TEST I
1.jezeli w mieszaninie występują składniki niepolarne i średnio polarne to najkorzystniejsza technika chromatograficzna dla
ich rozdzielenia będzie
technika odwróconych faz
w technice tej stosuje się
niepolarne
fazy stacjonarne oraz
polarne
fazy
ruchome, jeżeli mieszanina tych związków nie rozdzieli się ta metoda z powodu słabej retencji to rozdział można poprawić przez
zmniejszenie siły elucyjnej fazy ruchomej
Modyfikowane chemicznie fazy stacjonarne uzyskuje się
przez
dołączenie
ligandów
R
.
Grupami aktywnymi w takich fazach są
-CN, -OH, -NH
2
, C18,C14 ,C8
.
2. czas retencji to czas przebywania składnika w
kolumnie.
Czas retencji zależy od współczynnika retencji zgodnie z zależnością
t
R
= t
m
( 1+k)
.Ponieważ wsp. retencji
maleje
wraz z temp, to obniżenie temp powoduje
wzrost
współczynnika i czasu retencji.
Czas retencji zależy także od parametrów kolumny takich jak
długość kolumny
oraz od
liczby półek
. Objętość retencji nie zależy
od
prędkości przepływu fazy ruchomej
.
3.w technice chromatografii gradientowej jako fazę ruchomą stosuje się
rozpuszczalnik
o
ciągłej zmianie elucyjnej
odpowiednikiem tej techniki w chromatografii gazowej jest chromatografia z
programowaną zmianą temperatury
. Technika ta
jest stosowana gdy składniki mieszaniny
różnią się zacznie temperaturą wrzenia
lub
gdy na chromatografie występują rozmyte
piki.
4.rozdział związków nisko wrzących o zbyt krótkich czasach retencji można poprawić przez
obniżenie
temperatury , natomiast
związki wysokowrzące o zbyt długich czasach retencji łatwiej rozdzieli w
wyższej
temperaturze. Na retencje składników wpływa
także
długość kolumny, prędkość przepływu fazy ruchomej, współczynnik retencji
.
5.stosunek stężeń składnika w fazie stacjonarnej i ruchomej to
stała podziału K
natomiast stosunek czasu przebywania
składnika w fazie stacjonarnej i ruchomej to
współczynnik retencji
. Współczynnik retencji jest to iloraz
zredukowanego
czasu
retencji i czasu martwego.
Im większa wartość wsp retencji tym substancja
dłużej
przebywa w kolumnie chromatograficznej.
Współczynnik retencji można obliczyć na podstawie zależności
k=tr-tm/tm lub k=KVs/Vm
.
6. mała sprawność kolumny wyraża się przez
nieostry , rozmyty pik.
W teorii półek miarą sprawności kolumny jest
wysokość
równoważna półce teoretycznej i liczba półek
. Według teorii kinetycznej główne czynniki decydujące o sprawności kolumny to
a.
dyfuzja wirowa, b. opory przenoszenia masy
. Rodzaj gazu nośnego
nie ma wpływu
na sprawność kolumny.
7 elektrody z membrana stała w zależności od rodzaju membrany można sklasyfikować na
szklane
oraz
krystaliczne
. Elektrody
takie stosuje się w pomiarach pH. Materiałem elektrod krystalicznych jest
monokryształ
lub
polikryształ.
Generowanie
potencjału takiej elektrody polega na
reakcji wymiany jonów na granicy membrana- roztwór
.
8.jezeli wartość wsp selektywności wynosi 0,1 to oznacza ze
10 krotnie większe
stężenie jonu przeszkadzającego w stosunku to
stężenia jonu głównego wytwarza taki sam potencjał. Czułość elektrod membranowych dla jonów jednowartościowych wynosi
około
59mV
i jest
większa
niż dla jonów dwuwartościowych . czułość elektrody zależy od
nachylenia krzywej SEM=f(lg A)
9.polarogram w technice DCP ma postać
fali
rejestrowanej jako funkcja
I=f(E)
. Podstawowym parametrem ilościowym w tej
technice jest
wysokość fali
. W technice LSV woltamperogram jest rejestrowany w postaci
piku
a parametrem mierzonym w
analizie ilościowej jest
prąd piku I
p
. Czynnikiem ograniczającym czułość pomiarów polarograficznych jest
prąd pojemnościowy
który można wyeliminować przez
odpowiedni wybór elektrody wskaźnikowej o stałej
powierzchni
lub
zastosowanie technik
zmiennoprądowych
natomiast w technice LSV prąd pojemnościowy eliminuje się przez nie stosowanie tej techniki przy niskich
granicach oznaczalności?
nie sa stosowane metody redukcji prądu pojemnościowego (nie ma tego nigdzie napisanego,
jakbyście znalazły to dajcie znać)
. Ponieważ szybkość zmian potencjału w tej technice jest duża to nie stosuje się jej w analizie
ilościowej.
10. potencjał półfali zależy od
rodzaju elektrolitu
oraz obecności odczynników kompleksujących, pH
. Natomiast nie zależy
od
stężenia
,jest to parametr w analizie
jakościowej.
TEST II
2. czas retencji to czas przebywania składnika w
kolumnie (w fazie stacjonarnej i ruchomej)
, czas retencji można skrócić przez
zwiększenie prędkości przepływu fazy ruchomej
oraz
zmniejszenie długości kolumny
. wzrost temp powoduje
zmniejszenie
czasu retencji. Objętość retencji nie zależy od
liniowej prędkości przepływu fazy ruchomej
zalezy od
czasu retencji składnika
tr
i
temperatury (ewentualnie objętościowej prędkości wypływu fazy ruchomej (F) z kolumny. (tak było w Szczepaniaku
dokładniej ;) )
3 w technice chromatografii izokratycznej jako fazę ruchomą stosuje się
pojedynczy rozpuszczalnik
lub
mieszaninę
rozpuszczalników
o
stałej sile elucyjnej
. odpowiednikiem tej techniki w chromatografi gazowej jest
chromatografia
izotermiczna.
