ETYKA ZAWODOWA FUNKCJONARIUSZY

PRAWA

CZŁOWIEKA

Podstawowe prawa

każdego człowieka od urodzenia, aż do naturalnej śmierci przysługujące

mu

niezależne od pochodzenia, koloru skóry, wyznania, narodowości, płci, wykształcenia

i zawodu nazywamy prawami

człowieka. Wynikają one z faktu bycia człowiekiem i są:

•przyrodzone - czyli nabywane przez urodzenie;

•powszechne - przysługują wszystkim ludziom;

•niezbywalne - nie można się ich zrzec;

•nienaruszalne - nikt nie może pozbawić człowieka tych praw;

ROZWÓJ PRAW OBYWATELSKICH

PRAWA CZŁOWIEKA

DEKLARACJA O POLICJI RADY EUROPY

ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ POLICJANTA

INTERWENCJA, AKCJI i OPERACJA

ŚPB

Art. 30.
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw
człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest
obowiązkiem władz publicznych

1. Tworzy się Policję jako umundurowaną i uzbrojoną formację służącą

społeczeństwu i przeznaczoną do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz do

utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego.

2.

Do podstawowych zadań Policji należą:

1)

ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi
zamachami naruszającymi te dobra,

2)

ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym
zapewnienie spokoju w miejscach publicznych oraz w
środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej,

w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do

powszechnego korzystania,

3)

inicjowanie i organizowanie działań mających na celu
zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz
zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie

z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami

społecznymi,

4)

wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich
sprawców.

art. 1

KOMENDA GŁÓWNA POLICJI

Komendy Wojewódzkie (16)

Komenda Stołeczna Policji

Oddziały Prewencji (12)

Samodzielne Pododdziały

Prewencji (9)

Wyższa Szkoła Policji

Szkoły Policyjne (4)

Komisariaty

Specjalistyczne Policji

(17)

Samodzielne

Pododdziały

AT - (9)

Ośrodki

Szkolenia Policji

(3)

Komendy Powiatowe Policji (270)

Komendy Miejskie Policji (65)

Komendy Rejonowe Policji (7)

Komisariaty Policji (619)

Posterunki Policji (170)

Posterunki Policji (550)

na podstawie

materiałów KG Policji

Ogólna struktura organizacyjna Policji

RODZAJE SŁUŻB

wspomagającej
działalność
Policji w zakresie
organizacyjnym,
logistycznym
i technicznym

FORMY ORGANIZACYJNE DZIAŁAŃ

POLICYJNYCH

INTERWENCJA

Podjęcie na miejscu zdarzenia czynności

usuwających powstałe zagrożenie – do działań

kierowane są siły znajdujące się w służbie,

nadzorowane przez dyżurnego jednostki Policji

AKCJA

W przypadku zdarzenia, którego okoliczności
nie pozwalają na skuteczną interwencję,
niezwłocznie dostępnymi siłami

OPERACJA

W przypadku zdarzenia o zasięgu wykraczającym poza obszar
działania jednej KPP/KMP lub w razie przedłużającej się akcji
i konieczności użycia sił i środków spoza jednostki

Dowódca

patrolu Policji

INTERWENCJA

komisariat Policji / komenda powiatowa (miejska) Policji

OPERACJA POLICYJNA

sztab

dowódcy operacji

Komenda Wojewódzka Policji, Komenda Główna Policji

Dowódca operacji:

Komendant albo jego

zastępca

lub wyznaczony policjant

siły Policji

inne

służby

AKCJA POLICYJNA

Komenda powiatowa (miejska) Policji

Dowódca akcji:

Komendant albo jego zastępca

lub wyznaczony policjant

inne

służby

siły

Policji

sztab

dowódcy akcji

UZBROJENIE POLICJI

Zgodnie z

Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

z dnia 15 listopada 2000 r. z

późn. zm. na uzbrojenie Policji składają się:



broń palna,



przedmioty przeznaczone do miotania chemicznych i wodnych

środków obezwładniających,



wyrzutnie pocisków,



przedmioty do odstrzeliwania amunicji alarmowej i

sygnałowej,



noże wojskowe, szturmowe, spadochronowe,



pałki służbowe,



granaty i materiały służbowe,



środki chemiczne,



urządzenia techniczne w postaci:

-

paralizatorów elektrycznych,

- kajdanek,

- prowadnic,

-

kaftanów bezpieczeństwa,

-

pasów i siatek obezwładniających,

- kolczatek drogowych.

WYPOSAŻENIE SŁUŻBOWE POLICJI POLSKIEJ

1.

Indywidualne wyposażenie służbowe policjanta:

pałka typu TONFA

pałka służbowa (wykonana z gumy)

kajdanki metalowe

Gaz obezwładniający LE 10

WYPOSAŻENIE SŁUŻBOWE POLICJI POLSKIEJ CD.

2

. Uzbrojenie indywidualne:

pistolet P-

64 „Czak”

pistolet Glock 19

pistolet P-99

3.

Wyposażenie i uzbrojenie specjalistyczne

broń gładkolufowa typu MOSSBERG

broń automatyczna PM-84

WYPOSAŻENIE SŁUŻBOWE POLICJI POLSKIEJ CD.

policyjny hełm ochronny

tarcza ochronna

międzynarodowy port lotniczy

w Vancouver

Przymus

bezpośredni

Uprawnienie nadane odpowiednim organom (podmiotom) przez

ustawę i akty

wykonawcze do niej, na mocy

których to w przewidzianych przez prawo sytuacjach

istnieje

możliwość fizycznego (siłowego) oddziaływania na człowieka w celu

zmuszenia go do

określonego zachowania, którego.

istotą jest sprawienie

dolegliwości fizycznej (bólu) lub unieruchomienie kończyn

Również urządzenia, które nie wywołują ww. skutków a wymuszają pożądane

zachowanie (kolczatka drogowa, przeszkoda w postaci beczek z

wodą, itp.).

Przymus

bezpośredni tym się różni od przymusu pośredniego (np. ukaranie

mandatem karnym, zatrzymanie prawa jazdy),

że jest ingerencją w sferę

zagwarantowanych

konstytucją podstawowych praw i wolności obywatelskich

stanowiących główną kategorię praw człowieka. Ich ograniczenia mogą być
wprowadzone tylko

ustawą. Aby była to więc ingerencja dozwolona musi mieć

ścisłe oparcie w postanowieniach ustaw oraz wydanych na ich podstawie
przepisów wykonawczych.

Policja

realizując zadania zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa

społeczeństwu jest upoważniona do stosowania przymusu:

Środki przymusu prawnego np.:



zatrzymanie,



przeszukanie pomieszczeń, osób i rzeczy

oraz środki przymusu bezpośredniego np.:



siła fizyczna;



pałka służbowa,



ręczny miotacz gazu,



kajdanki,



pies służbowy,



paralizator elektryczny,



broń palna

Wymienione

środki mogą być stosowane jedynie w sytuacjach dokładnie

określonych przepisami prawa.

Policjant

może stosować środki przymusu bezpośredniego (śpb)

w przypadku

niepodporządkowania się wydanym, na podstawie prawa,

poleceniom.

Przed

użyciem śpb policjant jest zobowiązany do wezwania osoby do:

 zachowania zgodnego z prawem,


uprzedzenia o możliwości zastosowania konkretnego śpb.

Środki, o których mowa należy stosować w sposób

najmniej dolegliwy

.

Policjant

odstąpi od użycia środka w momencie podporządkowania się

poleceniu.

AKTY PRAWNE REGULUJĄCE PRZYPADKI

I WARUNKI UŻYCIA ŚPB

• Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji, (Dz. U. 02.7.58 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia. 6 czerwca 1997 roku Kodeks Postępowania Karnego (Dz. U. 97.89.555 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 20 maja 1971 roku Kodeks Wykroczeń (Dz. U. 71.12.114 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 roku Kodeks Postępowania w Sprawach o Wykroczeni (Dz. U.

01.106.1148 z

późn. zm.).

• Rozporządzenie RM z dnia 26 lipca.2005 roku w sprawie sposobu postępowania przy wykonywaniu

niektórych uprawnień policjantów, (Dz.U. 05.141.1186).

• Rozporządzenie RM z dnia 17 września 1990 r. (Dz. U. Nr 70, poz. 410 z późn. zm.), w sprawie

określenia przypadków oraz warunków i sposobów użycia przez policjantów środków przymusu
bezpośredniego.

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19.07.2005r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu

użycia oddziałów i pododdziałów Policji oraz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w razie
zagrożenia bezpieczeństwa publicznego lub zakłócenia porządku publicznego (Dz. U. Nr 135 poz.
1134).

• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 15 listopada 2000 r., w sprawie

uzbrojenia Policji (Dz. U. 01.14.139 z

późn. zm.)

