Polityczna poprawność.

Charakt. jest dla współczesności, fenomen współczesnego świata. Polityczną poprawność
stworzyli ludzie, teraz ją badają. To zjawisko wielowymiarowe, trudno poddaje się
schematom. Używane jest gen. w znaczeniu negatywnym – najczęściej używa się ich do
określenia przeciwników.

Pojęcie ma dwojaki rodowód:

1. Marksistowski(wiąże ją z marksizmem i leninizmem, a ściślej z ich kryzysem.

Marksiści uważali, że historię można podzielić na dobrą i złą, zależnie od tego, kto
oceniał. W ten sposób jedne wydarzenia uznano za politycznie poprawne, inne nie.
Samo pojęcie pochodzi od ‘poprawnego myślenia’(Mao Tse Tung tak podzielił ludzi).
Wraz z rozpadem ZSRR trzeba było wymyślać polityczną poprawność, która miała
komunizm zastąpić).

2. Amerykański(związana z liberałami. W 1872 r. pierwsze przesłanki jej się pojawiły –

w orzeczeniu sądu się na nią powołano, ale nie miało ono nośności.
Nawrót do tego pojęcia pojawił się w latach 80-tych XX w. Dinesh D’souza uznał ją
za jedno z największych zagrożeń dla społ. amerykańskiego współcześnie. Zajął się on
edukacją, wychowaniem społ. i dlatego uważał, że liberałowie chcą ten system tak
zmienić, że zmienią sposób myślenia społ. amerykańskiego. Oskarżył ich o
konstruowanie modelu wychowawczego, jaki nigdy wcześniej nie był stosowany.
Po raz drugi to pojęcie zostało związane z feminizmem. Karen Declow, będącej
prezydentem Amerykańskiej Narodowej Organizacji Obrony Praw Kobiet. Napisała
manifest, w którym nawoływała do politycznej poprawności.

Def. w sensie pierwotnym – wprowadzanie limitów językowych, dot. stosowanych
terminów, pojęć, by nie dopuścić do dyskryminacji przedstawicieli grup potencjalnie
uznanych za ofiary. Chciano więc wyeliminować z języka przestrzeni publicznej pojęcia,
uznane ze potencjalnie obraźliwe dla grup zagrożonych.

Szybko to pojęcie musiało rozszerzyć sens, zmieniać go. Zaczęto więc ją pojmować jako
sposób wysławiania się ludzi o poglądach lewicowych. W ten sposób stała się ona
kodeksem językowym, behawioralnym odnoszącym się do kat społ. jak: rasa, płeć,
ekologia, sex, ułomności(od fizycznych do psychicznych), wiek. W tych obszarach
nastąpił podział na większość i mniejszość. Na tych polach kultury zaczęła się toczyć
rywalizacja, zostały więc one upolitycznione.

Aspekty politycznej poprawności:
1). Kulturowo – psychologiczny( polega na tym, że położono nacisk na tolerancję,
akceptację różnych kultur, poglądów prywatnych. W sferze prywatnej i publicznej wyst.
inne zachowania, co innego wypada. Natomiast te poglądy głosiły, by te granice
zniwelować. Tu pojawiło się pytanie, czy wszystko można przenieść ze sfery prywatnej
do publicznej. Drugie przeświadczenie w tej sferze dot. tego, że człowiek ma niezbywalną
równość i możliwość wyboru. Do tej sfery należała też walka z wykluczaniem,
marginalizacją, obrażaniem ludzi.
Polityka miałaby więc polegać na głoszeniu równych szans dla ludzi, niezależnie od
różnic między nimi. Problemem jest fakt, że ludzie się od siebie różnią.

2). Semiotyczny(każde słowo niesie ze sobą określone treści, a tym samym mają one
wpływ na nasze poglądy i działania. Więc aby kontrolować te zachowania, trzeba
kontrolować język. A więc eliminować takie słowa, które są niepoprawne. Przez to
wprowadzało się do obiegu językowego nowomowę – a więc słowa nowe, o
niezdefiniowanym do końca znaczeniu, niezgodne często z regułami języka, np. posłanka,
członkini, sędzina. Aby tego dokonać:
- zmieniano znaczenie słów(modyfikowanie, rozszerzanie, zaciemnianie sensu poprzez
używanie niezrozumiałych zwrotów, terminów specjalistycznych),
- innym środkiem była wirtualizacja normatywna, czyli używanie słów, których nie
wiadomo, co znaczą w rzeczywistości(medializacja a mediatyzacja).
- wyst. zjawisko obiektywizacji, czyli pokazywanie rzeczy jako prawdziwych, inne od
razu pokazując, jako fałszywe
- eufemizacja i przemilczenia, by nie nazywać zjawisk, zdarzeń wprost.
3). Pragmatyczno – funkcjonalny(kładzie się nacisk na potoczne rozumienie terminu,
kiedy za pomocą słów używanych nast. polityzacja nowych obiektów(sex, wiara) a
depolityzacja innych obiektów, by je wyeliminować z debaty publicznej. Elementem w
ramach tej płaszczyzny jest wprowadzanie do obiegu przekonania że prawd jest wiele, a
wiedzy prawdziwej nie da się określić.

Specyfika politycznej poprawności:
Bierze się ona z widocznego podziału na elitę społeczną i warstwę ludu. Kreowaniem tego
pomysłu zajęły się środowiska artystyczne i inteligenckie. Upowszechniać ją zaczęło
środowisko medialne, by dotrzeć do demosu. W ramach politycznej poprawności elita
miała prawo ingerencji w życie prywatne ludu, m.in. poprzez tv i internet.

Polityczna poprawność jest hybrydowa. Wyst. ona tylko w państwach demokratycznych,
bo tam jest wolność słowa. Ale to właśnie pp stała się zagrożeniem dla wolności słowa.
PP to nowoczesny kult prawa do różnicy(instrumenty społ. powinny pozacierać różnice).
O niej się dyskutować nie powinno, można się z nią zgadzać lub nie. PP nie podpada pod
żaden akt wyborczy, nie oczekuje się przyzwolenia społecznego w tej kwestii. To swoiste
rządy słów – uważa się, że za pomocą słów można rządzić ludzkimi umysłami(kto panuje
nad słowami i przekazem, panuje nad ludźmi).
Oparto to na przekonaniu o podwójnych standardach(jednym wolno, innym nie).

Sektory wpływu pp:

⇒

System edukacyjny(najsilniej to zaistniało w USA – dzieci zaczęto uczyć w
językach lokalnych, w jakich mówią w domu, a nie w państwowym, przez co
likwidowano język państwowy i odrębność kulturową obywateli. To przeniesiono
na poziom dezorganizacji systemu edukacyjnego. Wprowadzono tam też akcję
afirmatywną – na uniwersytety w pierwszej kolejności przyjmowano potomków
byłych niewolników. Wprowadzono dyskryminację pozytywną(dyskryminacja
większości, mniejszość może więcej), zmiana programów nauczania by pasowały
do nowego systemu – dwujęzyczne, pluralizm kulturowy, zniekształcenia w
nauczaniu(przede wszystkim historii, z wyłączeniem oceniania wydarzeń
historycznych), zniekształcenia terminologiczne.

⇒

Instytucje publiczne(w Polsce dot. np. kosztów związanych z obsadzaniem
stanowisk przez osoby ułomne, urzędy są przebudowywane, dostosowywane itp.)

Religia(trudno się poddaje pp, bo jest instytucją trwającą od dawna).