Technika ta stosowana jest gdy składniki mieszaniny
nie różnią się zbyt temp wrzenia
lub
piki nie sa rozmyte. .
4.rodział związków wysokowrzących o zbyt długich czasach retencji można poprawić przez
zwiększenie
temperatury, natomiast
zw niskowrzące o zbyt krótkich czasach retencji łatwiej rozdzieli w
niższej
temp. Na retencje składników wpływa także
rodzaj
fazy stacjonarnej , rozdzielczość
.
6. w teorii kinetycznej miarą sprawności kolumny jest
stopień poszerzenia pików
. Podstawowe czynniki decydujące o
sprawności kolumny (wg teorii kinetycznej ) to
a. dufuzja w fazie ruchomej i stacjonarnej b. opór przenoszenia masy
.rodzaj
gazu nośnego
nie ma wpływu
na sprawność kolumny. Zła sprawność kolumny wyraża się poprzez
brak liniowości izotermy
podziału K ≠const
7. elektrody z ciekła membrana stosuje się w analizie
potencjometrycznej
, aktywnym składnikiem takich elektrod jest tzw
jonofor
, którym może być
obojętny elektrycznie związek chemiczny
lub wymieniacz jonowy (sole dwusterów kwasu
fosforowego). w celu zwiększenia selektywności takich elektrod stosuje się związki makrocykliczne np. polimery (etery
koronowe) jako aktywny składnik membrany. Generowanie potencjału takiej elektrody polega na
reakcji wymiany jonów na
granicach faz membrana- roztwór.
8.jezeli wartość wsp selektywności wynosi 0,001 to oznacza to ze
1000 krotnie większe
stężenie jonu przeszkadzającego
w stosunku do stężenia jonu głównego wytwarza taki sam potencja. Czułość elektrod membranowych dla jonów
dwuwartościowych wynosi około
59mV/2( 29.5 mV)
I jest
mniejsza
niż dla jonów jednowartościowych . czułość elektrod zależy
od
∆E, ∆pA
9.woltaaperogram katodowy związany jest
zwiększeniem ilości
jonów depolaryzatora, efektem tego procesu jest wzrost
natężenia prądu
, pomiar
prądu piku Ip
jest podstawa analizy ilościowej, czynnikiem zakłócającym pomiar i ograniczającym limit
detekcji w polarografii stałoprądowej i woltamperometrii LSV jest
prąd pojemnościowy
w celu jego ograniczenia stosuje
się
odpowiedni wybór elektrody wskaźnikowej o stałej powierzchni lub zastosowanie technik zmiennoprądowych.
10. w zależności od charakterystyki napięciowej i sposobu pomiaru prądu wyróżnić można następujące techniki wolt
amperometryczne
LSV, CV
,w pomiarach tych parametrem jakościowym depolaryzatora jest
potencjał piku Ep
. lub
potencjał
półfali
parametry te
zależą
od
pH
oraz od
rodzaju elektrolitu
.
TEST III
1) W chromatografii z odwróconymi fazami RP HPLC faza stacjonarna jest
mniej polarna
, natomiast faza ruchoma jest
bardziej
polarna
. Składniki o charakterze niepolarnym rozdziela się na
niepolarnej
fazie stacjonarnej. Retencje składników na tej fazie
można zwiększyć wybierając
niepolarną
fazę ruchomą. W chromatografii adsorpcyjnej najbardziej rozpowszechniana fazą jest
żel krzemionkowy
. Silikażel Aktywnymi grupami na tej fazie są grupy
silanowe
.
2) Martwy czas retencji to czas przebywania składnika w
fazie ruchomej
, natomiast zredukowany czas retencji to czas
przebywania składnika w
fazie stacjonarnej
. Ze wzrostem długości kolumny czas retencji
rośnie
. Czas retencji można zwiększyć
przez
obniżenie
temperatury. Rodzaj gazu nośnego
nie wpływa
na czas retencji.
3) Jeśli w mieszaninie występują składniki niepolarne i polarne to najkorzystniejsza techniką chromatograficzna dla ich
rozdzielenia będzie
chromatografia gradientowa
. W tej technice jako fazę ruchomą stosuje się
rozpuszczalniki o zmiennej sile
elucyjnej
i. Odpowiednikiem tej techniki w chromatografii gazowej jest chromatografia
z programowaniem temperatury
.
4) Do rozdziału związków lotnych najlepiej zastosować technikę chromatografii
gazowej
z Al2O3
jako fazę stacjonarną. Rozdział
tych związków można poprawić przez
obniżenie
temperatury kolumny, co powoduje
wzrost
czasów retencji.
5) Miara rozdzielania dwóch sąsiednich pików na chromatografie jest
selektywność (współczynnik rozdzielania alfa)
. Jest to iloraz
różnicy czasów retencji dla kolejno rozdzielanych składników
. Jeśli jego wartość jest równa 1, to oznacza, że
K2=K1 i brak jest
rozdzielenia
. W takiej sytuacji należy zmienić
ilość półek teoretycznych, które spowoduje zwiększenie sprawności kolumny.