• Zarządzenie nr 768 KGP z dnia 14 sierpnia 2007 r. w sprawie form i metod wykonywania zadań przez

policjantów pełniących służbę patrolową oraz koordynacji działań o charakterze prewencyjnym.

• Zarządzenie nr 498 KGP z dnia 24 maja 2004 r., w sprawie wzorów i typów wprowadzanej na

uzbrojenie Policji broni

gładkolufowej typu Mossberg kal. 12/76 oraz Sass Imperator kal. 12/76 (Dz..

U. KGP 04.10.45 z

późn. zm.)

• Rozkaz Nr 5/95 KGP z dnia 13 czerwca 1995 r. o wprowadzeniu do użytku służbowego instrukcji w

sprawie użycia kolczatki drogowej.

KATALOG ŚRODKÓW PRZYMUSU

BEZPOŚREDNIEGO

Policjant ma prawo

stosować następujące środki przymusu bezpośredniego:



siłę fizyczną w postaci chwytów obezwładniających,



urządzenia techniczne w postaci kajdanek, prowadnic …,



chemiczne środki obezwładniające,



pałki służbowe,



wodne środki obezwładniające,



psy i konie służbowe,

 pociski niepenetracyjne

, miotane z broni służbowej.

Zasady użycia środków przymusu bezpośredniego

Zasada celowości – zastosowanie musi wynikać z uzasadnionej
okolicznościami potrzeby (naruszenie bezpieczeństwa lub porządku) oraz
zmierzać do osiągnięcia określonego celu (zmuszenie do podporządkowania
się poleceniom Policji wydanym na podstawie prawa); np.



Czynna napaść (np.: trzy osoby wspólnie i w porozumieniu zadają
uderzenia rękoma i nogami policjantowi np. podczas próby
wylegitymowania; jedna osoba wyjmuje n

óż i grożąc jego użyciem,

wymachuje zbliżając się do policjanta),



Czynny opór (np.: odpychanie rękoma, blokowanie ruchów przy próbie
zatrzymania, chwytanie za ubranie, szarpanie funkcjonariusza),



Bierny opór (np.: niewykonanie polecenia, trzymanie się przeszkody w
celu utrudnienia zatrzymania),



Niszczenie mienia

(np.: malowanie sprayem po ścianie, niszczenie

przystanku, wybicie szyby okiennej, wybicie szyby samochodowej),



Pościg za osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa.

•

Zasada ostrzegania

– obowiązek policjanta do wcześniejszego

wezwania do zachowania

się zgodnego z prawem, a następnie

uprzedzenia

o

użyciu przymusu, gdy wezwanie okaże się

bezskuteczne. Zasad nie

obowiązuje, gdy zachodzi konieczność

natychmiastowego

działania,

tzn.

jeżeli

zwłoka

groziłaby

niebezpieczeństwem dla życia lub zdrowia ludzkiego.

•

Zasada

niezbędności – stosowanie przymusu tylko w granicach

niezbędnych do usunięcia zagrożenia. Odstępuje się od użycia, gdy
zagrożenie minęło lub nie przyniosło i nie przyniesie pożądanego
skutku.

•

Zasada minimalizacji skutk

ów – obowiązek używania śpb w sposób

wyrządzający możliwie najmniejszą dolegliwość.

•

Zasada

praworządności – śpb użyte w sytuacjach przewidzianych

prawnie i tylko

śpb na wyposażeniu policjanta.

Siła fizyczna jest najłagodniejszym środkiem przymusu, którym dysponują
funkcjonariusze Policji.

Może być ona stosowana w postaci chwytów

obezwładniających oraz podobnych technik obrony lub ataku w celu:
•obezwładnienia osoby,
•odparcia

czynnej

napaści

•zmuszenia do wykonania polecenia.

Używając siły fizycznej, nie wolno zadawać uderzeń, chyba że policjant
działa w

obronie koniecznej

albo w celu odparcia zamachu na

życie,

zdrowie ludzkie lub mienie

kajdanki i prowadnice

.

Użycie kajdanek może nastąpić obligatoryjnie (na polecenie sądu lub prokuratora) lub
fakultatywnie wobec osób skazanych, tymczasowo aresztowanych lub zatrzymanych w celu:

•udaremnienia ucieczki,
•zapobieżenia

czynnej

napaści

,

•zapobieżenia

czynnemu oporowi

.

Kajdanek nie wolno

stosować w stosunku do osób w wieku poniżej 17 lat, z wyjątkiem

nieletnich w wieku

powyżej 16 lat podejrzanych o popełnienie przestępstwa przeciwko życiu

i zdrowiu.

W

związku z istniejącym zakazem stosowania kajdanek wobec osób, które nie ukończyły 17 lat (za

wyjątkiem nieletnich w wieku powyżej 16 lat podejrzanych o popełnienie przestępstwa przeciwko
życiu i zdrowiu), Policja może używać prowadnic, w celu udaremnienia ucieczki albo zapobieżenia
czynnej

napaści lub czynnemu oporowi.

Zakładamy z przodu, z tyłu tyko próbą samobójczym, dokonania ucieczki, zamachu na życie
zdrowie policjanta, lub „groźnych” przestępców, mogących użyć broni).

Kaftan bezpieczeństwa, pasy i siatki obezwładniające, paralizator elektryczny

Kaftan bezpieczeństwa, pasy lub siatkę obezwładniającą albo paralizator
elektryczny

stosuje się wobec osób, które swoim zachowaniem stwarzają

niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także mienia, jeżeli
zastosowanie innych środków przymusu bezpośredniego jest niemożliwe albo
okazało się bezskuteczne.

Siatkę obezwładniającą można stosować także:

•

w pościgu za osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa,

•

w celu udaremnienia ucieczki skazanego, tymczasowo aresztowanego bądź
zatrzymanego przestępcy.

Paralizator elektryczny można stosować w celu:

•

obezwładnienia osoby niepodporządkowującej się wezwaniu do natychmiastowego
porzucenia niebezpiecznego narzędzia,

•

odparcia czynnej napaści lub pokonania czynnego oporu,

•

zatrzymania osoby albo udaremnienia ucieczki osoby skazanej, tymczasowo
aresztowanej bądź zatrzymanej z powodu podejrzenia o popełnienie przestępstwa
lub wykroczenia,

•

przeciwdziałania niszczeniu mienia,

•

obezwładnienia agresywnych lub niebezpiecznych zwierząt.

Przy

stosowaniu

paralizatora

elektrycznego

należy zachować ostrożność,

uwzględniając jego właściwości mogące stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia
ludzkiego.

Polecenie zastosowania kaftana bezpieczeństwa i pasów wydaje:

•

komendant Policji,

•

osoba przez niego upoważniona,

•

podczas ich nieobecności - dyżurny jednostki.

W czasie patrolu lub konwoju polecenie zastosowania wymienionych

środków wydaje dowódca patrolu lub konwoju.

Kaftan należy zakładać w pomieszczeniach zamkniętych lub innych

miejscach odosobnionych, przy udziale, co najmniej dwóch policjantów w taki

sposób, aby nie był zatamowany obieg krwi. Ze względów bezpieczeństwa

obezwładnionego kaftanem poddaje się wzmożonej obserwacji a jeżeli czas

przebywania w kaftanie przekracza 2 godziny, należy nie rzadziej, niż co

godzinę, rozwiązywać taśmy rękawów kaftana.

Kaftan zdejmuje się:

•

gdy ustały okoliczności będące podstawą jego założenia,

•

na wniosek lekarza,

•

na prośbę obezwładnionego, gdy można dać wiarę, że będzie on

zachowywał się spokojnie.

Kolczatka drogowa lub inna przeszkoda umożliwiająca zatrzymanie pojazdu
Kolczatka drogowa lub inna przeszkoda umożliwiająca zatrzymanie pojazdu może być
zastosowana przez umundurowanego policjanta do zatrzymania pojazdu prowadzonego przez
osobę, która nie zatrzymała się mimo odpowiedniego sygnału:
•

gdy istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przez nią przestępstwa,

•

przewożącą osobę, co do której istnieje podejrzenie popełnienia przez nią przestępstwa, lub
przewożącą przedmioty pochodzące z przestępstwa,

•

znajdującą się w stanie wskazującym na użycie alkoholu lub podobnie działającego środka.

Kolczatki drogowej nie stosuje się

do zatrzymania pojazdów jednośladowych.

Zastosowanie kolczatki drogowej lub innej przeszkody należy poprzedzić:

•

sygnałem zatrzymania, podanym przez umundurowanego policjanta w sposób zrozumiały

i widoczny dla kierowcy zatrzymywanego pojazdu,

•

wstrzymaniem ruchu drogowego w obu kierunkach na odległość nie mniejszą niż 100 m od

kolczatki lub innej przeszkody.

