MINISTERSTWO EDUKACJI
i NAUKI
Marek Zalewski
Wykonywanie dokumentacji technicznej
311[50].O2.01
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2005
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
0
Recenzenci:
mgr inż. Bogdan Chmieliński
dr hab. inż. Krzysztof Pacholski
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Katarzyna Maćkowska
Konsultacja:
dr inż. Janusz Figurski
Korekta:
mgr Joanna Iwanowska
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[50].O2.01.
Wykonywanie dokumentacji technicznej zawartego w programie nauczania dla zawodu
technik mechatronik.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2005
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 4
3. Cele kształcenia 5
4. Przykładowe scenariusze zajęć 6
5. Ćwiczenia 9
5.1. Wiadomości wstępne 9
5.1.1. Ćwiczenia 9
5.1.2. Sprawdzian postępów 10
5.2. Rzutowanie prostokÄ…tne 10
5.2.1. Ćwiczenia 10
5.2.2. Sprawdzian postępów 11
5.3. Rzutowanie aksonometryczne 11
5.3.1. Ćwiczenia 11
5.3.2. Sprawdzian postępów 13
5.4. Szkicowanie i rysowanie 13
5.4.1. Ćwiczenia 13
5.4.2. Sprawdzian postępów 14
5.5. Odwzorowywanie rysunkowe zarysów przedmiotu 14
5.5.1 Ćwiczenia 14
5.5.2 Sprawdzian postępów 15
5.6. Wymiarowanie rysunkowe 16
5.6.1. Ćwiczenia 16
5.6.2. Sprawdzian postępów 17
5.7. Tolerowanie wymiarów na rysunkach 17
5.7.1. Ćwiczenia 17
5.7.2. Sprawdzian postępów 18
5.8. Pasowania 18
5.8.1. Ćwiczenia 18
5.8.2. Sprawdzian postępów 19
5.9. Tolerowanie kształtu i położenia 19
5.9.1. Ćwiczenia 19
5.9.2. Sprawdzian postępów 20
5.10. Oznaczanie chropowatości powierzchni 20
5.10.1. Ćwiczenia 20
5.10.2. Sprawdzian postępów 22
5.11. Wprowadzenie do komputerowego wspomagania projektowania 22
5.11.1. Ćwiczenia 23
5.11.2. Sprawdzian postępów 26
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 27
7. Literatura 36
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik mechatronik.
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
- cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia się oraz środkami dydaktycznymi,
- ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
- wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami
ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. tekstu przewodniego.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien:
- stosować zasady wykonywania podstawowych konstrukcji geometrycznych,
- posługiwać się przyrządami kreślarskimi,
- obsługiwać komputer na poziomie podstawowym,
- korzystać z różnych z
ródeł informacji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:
- wykonać rysunek przedmiotu w rzutach prostokątnych i w rzucie aksonometrycznym,
- wykonać rysunek zarysów wewnętrznych przedmiotu w rzutach prostokątnych i w rzucie
aksonometrycznym,
- zwymiarować rysunek,
- zaznaczyć na rysunku tolerancję kształtu, położenia, chropowatości powierzchni, obróbkę
cieplną i powłoki ochronne,
- wykonać szkic części maszyn odwzorowujący kształty zewnętrzne i wewnętrzne
z zachowaniem proporcji i z oznaczeniem: materiałów, wymiarów, tolerancji, pasowania,
odchyłek kształtu i pochylenia, zgodnie z obowiązującymi normami rysunku
technicznego,
- odczytać dokumentację techniczno-ruchową, konstrukcyjną, technologiczną oraz
zinterpretować zamieszczone w nich oznaczenia,
- sporządzić dokumentację techniczną konstrukcji mechanicznych urządzeń i systemów
mechatronicznych,
- wykonać dokumentację techniczną z wykorzystaniem oprogramowania komputerowego,
- skorzystać z norm dotyczących rysunku technicznego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć
Temat: Rzutowanie prostokÄ…tne
Cele:
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- korzystać z literatury technicznej, norm w zakresie rysunku technicznego,
- interpretować informacje zawarte w normach technicznych,
- interpretować zasady rzutowania prostokątnego.
Metody nauczania  uczenia siÄ™:
- wykład konwersatoryjny,
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca indywidualna.
Åšrodki dydaktyczne:
- rzutnik,
- foliogramy przedstawiające rzutowanie punktu, odcinka, figury płaskiej i bryły,
- ekran,
- modele brył,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
Czas trwania:
 135 min.
Uczestnicy:
Uczniowie technikum.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Przedstawienie szczegółowych celów zajęć.
W wyniku zorganizowanego procesu kształcenia uczeń będzie umiał:
- określać płaszczyzny rzutowania,
- odwzorować na płaszczyznach rzutowania punkt, odcinek, figurę płaską i bryłę,
- interpretować rzutowanie prostokątne według metody europejskiej.
