Historia integracji europejskiej

Prezentacja

• Raport zalecał działania:
- Wspólne negocjowanie spraw pol zagr, stos gospod i obrony;
- Wprowadzenie wspólnej polityki gospod, walutowej, energet, badawczej;
- Rozwijanie wspólnej polityki socjalnej;
- Wzrost praw obywatelskich;
- Zwiększanie kompet. organów wspólnotow. (np. PE)
• W grudniu 1978 Rada Europejska postanowiła utworzyć europejski system

walutowy:

- Europejska jednostka rozrachunkowa ECU; (koszyk wszystkich walut

europejskich)

- Mechanizm kursowo-interwencyjny „wąż walutowy” – +/- 2,25%

specjalne postanowienia kredytowe

Podział miejsc do PE w 1979

Lp

Państwo członkowskie

Liczba deputowanych

1

Francja

81

2

RFN

81

3

Wielka Brytania

81

4

Włochy

81

5

Holandia

25

6

Belgia

24

7

Dania

16

8

Irlandia

15

9

Luksemburg

6

• Przystąpienie Grecji do WE w 1981 – II rozszerzenie

- okres ten poprzedzony podpisaniem układu o stowarzyszeniu w 1961 i

złożeniem w 1975 aplikacji o członkostwo

- słabość gospodarki greckiej i konflikt z Turcją utrudniły proces integracji
- ostatecznie Grecja w 1981 przystąpiła do WE: najniższy dochód na głowę; 7

letni okres przejściowy na wprowadzenie swobody podejmowania pracy na
rynku WE

• Przystąpienie Hiszpanii i Portugalii w 1986 r. – III rozszerzenie
- Hiszpania złożyła wniosek w 1977 – sprzeciw Fr i Wł obawiających się

konkurencji hiszp produktów rolnych,

- obciążenia wspólnego budżetu, nie chciały dopuścić hiszp floty rybackiej do

połowów w strefach ekon. p-czł

- Hiszpania domagała się specjalnego statusu dla stref ekon Wysp Kanaryjsk,

Ceuty, Melilli

- W Portugalii istniała silniejsza opozycja wobec członkostwa w WE
- portugalskie ugrupowania nacjonalistyczne sprzeciwiały się integracji
- ustalono okres przejściowy na wprowadzenie w Portugalii wspólnego rynku
- wszystkie rejony Portugalii objęto pomocą z EFS
- Na początku lat 80 działacze zachodnioeuropejscy zaczęli dostrzegać

konieczność wzmocnienia integracji aby dorównać konkurencji USA i Japonii

- Federalistyczna grupa deputowanych do PE „Klub Krokodyla” wokół A.

Spinelliego

- Z inicjatywy Klubu PE powołał Stały Komitet ds. Instytucjonalnych –

opracowanie założeń UE

- W 1984 PE przyjął projekt traktatu o UE, który miał zastąpić traktaty o

EWWiS, EWG, Euroatomie

• Projekt Klubu Krokodyla podkreślał:
- prymat prawa europejskiego, pomocniczość
- ewolucję międzyrządowej współpracy p-czł ku wspólnej polityce zagranicznej

UE

- doskonalenie procesu podejmowania decyzji – zastąpienie procedury

jednomyślności zasadą zwykłej lub kwalifikowanej większości

wzmocnienie charakteru ponadnarodowego

• Plan Genschera-Colombo:
• W 1981 msz RFN H. D. Genscher i msz Włoch E. Colombo wyszli z inicjatywą

przekształcenia WE w UE poprzez:

- ograniczenie zasady jednomyślności w Radzie WE tylko do „żywotnych

interesów”

- zwiększenie roli PE i Rady Europejskiej
- rozwijanie wpzib
• Rada Europejska na szczycie w Fontainbleau w 1984 powołała dwa komitety

robocze dla opracowania nowych projektów dla przyspieszenia procesu
integracji w latach 80:

- Komitet Dodge’a (irlandzki senator) – Komitet ds. Zmian Instytucjonalnych

- Komitet Adonnino (włoski deputowany do PE) – Komitet ds. Narodów Europy
- Rozważano propagowanie tożsamości WE przez wprowadzenie paszportu

europ, flagi europ, hymnu itd

- Na forum RE w Mediolanie w 1985 dyskutowano nad raportami dwu

komitetów

- W lutym 1986 p-czł podpisały traktat JAE – wszedł w życie w 1987
- JAE stanowił najpoważniejszą rewizję podstaw traktatowych WE. Zapowiadał

utworzenie do końca 1992 jednolitego rynku europejskiego; formalnie
potwierdzał znaczenie RE; rozszerzał kompetencje PE