Uprawnionym do podjęcia decyzji o użyciu kolczatki jest:

•

Komendant jednostki Policji lub jego zastępca,

•

dyżurny jednostki Policji lub dyżurny Policji Ruchu Drogowego,

•

kierujący działaniami, (jeżeli użycie kolczatki następuje podczas współdziałania kilku

jednostek Policji),

•

dowódca patrolu zmotoryzowanego (w wyjątkowych sytuacjach, gdy zwłoka mogłaby

doprowadzić do ucieczki kierującego pojazdem),

•

w przypadku zatrzymywania autobusów przewożących osoby oraz pojazdów przewożących

materiały niebezpieczne decyzję o użyciu kolczatki podejmują wyżej wymienione osoby

z wyjątkiem dowódcy patrolu zmotoryzowanego.

Chemiczne środki obezwładniające

Chemiczne środki obezwładniające dzielą się na środki aerozolowe oraz miotane.

Do środków aerozolowych zaliczamy ręczny miotacz gazowy /RMG –75/ i ręczny miotacz pieprzu /RMP

LE - 10/, które są na indywidualnym wyposażeniu każdego policjanta,

natomiast do miotanych zaliczamy:

•

RWGŁ – ręczna wyrzutnia granatów łzawiących,

•

AWGŁ – automatyczna wyrzutnia granatów łzawiących,

•

RGZ – ręczny granatnik zmechanizowany,

•

granaty łzawiące.

Chemiczne środki obezwładniające można stosować w przypadkach:

•

odpierania czynnej napaści,

•

pokonywania czynnego i biernego oporu,

•

pościgu za osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa,

•

udaremnienia ucieczki osoby skazanej, tymczasowo aresztowanej bądź zatrzymanej,

•

przeciwdziałania niszczeniu mienia.

Przy stosowaniu środków należy zachować ostrożność, uwzględniając ich właściwości mogące

stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego.

Polecenie zastosowania chemicznych środków obezwładniających, z wyjątkiem broni gazowej

i ręcznych miotaczy gazowych, wydają: komendanci wojewódzcy Policji, Komendant Główny Policji lub

osoby przez nich upoważnione.

Postępowanie policjanta po użyciu RMG
Po

użyciu RMG fakt ten należy udokumentować dokonując

stosownego

zapisu

w

notatniku

służbowym. Jeżeli nastąpiło

zranienie osoby,

śmierć lub szkoda w mieniu należy sporządzić

pisemny raport i

przedstawić go przełożonemu.

Przy

każdorazowym

użyciu

chemicznych

środków

obezwładniających należy udzielić pierwszej pomocy przedlekarskiej,
(jeżeli zachodzi taka konieczność np.: długotrwałe łzawienie,
okresowa utrata widzenia, kaszel, itp.). Pomoc

lekarską zapewniamy

zawsze

kobiecie

ciężarnej, wobec której zastosowano środki

przymusu

bezpośredniego nawet, gdy ciąża nie jest widoczna a

policjant uzyska

taką informację od poszkodowanej lub osoby

trzeciej.

Pierwsza

pomoc

przy

stosowaniu

chemicznych

środków

obezwładniających polega na wyprowadzeniu osoby z terenu
skażonego środkiem, przemyciu ciała czystą wodą (w szczególności
oczu) lub ustawieniem osoby pod wiatr. Zaleca

się również zdjęcie

wierzchniej

odzieży, która jest przesiąknięta chemicznym środkiem.

Ponadto

należy uniemożliwić przecieranie oczu oraz picie płynów po

zastosowaniu

środków chemicznych.

Dopuszczalne

jest

przemycie

oczu

2%

roztworem

sody

oczyszczonej (2

łyżeczki sody na szklankę wody), jednakże

podawanie jakichkolwiek

środków powinien zastosować lekarz.

Pałki służbowe

Pałki

służbowe

zwykłe,

wielofunkcyjne,

teleskopowe,

szturmowe

i obezwładniające możemy stosować w razie:



odpierania czynnej napaści,



pokonywania czynnego oporu,



przeciwdziałania niszczeniu mienia.

Nie wolno stosować pałki służbowej wobec osób stawiających bierny opór chyba, że

zastosowanie siły fizycznej okazało się bezskuteczne.

Zabrania się:

•

zadawania uderzeń i pchnięć pałką służbową w głowę, szyję, brzuch i nieumięśnione

oraz szczególnie wrażliwe części ciała, a także stosowania na te części ciała blokady

i zakładania dźwigni,

•

zadawania uderzeń rękojeścią pałki służbowej,

•

stosowania pałki służbowej wobec osób, w stosunku do których użyto kajdanek,

prowadnicy, kaftana bezpieczeństwa, pasa lub siatki obezwładniającej, albo wobec osób

obezwładnionych wskutek użycia paralizatora elektrycznego.

Wolno zadawać uderzenia i pchnięcia pałką służbową we wszystkie części ciała w celu

odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na życie lub zdrowie własne lub innej osoby.

Miejsca, w

które dopuszcza się uderzenia pałką służbową

•

RAMIĘ (z zachowaniem ostrożności)

•

PRZEDRAMIĘ (z zachowaniem ostrożności)

•

UDO

•

PODUDZIE

(łydka)

•

MIĘŚNIE GRZBIETU

•

POŚLADKI
Miejsca, w

które nie dopuszcza się uderzeń pałką

służbową
•

GŁOWA

•

SZYJA, OBOJCZYK

•

KLATKA PIERSIOWA

•

STAW

ŁOKCIOWY

•

KROCZE

•

STAW NADGARSTKOWY

•

STAW KOLANOWY

•

STAW SKOKOWY

•

BRZUCH

•

DŁOŃ

•

STAW BARKOWY

•

KARK

•

KRĘGOSŁUP NA CAŁEJ DŁUGOŚCI

•

KOŚĆ KRZYŻOWA

•

KOŚĆ OGONOWA

Wodne środki obezwładniające

Wodne środki obezwładniające można

stosować w przypadkach:

• odpierania czynnej napaści,

• pokonywania czynnego i biernego oporu,

• przeciwdziałania niszczeniu mienia.

Przy stosowaniu tych środków, należy zachować

ostrożność, uwzględniając ich właściwości mogące

stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego.

Polecenie zastosowania wodnych środków obezwładniających,

wydają: komendanci wojewódzcy Policji, Komendant Główny Policji lub

osoby przez nich upoważnione.

Pies służbowy

Pies służbowy, jako środek przymusu bezpośredniego, może być wykorzystany

w przypadkach:

1. odpierania czynnej napaści,

2. pokonywania czynnego oporu,

3. pościgu za osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa,

4. udaremnienia ucieczki osoby skazanej, tymczasowo aresztowanej bądź

zatrzymanej.

Pies służbowy powinien mieć założony kaganiec. Nie dotyczy to psa służbowego

specjalnie wytresowanego do działania bez kagańca. Pies służbowy nie wytresowany

do działania bez kagańca może być wykorzystany bez kagańca tylko do odpierania

czynnej napaści.

Psy służbowe dzielą się
na następujące kategorie:

1.

Psy w prewencji o specjalności:

1. patrolowo

– tropiąca,

2.

tropienie śladów,

3.

działania antyterrorystyczne,

4.

wyszukiwanie zapachów materiałów wybuchowych,

5. inne zadania.

2.

Psy w technice kryminalistycznej o specjalności:

•

badania osmologiczne,

•

wyszukiwanie zapachów narkotyków,

•

wyszukiwanie zapachów zwłok ludzkich,

•

wyszukiwanie innych substancji.

Koń służbowy

Koń służbowy, jako środek przymusu bezpośredniego, może

być użyty w przypadkach:

•

odpierania czynnej napaści,

•

pokonywania czynnego i biernego oporu,

•

pościgu za osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa,

•

udaremnienia ucieczki osoby skazanej, tymczasowo

aresztowanej bądź zatrzymanej,

•

przywracania porządku publicznego naruszonego podczas

zbiegowiska publicznego lub przez wykroczenie o

charakterze chuligańskim.

Pociski niepenetracyjne

Pociski niepenetracyjne mogą być wyłącznie pociskami gumowymi miotanymi z broni

palnej gładkolufowej albo broni alarmowej i sygnałowej.

Pociski niepenetracyjne można stosować, w przypadkach:

•

odpierania czynnej napaści,

•

odpierania gwałtownego zamachu na mienie,

•

odpierania bezpośredniego bezprawnego zamachu przeciwko życiu lub zdrowiu

ludzkiemu albo w pościgu za sprawcą takiego zamachu,

•

zbiorowego zakłócenia porządku publicznego.