3. Realizacja ćwiczenia:
- nauczyciel wyjaśnia uczniom zasady rysunkowego odwzorowania przedmiotu na
płaszczyz
nie rzutów, wyjaśnia odwzorowanie punktu, odcinka, figury płaskiej i bryły
w przestrzeni, wyjaśnia zasady rzutowania według metody europejskiej, prezentuje
rzutowanie różnych obiektów korzystając z modeli,
- uczniowie pracujÄ…c indywidualnie odwzorowujÄ… elementy zgodnie z instrukcjami
ćwiczeń,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
- w trakcie zajęć nauczyciel zwraca uwagę na poprawność wykonywanych przez
uczniów ćwiczeń.
4. Podsumowanie zajęć:
- uczniowie wskazują korzyści związane z prezentowaniem rzutowania przy pomocy
modeli (działanie na wyobraz
niÄ™),
- nauczyciel podkreśla znaczenie rzutowania punktu wskazując, że bryła to zbiór
punktów.
5. Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.
Scenariusz zajęć II
Temat: Współrzędne względne
Cele:
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- korzystać z literatury technicznej, norm w zakresie rysunku technicznego,
- interpretować informacje zawarte w normach technicznych,
- tworzyć rysunek 2D dowolnego elementu przy pomocy  współrzędnych względnych .
Metody nauczania  uczenia siÄ™:
- wykład konwersatoryjny,
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca indywidualna.
Åšrodki dydaktyczne:
- rzutnik multimedialny,
- ekran,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
Czas trwania:
 90 min.
Uczestnicy:
Uczniowie klasy I technikum.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Przedstawienie szczegółowych celów zajęć.
W wyniku zorganizowanego procesu kształcenia uczeń będzie umiał:
- utworzyć nowy rysunek wykorzystując poznane polecenia,
- narysować element zgodnie z normami wykorzystując polecenie LINIA,
- narysować element wykorzystując wprowadzanie danych metodą współrzędnych
względnych,
- zapisać rysunek z utworzonym elementem w folderze AutoCAD-a.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
3. Realizacja ćwiczenia:
- nauczyciel wyjaśnia uczniom pojęcie  współrzędne względne odnosząc się do
kartezjańskiego układu współrzędnych, podaje przykłady tworzenia obiektów przy
pomocy współrzędnych względnych oraz podaje przykłady tworzenia obiektów przy
pomocy współrzędnych względnych z wykorzystaniem poleceń AutoCAD-a,
- uczniowie pracujÄ…c indywidualnie przy stanowiskach komputerowych rysujÄ… elementy
zgodnie z instrukcjami ćwiczeń,
- w trakcie zajęć nauczyciel zwraca uwagę na poprawność wykonywanych przez
uczniów ćwiczeń.
4. Podsumowanie zajęć
- uczniowie wskazują korzyści wynikające z wprowadzania danych przy pomocy
współrzędnych względnych,
- nauczyciel porównując wprowadzanie danych przy pomocy współrzędnych
względnych do wprowadzania danych przy pomocy współrzędnych bezwzględnych
wskazuje na dodatkową korzyść, jaką jest uproszczenie rysowania obiektów.
5. Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
5. ĆWICZENIA
5.1. Wiadomości wstępne
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Narysuj na arkuszu formatu A4 odpowiedniÄ… liniÄ… obramowanie rysunku.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o liniach, ich grubości
i zastosowaniach,
2) wyszukać w normach zasady rysowania obramowania rysunku,
3) narysować obramowanie rysunku na arkuszu formatu A4.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- przybory kreślarskie,
- normy dotyczÄ…ce rysunku technicznego,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Narysuj na arkuszu formatu A4 z obramowaniem tabliczkę podstawową. Użyj do tego
celu arkusz z ćwiczenia 1.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o tabliczkach,
2) wyszukać w normach wymiary tabliczki podstawowej,
3) narysować tabliczkę podstawową zgodnie z normą.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- przybory kreślarskie,
- normy dotyczÄ…ce rysunku technicznego,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
5.1.2. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Uczeń potrafi:
1) określić wymiary arkusza o formacie A3,
2) zastosować linię rysunkową do narysowania osi symetrii,
3) zastosować linię rysunkową do narysowania krawędzi
niewidocznych odwzorowanego przedmiotu,
4) dobrać rodzaj tabliczki do rysunku złożeniowego,
5) zastosować podziałkę do przedstawienia na formacie A4
przedmiotu o wymiarach 245 x 205 x 65.
5.2. Rzutowanie prostokÄ…tne
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Uzupełnij brakujące rzuty zgodnie z zasadą rzutowania prostokątnego.
