

−

zeszyt przedmiotowy

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7

.

Ćwiczenie 2

Wykonaj sklejanie zaćwiekowanej cholewki z podeszwą na prasie hydraulicznej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp, omówić zakres i technikę wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) zapoznać się z przepisami bhp podczas obsługi pras do obuwia,
3) zapoznać się z przepisami bhp w oddziale montażu,
4) włączyć prasę i ustawić ciśnienie i czas prasowania zgodnie w wytycznymi podanymi

przez nauczyciela,

5) zaktywizować błonę klejową na podeszwie i zaćwiekowanej cholewce,
6) nałożyć podeszwę na zaćwiekowaną cholewkę,
7) umieścić cholewkę z nałożoną podeszwą w formie prasy i ją uruchomić,
8) sprawdzić poprawność przyklejenia podeszwy,
9) zapisać w zeszycie przedmiotowym wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bhp w oddziale montażu,

−

instrukcja bhp podczas obsługi hydraulicznych pras do obuwia,

−

instrukcja bhp podczas obsługi aktywatora błony klejowej,

−

podeszwy z naniesionym i przesuszonym klejem,

−

zaćwiekowane cholewki z naniesionym i przesuszonym klejem,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wykonaj czyszczenie obuwia z pozostałości kleju.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na zagadnienia związane
z przestrzeganiem przepisów bhp, omówić zakres i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować polecenie zawarte w treści ćwiczenia,
2) obejrzeć i przygotować obuwie do czyszczenia,
3) pocierać specjalną gumką lub krepą miejsca zabrudzone klejem aż do całkowitego

wyczyszczenia,

4) sprawdzić poprawność wykonania operacji,
5) zapisać w zeszycie przedmiotowym wnioski z przeprowadzonego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne,

–

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

zmontowane obuwie,

−

specjalne gumki z zaostrzoną krawędzią do usuwania kleju, kawałki krepy,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Zastosowanie maszyn,

urządzeń i narzędzi do montażu i wykończania obuwia”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. c, 4. d, 5. a, 6. b, 7. d, 8. a, 9. d, 10. a, 11. d,
12. b, 13. a, 14. c, 15. d, 16. a, 17. b, 18. b, 19. c, 20. d

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Wskazać operacje w trakcie których
uwalniane są rozpuszczalniki
organiczne

B

P

d

2

Podać niebezpieczeństwa związane z
obsługą parzaka do podnosków

A

P

c

3

Podać rodzaj cieczy wykorzystywanej
do tworzenia pary wodnej w parzaku

A

P

c

4

Podać przeznaczenie formowarki
cholewek

A

P

d

5

Podać przeznaczenie ćwiekarek

A

P

a

6

Wskazać nazwę części składowej spodu
do której jest przymocowywana
cholewka podczas ćwiekowania

B

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

7

Podać rodzaj łącznika, który nie jest
używany do mocowania cholewki
z podpodeszwą

B

P

d

8

Wybrać maszynę używaną do
wygładzania zaćwiekowanego brzegu
cholewki

B

P

a

9

Podać cel wykonywania stabilizacji
obuwia

B

P

d

10

Wskazać miejsce topograficzne obuwia
poddawane procesowi obróbki na
maszynie oklepywarce

B

P

a

11

Wskazać cel przeprowadzania drasania
obuwia

A

P

d

12

Wskazać następną czynność po
drasaniu obuwia

B

P

b

13

Określić postać kleju, który nie może
być nanoszony nakładarką do klejów
ciekłych

B

P

a

14

Podać rodzaj kleju poddawanego
procesowi aktywacji

A

P

c

15

Określić rodzaj czynników
wypływających na proces stabilizacji
obuwia

C

PP

d

16

Wytypować mechanizm służący do
podawania kleju w ćwiekarce czubków

C

PP

a

17

Określić mechanizm odpowiedzialny za
transport materiału w dublerce

C

PP

b

18

Określić ścieg wytwarzany przez
dublerkę

C

PP

b

19

Określić ścieg wytwarzany przez
wszywarkę pasa

C

PP

c

20

Określić czynności wykonywane na
etapie wykończania obuwia

C

PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie

będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane

są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz odpowiedź,

otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za poprawną.