Pociski niepenetracyjne można stosować w budynkach w celu:

•

odpierania czynnej napaści,

•

odpierania gwałtownego zamachu na mienie,

•

odpierania bezpośredniego bezprawnego zamachu przeciwko życiu lub zdrowiu

ludzkiemu albo w pościgu za sprawcą takiego zamachu,

Pociski niepenetracyjne stosuje się:

•

oddając strzał ostrzegawczy (salwę ostrzegawczą) w górę,

•

celując w dolną część ciała, do wysokości pasa osoby.

W przypadku działań sił zwartych w sytuacjach zbiorowego zakłócenia porządku

publicznego, przy stosowaniu tych środków, należy zachować ostrożność, uwzględniając ich

właściwości mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego.

Polecenie zastosowania pocisków niepenetracyjnych, wydają: komendanci wojewódzcy

Policji, Komendant Główny Policji lub osoby przez nich upoważnione.

Zakazy podmiotowe

Środków przymusu bezpośredniego nie stosuje się z wyjątkiem chwytów

obezwładniających wobec:

•

kobiet o widocznej ciąży,

•

osób, których wygląd wskazuje na wiek do 13 lat,

•

starców,

•

osób o widocznym kalectwie.

Wobec w/w

osób, w sytuacji zagrożenia życia, zdrowia lub mienia

można stosować inne środki przymusu bezpośredniego w sposób
określony

w

rozporządzeniu,

jeżeli

zastosowanie

chwytów

obezwładniających

okazało

się

nieskuteczne

dla

osiągnięcia

podporządkowania się poleceniom wydanym na podstawie prawa.

Zakazy przedmiotowe

•

nie wolno

zadawać uderzeń lub pchnięć pałką służbową w głowę, szyję,

brzuch i

nieumięśnione oraz szczególnie wrażliwe części ciała,

•

nie wolno

zadawać uderzeń rękojeścią pałki wielofunkcyjnej,

•

nie wolno

stosować pałki służbowej wobec osób, którym założono kajdanki,

prowadnice, kaftany

bezpieczeństwa, pasy lub siatki obezwładniające,

•

nie wolno

stosować pałki służbowej wobec osób obezwładnionych wskutek

użycia paralizatora elektrycznego,

•

nie wolno

stosować kolczatki drogowej do zatrzymania jednośladów.

Czynności po użyciu środków przymusu bezpośredniego.

Po zastosowaniu środka przymusu bezpośredniego czynności policjanta zależą od

zaistniałego skutku.

Jeżeli wskutek zastosowania środka przymusu bezpośredniego nastąpiło zranienie osoby,

policjant jest obowiązany natychmiast udzielić tej osobie pierwszej pomocy, a w razie potrzeby -

spowodować

podjęcie

wobec

niej

medycznych

działań

ratowniczych

-

w rozumieniu przepisów o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

W przypadku zranienia osoby, oraz gdy w wyniku zastosowania środka przymusu

bezpośredniego nastąpiła śmierć osoby albo szkoda w mieniu, policjant, po udzieleniu pierwszej

pomocy oraz spowodowaniu podjęcia ratowniczych działań medycznych, jest obowiązany kolejno

do:

• zabezpieczenia śladów w miejscu zdarzenia i niedopuszczenia osób postronnych w to

miejsce,

• ustalenia świadków zdarzenia, jeżeli jest to możliwe,

• powiadomienia o zdarzeniu dyżurnego właściwej terytorialnie komendy powiatowej

(miejskiej, rejonowej) Policji oraz swojego bezpośredniego przełożonego.

UWAGA!

Kobiecie ciężarnej, wobec której użyto środka przymusu bezpośredniego, zawsze zapewnia

się pomoc lekarską.

Fakt zastosowania środka przymusu bezpośredniego policjant dokumentuje zapisem

w notatniku służbowym. W przypadku, gdy w wyniku użycia środka przymusu bezpośredniego

nastąpiła śmierć osoby, jej zranienie lub szkoda w mieniu, policjant składa szczegółowy pisemny

raport bezpośredniemu przełożonemu.



Broń

palna

traktowana

jest

jako

środek

szczególny

i ostateczny stosowany jedynie wtedy gdy inne

śpb okazały się

niewystarczające lub ich zastosowanie nie jest niemożliwe.



Po

wyczerpaniu

procedury

ostrzegania,

w

ściśle

określonych

przypadkach - art. 17 ust. 1 ustawy o Policji

– policjant ma prawo użycia

broni palnej

oddając strzał w kierunku osoby w celu jej obezwładnienia.



Procedury nie stosuje

się w wybranych sytuacjach określonych w art. 17

ust. 1 pkt 1, 3, 5 i 8 ustawy o Policji, a

także w innych przypadkach, gdy

z zachowania osoby

posiadającej broń lub niebezpieczne narzędzie

wynika,

że wszelka zwłoka groziłaby bezpośrednim niebezpieczeństwem

dla

życia lub zdrowia ludzkiego.



Broni palnej nie

używa się w przypadkach - pościgu, udaremnienia

ucieczki lub w celu

ujęcia osoby - określonych w art. 17 ust. 1 pkt

6, 7 i 9 ustawy o Policji, w stosunku do kobiet o widocznej

ciąży,

osób, których wygląd wskazuje na wiek do 13 lat, starców oraz
osób o widocznym kalectwie.



Użycie broni powinno następować w sposób wyrządzający
możliwie najmniejszą szkodę osobie wobec której jest stosowana i
nie powinno

stanowić zagrożenia dla osób postronnych.



Szczegółowe

zasady

stosowania

środków

przymusu

bezpośredniego wynikają wprost z ustawy o Policji oraz z aktów
normatywnych wydanych na podstawie

upoważnień ustawowych.

art. 17 ustawy o policji

art. 17 ustawy o policji

1. w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na życie, zdrowie lub wolność

policjanta lub innej osoby oraz w celu przeciwdziałania czynnościom zmierzającym

bezpośrednio do takiego zamachu;

2. przeciwko osobie niepodporządkowującej się wezwaniu do natychmiastowego porzucenia

broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, którego użycie zagrozić może życiu, zdrowiu

lub wolności policjanta albo innej osoby;

3. przeciwko osobie, która usiłuje bezprawnie, przemocą odebrać broń palną policjantowi lub

innej osobie uprawnionej do posiadania broni palnej;

4. w celu odparcia niebezpiecznego bezpośredniego, gwałtownego zamachu na obiekty i

urządzenia ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, na siedziby naczelnych

organów władzy, naczelnych i centralnych organów administracji państwowej albo wymiaru
sprawiedliwości, na obiekty gospodarki lub kultury narodowej oraz na przedstawicielstwa

dyplomatyczne i urzędy konsularne państw obcych albo organizacji międzynarodowych, a

także na obiekty dozorowane przez uzbrojoną formację ochronną utworzoną na podstawie

odrębnych przepisów;

5. w celu odparcia zamachu na mienie, stwarzającego jednocześnie bezpośrednie zagrożenie

dla życia, zdrowia lub wolności człowieka;

art. 17 ustawy o policji

6. w bezpośrednim pościgu za osobą, wobec której użycie broni było dopuszczalne w

przypadkach określonych w pkt 1-3 i 5, albo za osobą, wobec której istnieje uzasadnione

podejrzenie popełnienia zabójstwa, zamachu terrorystycznego, uprowadzenia osoby w celu

wymuszenia okupu lub określonego zachowania, rozboju, kradzieży rozbójniczej,

wymuszenia rozbójniczego, umyślnego ciężkiego uszkodzenia ciała, zgwałcenia, podpalenia

lub umyślnego sprowadzenia w inny sposób niebezpieczeństwa powszechnego dla życia
albo zdrowia;

7. w celu ujęcia osoby, o której mowa w pkt 6, jeśli schroniła się ona w miejscu trudno

dostępnym, a z okoliczności towarzyszących wynika, że może użyć broni palnej lub innego

niebezpiecznego narzędzia, którego użycie zagrozić może życiu lub zdrowiu;

8. w celu odparcia gwałtownego, bezpośredniego i bezprawnego zamachu na konwój

ochraniający osoby, dokumenty zawierające wiadomości stanowiące tajemnicę państwową,

pieniądze albo inne przedmioty wartościowe;

9. w celu ujęcia lub udaremnienia ucieczki osoby zatrzymanej, tymczasowo aresztowanej lub

odbywającej karę pozbawienia wolności, jeśli:

a. ucieczka osoby pozbawionej wolności stwarza zagrożenie dla życia albo zdrowia

ludzkiego,

b. istnieje uzasadnione podejrzenie, że osoba pozbawiona wolności może użyć broni

palnej, materiałów wybuchowych lub niebezpiecznego narzędzia,

c. pozbawienie wolności nastąpiło w związku z uzasadnionym podejrzeniem lub

stwierdzeniem popełnienia przestępstw, o których mowa w pkt 6.

