Choroba nerek to jedno z możliwych
długotrwałych powikłań przy cukrzycy; obecnie
może go doświadczyć około jedna trzecia
diabetyków.
Niniejsza ulotka informacyjna wyjaśnia, jak
cukrzyca może wpłynąć na nerki, a także
zawiera ogólny zarys informacji o funkcji nerek,
ich chorobach, objawach i leczeniu. Wyjaśnia
również, co cukrzycy mogą robić, by zapobiec
uszkodzeniu swoich nerek.
Nerki
Nerki to ważne organy, działające jak sita, które -
produkując mocz - filtrują i oczyszczają krew z
produktów ubocznych trawienia i dodatkowych płynów.
Regulują ilość płynu
i różnych soli w
organizmie,
sprzyjając kontroli
ciśnienia krwi.
Uwalniają również
wiele hormonów i
witaminę D, która
kontroluje wchłanianie
wapnia do kości.
Co to jest choroba nerek?
Choroba nerek występuje wtedy, gdy nerki stają się
niewydolne. Każda nerka zawiera około miliona maleńkich
naczyń krwionośnych nazywanych nefronami. Choroba
nerek spowodowana jest uszkodzeniem tych właśnie
naczyń krwionośnych. Uszkodzenie może powodować
przeciekanie naczyń krwionośnych, lub, w niektórych
przypadkach, zatrzymać ich pracę, wskutek czego nerki
pracują mniej efektywnie.
Choroba nerek może być bardzo poważnym schorzeniem,
dlatego niezwykle ważnym jest, by ją jak najszybciej
wykryć. Może ona wystąpić u każdego, lecz pojawia się
częściej u cukrzyków, osób z wysokim ciśnieniem krwi
oraz rasy czarnej i pochodzenia południowo-azjatyckiego.
Uszkodzenie nerek spowodowane przez cukrzycę to
nefropatia cukrzycowa.
Dlaczego diabetycy są bardziej
narażeni na chorobę nerek?
Jeśli cukrzyca nie jest właściwie kontrolowana, wysoki
poziom glukozy we krwi może uszkodzić naczynia
krwionośne w nerkach powodując ich przeciekanie,
podczas gdy wysokie ciśnienie krwi w naczyniach
krwionośnych uniemożliwia im filtrowanie produktów
ubocznych trawienia.
Choroba nerek w cukrzycy rozwija się bardzo wolno, na
przestrzeni wielu lat, i występuje najczęściej u osób, które
chorują od ponad 20 lat.
Mniej więcej jedna trzecia diabetyków może zapaść na
chorobę nerek. Jednakże, wraz z postępem w kontroli i
leczeniu, coraz efektywniej panujemy nad chorobą, a co za
tym idzie, zapada na nią mniej ludzi, niż w przeszłości.
Jak zmniejszyć ryzyko wystąpienia
choroby nerek?
Uważnie monitoruj poziom glukozy i tłuszczu
(cholesterolu) we krwi oraz ciśnienie krwi.
Twoje wartości docelowe powinny zostać określone wraz z
opiekującymi się Tobą specjalistami.
Przestrzegaj planu zdrowego odżywiania zalecanego
dla wszystkich - diety ubogiej w tłuszcz, sól i cukier, z dużą
ilością owoców i warzyw.
Aktualizacja: marzec 2009
INFORMACJE
o cukrzycy
Choroba nerek a cukrzyca
2
1
Kidney disease and diabetes
Polish
Odbywaj regularne ćwiczenia fizyczne.
Przyjmuj przepisane przez lekarza leki. Jeśli Ci nie
służą, natychmiast zgłoś to lekarzowi.
Jeśli sprawdzasz poziom glukozy we krwi w domu,
rób to regularnie i reaguj na wyniki. Jeśli jest on wyższy niż
zwykle, staraj się dojść dlaczego tak się dzieje. Jeśli nie masz
pewności, omów dalsze postępowanie z opiekującymi się
Tobą specjalistami.
Rzuć palenie. Nikotyna uszkadza wnętrze ścian
naczyń krwionośnych i pozwala osadzać się na nich
tłuszczom i płytce miażdżycowej.
Jak lekarz wykryje chorobę nerek?