Rys. 5.2.1. Rysunek do ćwiczenia 1
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o zasadach rzutowania prostokątnego,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o rzutach,
3) odwzorować bryły na rzutnię boczną (III) zgodnie z zasadami rzutowania prostokątnego.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Åšrodki dydaktyczne:
- przybory kreślarskie,
- normy dotyczÄ…ce rysunku technicznego,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Dorysuj rzut główny na rysunku 5.2.2.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) narysować rzut główny przedmiotu
zgodnie z zasadami rzutowania
prostokÄ…tnego.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- przybory kreślarskie, ołówek, gumka,
- arkusze papieru formatu A4,
- normy dotyczÄ…ce rysunku technicznego,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika
dla nauczyciela.
Rys. 5.2.2. Rysunek do ćwiczenia 2
5.2.3. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Uczeń potrafi:
1) określić zasady rzutowania prostokątnego,
2) wyjaśnić, dlaczego rzut odcinka prostopadłego do rzutni
jest punktem,
3) wyjaśnić, dlaczego rzutowanie prostokątne figur płaskich
sprowadza się do jednoczesnego rzutowania punktów i odcinków,
4) wyjaśnić, dlaczego dla jednoznacznego odwzorowania brył
potrzebne sÄ… trzy rzutnie,
5) wyjaśnić, dlaczego rzut główny przedmiotu powinien występować
na rysunku.
5.3. Rzutowanie aksonometryczne
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Bryłę przedstawioną na rysunku 5.3.1. w rzutach prostokątnych narysuj w dimetrii
ukośnej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o zasadach rzutowania
aksonometrycznego,
2) odwzorować bryłę w rzucie aksonometrycznym dimetrii ukośnej.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- przybory kreślarskie, ołówek, gumka,
- normy dotyczÄ…ce rysunku technicznego,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
Rys. 5.3.1. Rysunek do ćwiczenia 1
Ćwiczenie 2
Narysuj sześciokąt foremny w rzucie aksonometrycznym dimetrii ukośnej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o zasadach rzutowania
aksonometrycznego,
2) odwzorować figurę płaską w rzucie aksonometrycznym dimetrii ukośnej.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Åšrodki dydaktyczne:
- przybory kreślarskie,
- normy dotyczÄ…ce rysunku technicznego,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla
nauczyciela.
Rys. 5.3.2. Rysunek do ćwiczenia 2
5.3.2. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Uczeń potrafi:
1) rozróżnić rodzaje rzutów aksonometrycznych,
2) określić, który spośród kilku rodzajów rzutów aksonometrycznych
stosuje się najczęściej,
3) wyjaśnić, dlaczego rzut dimetrii ukośnej nie zastępuje rysunku
w rzutach prostokÄ…tnych.
5.4. Szkicowanie i rysowanie
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rysunek 5.4.1 przedstawia przedmiot w rzucie prostokÄ…tnym. SporzÄ…dz
szkic tego
przedmiotu w rzucie aksonometrycznym dimetrii ukośnej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o szkicowaniu,
2) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o rzutowaniu prostokątnym,
3) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o dimetrii ukośnej,
4) wykonać szkic przedmiotu zgodnie z założeniami.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Åšrodki dydaktyczne:
- przybory kreślarskie,
- normy dotyczÄ…ce rysunku
technicznego,
- literatura zgodna z punktem 7
Poradnika dla nauczyciela.
Rys. 5.4.1. Rysunek do ćwiczenia 1
5.4.2. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Uczeń potrafi:
1) wyjaśnić, czym się charakteryzuje szkic,
2) wyjaśnić, czym się charakteryzuje rysunek,
3) wyjaśnić, na jakie elementy zwraca się szczególną uwagę przy
szkicowaniu,
4) określić dopuszczalne uproszczenia rysunkowe na szkicu.
5.5. Odwzorowywanie rysunkowe zarysów przedmiotu
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na rysunku 5.5.1 przedstawiony jest przedmiot w przekroju. Na podstawie wzoru
kreskowania określ rodzaj materiału, z jakiego został wykonany przedmiot.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach
dydaktycznych informacji o widokach
i przekrojach,
2) wyszukać w normach informacji
o wzorach kreskowania,
3) określić materiał na podstawie wzoru
kreskowania.
Rys. 5.5.1. Rysunek do ćwiczenia 1
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- normy dotyczące wzorów kreskowania,
- normy dotyczÄ…ce rysunku technicznego,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Na rysunku przedstawiony jest element w rzucie głównym i przekroju, który ukazuje jego
strukturę wewnętrzną. Korzystając z zaznaczonej płaszczyzny przekroju narysuj przekrój
A  A.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o widokach i przekrojach,
2) sporządzić przekrój A-A
przedmiotu.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- przybory kreślarskie,
- literatura zgodna z punktem 7
Poradnika dla nauczyciela.