INTERWENCJE

•

Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 roku o cudzoziemcach (Dz. U. 03.128.1175 z

póź. zm.).

•

Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku prawo o ruchu drogowym. (Dz. U. 03. 58. 515 z

póź. zm.).

•

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (Dz. U.97.88.553z

póź. zm.).

•

Ustawa z dnia 20 maja 1971 roku Kodeks

Wykroczeń (Dz. U. 71.12.114 z póź. zm.).

•

Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 roku Kodeks

Postępowania w Sprawach o Wykroczenia (Dz. U. 01.106.1148 z póź. zm.).

•

Ustawa z dnia. 6 czerwca 1997 roku Kodeks

Postępowania Karnego (Dz. U. 97.89.555 z póź. zm.).

•

Ustawa z dnia 26

października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 03.58.515 z

póź. zm.).

•

Ustawa z dnia 26

października 1982 roku o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. 02. 11. 109 z póź. zm.).

•

Ustawa z dnia 21 stycznia 1995 roku o ochronie zdrowia psychicznego ( Dz. U. 94.111.535 z

póź. zm.).

•

Rozporządzenie RM z dnia 26 lipca.2005 roku w sprawie sposobu postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień
policjantów, (Dz.U. 05. 141. 1186).

•

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2005 roku w sprawie szczegółowych warunków i sposobu postępowania przy
użyciu broni palnej przez policjantów oraz zasad użycia broni palnej przez oddziały i pododdziały zwarte policji,(Dz. U.
05.135.1132 ).

•

Rozporządzenie

Rady

Ministrów

z

dnia

19

lipca

2005

w

sprawie

szczegółowych

zasad

i

warunków użycia oddziałów i pododdziałów Policji oraz Sił Zbrojnych RP w razie zagrożenia bezpieczeństwa publicznego lub

zakłócenia porządku publicznego, (Dz. U. 05.135.1134).

•

Zarządzenie nr 768 Komendanta Głównego Policji z dnia 14 sierpnia 2007 roku, w sprawie metod i form wykonywania zadań
przez

policjantów pełniących służbę patrolową.

•

Rozporządzenie

Ministra

Spraw

Wewnętrznych

i

Administracji

z

dnia

2

lipca

2002

roku

w sprawie

badań lekarskich osób zatrzymanych przez Policję. (Dz. U. 02. 97. 880 z póź. zm.).

•

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983roku w sprawie warunków i sposobu dokonywania
badań na zawartość alkoholu w organizmie. ( Dz. U. nr 25 poz. 117).

•

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dn. 04.lutego.2004r w sprawie trybu doprowadzania, przyjmowania i
zwalniania

osób w stanie nietrzeźwości oraz organizacji izb wytrzeźwień i placówek utworzonych lub wskazanych przez

jednostkę samorządu terytorialnego (Dz. U. nr 20. poz. 192 ).

•

Zarządzenie Nr 162 KGP z dnia18 lutego 2008 roku w sprawie metod i form wykonywania przez Policję zadań w związku z
przemocą w rodzinie w ramach procedury„ Niebieskie Karty”.

•

Wytyczne nr 1 KGP z dnia

3 stycznia 2006 w sprawie

postępowania policjantów wobec uczestników ruchu drogowego

korzystających z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych oraz osób korzystających z immunitetów
krajowych.(Dz. Urz. 06.09.17).

•

Krzysztof

Łagoda, Robert Częścik, „Vademecum interwencji policyjnych”. Szczytno 2002.

Pojęcie „interwencja policyjna”

Pierwsza z nich określa interwencję, jako
„szybkie włączenie się policjanta(-ów) w tok społecznego zdarzenia,

naru­szającego normy prawa lub zasady współżycia społecznego w celu
czynnego przeciwdziałania mu lub wywarcia nań wpływu i przy­wrócenia
stanu poprzedniego".

Druga definiuje interwencję, jako
„przybycie funkcjonariusza Policji na miejsce zdarzenia, podjęcie działań

zmierzających do ustalenia charakteru, rodzaju i okoliczności powstałego
zdarzenia i przedsięwzięcie czynności przywracających porządek prawny".

W odnoszących się do podstawowych form służby prewencyjnej natury

przepisach określa się interwencję policyjną jako „działanie Policji w przypadku
potrzeby natychmiastowego wystąpienia policjantów na rzecz ochrony
bezpieczeństwa obywateli oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego w
rejonie".

W praktyce policyjnej często utożsamia się interwencje z czynnościa­mi

przypisanymi ściśle do służb prewencji. W szczególności zaś odnosi się je do
pododdziałów patrolowo-interwencyjnych lub wyodrębnionych ogniw pogotowia
policyjnego, choć obowiązujące przepisy nie określają jednoznacznie ich
wykonawcy. W zasadzie interwencję może prze­prowadzić każdy policjant, który
ukończył szkolenie podstawowe.

Rodzaje interwencji policyjnych.
Policjanci

podejmują i realizują czynności interwencyjne w związku

z

określonymi zdarzeniami - sytuacjami naruszającymi porządek faktyczny, prawny

i zasady

współżycia społecznego.

Mogą to być także inne czyny lub zaniechanie działania przez człowieka

zagrażające życiu bądź zdrowiu ludzi, mieniu oraz godności, czci człowieka. Przy
czym zdarzenia te albo

już wystąpiły, albo istnieje duże prawdopodobieństwo ich

wystąpienia.

Pewną grupę interwencji stanowią te, w których podstawą działania policjantów

nie

są bezpośrednio czyny człowieka, lecz zdarzenia losowe, związane

np. z

działaniem przyrody.

Podstawę faktyczną czynności interwencyjnych stanowić mogą zatem: bójka,

kradzież, awantura domowa, osoba nietrzeźwa w miejscu publicznym,
zagubienie

się dziecka, pożar, zawalenie się budynku itp.

Źródło, przyczyna

interwencji

Podstawa formalna

Miejsce interwencji

Sposób działania

Sposób załatwienia



Przestępstwo



Wykroczenie



Naruszenie zasad
współżycia
społecznego



Prawo cywilne



Klęski,
katastrofy,
zdarzenia losowe



Polecenia przełożonych



Własna inicjatywa



Wezwanie osób
poszkodowanych,
pokrzywdzonych



Wezwanie osób trzecich

W miejscu:
-publicznym
-prywatnym
-należącym

do

osób

prawnych



Wymagające
użycia
określonych
środków
przymusu
bezpośredniego
lub broni palnej



Nie wymagające
użycia środków
przymusu
bezpośredniego
lub broni palnej



Zakończone na
miejscu rozpoczęcia



Zakończone poza
miejscem
rozpoczęcia



Zakończone
bezrepresyjnie



Ukaranie mandatem
lub sporządzenie
wniosku



Zatrzymanie,
doprowadzenie
osoby

Kryteriami podziału interwencji

Cechy interwencji policyjnej

Szybkość działania - oznaczająca bezzwłoczne przybycie na miej­sce interwencji
oraz postępowanie w trakcie jej załatwiania. Szyb­kość nie oznacza tu bynajmniej
postępowania bezmyślnego, chaoty­cznego, bezcelowego

Wszechstronność - oznaczająca działanie nie tylko w sytuacji naruszenia
„pisanego" prawa, ale także w związku z naruszeniem norm społecznych oraz w
sytuacjach nadzwyczajnych, np. podczas klęsk żywiołowych i katastrof - cecha ta
odnosi się również do przygotowania policjanta do przeprowadzenia interwencji

Aktywność policjanta - oznaczająca podjęcie czynności niezależ­nie od tego,
skąd pochodzi informacja o zdarzeniu. Aktywność tak rozumiana znajduje też
odniesienie do czynności wykonywanych na miejscu zdarzenia, wymagających
inicjatywy i zaangażowania poli­cjantów. Jest to także gotowość do działań w
wypadku potrzeby natychmiastowego wystąpienia na rzecz ochrony
bezpieczeństwa i porządku publicznego

Bezpośredniość działań - tj. wykonywanie czynności przez policjanta „twarzą w
twarz" w odniesieniu do zdarzenia i osób w nim uczestniczących, niezależnie od
występujących zagrożeń

Indywidualność działania - oznaczająca realizację czynności
in­terwencyjnych „od początku do końca" najczęściej przez jeden zespół
(patrol). To także względna samodzielność decyzyjna co do sposobu
postępowania i użytych środków

Na

taktykę interwencyjną składają się następujące elementy:

•

obowiązujące przepisy,

•

elementy sytuacji interwencyjnej (ESI) - ich rozpoznanie i

uwzględnienie w czynnościach,

•

analiza i ocena sytuacji,

•

sprawność fizyczna policjantów,

•

doświadczenie zawodowe policjantów,

•

znajomość zachowań ludzkich – psychiki człowieka,

•

reguły interwencyjnego postępowania,

•

umiejętność szybkiego podejmowania decyzji w sytuacjach ekstremalnych,

•

umiejętność stosowania technik interwencyjnych,

•

wyposażenie i uzbrojenie policjantów.