- rozszerzenie integracji na państwa słabsze gospodarczo (Gr, H, Port) -

wzrosły regionalne zróżnicowania w procesie integracji

- Tendencja wprowadzania wspólnej polityki regionalnej WE
- Zgodnie z JAE za główny cel polityki regionalnej „zmniejszenie rozpiętości

między różnymi regionami i opóźnień regionów mniej uprzemysłowionych”

• Instrumentami znoszenia różnic regionalnych był rozwój funduszy

strukturalnych:

-

Europejskiego Funduszu Społecznego,

- Europejskiego Funduszu Regionalnego,
- Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych
• Przełomem w regionalnej polityce wspólnotowej była reforma funduszy

strukturalnych będąca rezultatem JAE i propozycji J. Delorsa

W 1988 PE zwiększono fundusze strukturalne z 7,2 mld ECU w 1987 do 14,5 mld w
1993

• Polityka regionalna Wspólnot nastawiona na zwalczanie długotrwałego

bezrobocia: modernizacji rynku pracy, przygotowaniu ludzi do nowych
zawodów

• Wspierała zwłaszcza kraje biedniejsze – Gr, H, Port, Wł i Irl
• Główne cele:
- Wspieranie regionów opóźnionych w rozwoju, gdzie PKB na osobę jest niższe

od 75% średniej Wspólnot;

- Wsparcie obszarów o „schyłkowych przemysłach”
- Zwalczanie długotrwałego bezrobocia
- Modernizacja produkcji rolnej i przetwórstwa;
- Wspieranie regionów o najniższej gęstości zaludnienia

• Po reformie połowa funduszy objęła: całą Gr, Ir, Port, większość Hisz, płd Wł, Irl
Płn, Korsykę i francuskie departamenty zamorskie
• Na politykę regionalną wpływały też inicjatywy współpracy transgranicznej.
• podczas przewodniczenia J. Delorsa rozwijała się współpraca EFTA z EWG
• 1987 Delors przedstawił propozycję utworzenia unii gospodarczej i walutowej

• 1989 Raport Komitetu Delorsa o potrzebie powołania unii gospodarczej i

walutowej. Kraje miały scedować część uprawnień walutowych na EBC:

• I etap UGiW przewidziano na lipiec 1990

• W 1984 wysunięto propozycję utworzenia Europejskiego Obszaru

Gospodarczego, łączącego państwa EFTA i EWG

• W 1989 Delors zaproponował EFTA nową formę „strukturalnego partnerstwa”

– wspólne administrowanie obszarem gospodarczym

• Traktowano to jako zgłoszenie modelu „kręgów koncentrycznych” w integracji

europ.-

wokół „jądra wspólnotowego” :

- I - najbliżej EFTA
- II państwa EŚiW stowarzyszone ze Wspólnotami
- III pozostałe państwa europejskie, luźniejsza współpraca
- Podczas obrad RE w Fontainbleau w 1984 zlecono stopniowe znoszenie

kontroli na granicach p-

czł, co miało służyć zbliżeniu narodów i rozwojowi

integracji

- W czerwcu 1985 w Schengen Fr, N, i kraje Benel. zawarły porozumienie o

stopniowym znoszeniu kontroli granicznej i wprowadzenia swobodnego
przepływu osób – obywateli państw sygnatariuszy

- Tworzenie odpowiednich procedur dla realizacji porozumienia wywołało

różnice stanowisk między p-czł

- W 1990 porozumienie z Schengen uzupełniono dodatkowymi uzgodnieniami

wykonawczymi

– ich wprowadzenie przesunęło się o 5 lat - 1995

- Do pierwotnego porozumienia 5 państw dołączyły inne państwa z wyjątkiem

WB i Irl.

- W 1996 przystąpiły D, F, Szwec
- W tym samym roku podpisano porozumienie w sprawie „specj. stosunków”

grupy Schengen z Isl i Nor

– państwa te zyskały specjalny status na obszarze

Schengen

• Podstawowe ustalenia z Schengen:
- Zniesienie kontroli paszportowej na granicach wew. państw-sygn.;
- Wprowadzenie ściślejszej kontroli na granicach zewn. obszaru Schengen;
- Wspólna polityka azylowa i wizowa;
• Wprowadzono specjalny system informacyjny dla p-czł z centralą w

Strasburgu

System ten umożliwia policji p-czł transfer danych o osobach

niepożądanych na terenie p-sygn. Zawiera dane o obywatelach państw-3,
którzy utracili prawo wjazdu na obszar Schengen

• Schengen ułatwia policji walkę z terroryzmem, nielegalnym handlem,

przemytem narkotyków, zorganizowaną przestępczością;

• Ustala zasady współpracy systemów sądowniczych, policji i administracji p-czł
• Zorganizowanie Europejskiego Urzędu Policyjnego (Europolu - 1995)