Każdy diabetyk powinien przejść badania kontrolne
przynajmniej raz w roku, podczas których powinno zostać
wykonane badanie na obecność białka w moczu. Może się
okazać, że będziesz musiał je wykonywać częściej. Lekarz
powinien również zlecić badanie krwi, by ocenić pracę
nerek.
Objawy choroby nerek
Pierwsze objawy choroby są niewyczuwalne, dlatego
coroczne badania kontrolne są tak ważne. Pierwszą oznaką,
jaką pacjent może zauważyć, jest puchlina, zwłaszcza
stóp i kostek, gdyż choroba nerek zmienia ciśnienie krwi
i równowagę płynów w organizmie. Ponieważ choroba
nerek jest wykrywana i leczona od tak wczesnego
etapu, wiele objawów się nie pojawi. Jeśli zmiany w
funkcjonowaniu nerek nie zostały zauważone, wśród
objawów pojawić się mogą między innymi: oddawanie
dużo więcej lub mniej moczu, zmęczenie, swędzenie skóry,
nudności i wymioty.
Leczenie zdiagnozowanej choroby nerek
Jest wiele sposobów leczenia choroby nerek, jeśli nie
mogą one już prawidłowo funkcjonować. Lekarz powinien
omówić z pacjentem każde leczenie, zanim się je
rozpocznie, wyjaśniając jego działanie i skutki. Lekarz może
również zalecić:
• ograniczenie przyjmowania płynów, soli i niektórych
pokarmów. Jeśli tak się stanie, pacjent powinien
otrzymać szczegółową poradę od dyplomowanego
dietetyka.
• przepisanie tabletek moczopędnych, by pomóc nerkom
pozbywać się większych ilości płynu.
Jeśli nerki zostały uszkodzone, filtrowanie i oczyszczanie
krwi nie następuje w normalny sposób. W niektórych
przypadkach konieczne może się okazać wykonywanie
dializy. Istnieje wiele typów dializ, a lekarz uzgodni
z pacjentem, która byłaby dla niego najbardziej
odpowiednia. W razie postępowania choroby nerek i
gdy dializa nie jest efektywna, lekarze mogą uznać, że
najlepszym wyjściem dla osoby z niewydolnością nerek
jest przeszczep nerki. Jednakże decyzja o przeszczepie
zależy od tego, w jakim stopniu cukrzyca wpłynęła na inne
części ciała, zwłaszcza serce i inne naczynia krwionośne.
Ważne rzeczy do zapamiętania:
By zmniejszyć ryzyko wystąpienia długoterminowych
powikłań, kontroluj cukrzycę:
• utrzymując poziom tłuszczu i cholesterolu we krwi oraz
ciśnienia krwi na poziomie jak najbardziej zbliżonym do
normalnego,
• przestrzegając zaleceń opiekujących się Tobą
specjalistów,
• chodząc na wszystkie wizyty związane z chorobą.
Więcej szczegółów na ten temat można znaleźć w innych
materiałach Diabetes UK:
Nerki a cukrzyca
Zrozumieć cukrzycę.
Informacje o tym, jak otrzymać egzemplarz, znajdziesz
poniżej.
Choroba nerek a cukrzyca
INFORMACJE
o cukrzycy
Polish © Diabetes UK 2009 9450/0309/a
Organizacja charytatywna dla osób chorych na cukrzycę.
Strona internetowa: www.diabetes.org.uk
Organizacja charytatywna zarejestrowana w Anglii i Walii (nr 215199),
oraz w Szkocji (SC039136).
W celu uzyskania informacji na wiele tematów związanych z cukrzycą, zapraszamy do zapoznania się z ulotkami
informacyjnymi wydanymi w 20 językach, które można pobrać z naszej strony internetowej www.diabetes.org.uk/languages
W Katalogu organizacji Diabetes UK (The Diabetes UK Catalogue) znaleźć można wszystkie wydane przez nas pozycje, zarówno
książki, jak i ulotki. By otrzymać egzemplarz katalogu i którąkolwiek z ulotek wymienionych w niniejszej karcie informacyjnej,
zadzwoń do działu dystrybucji Diabetes UK pod numer: 0800 585 088.
W celu uzyskania wsparcia i informacji na temat cukrzycy, zadzwoń na infolinię Diabetes UK pod numer: 0845 120 2960 (opłata
jak za połączenie lokalne). Dostępne są usługi tłumaczy. Infolinia działa od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00 – 17.00.
6
5
4
3
Kidney disease and diabetes