Techniki interwencyjne

stanowią integralną część taktyki interwencyjnej. Przez to

pojęcie rozumie się określone środki, których zastosowanie w trakcie niektórych
interwencji jest konieczne do ich skutecznej i bezpiecznej realizacji.
Praktycznie o wykorzystaniu

określonych technik interwencyjnych decydują:

wyposażenie i uzbrojenie policjantów, obowiązujące przepisy oraz sprawność
fizyczna i inne

umiejętności funkcjonariuszy

Typowe zdarzenia wymagające interwencji to m. in.:


zakłócanie ciszy nocnej,



awantury w lokalach gastronomicznych i innych lokalach publicznych,



niszczenie mienia społecznego,



postępowanie z osobami nietrzeźwymi, np. leżącymi na jezdni, chodniku,
w parku itp.,



drobne kradzieże, np. sklepowe,



interwencje na dworcach, przystankach,



interwencje w środkach masowej komunikacji,



interwencje dotyczące m. in.:

•

bójek i pobić,

•

rozbojów, kradzieży rozbójniczych,

•

kradzieży kieszonkowych,

•

wypadków oraz kolizji drogowych i innych.

Okoliczności upoważniające funkcjonariusza do odstąpienia od interwencji
lub jej nie podjęcia.

Odstąpienie od interwencji lub jej nie podjęcie są okolicznościami wyjątkowymi,
dlatego też ich znaczenie jest wyjątkowe i istotne. Do podstawowych sytuacji,
w których policjant może podjąć powyższą decyzję należą:
1.

brak adekwatnych sił i środków niezbędnych do bezpiecznego
przeprowadzenia czynności interwencyjnych,

2.

zgłoszenie interwencji, w której nie zostały naruszone jakiekolwiek normy
prawa,

3.

podjęcie interwencji wiązałoby się z naruszeniem prawa przez policjantów,

4.

wykonanie określonych zadań wiązałoby się z przekroczeniem kompetencji
przez policjantów,

5.

wykonanie niezgodnego z prawem polecenia przełożonego,

6.

ustały przyczyny podjęcia interwencji.

Czynniki obiektywne i subiektywne, wpływające na bezpieczeństwo interwencji
•

elementy sytuacji interwencyjnej,

•

ocena poziomu ryzyka,

•

sposoby radzenia sobie podczas trudnych interwencji

Do grupy

czynników obiektywnych, czyli niezależnych od wykonujących

interwencję policjantów , w pierwszej kolejności zalicza się:
•

charakter zdarzenia -

zagrożenia,

•

miejsce interwencji,

•

osoby objęte interwencją,

•

czas interwencji,

•

zadania do realizacji (tzn. co można i trzeba zrobić oraz w jaki sposób).

Do grupy

czynników subiektywnych , tzn. takich , które w jakikolwiek sposób są zależne od

interweniujących policjantów zalicza się:
-

wiedzę ogólną i zawodową policjanta,

-

umiejętności ogólne policjanta , m.in.:

•

sprawność fizyczną,

•

komunikatywność (porozumiewanie się),

•

analizy i oceny sytuacji,

•

oceny stanów emocjonalnych ludzi,

•

odporność na stres,

•

postępowanie w sytuacjach konfliktowych,

•

opanowanie emocji , m.in. strachu , zdenerwowania, obawy, a także poczucia winy, wrogości, braku
zaufania, oporu,

-

umiejętności zawodowe policjanta, m.in.:

•

taktyka interweniowania,

•

techniki interwencyjne,

•

wykorzystanie doświadczenia własnego i innych.

-

wyposażenie, uzbrojenie – środki w dyspozycji

zadania

stałe - wynikają z ustawy o Policji oraz innych ogólnych ­przepisów.

Zadania te policjanci powinni

poznać m.in. podczas szkolenia zawodowego. ­

zadania aktualne -

odnoszą się do niektórych czynności policjantów, które są

lub

mają być realizowane w pewnym okresie, np. poszukiwanie skradzionych

pojazdów o podanych

cechach

iden­tyfikacyjnych

na

terenie

kraju,

województwa, rejonu. Aktualność tych zadań wygasa z chwilą ich
zrealizowania.

zadania

doraźne - czynności przypisane imiennie wskazanym policjantom

w

określonym czasie i miejscu, odnoszące się do konkretnych czynności, osób,

nawet ze wskazaniem taktyki (sposobu) ich realizacji, np. zatrzymanie osoby
poszukiwanej listem

gończym w miejscu zamieszkania przez wskazany patrol

policji.

INTERWENCJE DOMOWE

Wybrane elementy interwencji domowej bezpośrednio wpływające

na bezpieczeństwo fizyczne policjantów:

1.

Przed ewentualnym zapukaniem (lub

wejściem bez pukania) posłuchać, co się dzieje

w

środku. Pozwoli to na zorientowanie się co do ilości osób, nastrojów, obecności

zwierząt domowych, itp.

2.

Kontroluj

sposób otwierania drzwi przez domowników. Właściwy sposób postępowania

w tej sytuacji

uniemożliwi gwałtowne otwarcie drzwi lub ich ponowne zamknięcie.

Ponadto zapobiegnie uderzeniu policjanta.

3.

Nie ustawiaj

się w świetle drzwi ani w miejscu, w którym nie widzisz domowników.

Zgromadź uczestników interwencji w jednym pomieszczeniu. Zapobiegniesz tym samym
niekontrolowanemu przemieszczaniu

się osób po mieszkaniu.

4.

Ustaw

się w miejscu uniemożliwiającym dostęp do niebezpiecznych przedmiotów.

Unikniesz zaatakowania

cię tymi przedmiotami.

5.

W celu dokonania zatrzymania lub przeszukania osoby wybieraj miejsce, w

którym

będziesz miał maksymalną kontrolę nad osobą. W tym celu wykorzystaj ścianę lub nie
umeblowaną część pomieszczenia.

6.

Wyprowadzaj

osobę w sposób uniemożliwiający ucieczkę lub zatrzaśnięcie drzwi.

PAMIĘTAJ !!!

Domownicy lepiej od ciebie znają rozkład mieszkania, wiedzą, gdzie znajdują się

niebezpieczne przedmioty, wiedzą, gdzie i w jaki sposób można się ukryć.

ZADANIA POLICJI

W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH

podstawy prawne

ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE W POLICJI

POZIOM

KRAJOWY

POZIOM

WOJEWÓDZKI

POZIOM

POWIATOWY

(operacja krajowa

dowódca i sztab)

starosta

inne służby

wojewoda

inne służby

inne służby

operacja

wojewódzka

dowódca

i sztab

akcja policyjna

dowódca

MINISTER SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI

Zespół ds. Kryzysowych

ZIELONY - stopień pierwszy

przy niskim poziomie zagrożenia, w przypadku braku jakichkolwiek informacji

o zagrożeniu terrorystycznym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

NIEBIESKI - stopień drugi

przy średnim poziomie zagrożenia, w przypadku uzyskania niepotwierdzonych
informacji o zagrożeniu terrorystycznym na obszarze Europy, mającym związek
z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

ŻÓŁTY - stopień trzeci

przy

podwyższonym poziomie zagrożenia, w przypadku uzyskania niepotwierdzonych

wieloźródłowych informacji o zagrożeniu terrorystycznym na terytorium RP

POMARAŃCZOWY -

stopień czwarty

przy wysokim poziomie

zagrożenia, w przypadku uzyskania potwierdzonych

informacji o

zagrożeniu terrorystycznym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

CZERWONY - stopień piąty

przy

najwyższym poziomie zagrożenia, w przypadku uzyskania potwierdzonych

informacji o osobach lub organizacjach

przygotowujących zamach terrorystyczny na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo w przypadku zaistnienia takiego zamachu

ZARZĄDZENIE Nr pf 964/04 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI z dnia 9 września 2004r.

w sprawie określenia sposobu osiągania gotowości Policji do przeciwdziałania

zagrożeniom terrorystycznym

Zarządzenie nr 1429 Komendanta Głównego Policji z dnia 31 grudnia 2004 r. w sprawie

wprowadzenia w Policji procedur reagowania w sytuacjach kryzysowych

Protesty społeczne:

Blokady szlaków
komunikacyjnych:
Okupacja i blokada
obiektów

Zagrożenia Atakiem terrorystycznym

Akt terrorystyczny:

Podłożenie ładunku
Uprowadzenie środka transportu

Niewypały i niewybuchy

Klęski żywiołowe (katastrofy, awarie)

Bunt w zakładzie karnym

RENEGADE

Zarządzenie Nr 24/98 Komendanta Głównego Policji z dnia 10 listopada 1998 r. w sprawie realizacji

przez Policję zadań w warunkach katastrof naturalnych i awarii technicznych.