6) Sprawność kolumny decyduje, czy pik chromatograficzny jest
ostry czy tez rozmyty
. Wg teorii półek sprawność określa się
jako
N=L/H
i zależy ona od
długości kolumny
oraz
wysokości półki teoretycznej
. Liczbę półek można wyznaczyć na podstawie
chromatografu z zależności
N=a(tr/w)
2
.Teoria pólek nie obejmuje wpływu takich czynników na sprawność kolumny jak
temperatura, predkosć przeplywu , rodzaj fazy stacjonarnej.
7) Materiałem membrany elektrod jonoselektywnych jest najczęściej
szkło
. W zalezności od rodzaju aktywnego składnika
membrany czynnikiem potencjo twórczym elektrod membranowych może być a)
reakcja wymiany jonów na granicy faz
membrany
, b)
reakcja tworzenia trudno rozpuszczalnych związków
, c)
aktywność oznaczanego jonu oraz inne jony o
ładunku tego samego rodzaju
. W elektrodach bezpośredniego kontaktu nie stosuje się
roztworu wewnętrznego
co upraszcza
konstrukcje takich elektrod.
8) Jeśli współczynnik selektywności elektrody wynosi 0,0001 to oznacza, że
1000-krotne mniejsze
stężenie jonu głównego niż
przeszkadzającego w roztworze wystarczy do wytworzenia takiego samego potencjału. Czułość elektrod membranowych
dla jonów dwuwartościowych jest
większa
niż dla jonów trójwartościowych i wynosi
ok. 59mV
. Czułośc wyznacza się jako
nachylenie charakterystyki elektrody w postaci funkcji
SEM=f([A]) lub SEM=f(a
A
).
9) Woltamperogram to zależność
natężenia prądu dyfuzyjnego
od
przyłożonego
potencjału
.O wartości mierzonego prądu
decyduje etap najwolniejszy, czyli
graniczny prąd dyfuzyjny,
zalezny od stężenia substancji elektroaktywnej oraz od
temperatury, lepkości parametrów KER
a nie zalezy od
potencjału
.
10) Elektrodami pracującymi w pomiarach wolt amperometrycznych są elektrody rtęciowe np.
KER – kapiąca elektroda
rtęciowa
oraz stałe takie jak:
chlorosrebrowa, kalomelowa i siarczanowa
. Zakres polaryzacji elektrod rtęciowych w obszarze ujemnych
wartości potencjałów ogranicza
rozkład elektrolitu (wydzielanie wodoru
), natomiast w zakresie potencjałów dodatnich
anodowe utlenianie rtęci
. Do badania anodowych woltamperogramów stosuje się elektrody
platynowe, srebrowe, węglowe
.
UZUPEŁNIANKI Z TAMTEGO ROKU:
Zestaw A:
1) W chromatografii z odwróconymi fazami faza stacjonarna jest
mniej polarna
, natomiast faza ruchoma jest
bardziej polarna
.
Składniki o charakterze niepolarnym rozdziela się na
niepolarnej
fazie stacjonarnej. Retencję składników na tej fazie można
zwiększyć
wybierając polarną fazę ruchomą.
2) W chromatografii gazowej obj. retencji składnika zależy od
czasu retencji i temperatury
, nie zależy od
liniowej
prędkości
przepływu fazy ruchomej
.
3) W rozdziale związków łatwolotnych korzystniejszą techniką jest chrom.
gazowa
natomiast związki wysokowrzące łatwiej
rozdzielić metodą
chromatografii cieczowej
.
4) Jeśli w mieszaninie występują składniki nieznacznie różniące się temp. wrzenia to najkorzystniejszą techniką
chromatograficzną ich rozdzielenia będzie
chromatografia gazowa izotermiczna
zaś jej odpowiednikiem w chromatografii
cieczowej jest
elucja izokratyczna
.
5) Dla poprawienia rozdzielczości składników o słabej retencji należy użyć rozpuszczalnika o
mniejszej
sile elucji.
6) Liczba półek teoretycznych określa
sprawność kolumny
i zależy od
prędkości przepływu, wymiarów kolumny, rodzaju
wypełnienia i fazy ruchomej.
7) Najkorzystniejszą techniką cukrów prostych będzie chromatografia
jonowymienna
z faza stacjonarną
z żywic syntetycznych z
grupami funkcyjnymi jonowymiennymi.
8) Mocne kationity charakteryzują się
niską
wartością pH w rozp. Fazie ruchomej przykładem takich kationitów są :
SO
−
2
3
,PO
−
2
3
.
9) Postawą rozdziału w chrom. jonowymiennej jest proces
wymiany jonowej
, który zależy
od niekowalencyjnych oddziaływań
elektrostatycznych pomiędzy jonami analitu a centrami wymiany jonowej w jonicie
.
10) Podstawa analizy ilościowej w woltamperometrii jest pomiar
natężenia prądu dyfuzyjnego
, który na polarografie odpowiada
wysokości fali
.
11) Potencjał półfali depolaryzatora zależy od
rodzaju elektrolitu i pH
, natomiast nie zależy od
stężenia
.
12) Techniki zmiennoprądowe w pomiarach woltamperometrycznych umożliwia zmniejszenie prądu
pojemnościowego
i tym
samym zwiększenie
czułości, obniżenie granicy oznaczalności
.
13) Podstawą analizy ilościowej w potencjometrii jest liniowa zależność funkcji
SEM= f[A],
której nachylenie określa
czułość
elektrody jonoselektywnej
.
14) Maksymalna czułość w pomiarach potencjometrycznych można uzyskać dla
elektrody jonoselektywnej
przy czym zależy ona
od ładunku jonu
.
Zestaw B
1) W chromatografii podziałowej fazą stacjonarna może być
ciecz związana z nośnikiem
natomiast fazą ruchomą
ciecz lub gaz
.