Rys. 5.5.2. Rysunek do ćwiczenia 2
5.5.2. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Uczeń potrafi:
1) rozróżnić widoki i przekroje,
2) określić zasady wykonywania przekrojów,
3) oznaczyć i kreskować przekroje,
4) wyjaśnić sposób tworzenia przekrojów złożonych,
5) określić części maszyn, których nie rysuje się w przekroju,
6) wyjaśnić sposób tworzenia kładu przesuniętego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.6. Wymiarowanie rysunkowe
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przedmiot przedstawiony na rysunku zwymiaruj zgodnie z zasadami i normÄ….
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o wymiarowaniu,
2) zwymiarować przedmiot zgodnie z zasadami i normą.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- przybory kreślarskie,
- normy dotyczÄ…ce wymiarowania,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla
nauczyciela.
Rys. 5.6.1. Rysunek do ćwiczenia 1
Ćwiczenie 2
Wskaż błędne wymiarowanie przedmiotu przedstawionego na rysunku. Zwymiaruj ten
przedmiot poprawnie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych
informacji o wymiarowaniu,
2) zwymiarować przedmiot zgodnie
z zasadami i normÄ….
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne: Rys. 5.6.2. Rysunek do ćwiczenia 2
- przybory kreślarskie,
- normy dotyczÄ…ce wymiarowania,
- normy dotyczÄ…ce rysunku technicznego,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
5.6.2. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Uczeń potrafi:
1) określić ogólne zasady wymiarowania,
2) określić porządkowe zasady wymiarowania,
3) wyjaśnić, na czym polega zasada grupowania wymiarów,
4) wyjaśnić, na czym polega zasada pomijania wymiarów oczywistych.
5.7. Tolerowanie wymiarów na rysunkach
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wałek o średnicy 30 mm należy wykonać w zakresie wymiarów " 29,8 mm i " 30,02
mm. Oblicz odchyłki i tolerancje.
Dane:
wymiar nominalny N = 30 mm,
górny wymiar graniczny Bw = 30,02 mm,
dolny wymiar graniczny Aw = 29,8 mm.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o odchyłkach i tolerancjach,
2) rozróżnić zależności zachodzące pomiędzy wymiarami i odchyłkami.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 normy dotyczÄ…ce rysunku technicznego,
 literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
+0,15
Oblicz wymiary graniczne i tolerancjÄ™ wymiaru 40 .
-0,1
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o odchyłkach i tolerancjach,
2) określić odchyłkę górną i dolną oraz tolerancję,
3) rozróżniać zależności zachodzące pomiędzy wymiarami i odchyłkami.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 normy dotyczÄ…ce rysunku technicznego
 literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
5.7.2. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Uczeń potrafi:
1) określić tolerowanie wymiaru,
2) wymienić rodzaje tolerowań,
3) określić tolerowanie na zewnątrz materiału,
4) określić tolerowanie normalne.
5.8. Pasowania
5.8.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
+0,015 +0,023
Określ zasadę pasowania otworu " 35 z wałkiem " 35 .
+0,007
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o pasowaniach,
2) wyszukać w normach odchyłki dla średnic otworów i wałków w zależności od wartości
średnicy i żądanej dokładności wykonania.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- normy dotyczące pasowań,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Dla pasowania " 40 H7/h6 (zasada stałego otworu) dobierz wartości liczbowe odchyłek
otworu i wałka.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o pasowaniach,
2) wyszukać w normach odchyłki dla średnic otworów i wałków w zależności od wartości
średnicy i żądanej dokładności wykonania.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- normy dotyczące pasowań,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
5.8.2. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Uczeń potrafi:
1) wyjaśnić, na czym polega pasowanie,
2) wyjaśnić, w jaki sposób określa się rodzaj pasowania,
3) wyjaśnić, dlaczego przy zasadzie stałego wałka średnicę wałka
toleruje się asymetrycznie w głąb materiału,
4) określić pasowanie luz
ne według zasady stałego otworu.
5.9. Tolerowanie kształtu i położenia
5.9.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na rysunku przedstawiony jest przedmiot z oznaczonÄ… powierzchniÄ… A. Zapisz tolerancjÄ™
prostoliniowości tej powierzchni z odchyłką równą 0,08 mm.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji
o tolerancjach kształtu,
2) wyszukać w normie informacji o znakach graficznych
dotyczących tolerowania kształtu,
3) wykonać zapis tolerancji prostoliniowości zgodnie
z normą. Rys. 5.9.1. Rysunek do ćwiczenia 1
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Åšrodki dydaktyczne:
- normy dotyczące tolerancji kształtu i położenia,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Na rysunku przedstawiony jest przedmiot z oznaczoną powierzchnią A i określonym
wymiarem. Oznacz tolerancję prostopadłości wymiarowanego elementu przedmiotu
w stosunku do powierzchni A z odchyłką równą 0,1 mm.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych
informacji o tolerancjach położenia,
2) wyszukać w normie informacji o znakach
graficznych dotyczących tolerowania położenia,
3) wykonać zapis tolerancji prostopadłości zgodnie
z normÄ….
