Przestrajamy odbiornik

Śnieźnik R502

Śnieźnik R502 produkcji Diory jest odbiornikiem stołowym monofonicznym klasy
popularnej. Odbiornik ten wyró

żnia się spośród innych odbiorników tej

klasy zastosowaniem programowania czterech stacji UKF i wska

źnikiem poziomu

sygna

łu z anteny. Zastosowana głowica UKF przestrajana jest diodami

pojemno

ściowymi i dodatkowo wyposażona jest w układ ARCz.

Uk

łady odbiornika Śnieźnik R502 rozmieszczono na dwóch płytkach. Płytka główna

zawiera tor tunera AM/FM, wzmacniacz m.cz. z regulatorami barwy, wska

źnik

poziomu sygna

łu z anteny i zasilacz sieciowy. Na dodatkowej płytce umieszczono

programator czterech stacji UKF. Konstrukcj

ę odbiornika oparto na czterech

uk

ładach scalonych: UL 1211 N - wzmacniacz p.cz. AM/FM, UL 1481 T - wzmacniacz

mocy m.cz., UL1550L - stabilizator +33V i uk

ład UL1111N wykorzystany do

realizacji wska

źnika poziomu.

Dane techniczne toru FM

• zakres fal 65 - 74MHz,
• czu

łość użytkowa < 10 uV,

• t

łumienie sygnałów lustrzanych > 23dB,

• t

łumienie sygnału p.cz. > 40dB,

• t

łumienie modulacji amplitudy > 30dB,

• selektancja > 26dB,
• pasmo przenoszenia 150-9000kHz.

Na wej

ściu toru FM, który chcemy przestroić, znajduje się głowica UKF o

schemacie ideowym i monta

żowym pokazanym poniżej. Jest ona zmontowana wprost na

p

łytce głównej odbiornika, bez żadnych ekranów, co ułatwia dostęp do

elementów. Na rysunku monta

żowym pokazano elementy, które należy wymienić lub

regulowa

ć przy przestrajaniu.

We wzmacniaczu w.cz., mieszaczu i heterodynie zastosowano tranzystory BF195. Na
wej

ściu wzmacniacza w.cz. na tranzystorze Tl zastosowano szerokopasmowy filtr na

cewce Ll dopasowuj

ący impedancję wzmacniacza w.cz. do impedancji anteny. Na

wyj

ściu wzmacniacza w.cz., pracującego w układzie wspólnej bazy, znajduje się

pojedynczy obwód rezonansowy na cewce L2. Na wej

ściu mieszacza na tranzystorze

T2, pracuj

ącego w układzie wspólnego emitera, zastosowano układ na elementach

D

łl i Cll zapewniający tłumienie sygnału p.cz. Dioda D2 zabezpiecza mieszacz

przed przesterowaniem. Do wej

ścia mieszacza doprowadzone są sygnały z obwodu

wyj

ściowego wzmacniacza w.cz. i z heterodyny poprzez kondensatory C8 i C10.

Heterodyna na tranzystorze T3, pracuje w uk

ładzie wspólnego kolektora dzięki

czemu cewka L3 obwodu heterodyny po

łączona jest wprost z masą. Z obwodem

heterodyny przez kondensator C22 sprz

ężona jest dioda ARCz D4 sterowana z

wyj

ścia detektora FM na diodach D8 i D9. Na wyjściu mieszacza znajduje się filtr

pasmowy p.cz. FM na obwodzie Fl i filtrze ceramicznym FC1. Sygna

ł p.cz. z filtru

FC1 doprowadzany jest do wyprowadzenia 5 uk

ładu scalonego US l - UL 121 IN.

Napi

ęcie polaryzujące bazy tranzystorów głowicy uzyskuje się ze stabilizatora z

uk

ładu UL 121 IN - n.2.

Przestrojenie g

łowicy na pasmo 87.5-l08MHz

1. Przed przestrojeniem nale

ży sprawdzić prawidłowość pracy odbiornika na

zakresie 65.5-74MHz z do

łączoną anteną.

2. Nast

ępnie należy wyłączyć odbiornik i odłączyć go od sieci. Po zdjęciu osłony

tylnej poluzowa

ć wkręty mocujące za pomocą blaszek z otworami płytę czołową do

skrzynki.

Po od

łączeniu blaszek mocujących wysunąć odbiornik z obudowy do przodu.

Po zdj

ęciu obudowy uzyskuje się dostęp do płytki odbiornika.