2) W technice chromatografii izokratycznej fazę ruchomą stanowi
heksan
lub
dioksan
.
3) W chromatografii gazowej czas retencji składnika można zwiększyć przez
zmniejszenie
temperatury kolumny lub
zmniejszając prędkość
przepływu fazy ruchomej.
4) W rozdziale związków wysoko wrzących korzystniejszą techniką jest chromatografia
cieczowa
, natomiast
związki nisko wrzące łatwiej rozdzielić metoda chromatografii
gazowej
.
5) Jeśli w mieszaninie występują składniki niepolarne i średnio polarne to najkorzystniejsza technika chromatograficzną dla
ich rozdzielenia będzie
chromatografia z odwróconymi fazami
natomiast związki polarne łatwiej można oznaczyć metodą
chromatografii prostej
.
6) W chromatografii z odwróconymi fazami rozpuszczalnik
mniej
polarny ma większą moc elucyjna.
7) Dla poprawienia rozdzielczości składników o
małej
retencji należy użyć rozpuszczalnika o mniejszej sile elucyjnej.
8) Wysokość równoważna półce teoretycznej określa
sprawność kolumny
i zależy od parametrów
geometrycznych kolumny,
dyfuzji wirowej związanej z wypełnieniem kolumny, dyfuzji podłużnej (ruch czasteczek w fazie ruchomej),oporu przenoszenia
masy .
9) Najkorzystniejszą techniką analizy aminokwasów będzie chromatografia
jonowymienna
z fazą stacjonarną
w postaci żywicy
jonowymiennej
. .
10) Związane grupy jonowymienne kationitów mają charakter kwasowy, natomiast przeciwjonami mogą być
elementy fazy
ruchomej np.
H
+
K
+
, Na
+
.
11) Mocne anionity charakteryzują się
wysoką
wartością pH w rozpuszczalniku (fazie ruchomej), przykładami takich anionitów
są
N
+
(CH---
3
)
3
, N
+
(CH---
3
)
2
, C
2
H
4
OH
.
12) Ilościową miara powinowactwa analitu do żywicy jonowymiennej jest
współczynnik selektywności
, który zależy od
rodzaju
fazy stacjonarnej
.
13) Polarogram katodowy związany jest z
redukcją
jonów depolaryzatora. Efektem tego procesu jest
wzrost
natężenia prądu
przez fazę ruchomą
.
14) Elektrody platynowe umożliwiają badanie anodowych fal polarograficznych w obszarze potencjałów
wyższych
, natomiast
elektrody rtęciowe w obszarze potencjałów
niższych
.
15) W polarografii stałoprądowej prąd
pojemnościowy
jest addytywna wielkością do prądu dyfuzyjnego, dlatego w celu jego
ograniczenia stosuje się
technikę próbkowania lub zmiennoprądową
.
16) Wysoka wartość współczynnika selektywności oznacza, że elektroda membranowa jest
mało selektywna
a tym samym
gorsza
w oznaczeniach ilościowych.
17) Czułość elektrody jonoselektywnej to zmiana
SEM
towarzysząca zmianie
10-krotnej aktywności jonu
lub nachylenie krzywej
kalibracyjnej
SEM=f([A]) lub SEM=f(a
A
).
18) Dla kationów jednowartościowych czułość pomiarów ilościowych jest
największa i
równa S=59,16mV
.
UZUPEŁNIANKI ZE STARYCH TESTÓW:
Zestaw C:
1) Im dłużej dany składnik przebywa w kolumnie tym
szersze
będzie jego pasmo na chromatografie.
2) Podczas przemieszczania się składników mieszaniny w kolumnie zachodzi
dyfuzja
w fazie ruchomej i stacjonarnej, która
powoduje, że pasma składników ulegają
rozmyciu
.
3) W chromatografii prostej decydują
polarne
oddziaływania międzycząsteczkowe.
4) W chromatografii z odwróconymi fazami decydują
hydrofobowe
oddziaływania miedzycząsteczkowe.
5) Składniki zawierające
polarne
grupy funkcyjne sa silniej zatrzymywane przez polarna fazę stacjonarną.
6) Związki o charakterze
niepolarnym
łatwiej rozdzielić na niepolarnej fazie stacjonarnej.
7) Składniki
o tych samych
wartościach współczynnika podziału w danym układzie chromatograficznym mają
takie same
czasy elucji i nie zostaną rozdzielone.
8) Stała podziału K jest wielkością charakteryzującą dany składnik i zależna od
rodzaju fazy stacjonarnej i ruchomej.
9) Celem programowania temperatury w analizie chromatograficznej jest
poprawa rozdziału składników
.
10) Gazami nośnymi w chromatografii gazowej mogą być
: azot, hel, argon, wodór
.
11) W zależności od rodzaju fazy ruchomej techniki chromatograficzne dzielą się na chromatografie
cieczową,
chromatografie gazową oraz chromatografie fluidalną.
Fazą stacjonarna może być
a) adsorbent, b) żywica
jonowymienna, c) żel, d) ciecz związana siłami adhezji do nośnika.
12) Techniką chromatograficzną z odwróconymi fazami łatwiej zrealizować rozdział składników
średnio polarnych
. Jeśli
rozdzielane tą metoda składniki mają małą retencję, to ich rozdział można poprawić stosując rozpuszczalnik o
mniejszej
sile elucyjnej, czyli rozpuszczalnik o
większej
polarności.
Zestaw D:
1.
Dla chromatografii charakterystyczne jest wielokrotne powtarzanie się
procesu podziału
składników w ukł chrom
2.
Metody potencjometryczne wykorzystują pomiar
siły elektromotorycznej
odpowiedniego ogniwa SEM którego jednym
półogniwem jest
elektroda wskaźnikowa
a drugim
elektroda porównawcza
.
3.
Substancje można oznaczyć potencjometrycznie tylko wtedy gdy istnieje odpowiednio czuła na nia elektroda
wskaźnikowa.
4.
Ogniwo galwaniczne to układ dwóch
półogniw
w r-rze elektrolitu
5.
Program temp w analizie chromatograficznej pozwala dobrać odpowiednio
niską temp
początkową wydłużając czas
retencji składników
niskowrzących
oraz odpowiednio
wysoką
temp końcową skracającą czasy retencji składników
wysokowrzących
.
6.
Elektrolit podstawowy umożliwia wyeliminowanie
prądu migracyjnego
.
7.
Objętość retencji danego składnika zależy od
objętości kolumny
nie zależy natomiast od
liniowej prędkości przepływu
fazy ruchomej
8.
Jeśli w mieszaninie występują składniki nieznacznie
różniące się temperaturą
to najkorzystniejszą techniką
chromatografii gazowej dla ich rozdzielenia będzie
chromatografia izotermiczna
zaś jej odpowiednikiem w
chromatografii cieczowej jest
chromatografia izokratyczna
9.
Najbardziej powszechnym detektorem w chromatografii gazowej jest
detektor płomieniowo- jonizacyjny
10. Najkorzystniejszym detektorem do analizy mieszaniny
węglowodorów
jest detektor płomieniowo- jonizacyjny
11. Objętość retencji danego składnika zależy
od temperatury
nie zależy natomiast od
liniowej prędkości przepływu fazy
ruchomej.
12. Ze względu na kierunek zmian natężenia prądu dyfuzyjnego falę katodową nazywa się fala
dodatnią
zaś falę anodową
ujemną
.
13. Depolaryzator w nieodwracalnych procesach elektrodowych ma potencjał półfali utleniania
bardziej dodatni
w
stosunku do potencjału półfali procesów odwracalnych.
14. ODPOWIEDZI TAK:
1. W metodzie normalizacji wewnętrznej wyznacza się udział procentowy wszystkich składników (T)
2. W przypadku wysoko sprawnej chromatografii cieczowej kolumny można napełnić techniką mokrą i suchą , lepsze efekty przy
małych ziarnach daje technika sucha (T)
3. Chromatografia jest metodą rozdziału mieszanin w której rozdzielone składniki ulegają podziałowi pomiędzy dwie fazy z
których jedna jest fazą nieruchomą a druga ruchomą ukł chrom (T)
4. Detektor płomieniowo-jonizacyjny reaguje sygnałem na obecność związki org. Wykorzystuje zmianę przewodnictwa
elektrycznej atmosfery promienia w momencie pojawienia się w płomieniu związki org. Tworzącego w procesie spalania
karbojony (T)
5. O możliwościach analitycznych potencjometrii decydują elektrody wskaźnikowe i odniesienia (T)
6. Woltamperometria obejmuje wiele metod elektroanalitycznych opartych na zjawiskach zachodzących w układzie elektrod z
którymi jedna ulega polaryzacji (T)
7. W polarografii elektrodą pracującą jest elektroda ciekłą Hg z powierzcchnią odnawiającą się w sposób ciągły lub okresowy (T)
8. Graniczna oznaczalność elekt jonoselektywnej zależy od membrany i obecności jonów zakłócających (T)
9. Graniczna oznaczalność elekt jonoselektywnej to najmniejsze stężenie jony jakie można oznaczyć w danym układzie (T)
10. Najbardziej powszechnym detektorem w chrom gazowej jest detektor płomieniowo-jonizacyjny(T)
11. W polarografii stałoprądowej prąd szczątkowy jest addytywną wielkością do prądu dyfuzyjnego (T)
12. Elektrolit podstawowy umożliwia wyeliminowanie prądu migracyjnego
13. Potencjał elektrody wskaźnikowe zależy od stężenia jonów analitu w elektrolicie zaś potencjał elektrody porównawczej ma
wartość stałą. (T)
14. Chromatografię dzielimy ze względu na technikę wymywania na chrom izokratyczną i gradientową(T)
15. Składniki w danym ukł chrom posiadające te same wartości współczynnika podziału nie zostaną podzielone jeśli będą miały
takie same czasy elucji (T)
16. Martwy czas elucji to czas przebywania składników w kolumnie f stacjonarna (T)?
17. Chromatograf to graficzne przedstawienie zelezności sygnału z detektora od czasu lub objętości fazy ruchomej (T)
18. Sprawność kinetyczna kolumny określa stopień poszerzenia pików(T)
19. Szereg eluotropowy to uszeregowanie rozp według ich mocy elucyjnej(T)
20. Elucja gradientowa polega na ciągłej zmianie mocy elucyjnej Roz podczas podziału Chromat (T)
21. Wzrost objętości fazy stacjonarnej spowoduje wzrost czasu retencji (T)
22. Półka teoretyczna to objętość kolumny w której zostaje osiągnięty stan równowagi pomiędzy f stacjonarną a f ruchomą(T)
23. Analiza ilościowa w chrom gazowej oparta jest na zalezności sygnału z detektora a stężeniem substancji w analizowanej
próbce(T)
24. Współczynnik korekcyjny to liczba przez którą należy pomnożyć pow piku aby otrzymać skorygowana wartość wprost
proporcjonalną do masy substancji (T)
25. W elucji gradientowej proces chromatografowania zaczyna się eluentem o małej mocy elucyjnej a następnie dodając
rozpuszczalnika o większej mocy elucyjnej zwiększa się moc elucyjna mieszaniny(T)
26. Krzywa polarymetryczna to zależność natężenia pradu od przyłożonego napięcia(T)
27. Polarografia stałoprądowa polega na badaniu zmian natężenia pradu płynącego przez r-r do liniowo rosnącego potencjału(T)
28. Strefa depolaryzacji KER odpowiada prądowi dyfuzyjnemu którego obrazem na wykresie jest stroma cześć krzywej (T)
29. Prąd migracyjny powstaje w skutek migracji jonów depolaryzatora w polu elektrycznym (T)
30. Jednym z parametrów charakteryzujących KER jest wydajność kapilary czyli masa rtęci wypływająca z kapilary w ciągu
sekundy.(T)
31. Selektywność układu chromatograficznego to iloraz zredukowanych czasów retencji dwóch kolejno eluowanych z kolumny
chromatograficznej. (TAK).