Rys. 5.9.2. Rysunek do ćwiczenia 2
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- normy dotyczące tolerancji kształtu i położenia,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
5.9.2. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Uczeń potrafi:
1) określić celowość stosowania tolerancji kształtu,
2) określić celowość stosowania tolerancji położenia,
3) określić jednostki tolerancji kształtu i położenia,
4) rozróżnić znaki tolerancji kształtu i położenia.
5.10. Oznaczanie chropowatości powierzchni
5.10.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na rysunku przedstawiony jest przedmiot, którego oznaczone płaszczyzny wykonane są
różnymi technikami obróbki. Oznacz chropowatość:
- powierzchni B  frezowanie dokładne,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
- powierzchni A  toczenie zgrubne.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji
o chropowatości powierzchni,
2) wyszukać w normie informacji o znakach graficznych
dotyczących chropowatości,
3) oznaczyć chropowatość powierzchni zgodnie
z normÄ….
Rys. 5.10.1. Rysunek do ćwiczenia 1
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- normy dotyczące chropowatości,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Na podstawie zapisanych na rysunku parametrów Ra określ rodzaj obróbki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o chropowatości powierzchni,
2) wyszukać w normie informacji o znakach graficznych dotyczących chropowatości,
3) określić rodzaj obróbki powierzchni.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- normy dotyczące chropowatości,
- literatura zgodna z punktem 7 Ra 0,63
Poradnika dla nauczyciela.
Ra 2,5
Rys. 5.10.2. Rysunek do ćwiczenia 2
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
5.10.2. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Uczeń potrafi:
1) określić parametry chropowatości powierzchni,
2) wyjaśnić, w jakich jednostkach określa się chropowatość powierzchni,
3) wyjaśnić, jak należy zinterpretować znak chropowatości umieszczony
w górnym prawym rogu rysunku wykonawczego,
4) określić sposoby oznaczania obróbki cieplnej.
5.11. Wprowadzenie do komputerowego wspomagania
projektowania
Niniejszy materiał nauczania do nauki obsługi AutoCAD a został opracowany jako
skrócona instrukcja. Aby zamknąć się w narzuconych ramach poradnika, należało dokonać
wyboru oferowanych narzędzi i funkcji tak, by stanowiły wprawdzie ograniczoną
z konieczności, ale jednocześnie zamkniętą logiczną całość.
Materiał nauczania ograniczony został do przestrzeni dwuwymiarowej (2D) i obejmuje
wprowadzenie w metody rysowania różnych obiektów geometrycznych. Aby wykorzystać
możliwości AutoCAD-a, (w zakresie programu kształcenia) powinno się uczniom przekazać
informacje zgodnie z niżej zamieszczonym planem.
Pierwsze kroki z AutoCAD-em
1. Uruchomienie programu AutoCAD, ekran AutoCAD-a
2. Wykorzystywanie menu, okien dialogowych i pasków narzędzi:
- menu rozwijane,
- menu kaskadowe,
- okna dialogowe,
- paski narzędzi.
3. Wprowadzanie poleceń:
- okno poleceń,
- zgłoszenie polecenia,
- edycja wprowadzanych poleceń,
- dodatkowa funkcja klawisza ENTER,
- anulowanie polecenia.
4. Wprowadzenie do wykonywania rysunków:
- rozpoczęcie nowego rysunku,
- otwieranie istniejÄ…cego rysunku,
- zapisywanie bieżącego rysunku.
5. Tworzenie rysunków przy użyciu narzędzi rysunkowych, (linia, okrąg, łuk).
6. Wykonywanie rysunków z wprowadzaniem współrzędnych punktu:
- Globalny Układ Współrzędnych,
- kartezjański układ współrzędnych,
- wprowadzanie bezwzględnej współrzędnej kartezjańskiej,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
- wprowadzanie względnej współrzędnej kartezjańskiej,
- wprowadzanie współrzędnej biegunowej,
7. Ustawienie rysunku i standardy:
- ustalanie jednostek miary stosowanych na rysunkach.
8. Sterowanie wyświetlanym widokiem:
- powiększanie i zmniejszanie - polecenie ZOOM,
- przesuwanie  polecenie NFRAGM,
9. Lokalizacja punktów geometrycznych:
- użycie lokalizacji punktów względem obiektów,
- stałe tryby lokalizacji,
- użycie automatycznej lokalizacji punktu względem obiektu.