8. Test składa się z 14 zadań z poziomu podstawowego i 6 zadań z poziomu

ponadpodstawowego, które mogą przysporzyć Ci trudności, gdyż są one na poziomie
wyższym niż pozostałe (dotyczy to zadań o numerach od 15 do 20).

9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

12. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Szkodliwe opary rozpuszczalników organicznych uwalniane są na oddziale montażu

w wyniku przeprowadzania operacji
a)

ćwiekowania czubków na klej termoplastyczny.

b)

aktywizacji czubków przed procesem ćwiekowania.

c)

prasowania obuwia,

d)

nakładania i przesuszania klejów rozpuszczalnikowych.

2. Podczas obsługi parzaka do aktywizacji podnoska przyszwy pracownik jest narażony na

a)

zatrucie szkodliwymi oparami związków organicznych.

b)

poparzenie dłoni gorącym klejem termoplastycznym.

c)

poparzenie dłoni gorącą parą.

d)

przekłucie dłoni teksami.

3. Brak wydobywania się pary wodnej ze sprawnego parzaka do podnosków świadczy

o konieczności dolania do zbiornika maszyny
a) roztworu soli kuchennej.
b) oleju hydraulicznego.
c) wody.
d) środka halogenizującego.

4. Formowarka cholewek służy do kształtowania części

a) piętowej cholewki.
b) bocznej cholewki.
c) przyszwy, boków i pięty cholewki.
d) przyszwy i boków cholewki.

5. Ćwiekarka służy do przestrzennego formowania

a) cholewki na kopycie.
b) formowania bryły pięty.
c) formowania zakładki.
d) formowania podpodeszwy.

6. Podczas ćwiekowania cholewki w obuwiu klejonym, zaćwiekowany brzeg cholewki jest

przymocowany do
a) podeszwy.
b) podpodeszwy.
c) zakładki.
d) kopyta.

7. W procesie ćwiekowania cholewek nie używa się jako łącznika

a)

kleju.

b)

teksów.

c)

drutu.

d)

śrub.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

8. W celu wygładzenia zaćwiekowanego brzegu cholewki dokonuje się

a) kalibrowania.
b) frezowanie.
c) wygniatania.
d) dogniatania.

9. Obuwie poddaje się procesowi stabilizacji w celu

a) ustabilizowaniu połączenia wytworzonego podczas ćwiekowani.
b) ustabilizowaniu koloru wykończenia skór naturalnych.
c) zatrzymaniu procesu migracji barwnika skór naturalnych.
d) usunięcia naprężeń wewnętrznych w cholewce i utrwalenia kształtu nadanego przez

kopyto.

10. Na oklepywarkach poddaje się procesowi obróbki

a) brzeg cholewki po ćwiekowaniu.
b) przyszwę.
c) obłożyny.
d) tylniki lub półtylniki.

11. Operacja drasania zaćwiekowanego brzegu cholewki ma na celu wyrównanie jego

powierzchni oraz
a) wyeksponowanie struktury skóry naturalnej.
b) zwiększenie estetyki połączenia cholewki z podpodeszwą.
c) usunięcia kurzu.
d) przygotowania tej powierzchni do klejenia poprzez jej rozwinięcie.

12. Bezpośrednio po drasaniu cholewki wykonuje się

a) nanoszenie kleju.
b) odpylanie.
c) stabilizowanie błony klejowej.
d) aktywowanie błony klejowej.

13. Nakładarką do nanoszenia klejów rozpuszczalnikowych nie można nanosić klejów

a) termoplastycznych.
b) chloroprenowych.
c) poliuretanowych jednoskładnikowych.
d) poliuretanowych dwuskładnikowych.

14. Aktywator błony klejowej służy do aktywowania termicznego klejów

a) termoplastycznych.
b) epoksydowych.
c) chloroprenowych.
d) lateksowych.

15. Cholewki w stabilizatorze kształtu poddawane są działaniu

a) oparów rozpuszczalników.
b) oparów słabych kwasów organicznych.
c) oparów utwardzaczy do klejów.
d) wilgotnego zimnego i ciepłego powietrza.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

16. W większości ćwiekarek czubków cholewek klej termoplastyczny na nosi się przy użyciu

a) koronki.
b) ruchomych dysz.
c) ruchomych i wirujących dysz.
d) nieruchomych dysz.