32. W chromatografii gazowej jedynie rodzaj fazy stacjonarnej wpływa na skuteczność rozdziału. (TAK)
33. Jeśli w mieszaninie występują składniki znacznie różniące się temp. wrzenia to najkorzystniejsza technika chrom. dla ich
rozdzielania będzie z programowaniem temp. (T)
34. Jeśli w mieszaninie występują składniki znacznie różniące się polarnością to najkorzystniejsza technika dla ich rozdziału
będzie elucja gradientowa. (TAK)
35. W chromatografii z odwróconymi fazami rozpuszczalnik mniej polarny ma większa moc elucyjną (TAK)
36. Najbardziej powszechnym detektorem w chrom. gazowej jest detektor płomieniowo – jonizacyjny (TAK)
37. W chromatografii gazowej rodzaj gazu nośnego nie ma wpływu na czas retencji skł. mieszaniny (TAK)
38. Technika próbkowania umożliwia zmniejszenie prądu pojemnościowego (TAK)
39. Zmiana temp. kolumny chrom. cieczowej nie wpływa na sprawność termodynamiczną kolumny (TAK)
40. Szersze pasmo na chromatogramie to składnik dłużej przebywający w kolumnie niż ten, który przebywa w niej krócej. (T)
41. Metody potencjometryczne wykorzystują pomiar siły elektromotorycznej odpowiedniego ogniwa SEM. (T)
42. Elucja gradientowa polega na zastosowaniu dwuskładnikowych raz ruchomych(T)
ODPOWIEDZI NIE:
1. Fazą stałą może być ciało stałe ciecz na nośniku ciecz w stanie nadkrytycznym lub żel fazą ruchomą gaz cieczi gaz (N)
2. Elektrody I rodzaju pokryte trudno rozpuszczalną solą tego metalu oraz warstwą soli zawierającej ten sam anion (N)
3. W chrom adsorpcyjnej moc elucyjna nie zależy od oddziaływań tego rozpuszczalnika z adsorbentem (N)
4. Martwa objętość retencji zależy od objętości kolumny a nie zależy od rozmiarów wypełnienia (N)
5. O potencjale elektrody jonoselektywnej decyduje reakcja wymiany elektronów (N)
6. Granica oznaczalności elektrody jonoselektywnej to największe stężenie jonu który można oznaczyć w danym układzie(N)
7. Składniki mieszaniny w skutek oddziaływań międzycząsteczkowych są zatrzymywane na f stacjonarnej i transportowane z
różną prędkością nie zależną od współczynnika podziału składników w fazie stacjonarnej i ruchomej (N)
8. Wydłużenie czasu retencji jet tym mniejsze im im dłuższa jest droga Lucji (N)
9. Prędkość migracji oraz czas elucji składnika nie zależy od WSP podziału oraz od objętości f stacjonarnej w kolumnie(N)
10. Polarografia to metoda w której stosowana elektroda pomiarowa jest elektrodą cieklą Hg z pow nie odnawiającą się w
sposób ciągły (N)
11. Eletrolitr podstawowy to elektrolit obojętny którego kationy i aniony ulegają zmianom elektrolitycznym w badanym
przedziale potencjałów(n)?
12. Potencjał półfali jest wielkością charakterystyczna konieczna do analizy ilościowej(N)
13. Wartość potencjału półfali jest niezależna od rodzaju depolaryzatora(n)
14. Optymalny rozdział składników zależy od parametrów termadynamicznych nie zależy od parametrów kinetycznych (N)
15. W chromatografii z odwróconą fazą długie czasy retencji można skrócić poprzez zastosowanie rozp o większej mocy elucyjnej
(N)?