Modyfikacja obiektów
1. Zastosowanie poleceń modyfikacyjnych WYMAŻ, COFAJ, PRZESUC
, KOPIUJ,
OBRÓT, SKALA, ROZCI
GNIJ, DOPASUJ, LUSTRO, ODSUC
, PRZERWIJ, UTNIJ,
WYDA
UÅ», ZAOKR
GL, FAZUJ
2. Użycie poleceń szyku prostokątnego i kołowego  polecenie SZYK
Optymalizacja rysowania
1. Ustawienie rysunku i standardy:
- ustalanie jednostek miary stosowanych na rysunkach,
- ustawianie granic rysunku  polecenie GRANICE, współczynnik skali rysunku,
- polecenie SIATKA.
2. Użycie warstw:
 sterowanie warstwami  polecenie WARSTWA.
3. Sterowanie kolorem obiektu i rodzajem linii:
 terowanie kolorem  pasek narzędziowy Przybory,
 wczytywanie różnych rodzajów linii.
4. Umieszczanie tekstu na rysunku  polecenie DTEKST.
5. Umieszczanie tekstu wielowierszowego na rysunku  edytor tekstu wielowierszowego.
6. Wymiarowanie  pasek narzędziowy Wymiar.
7. Kreskowanie  polecenie KRESKUJ.
8. Tworzenie rysunku prototypowego.
5.11.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Utwórz szablon rysunku.
" Wpisz z klawiatury polecenie Granice i ustaw format arkusza A3:
297 mm x 420 mm. W tym celu zatwierdz
współrzędne lewego dolnego rogu (0,0) oraz
prawego rozwijalnego rogu (297,420), zatwierdzajÄ…c klawiszem Enter.
" Powiększ wybrany obszar rysunku poleceniem wpisanym z klawiatury Zoom
z opcjÄ… wszystko.
" Ustal skok kursora na 5 wpisujÄ…c z klawiatury polecenie Skok.
" W podobny sposób ustal odległości między węzłami siatki wpisując
z klawiatury polecenie Siatka i akceptuj podaną wartość 10.
" Wybierz teraz z menu rozwijalnego FORMAT  polecenie Warstwa. Otworzy siÄ™ wtedy
okno dialogowe warstw.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
" Utwórz nowe warstwy o nazwach, rodzajach linii i kolorach podanych w tablicy:
Nazwa warstwy Rodzaj linii Kolor Opis
KRESKOWANIE CONTINUOUS Błękitny Kreskowanie
LINIE_CI
GA
E CONTINUOUS Zielony Linie cienkie detali
LINIE_KRESKO-WE Acad_iso02w100 Fioletowy Krawędzie niewidoczne
OSIE Acad_iso10w100 Czerwony Linie osiowe
RYSUNEK CONTINUOUS Niebieski Linie konturowe detali
WYMIARY CONTINUOUS Czerwony Wymiarowanie
" W tym celu wystarczy nacisnąć przycisk nowa tyle razy, ile ma powstać nowych warstw
i zmienić nazwę z  warstwa 1 na KRESKOWANIE,  warstwa 2 na LINIE_CI
GA
E ...
itd.
" Ustal rodzaj linii.
" Podświetl warstwę osie, kliknij na polu rodzaju linii (zaznaczone strzałką na rysunku okna
dialogowego warstw), a gdy pokażą się rodzaje linii ustal dla niej linię punktową (rodzaj
linii Acad_iso10w100) wybierając ją z wcześniej wczytanych i naciśnij przycisk OK.
" W taki sam sposób ustal rodzaj linii dla warstwy kreskowanie wybierając dla niej linię
przerywanÄ… (rodzaj linii Acad_ iso02w100).
" Pozostałe warstwy mają linie ciągłe, więc nic nie trzeba zmieniać.
" Ustal jako warstwÄ™ aktualnÄ… rysunek.
" Aby ustalić kolory poszczególnych warstw, podświetl kolejno każdą z nich
i klikając na polu koloru (mały kwadracik pod literą K zaznaczony strzałką na rysunku
okna dialogowego warstw) wywołaj paletę kolorów. Dla każdej warstwy ustal kolory
według tablicy.
" Przyciskiem OK zatwierdz
rodzaje warstw wraz z rodzajami linii i ich kolorami.
Ustalone wartości wystarczą, żeby potraktować rysunek jako szablon. W tym celu z menu
rozwijalnego PLIKI wybierz opcjÄ™  zapisz jako (na dyskietce 3.5  ) zapisujÄ…c utworzony
przez siebie rysunek jako A3.dwt oraz podaj dowolny opis szablonu, ( mój podręczny
szablon ).
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z instrukcją zawartą w ćwiczeniu,
2) stworzyć szablon rysunku.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- stanowisko komputerowe z oprogramowaniem dla każdego ucznia,
- instrukcja ćwiczenia,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Ćwiczenie 2
Narysuj przedmiot przedstawiony na rysunku wprowadzając współrzędne punktów
metodą  współrzędnych względnych .