KATASTROFY NATURALNE

I AWARIE TECHNICZNE

- alarmowanie i ostrzeganie

-

działania porządkowe

-

bezpośrednie działania ratownicze

-

przywrócenie stanu pierwotnego

ZADANIA POLICJI

REALIZOWANE W WARUNKACH KATASTROF

NATURALNYCH I AWARII TECHNICZNYCH

ALARMOWANIE I OSTRZEGANIE

DZIAŁANIA PORZĄDKOWE

BEZPOŚREDNIE DZIAŁANIA RATOWNICZE

PRZYWRÓCENIE STANU PIERWOTNEGO

ZARZĄDZENIE NR 213 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI z dnia 28 lutego 2007 r. w

sprawie metod i form przygotowania i realizacji zadań Policji

w przypadkach zagrożenia życia i zdrowia ludzi lub ich mienia albo bezpieczeństwa i

porządku publicznego

formy organizacyjne działań policyjnych stosowane w trakcie realizacji
zadań związanych z obsługą sytuacji kryzysowych

kompetencje policjantów dowodzących działaniami policyjnymi

tryb tworzenia sztabów na potrzeby działań policyjnych i ich zadania

zasady opracowywania planów dowódców działań policyjnych

USTAWA Z DNIA 20 MARCA 2009 ROKU

O BEZPIECZEŃSTWIE IMPREZ

MASOWYCH

Wybrane problemy

USTAWA

– DEFINICJE

IMPREZA MASOWA -

impreza masowa artystyczno-rozrywkowa,

masowa impreza sportowa, w tym mecz piłki nożnej,

IMPREZA MASOWA ARTYSTYCZNO-ROZRYWKOWA –

Charakter - artystyczny lub rozrywkowy
Udostępnione przez organizatora miejsca:



nie mniej niż 1000 (stadion, inny obiekt niebędący budynkiem lub
teren)



nie mniej niż 500 (hala sportowa, inny budynek)

USTAWA

– DEFINICJE

MASOWA IMPREZA SPORTOWA –

Cel - współzawodnictwo sportowe lub popularyzowanie kultury
fizycznej
Udostępnione przez organizatora miejsca:



nie mniej niż 1000 (stadion, inny obiekt niebędący budynkiem lub
teren)



nie mniej niż 300 (hala sportowa, inny budynek)

USTAWA

– DEFINICJE

MECZ PIŁKI NOŻNEJ (szczególny rodzaj masowej imprezy

sportowej) -

Cel - współzawodnictwo w dyscyplinie piłki nożnej
Udostępnione przez organizatora miejsca:



nie mniej niż 1000 (stadion, inny obiekt niebędący budynkiem
lub teren)

USTAWA

– DEFINICJE

IMPREZA MASOWA PODWYŻSZONEGO RYZYKA –

impreza masowa, w czasie której, zgodnie z informacją
o przewidywanych zagrożeniach lub dotychczasowymi
doświadczeniami dotyczącymi zachowania osób uczestniczących,
istnieje obawa wystąpienia aktów przemocy lub agresji,
przyjmując, że liczba udostępnionych miejsc wynosi:



nie mniej niż 300 (stadion, inny obiekt niebędący

budynkiem lub teren),



nie mniej niż 200 (hala sportowa, inny budynek)

USTAWA

– DEFINICJE

IMPREZA MASOWA PODWYŻSZONEGO RYZYKA –

impreza masowa, w czasie której, zgodnie z informacją
o przewidywanych zagrożeniach lub dotychczasowymi
doświadczeniami dotyczącymi zachowania osób uczestniczących,
istnieje obawa wystąpienia aktów przemocy lub agresji,
przyjmując, że liczba udostępnionych miejsc wynosi:



nie mniej niż 300 (stadion, inny obiekt niebędący

budynkiem lub teren),



nie mniej niż 200 (hala sportowa, inny budynek)

USTAWA

– DEFINICJE

ZDEFINIOWANO PONADTO NASTEPUJĄCE POJĘCIA:

•

Czas trwania imprezy masowej

•

Liczba miejsc dla osób na imprezie masowej

•

Instytucja zagraniczna

•

Organizator

•

Regulamin obiektu (terenu)

•

Kierownik do spraw bezpieczeństwa

•

Służba informacyjna

•

Służba porządkowa

•

Teren umożliwiający przeprowadzenie imprezy masowej

•

Teren zamknięty

•

Zabezpieczenie imprezy masowej

•

Zakaz zagraniczny

•

Zezwolenie

•

Dokument potwierdzający tożsamość

PODZIAŁ KOMPETENCJI

ORGANIZATOR

UZYSKANIE ZGODY NA PRZEPROWADZENIE IMPREZY

Nie później niż na 30 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia:



Występuje z wnioskiem do prezydenta lub burmistrza o wydanie
zezwolenia na przeprowadzenie imprezy masowej



Zwraca

się

do

właściwego

miejscowo

komendanta

Policji

i właściwego miejscowo komendanta Państwowej Straży Pożarnej,
kierownika

jednostki

organizacyjnej

pomocy

doraźnej

i państwowego inspektora sanitarnego z wnioskiem o wydanie opinii
o niezbędnej wielkości sił i środków potrzebnych do zabezpieczenia
imprezy masowej, zastrzeżeniach do stanu technicznego oraz o
przewidywanych zagrożeniach

PODZIAŁ

KOMPETENCJI

POLICJA



Odpowiada (na określonych warunkach) za zabezpieczenie imprezy
masowej



Na podstawie dokumentacji oraz lustracji obiektu opiniuje imprezy
masowe w terminie 14 dni od otrzymania wniosku , wskazując:

- czy jest to impreza podwyższonego ryzyka

- przewidywane zagrożenia



Składa wnioski do wojewody o umieszczenie stadionu, obiektu lub
terenu w „wykazie”



Dowodzi służbami porządkowymi i informacyjnymi podczas
działań w miejscu i czasie imprezy masowej

- wprowadzono

system

pełnej identyfikacji kibiców na

stadionach

lig

zawodowych

(Ekstraklasa),

- wprowadzono

zakaz

klubowy

(nakłada

organizator,

przysługuje prawo odwołania do podmiotu zarządzającego
rozgrywki)

- bilety na mecze piłkarskie – tylko imienne i wyłącznie na

miejsca siedzące

MECZE PIŁKI

NOŻNEJ

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA

WYKROCZENIA



Niewykonywanie polecenia służb porządkowych bądź przebywanie w

miejscach nieprzeznaczonych dla publiczności



Niewykonywanie polecenia wydanego przez Policję lub Żandarmerię
Wojskową



Wnoszenie napojów alkoholowych



Nieprzekazanie

informacji

dotyczącej bezpieczeństwa imprezy

masowej bądź przekazanie informacji nieprawdziwej



Prowokowanie kibiców przez spikera zawodów sportowych

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA

PRZESTĘPSTWA



Organizacja imprezy masowej bez zezwolenia bądź niezachowanie
warunków bezpieczeństwa



Posiadanie

lub

wnoszenie

broni,

wyrobów pirotechnicznych,

materiałów pożarowo niebezpiecznych, niebezpiecznych przedmiotów
lub materiałów wybuchowych



Wdarcie się na teren zawodów sportowych



Rzucanie niebezpiecznym przedmiotem lub w inny sposób zakłócenie
przebiegu imprezy



Naruszenie nietykalności cielesnej członka służby porządkowej lub
informacyjnej



Zakrywanie twarzy celem utrudnienia identyfikacji

W przypadku gdy działania podjęte przez służby porządkowe
organizatora imprezy masowej są nieskuteczne, organizator
imprezy występuje o pomoc do Policji

Kibiców w Polsce możemy podzielić się na:

ULTRAS
HOOLS
PIKNIK
PRZESZCZEP

ULTRAS

Kibice, którzy zajmują się oprawą i dopingiem meczu
(race, flagi itp.) Nazwa wywodzi się z Włoch, gdzie są
największe grupy ultras. Kibice zazwyczaj noszą koszulki
klubowe, szaliki, czapki zajmują się prowadzeniem stron
internetowych swoich klubów.

Do czołówki krajowej zaliczają się kibice:

Lecha Poznań, Legii Warszawa, Widzewa Łódź,

Wisły Kraków, Jagiellonii Białystok i Arki Gdynia

HOOLIGANS

– HOOLS

Kibice, którzy są członkami bojówek i biorą udział w bójkach,

nazwa wywodzi się z Wielkiej Brytanii. Głównym zadaniem
jest ochrona barw klubowych i kibiców Ultras. Praktycznie
grupy takie istnieją przy każdym klubie piłkarskim w
większych miastach jak i małych miasteczkach. Grupy te są
bardzo hermetyczne.