16. W chrom z odwrotna fazą czas retencji można wydłużyć stosując rozp o mniejszej elucji czyli mniej polarny lub zawierający
więcej wody (N)
17. Zredukowany czas retencji to różnica pomiędzy zerowym czasem retencji a całkowitym czasem retencji (N)
18. Gdy chcemy wydłużyć czas retencji to należy zwiększyć objętośc fazy stacjonarnej i zwiększyć szybkość przepływu f
ruchomej(N)
19. W chrom gazowej wielkości retencji nie mogą stanowić podstawy identyfikacji zw gdyż w takich samych warunkach
analizowana substancja nie zawsze ma taką sama retencje (n)
20. W chrom izokratycznej skład eluentu zmienia się podczas chroma próbki (N)
21. . Technika TAST umożliwia zwiększenie rozdzielczości oznaczeń woltamperometrycznych.(NIE)
22. W Chromatografii gazowej czas retencji skł. można zwiększyć zwiększając/ (zmniejszając [TAK]) temp. kolumny. (NIE)
23. Martwa objętość retencji nie zależy od objętości cewki detektora. (NIE)
24. W chrom. gazowej zmiana temp. kolumny nie ma wpływu na sprawność termodynamiczna kolumny. (NIE)
25. Potencjał rozkładczy depolaryzatora nie zależy od jego stęż. W elektrolicie (NIE)
26. Nnajwolniejszy proces decydujący o wartości granicznego prądu dyfuzyjnego zależy od potencjału elektrody a nie zależy od
stęż. elektroaktywnej substancji , temp., lepkości elektrolitu (NIE)
27. Elucja gradientowa polega na zastosowaniu dwuskładnikowych faz ruchomych (NIE)
43. Składnik o większym współczynniku podziału ma krótszy czas retencji.(N)
44. Ze względu na kierunek zmian natężenia prądu dyfuzyjnego fale katodową nazywa się fala dodatnią, zaś falę anodową fala
ujemną.(N)
DOPASOWYWANIE:
A. Chrom. jonowa – oddziaływania elektrostatyczne; kwasy nukleinowe
B. Chrom. odwróconymi fazami- oddziaływania hydrofobowe;
C. Chrom. prosta- oddziaływania hydrofilowe;
D. Chrom. żelowa- ciężar cząsteczkowy; białka
E. Chrom. cienkowarstwowa- związki o różnych temp. wrzenia
F. Chrom. gazowa adsorpcyjna- gazy trwałe;
G. Chrom. gazowa polarna z fazą stacjonarną – związki o podobnej temp. wrzenia i różnej budowie
H. Chrom. cieczowa – węglowodory aromatyczne
a) HPLC z odwróconymi fazami – kw. arachidowy, palmitynowy, oleinowy, linoleinowy
b) jonowymienna – Asp-Glu-Val-Ala
c) GC - adsorpcyjna – chloroform, dwuchloroetylen, trójchloroetylen, czterochloroetylen
d) żelowa – peptydy
a) stała podziału - stosunek stężenia składnika w fazie stacjonarnej i ruchomej
b) współ. retencji- stosunek czasu jaki sub. Przebywa w fazie stacjonarnej i ruchomej
c) czas retencji - suma czasów przebywania substancji w fazie stacjonarnej i ruchomej
d) indeks retencji- miara retencji składnika względem retencji dwóch n-alkanów
e) sprawność termodynamiczna - różnica czasów retencji składników
f) sprawność kinetyczna- odległość sąsiednich pików chrom.
g) selektywność – względny rozdział składników w układzie chrom.
h) rozdzielczość- stopień rozdzielenia pików chrom.
i) sprawność- poszerzenie pików chromatograficznych
1) Chromatografia adsorpcyjna – różnice we współczynnikach adsorpcji.
2) Chromatografia podziałowa – różnice we współczynnikach podziału.
3) Chromatografia jonowymienna – różnice w stałej wymiany jonowej.
4) Chromatografia żelowa –różnice w rozdziałach cząsteczek rozdzielanych substancji oraz wielkości porów fazy stacjonarnej.
5) Chromatografia powinowactwa – różnice równowagi reakcji tworzenia się kompleksów molekularnych.
6) Chromatografia izokratyczna – faza ruchoma o stałej mocy elucyjnej.
7) Chromatografia gradientowa –gradient składu fazy ruchomej.
8) Czas retencji – czas przebywania składnika w kolumnie.
9) Zredukowany czas retencji – czas przebywania składnika w fazie stacjonarnej.
1 W chromatografii z odwróconymi fazami RP HPLC faza stacjonarna jest mniej polarna natomiast faza ruchoma jest bardziej
polarna. Skł o charakterze polarnym rozdziela się na polarnej fazie stacj. Retencję skł na tej fazie można zwiększyć wybierając
mniej polarną fazę ruchomą. W chrom adsorpcyjnej najbardziej rozpowszechnioną fazą stacj jest żel krzemionkowy. Aktywnymi
grupami tej fazy są grupy silanolowe.
2 Martwy czas retencji to czas przebywania skł w fazie ruchomej natomiast zredukowany czas retencji to czas przebywania skł
w fazie stacj. Ze wzrostem długości kolumny czas retencji wzrasta. Czas retencji można zwiększyć przez obniżenie temp. Rodzaj
gazu nośnego nie wpływa na czas retencji.
3 Jeśli w mieszaninie występują skł niepolarne i polarne to najkorzystniejszą techniką chromat dla ich rozdzielenia będzie
chromat gradientowa. W technice tej jako fazę ruchomą stosuje się rozpuszczalnik o zmiennej sile elucji (złożony z
przynajmniej dwóch skł) Odpowiednikiem tej techniki w chromat gazowej jest chromat z gradientem temperatury.
4 Do rozdziału zw lotnych najlepiej zastosować technikę chromat gazowej z Al
2
O
3
jako fazą stacj. Rozdział tych zw można
poprawić przez obniżenie temp kolumny co powoduje wzrost czasów retencji.
5 Miarą rozdzielenia dwóch sąsiednich pików na chromatografie jest selektywność (współczynnik rozdzielania) α Jest to
iloraz współczynników retencji (pojemnościowych) α=kB/kA. Jeśli jego wartość jest równa jeden to oznacza że skł nie można
rozdzielić W tej sytuacji należy zmienić rodzaj fazy stacj lub (i) ruchomej.