Rys. 5.11.1. Rysunek do ćwiczenia 2
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z instrukcją zawartą w ćwiczeniu,
2) narysować przedmiot przedstawiony na rysunku wprowadzając współrzędne punktów
metodą  współrzędnych względnych .
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- instrukcja ćwiczenia,
- literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela,
- stanowisko komputerowe z oprogramowaniem dla każdego ucznia.
5.11.2. Sprawdzian postępów
Tak Nie
Uczeń potrafi:
1) określić sposób tworzenia szablonu,
2) wyjaśnić znaczenie Globalnego Układu Współrzędnych AutoCAD-a,
3) scharakteryzować zasady wprowadzania współrzędnych punktów
metodą  współrzędnych bezwzględnych ,
4) scharakteryzować zasady wprowadzania współrzędnych punktów
metodą  współrzędnych względnych .
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Wykonywanie dokumentacji
technicznej
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 4, 6, 8, 10, 12, 17, 20 sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania 5, 7, 9, 11, 13, 14, 15, 16, 18, 19 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące kryteria  uczeń otrzymuje następujące oceny
szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 8 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi:
zadanie 1 B zadanie 6 B zadanie 11 A zadanie 16 B
zadanie 2 B zadanie 7 A zadanie 12 C zadanie 17 A
zadanie 3 A zadanie 8 D zadanie 13 B zadanie 18 B
zadanie 4 B zadanie 9 A zadanie 14 A zadanie 19 C
zadanie 5 D zadanie 10 B zadanie 15 C zadanie 20 C
Plan testu
Nr Cel operacyjny
KATEGORIA CELÓW POZIOM POPRAWNA
TAKSONOMICZNYCH WYMAGAC
ODPOWIEDy

zadania (mierzone osiągnięcia ucznia)
1. Określić rodzaj arkusza rysunkowego A P B
na podstawie wymiarów
2. Rozróżnić rodzaje linii rysunkowych A P B
3. Przeliczyć wymiary w określonej B P A
podziałce
4. Określić prawidłowy rzut prostokątny B P B
punktu
5. Określić prawidłowy rzut prostokątny C PP D
figury płaskiej
6. Określić układ współrzędnych B P B
dimetrii ukośnej
7. Wskazać bryłę w dimetrii ukośnej na C PP A
podstawie rzutów prostokątnych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
8. Oznaczyć płaszczyznę przekroju B P D
9. Określić prawidłowy przekrój C PP A
przedmiotu
10. Określić prawidłowe kreskowanie B P B
przedmiotu
11. Określić prawidłowy przekrój łamany C PP A
przedmiotu
12. Zinterpretować ogólne zasady A P C
wymiarowania
13. Zwymiarować średnice wałków C PP B
14. Ocenić poprawność wymiarowania C PP A
określonego przedmiotu
15. Ocenić poprawność wymiarów C PP C
nominalnych
16. Zinterpretować zapis wymiaru C PP B
tolerowanego liczbowo
17. Zastosować oznaczenia pasowania B P A
wałka i otworu
18. Rozróżnić oznaczenia tolerancji B PP B
kształtu i położenia
19. Zinterpretować tolerancję kształtu C PP C
i położenia
20. Zastosować oznaczenia chropowatości B P C
powierzchni
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
4. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
5. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
6. Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na test.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań. Do każdego pytania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi Tylko
jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 min.
Powodzenia!
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw pytań testowych,
- karta odpowiedzi.
Zestaw pytań testowych
Zadanie 1
Rysunek przedstawia arkusz rysunkowy formatu
a) A5
b) A4
c) A3
d) A2
Zadanie 2
Do rysowania krawędzi niewidocznych przedmiotu należy użyć linii
a) ciągłej grubej.
b) kreskowej cienkiej.
c) falistej cienkiej.
d) przerywanej cienkiej.
Zadanie 3
Jeżeli trójkąt przedstawiony na rysunku
narysujesz w podziałce 5:1, to jego wymiary
będą wynosić
a) a = 150 mm, b = 250 mm.
b) a = 200 mm, b = 300 mm.
c) a = 250 mm, b = 350 mm.
d) a = 350 mm, b = 450 mm.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
Zadanie 4
Wskaż prawidłowy rzut prostokątny punktu A.
B
A
A' A''' A' A'''
A'' A''
D
C
A'''
A' A'''
A'
A''
A''
Zadanie 5
Wskaż prawidłowy rzut prostokątny figury płaskiej.
B
A
A''' A'''
A' A'
B'''
B'''
B' C' C''' B' C'
C'''
A''
A''
C''
B''
B''
C''
D
C
A'''
A'''
A' A'
B''' C''' C'''
B' C' B' C'
B'''
B'' C''
A''
C''
B''
A''
Zadanie 6
Wskaż prawidłowy układ osi współrzędnych stosowany w dimetrii ukośnej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
Zadanie 7
Wskaż bryłę narysowaną w dimetrii ukośnej na podstawie rzutów prostokątnych tej bryły.
