Leki przeciwhistaminowe
Histamina
Działanie fizjologiczne:
– Zwiększenie szybkości akcji serca
– Batmotropowo (+)
– Dromotropowo (-)
– Wzrost temperatury ciała
– Zmniejszenie ciśnienia krwi
– Skurcz mięśni gładkich oskrzeli i przewodu
pokarmowego
– Zaczerwienienie, obrzęk, świąd skóry
Histamina
Działanie farmakologiczne:
– Rozszerza drobne naczynia tętnicze
– Kurczy drobne naczynia żylne
– Zwieksza przepuszczalność naczyń
– Nasila wyrzut A i NA
– Obkurcza oskrzela i mięśnie gładkie przewodu pokarmowego
– Zwieksza wydzielanie HCl w żołądku
– Kurczy macicę
– Jest neuroprzekaźnikiem w neuronach
Receptory histaminowe
H1 – skurcz mięśni gładkich oskrzeli i jelit
H2 – wydzielanie soku żołądkowego
H3 – rec. presynaptyczny – hamuje syntezę i
wydzielanie histaminy
Leki przeciwhistaminowe
I generacja
– Nieselektywne
• Difenhydramina
• Dimetinden
• Prometazyna
• Ketotifen
• Hydroksyzyna
II generacja
– Działają na rec. H1
• Cetiryzyna
• Loratydyna
• Lewokabastyna
Leki I generacji
Działanie hamujące na OUN:
– Senność, otępienie, zaburzenia koordynacji ruchowej
Działanie cholinolityczne:
– Suchość w jamie ustnej, zaburzenia widzenia, trudności w
oddawaniu moczu
Działanie na serce:
– Zaburzenia rytmu
Inne:
– Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, drżenie
mięśniowe, zawroty głowy, szum w uszach
Leki I generacji
Przeciwwskazania:
– Jaskra
– Przerost gruczołu krokowego
– Stany uszkodzenia szpiku
– nadwrażliwość
Interakcje:
– Leki anksjolityczne (pochodne benzodiazepiny)
– Alkohol
– Leki nasenne
Receptura szczegółowa
Difenhydramina (Aviomarin)
– Silne działanie na OUN i cholinolityczne
– Kinetozy, nagłe odczyny alergiczne z dużym świądem
Klemastyna (Clemastinum)
– p.o., i.v.
Dimetinden (Fenistil)
– Działa głównie przeciwświądowo
Prometazyna (Diphergan)
– Działanie uspokajające i przeciwwymiotne
Hydroksyzyna
Prep. Hydroxizinum
Anksjolityk, działa cholinolitycznie, blokuje rec.
H1
Odczyny skórne z dużym świądem
Preparaty II generacji
Działania niepożądane:
– Senność w pierwszym okresie stosowania
– Działanie kardiodepresyjne
– Nie ma działania cholinolitycznego
Przeciwwskazania:
– Nadwrażliwość na tą grupę leków
Interakcje:
– Leki nasilające działanie cyt. P450
– Soczewki kontaktowe
Receptura szczegółowa
Astemizol (Hismanal)
– Działanie rozwija się powoli i długo utrzymuje po
odstawieniu
Cetiryzyna (Zyrtec)
– Jedyny zarejestrowany wPolsce do leczenia dzieci
<13mż
Loratydyna (Allertec, Claritine)
Lewokabastyna (Histimet)
– Do stosowania miejscowego
Kromony
Hamują uwalnianie histaminy z komórek
tucznych w czasie reakcji Ag-Ab
Mechanizm: hamowanie napływu Ca2+ do
wnętrza komórek
Uszczelnienie ścian naczyń
Hamowanie chemotakscji komórek zapalnych
Kromoglikan disodowy
Podawany wyłącznie miejscowo
Podawany tylko zapobiegawczo
Postępowanie w reakcji
anafilaktycznej
Usunąć źródło alergenu
Epinefryna s.c. Lub i.m. 0.5-1.0mg
i.v. leki przeciwhistaminowe
Płynoterapia
Glikokortykosteroidy i.v.
Postępowanie w stanie
astmatycznym
Beta-adrenomimetyki i.v. lub w nebulizacji
Glikokortykosteroidy i.v.
Teofilina i.v.
Bromek ipratropium w nebulizacji
Nawodnienie + leki mukolityczne pozajelitowo
K+ - jeśli jego stężenie jest w surowicy obniżone
Preparaty II generacji
Stosowane doustnie
– Wyłącznie na H1 (astemizol)
– Dodatkowo działają na komórki zapalne (cetiryzyna,
loratydyna)
Miejscowo na błony śluzowe
– lewokabastyna
Leki o krótkim działaniu
– akwistyna
Preparaty I generacji o
przedłużonym działaniu
Często z dodatkiwm sympatykomimetyków
Mniejsza senność