W skład grupy można dostać się poprzez:

Branie udziału w meczach wyjazdowych
Bronienie barw klubowych

Bez względu na okoliczności zawsze stać w obronie
innego kibica

Być sprawnym fizycznie

Grupę stawiać na pierwszym miejscu

Być gotowym do poświęceń na rzecz członków grupy

PIKNIK -

kibic, który przychodzi na mecz, kiedy drużyna

odnosi zwycięstwa nie zajmuje się czynnym kibicowaniem,
ale nosi barwy klubowe
PRZESZCZEP

– kibic, który często zmienia drużynę, której

kibicuje

MŁYN – sektor kibiców gospodarzy, gdzie odbywa się pokaz

Ultras i siedzą Hoolsi

Słownik wyrażeń:

EKIPA

– liczba stałych kibiców (ultras i hools) czynnie

uczestniczące nie tylko w meczach na własnym terenie, ale

również na wyjazdach (również kibice z układów i zgód)

BOJÓWKA – ścisła grupa kibiców hools, którzy decydują

o układach i zgodach.

Wspomnieni wyżej bojówkarze, często wyrażają swoje przywiązanie

do klubu jak i do bojówki poprzez tatuaże na swoim ciele.

Najbardziej znane bojówki to:

PSYCHO FANS -

RUCH Chorzów,

DESTROYERS HOLIGANS WIDZEW -

Widzew Łódź

(lub

– DUMA HONOR WALKA),

TEDDY BOYS - LEGIA Warszawa,
BRYGADA BANICI -

LECH Poznań,

MAFIA Z EJSMONDA - ARKA Gdynia.

Kibice Widzewa Łódź jak i ŁKS –u należą do czołówki
pseudokibiców w Polsce. Zajmują oni wysoką lokatę w
rankingu tzw. „ligi chuliganów”. Oprócz obu grup kibiców
łódzkich drużyn do czołówki tej ligi należą sympatycy:

Lecha Poznań Zagłębia Sosnowiec

Legii Warszawa Ruchu Chorzów

Cracovii Kraków Pogoni Szczecin

Lechii Gdańsk Śląska Wrocław

Arki Gdynia Wisły Kraków

Należy nadmienić, że łódzkie bojówki DHW i Żądni

Krwi

zostały zauważone przez innych europejskich

chuliganów i figurują na stronach internetowych

podobnych grup Europy.

FC

– Fan Club : jest to klub sympatyków stworzony przez

kibiców z innego rejonu, dzielnicy, miasta, np. kibice K.S

Myszków są FC RUCHU Chorzów

UKŁAD – nietrwałe przymierze między kibicami Hools.

Widzew Łódź – Chrobry Głogów ( lata 90-te)

Widzew Łódź – Karpaty Krosno ( lata 90-te)

ZGODA (sztama)

– stałe przymierze między kibicami np.

Widzew Łódź – Ruch Chorzów lub ŁKS Łódź – GKS Tychy.

Kibice niektórych polskich klubów mają również układy i zgody
z kibicami klubów z innych państw

:

Legia Warszawa

– Juventus Turyn (liga włoska)

Legia Warszawa

– FC Den Haag ( II liga holenderska)

KOSA

– nienawiść do kibiców z przeciwnej drużyny

TRIADA

– trwałe przymierze między trzema klubami np.

LECH Poznań -CRACOVIA Kraków - ARKA Gdynia ; WISŁA

Kraków – ŚLĄSK Wrocław – LECHIA Gdańsk

USTAWKA

– planowana bójka kibiców w umówionym

miejscu i czasie zabiera się na nią niebezpieczny sprzęt.

Rozróżniamy ustawki np.: 20x20 (grupa umawia się, że po

każdej stronie będzie 20 kibiców);

banda na bandę (wtedy może być różnica w liczbie

uczestników).

Pierwsza ustawka miała miejsce w 1998r pomiędzy kibicami

Arki Gdynia i Lechii Gdańsk.

AKCJA

– to zazwyczaj zatrzymanie pociągu, autobusu,

prywatnych pojazdów z jadącymi kibicami przeciwnej

drużyny i wywołanie bójki, obrzucenie kamieniami
jadącego autobusu czy pociągu, przykładem jest atak
kibiców Zagłębia Sosnowiec na powracających z meczu
prywatnymi samochodami kibiców Widzewa w 2005r

PROMOCJA -

zuchwała kradzież w sklepach,

stacjach benzynowych itp. popełniana przez

sympatyków jadących w grupie na mecz lub z

niego powracających.

SPRZĘT – niebezpieczne przedmioty jak, metalowe

rurki,drewniane kije itp.

KROJENIE

– zabranie pod groźbą, w wyniku pobicia lub

kradzież barw klubowych, a następnie wywieszenie ich “do

góry nogami” na płocie

Wywieszanie dywanów z (skradzionych) szalików lub flag

drużyn, z którymi jest kosa, a następnie palenie ich

Kibice wydają również własne czasopisma poświęcone

swojemu klubowi jak i wydarzeniom dotyczącym ich
ekscesów. Jednym z najbardziej znanych pism jest gazeta
„To MY kibice” wydawana w Bełchatowie od 2001r, a
dotyczące m.in. ligi chuliganów i oprawy meczów.

Ziny:

gazetki wydawane przez poszczególne kluby, z reguły dotyczące

konkretnego meczu.

Należy zaznaczyć, że cały ruch kibicowski w Polsce
przynosi duże zyski dla wielu firm począwszy od firm

odzieżowych tzw. odzieży ulicznej jak:

PIT BULL (Niemcy),

EVERLAST (USA),

LONSDALE (Anglia)

OFENSYWA (Polska)

Bluzy są tak szyte aby uniemożliwić identyfikacje mają
wszyte kominiarki, duże kaptury lub zapinane kaptury do

wysokości oczu nie jednokrotnie bluzy te maja nadruk z
nazwą bojówki lub klubu

Bluza bojówki PF

(Ruch Chorzów)

Bluza kibica

Zagłębia Sosnowiec

Ponadto istnieją przedsiębiorstwa zajmujące się

produkcją szali , szyciem flag , sektorówek itp. a nawet

drukarnie , które w tysiącach sztukach drukują tzw. vlepki

(nalepki projektowane przez kibiców)
Kilka przykładów vlepek :

Innym sposobem reklamowania przynależności do klubu, są rysunki
na murach zwane „GRAFFITI”, malowane na osiedlach, w których

przeważają sympatycy danego klubu, np. najwięcej „widzewskich”

graffiti można spotkać na Olechowie.

KODEKS KIBICA

1.

Kibic nie współpracuje z Policją, nie szuka u niej ochrony

przed innymi kibicami. W konflikcie kibic - Policja zawsze

wspiera tego pierwszego choćby był to kibic najbardziej
znienawidzonej grupy.

2

. Walka między kibicami -chuliganami powinna być

prowadzona na gołe pięści lub za zgodą obu stron przy

pomocy sprzętu. Bitwy powinno przeprowadzać się w

ustronnym miejscu, aby nie wciągać do walki osób
postronnych.
3

. „Czy przegrywasz czy też nie ja i tak kocham Cię, w

moim sercu jesteś Ty i na dobre i na złe?. Hasło to

stanowi najważniejszy punkt kodeksu kibica: być na

dobre i na złe z klubem, niezależnie od postawy

piłkarzy.

4

. Wrogim kibicom nie można zabierać telefonów

komórkowych, kurtek, butów i innych rzeczy

niezwiązanych z kibicowaniem - kibice nie są złodziejami.

5

. Na meczach reprezentacji powinien być zachowany

rozejm wśród kibiców - wszyscy dopingujemy tę samą

drużynę.

6.

Gdy wrogi kibic odda szalik lub flagę i nie ma ochoty na

walkę to należy puścić go wolno. Gdy jest sam przeciwko

większe grupie można mu, co najwyżej zaproponować

„solówkę”. Nie można się znęcać nad pokonanym
przeciwnikiem.
7.

Szanować własne zgody i układy. Zgody nie wypierać się w

żadnej sytuacji.

W ostatnim okresie czasu można zauważyć, że na
stadionach ponownie pojawiają się symbole rasistowskie ,
które są prawnie zakazane (art. 256 kk), jest to sygnał, że
należy zwrócić uwagę na problem rasizmu w szeregach
polskich kibiców.

Z dniem 30 marca 2006r. FIFA

wprowadziła przepisy, w

myśl których z trybun i boisk muszą zniknąć rasistowskie

symbole i zachowania.

Nowe przepisy przewidują następujące kary: