Niedoczynność tarczycy u psów
Niedoczynność tarczycy u psów jest dość często spotykana chorobą
endokrynologiczną psów. Dotyczy najczęściej zwierząt w średnim wieku i
rasowych. Spośród ras predysponowanych do tego schorzenia wymienić należy
golden retrievery, dobermany, setery irlandzkie, boksery, sznaucery
miniaturowe, jamniki i cocker spaniele.
Przyczyny:
Niedoczynność tarczycy u psów może być pierwotna lub wtórna.
Niedoczynność pierwotna wynika z częściowego zniszczenia gruczołu
tarczowego. Jest odpowiedzialna za około 95% przypadków choroby. Wtórna,
przysadkowa niedoczynność, jest spowodowana przez zmniejszone wydzielanie
TSH (hormonu regulującego produkcję hormonów tarczycy) i występuje w
około 5% przypadków.
Objawy:
Objawy kliniczne niedoczynności tarczycy mają podstępny początek, ponieważ
destrukcja tkanki gruczołowej następuje stopniowo.
- Objawy ogólne:
Zwiększenie masy ciała, apatia, nietolerancja wysiłku, nietolerancja zimna,
obniżenie temperatury ciała.
- Objawy skórne:
Łupież, wysuszona skóra, nadmierne gubienie włosa. Wyłysienia - najczęściej w
początkowym okresie dotyczą ogona i szyi, stopniowo rozszerzają się na boki
tułowia. Skóra może być przebarwiona. Pies może cierpieć na nawracające
zapalenia uszu lub ropne zapalenie skóry. Na ogół brak jest świądu, z wyjątkiem
sytuacji, gdy występują wtórne infekcje.
- Objawy nerwowe i mięśniowe:
Osłabienie, niezborność, neuropatia przedsionkowa, neuropatia twarzowa,
kulawizny. Możliwe są zaburzenia behawioralne (np. agresja).
- Objawy serowo-naczyniowe:
Zwolnienie akcji serca, osłabione tętno. Osłabienie kurczliwości mięśnia
sercowego.
Wpływ na płodność. U samców - brak objawów. U samic - przedłużający się
okres spokoju płciowego (anoestrus), niepłodność, poronienia.
Rozpoznanie:
Rozpoznanie powinno być stawiane na podstawie badania klinicznego oraz
badań dodatkowych. Badanie krwi wykazuje często anemię, podwyższenie
poziomu cholesterolu oraz wzrost trójglicerydów. Podstawą rozpoznania jest
1
badanie hormonalne - jeżeli stwierdzone zostanie podwyższenie poziomu TSH
(hormon przysadki mózgowej regulujący wydzielanie hormonów tarczycy) oraz
obniżenie poziomu T4 i T3 (hormony tarczycy), to można postawić diagnozę
niedoczynności tarczycy. Należy przy tym pamiętać, że poziom T4 może być
obniżony również u zdrowych psów z powodu znacznych różnic dobowych,
cech rasowych (fizjologicznie niższy poziom T4 u greyhoundów, wilczarzy
szkockich, alaskan malamutów), występowania innych chorób nie dotyczących
tarczycy (nadczynność kory nadnerczy, choroby nerek, nowotwory). T3 i T4
mogą również być obniżone po stosowaniu pewnych leków.
W rozpoznaniu mogą również być pomocne badania immunologiczne oraz
badanie histopatologiczne tarczycy.
Leczenie:
Leczenie niedoczynności tarczycy u psów polega na codziennym podawaniu
hormonów tarczycy (tyroksyna lewoskrętna). Odpowiedź na leczenie, w postaci
wzrostu aktywności zwierzęcia, jest widoczna w ciągu 1-2 tygodni od
rozpoczęcia leczenia. Spadek masy ciała oraz wycofywanie się zaburzeń
neurologicznych wymaga 1-4 tygodni leczenia, a problemy dermatologiczna
zaczynają zanikać po 4-6 tygodniach. Jeżeli w ciągu 6-8 tygodni nie widać
wyraźnej poprawy, należy ponownie przeprowadzić badania.
Bardzo istotny jest stały monitoring chorego zwierzęcia, polegający na
okresowych badaniach kontrolnych krwi (morfologia, biochemia, oznaczanie
hormonów tarczycy) i kontroli stanu ogólnego.
2