17. Transport zszywanych materiałów w dublerce odbywa się za pomocą mechanizmu

a) igły.
b) nakłuwaka.
c) chwytacza.
d) haczyka dolnego.

18. Dublerka służy do łączenia materiałów spodowych ściegiem

a) jednonitkowym dublowanym.
b) dwunitkowym dublowanym.
c) jednonitkowym łańcuszkowym.
d) dwunitkowym łańcuszkowym.

19. Wszywarka pasa wykonuje ścieg

a) jednonitkowy dublowany.
b) dwunitkowy dublowany.
c) jednonitkowy łańcuszkowy.
d) dwunitkowy łańcuszkowy.

20. W procesie wykończania obuwia wykonujemy ostatnie czynności związane z

a) opracowaniem elementów spodowych obuwia.
b) montażem cholewki.
c) montażem obuwia.
d) usunięciem wad i przygotowaniem obuwia do sprzedaży.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Zastosowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do montażu i wykończania obuwia

Zakreśl poprawną odpowiedź

.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

TEST 2

Test praktyczny typu „próba pracy” do jednostki modułowej „Zastosowanie
maszyn, urządzeń i narzędzi do montażu i wykończania obuwia”

Treść zadania

Wykonaj montaż obuwia zgodnie z opisem technologiczno-materiałowym wzoru obuwia

dostarczonym przez nauczyciela.

W badaniu osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych

w celach jednostki modułowej zaleca się zastosowanie zadania testowego typu „próba pracy”.
Jest to ostatni etap (wcześniejsze dotyczyły rozkroju i opracowania elementów spodu obuwia
i montażu cholewki) wytwarzania obuwia zgodnie opisem technologiczno materiałowym
wybranego wzoru obuwia. Zadanie jest tak dobrane, aby pozwoliło sprawdzić poziom
ukształtowanych umiejętności w zakresie wiedzy teoretycznej i sprawności wykonywania
czynności praktycznych. Uczniowi należy stworzyć możliwość inwencji w zaplanowaniu
poszczególnych etapów wykonywania zadania: zorganizowania stanowiska pracy, doboru
odpowiednich maszyn lub urządzeń produkcyjnych, wykonanie podstawowych ustawień
i regulacji maszyn oraz wykazania się umiejętnością wykonania montażu obuwia. Jest to
jednocześnie możliwość samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych
umiejętności i dokonania analizy podjętych działań praktycznych. Zadaniem nauczyciela jest
stworzenie warunków umożliwiających uczniowi wykonanie zadania zgodnie z zasadami
technologicznymi i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w określonym czasie.

Uczeń powinien mieć udostępnione:

-

opis technologiczno-materiałowy (fragment dotyczący montażu i wykończania obuwia),

-

zmontowane cholewki,

-

kopyta produkcyjne,

-

opracowane elementy spodowe obuwia wg opisu technologiczno-materiałowego,

-

materiały pomocnicze: kleje, teksy, materiały wykończalnicze, rozpuszczalnik lub halogen

w zależności od rodzaju spodu obuwia, papier pakowy, pudełka jednostkowe i zbiorcze
itp. wg opisu technologiczno-materiałowego,

-

podeszwy i wyściółki wg opisu technologiczno-materiałowego

-

stanowiska pracy z maszynami do montażu obuwia,

-

pozostałe

maszyny

wyszczególnione

w

części

dotyczącej

montażu

obuwia

wyszczególnione w opisie technologiczno-materiałowym,

-

instrukcję obsługi maszyn.

Nauczyciel powinien:

-

zadbać o przygotowanie odpowiedniego stanowiska produkcyjnego w warsztatach

szkolnych lub zakładzie produkcyjnym,

-

przygotować niezbędne narzędzia do montażu obuwia,

-

przygotować materiały pomocnicze,

-

przygotować pozostałe materiały wyszególnione w opisie technologiczno-materiałowym,

-

przypomnieć uczniom zasady użytkowania maszyn używanych w trakcie ćwiczeń oraz

zwrócić uwagę na przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; nakazać ich
przestrzeganie,

-

skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego,

-

przydzielić uczniom narzędzia i materiały do obróbki oraz dokumentację technologiczną,

-

określić czas na wykonanie zadania,

-

nadzorować na bieżąco pracę uczniów,

-

dokonać oceny wykonanej pracy.

Instrukcja dla ucznia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Uczeń powinien wykonać następujące czynności:

-

dobrać i założyć odzież ochronną,

-

obejrzeć i scharakteryzować przydzielone materiały; zaznaczyć elementy wadliwe,

-

wskazać: maszyny oraz narzędzia, których użyje podczas montażu obuwia i operacji je

poprzedzających,

-

przygotować stanowisko pracy pod względem bezpieczeństwa i higieny pracy,

rozmieszczenia urządzeń i narzędzi, rozwiązań ergonomicznych, oświetlenia,

-

skontrolować jakość materiałów i sprawdzić czy jest zgodna z dokumentacją

technologiczną,

-

wyregulować

parametry

techniczne

maszyny

(temperaturę

grzania

kleju

termoplastycznego, czas i siłę docisku prasy do obuwia, temperaturę ustawienia parzaka,
czas aktywizacji błony klejowej itp.),

-

uruchomić maszynę i sprawdzić poprawność parametrów pracy dla każdej maszyny na

której będzie wykonywał pracę,

-

wykonać czynności zgodnie z opisem technologicznym na każdej maszynie wskazanej

przez nauczyciela,

-

kontrolować w czasie pracy poprawność wykonywania poszczególnych czynności,

-

skompletować wykonane obuwie i ułożyć je w parach,

-

skontrolować jakość wykonanych operacji na poszczególnych parach obuwia i ustalić ich

ilość,

-

dokonać samooceny wykonanej pracy,

-

posprzątać stanowisko pracy, zakonserwować maszynę, ułożyć narzędzia.

Umiejętności podlegające ocenie

Lp.

Czynność wykonywana przez ucznia

Punkty do

uzyskania

Punkty

przyznane

1. Dobranie odzieży ochronnej.

5

2. Sposób oględzin i dobór materiałów do montażu.

10

3. Zaplanowanie kolejnych czynności.

10

4. Dobranie maszyny.

10

5. Przygotowanie stanowiska pracy:

−

czystość i porządek miejsca pracy,

−

zabezpieczenie pod względem BHP,

−

przygotowanie maszyny oraz potrzebnych urządzeń

i narzędzi pomocniczych.

10

6. Wykonywanie zadania (np. ćwiekowanie czubków):

-

kontrola, regulacja i przygotowanie maszyny do pracy,

-

kontrola otrzymanych materiałów (np. jakości szwów),

-

aktywowanie podnoska w parzaku,

-

założenie cholewki na kopyto z podpodeszwą,

-

umieszczenie cholewki w szczękach ćwiekarki,

-

wykonanie ćwiekowania cholewki,

-

kontrola jakości i ilości wyciętych elementów.

5
4
1
5

10
10

5

7. Wykonanie oględzin i ocena organoleptyczna wykonania pracy.

5

8. Posprzątanie stanowiska pracy.

5

9. Zaprezentowanie wykonania zadania.

5

Razem

100

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

Ocena

Liczba uzyskanych punktów

dopuszczający

60÷70

dostateczny

71÷80

dobry

81÷90

bardzo dobry

91÷100

Umiejętności podlegające ocenie powtórzyć dla każdej następnej maszyny obsługiwanej

przez ucznia (za wyjątkiem punktu 1). Za ocenę końcową można przyjąć średnią arytmetyczną
z ocen cząstkowych przyznawanych za wykonanie czynności na każdej maszynie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

7. LITERATURA

1. Grabkowski M.: Technika wytwarzania obuwia tom I. Politechnika Radomska, Radom

2000

2. Grabkowski M.: Technologia obuwia. Ćwiczenia laboratoryjne. WSI w Radomiu, Radom

1982

3. Charasz A.: Mechanizmy wykonawcze i elementy robocze maszyn obuwniczych. WSI

w Radomiu, Radom 1988

4. Charasz A, Glinka F, Maleńczak J.: Maszyny Obuwnicze. WSI w Radomiu, Radom 1982
5. Charasz A., Łuczyńska J., Matuszewski S., Suwart R., Olszewski A.: Oprzyrządowanie

do produkcji obuwia. WSI w Radomiu, Radom 1985

6. Pala S.: Maszyny i urządzenia obuwnicze. WSiP, Warszawa 197


Czasopisma fachowe:

−

Przegląd Skórzany (wydania archiwalne)

−

Świat Butów (wydania archiwalne i bieżące)