3. Teraz mo

żna przystąpić do wykonania przeróbek wewnątrz głowicy UKF. Najpierw

nale

ży wylutować kondensatory Cl, C2, C7, C20 i C22 zaznaczone na rysunku

poni

żej kolorem czarnym. W miejsce wylutowanych kondensatorów należy wlutować

kondensatory o warto

ściach:

C1, C2 27pF zamieniamy na 15pF
C7 24pF zamieniamy na 5.6pF (**-)
C20 16pF usuwamy (**-)
C22 10pF zamieniamy na 3.3pF

Po wlutowaniu nowych kondensatorów mo

żna przystąpić do zestrojenia głowicy.

Uwaga l: W p

łytce odbiornika znaj dują się otwory na trymery C8, C21 do

strojenia obwodów oscylatora i wzmacniacza w.cz. Zastosowanie trymerów pozwala
na dok

ładniejsze zestrojenie głowicy lecz wymaga większego doświadczenia od

osoby przestrajaj

ącej. Jeżeli zastosujemy trymery to nie należy wlutowywać

kondensatorów C7 i C20.

4. Przed zestrojeniem g

łowicy należy sprawdzić napięcie strojenia głowicy na

ko

łku K.4. Powinno ono zawierać się w zakresie 3.4-25 V. Górną granicę tego

napi

ęcia regulujemy dla strojenia ręcznego położeniem suwaka potencjometru na

agregacie pojemn

ściowym, a dla preomatu przy pomocy potencjometru R608 na płytce

programatora. Doln

ą granicę napięcie strojenia regulujemy dla strojenia ręcznego

przy pomocy potencjometru nastawnego R23 na agregacie pojemno

ściowym, a dla

preomatu przy pomocy potencjometru R607 na p

łytce programatora.

5. Najpierw stroimy heterodyn

ę rozciągając lub ściskając cewkę L3. Pokrętłem

strojenia ustawiamy na skali skrajne cz

ęstotliwości zakresu UKF 65.5-74MHz i

cewkami ustawiamy górn

ą częstotliwość heterodyny równą 118.7MHz, a następnie

doln

ą częstotliwość heterodyny równą 98.2MHz.

Powy

ższe regulacje należy kilkakrotnie powtórzyć ustawiając jednakowe zapasy

cz

ęstotliwości heterodyny dla skrajnych położeń pokrętła strojenia.

Cz

ęstotliwość heterodyny można zmierzyć licznikiem częstotliwości sprzęgając się

z jej cewk

ą za pomocą pętli pomiarowej.

Je

żeli zastosowaliśmy trymery zgodnie z uwagą l, to górna częstotliwość

heterodyny (118.7MHz) ustawiamy trymerem C21 , a doln

ą częstotliwość (98.2MHZ)

cewk

ą L3

6. Po zestrojeniu heterodyny nale

ży zestroić obwody wzmacniacza w.cz. strojąc

cewk

ą L2 na maksimum wzmocnienia dla środkowej częstotliwości zakresu (98MHz).

Do wej

ścia antenowego należy podłączyć sygnał z generatora w.cz. lub

wobuloskopu, a do punktu pomiarowego P5 sond

ę mikrowoltomierza selektywnego

w.cz. lub sond

ę wobuloskopu, Przy braku przyrządów pomiarowych, wzmocnienie

g

łowicy możemy oceniać na podstawie wskazań wskaźnika poziomu na trzech diodach

LED, przy krótkim przewodzie do

łączonym do gniazda antenowego.

Je

żeli zastosowaliśmy trymery zgodnie z uwagą 1, to obwód wzmacniacza w.cz.

stroimy na maksimum wzmocnienia trymerem C8 dla cz

ęstotliwości bliskie/górnej

cz

ęstotliwości zakresu (np. 106MHz), a cewką L2 dla częstotliwości bliskiej

dolnej cz

ęstotliwości zakresu (np. 90MHz).

Powy

ższe regulacje należy kilkakrotnie powtórzyć ustawiając jednakowe

wzmocnienia dla dolnej i górnej cz

ęstotliwości zakresu.

Je

żeli nie dysponujemy generatorem w.cz. (wobuloskopem) i/lub licznikiem

cz

ęstotliwości o zakresie do 120MHz, to należy znaleźć dwie stacje położone

blisko kra

ńców zakresu i do nich dostroić tor tunera FM strojąc heterodynę i

obwody wzmacniacza wej

ściowego głowicy na pokrycie zakresu i maksymalne

wzmocnienie.