Zadanie 8
Wskaż prawidłowo zaznaczoną płaszczyznę przekroju A  A.
Zadanie 9
Wskaż prawidłowy rzut przekroju.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Zadanie 10
Wskaż prawidłowo zakreskowany przekrój przedmiotu.
Zadanie 11
Wskaż prawidłowy rzut przekroju złożonego dokonany płaszczyzną łamaną.
AD
B C
Zadanie 12
Ogólne zasady wymiarowania określają, że linie wymiarowe
a) mogą się przecinać z pomocniczymi liniami wymiarowymi.
b) mogą się ze sobą przecinać.
c) nie mogą się ze sobą przecinać.
d) nie mogą się przecinać z osiami symetrii.
Zadanie 13
Wskaż prawidłowo zwymiarowaną średnicę tulejki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
Zadanie 14
Ile błędów wymiarowych zawiera rysunek przedmiotu?
a) Bez błędu.
b) Jeden błąd.
c) Dwa błędy.
d) Trzy błędy.
Zadanie 15
Wymiar nominalny to wymiar, względem którego określa się
a) wymiar graniczny.
b) pole tolerancji.
c) odchyłki.
d) wymiar tolerowany.
Zadanie 16
Na rysunku przedmiotu przedstawiono wymiar tolerowany liczbowo, liczba +0,02 oznacza
a) dolną odchyłkę.
b) górną odchyłkę.
c) tolerancjÄ™.
d) górny wymiar graniczny.
Zadanie 17
Pasowanie H7/h6 jest pasowaniem
a) luz
nym.
b) mieszanym.
c) ciasnym.
d) wciskowym.
Zadanie 18
Przedstawiony na rysunku znak oznacza tolerancjÄ™
a) prostoliniowości.
b) zarysu przekroju wzdłużnego.
c) równoległości.
d) symetrii.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
Zadanie 19
Tolerancja położenia dotyczy
a) nachylenia.
b) pozycji.
c) przecinania siÄ™ osi.
d) współosiowości.
Zadanie 20
Wskaż prawidłowe oznaczenie chropowatości z parametrem Ra.
D
C
A B
szlifować
Rz 3,2 Ra 2,5
50
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko ...............................................................................
Wykonywanie dokumentacji technicznej
Zakreśl poprawną odpowiedz

Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
7. LITERATURA
1. Autodesk: PodrÄ™cznik użytkownika 2005. Copyright © 2004 Autodesk, Inc
2. Babiuch M.: AutoCAD 2000PL. Ćwiczenia praktyczne. Helion, Gliwice 2000
3. Buksiński T., Szpecht A.: Rysunek techniczny. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,
Warszawa 1998
4. Dobrzański T.: Rysunek techniczny maszynowy. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne,
Warszawa 2001
5. Lewandowski T.: Rysunek techniczny dla mechaników. Wydawnictwa Szkolne
i Pedagogiczne, Warszawa 1997
6. Waszkiewicz E. i S.: Rysunek zawodowy dla ZSZ. WSiP, Warszawa 1994
Wykaz norm z zakresu rysunku technicznego:
Nazwa Numer normy
Formaty arkuszy PN-80/N-01612
Podziałki PN-EN ISO 5455:1998
Zasady ogólne-wymagania podstawowe dotyczące linii PN-EN ISO 128-20:2002
rysunkowych
Tabliczki tytułowe PN-EN ISO 7200:2000 (U)
Rzutowanie prostokÄ…tne PN-EN ISO 5456-2:2002
Rzutowanie aksonometryczne PN-EN ISO 5456-3:2002
Odwzorowanie zewnętrznych i wewnętrznych zarysów PN-91/N-01604
przedmiotów oraz częściowo PN-89/N-01605
i PN-EN ISO 10209-2:2001
Wymiarowanie. Zasady ogólne częściowo PN-82/N-01614
i PN-ISO 129:1996
Sposoby wymiarowania PN-82/N-01143
Tolerowanie wymiarów na rysunkach PN-88/M-01142
Tolerowanie kształtu i położenia PN-87/M-01145
Tolerancje kształtu i położenia PN-78/M-02137
Wartości parametrów Ra i Rz PN-87/M-04251
Oznaczanie obróbki cieplnej PN-89/M-01147
Oznaczanie powłok PN-89/M-01154
Układ tolerancji i pasowań ISO. Podstawy tolerancji, PN-EN 20286-1:1996
odchyłek i pasowań
Układ tolerancji i pasowań ISO. Tablice klas tolerancji PN-EN 20286-2:1996
normalnych oraz odchyłek granicznych otworów i wałków
Wybór pól tolerancji ogólnego przeznaczenia PN-ISO 1829:1996
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36