6Sprawność kolumny decyduje czy pik chromat jest ostry czy rozmyty Wg teorii półek sprawność określa się jako liczbę półek
teoretycznych N i zależy ona od wysokości równoważnej półce teoretycznej(H) oraz długości kolumny(L) Liczbę półek można
wyznaczyć na podstawie chromatogramu z zależności N=a(t
R
/w)
2
.Teoria półek nie obejmuje wpływu takich czynników na
sprawność kolumny jak dyfuzja subs w fazie gazowej, prędkość przepływu gazu nośnego przez kolumnę, grubość warstwy fazy
nieruchomej, opór stawiany przenoszonej masie przez fazę nieruchomą.
7 Materiałem membrany elektrod jonoselektywnych jest najczęściej szkło, monokryształy soli, sprasowane proszki trudno
rozpuszczalnych soli, materiały polimerowe W zależności od aktywnego skł membrany, czynnikiem potencjałotwórczym
elektrod membranowych może być a) a) reakcja wymiany jonów na granicy faz membrany, b) reakcja tworzenia trudno
rozpuszczalnych związków, c) aktywność oznaczanego jonu oraz inne jony o ładunku tego samego rodzaju. W elektrodach
bezpośredniego kontaktu nie stosuje się roztworu wewnętrznego co upraszcza konstrukcję takich elektrod.
8 Jeśli współczynnik selektywności elektrody wynosi 0,0001 to oznacza że 10000 krotnie mniejsze stężenie jonu głównego niż
przeszkadzającego w roztworze wystarczy do wytworzenia takiego samego potencjału. Czułość elektrod membranowych dla
jonów dwuwartościowych jest większa iż dla jonów trójwartościowych i wynosi ok. 59,16/2 mV=28,58mV. Czułość wyznacza się
jako nachylenie charakterystyki elektrody w postaci funkcji: SEM=f(logA) lub SEM=log a
A
) lub SEM=f(pA)
9 Woltamperogram to zależność natężenia od potencjału Woltamperogram katodowy związany jest z jonów
depolaryzatora. Efektem tego procesu jest wzrost prądu dyfuzyjnego . O wartości mierzonego natężenia prądu decyduje
etap najwolniejszy czyli graniczny prąd dyfuzyjny, zależny od stężenia subst elektroaktywnej oraz od temperatury, lepkości
parametrów KER a nie zależy od potencjału
10 Elektrodami pracującymi w pomiarach woltamperometrycznych są elektrody rtęciowe , np. kroplowa elektroda rtęciowa
oraz stałe takie jak chlorosrebrowa, kalomelowa i siarczanowa. Zakres polaryzacji elektrod rtęciowych w obszarze ujemnych
wartości potencjałów ogranicza rozkład elektrolitu (wydzielanie wodoru) natomiast w zakresie potencjałów dodatnich
anodowe utlenianie rtęci. Do badania anodowych woltamperogramów stosuje się elektrody platynowe, srebrowe, węglowe
1.
Jeśli w mieszaninie występują składniki polarne i średniopolarne to najkorzystniejszą techniką chromatograficzną dla ich
rozdzielenia będzie
chromatografia z normalnym układem faz
, w technice tej stosuje się
polarne
fazy stacjonarne oraz
niepolarne
fazy ruchome. Jeśli mieszanina związków polarnych nie rozdzieli się tą metodą z powodu słabe retencji, to
rozdział można poprawić przez
zmianę polarności rozpuszczalnika
. Modyfikowane chemiczne fazy stacjonarne uzyskuje
się przez
reakcję chemiczną
. Grupami aktywnymi w takich fazach są
kationity i anionity
.
2.
Czas retencji to czas przebywania składnika w
obu fazach: stacjonarnej i ruchomej(w kolumnie chr. Łącznie w fazie
stacjonarnej i ruchomej)
. Czas retencji można skrócić przez
podwyższenie temperatury(zmniejszenie dł. Kolumny chr.)
oraz
zwiększenie liniowej prędkości przepływu fazy ruchomej
. Wzrost temperatury powoduje zmniejszenie czasu
retencji. Objętość retencji nie zależy od
liniowej prędkość prędkości przepływu
zależy natomiast od
czasu retencji,
temp., objętościowego natężenia przepływu
.
3.
W technice chromatografii izokratycznej jako fazę ruchomą stosuje się pojedynczy
rozpuszczalnik
lub mieszaninę
r
ozpuszczalników
o
różnych polarnościach
. Odpowiednikiem tej techniki chromatografii gazowej jest
chromatografia
izotemperaturowa
. Technika ta stosowana jest w przypadku gdy składniki mieszaniny
mają zbliżone temp. wrzenia
lub
są to niskowrzące związki o zbyt krótkich czasach retencji.
4.
Rozdział związków wysokowrzących o zbyt długich czasach retencji można poprawić przez
podwyższenie
temp.,
natomiast związki niskowrzące o zbyt krótkich czasach retencji łatwiej rozdzielić w
stałej
temp. Na retencje składników
wpływa także
długość kolumny chr.(L), prędkość przepływu fazy ruchomej(u), współ. retencji (k).
5.
Współczynnik retencji jest to
iloraz liczy moli w fazie stacjonarnej i liczby moli w fazie ruchomej
. Im większa wartość
współczynnika retencji tym substancja
dłużej
przebywa w kolumnie chr. Współczynnik retencji można obliczyć na
podstawie zależności:
k = K
=
=
lub: k
a
= K
a
=
gdzie: K-współ. Podziału, V
S
– obj. fazy stacjonarnej, a
– obj. masy adsorbenta w kolumnie
6.
W teorii kinetycznej miarą sprawności kolumny jest
liczba półek teoretycznych N
. podstawowe czynniki decydujące
o sprawności kolumny (wg teorii kinetycznej) to a)
długość kolumny L
, b)
wysokość półki teoretycznej H
. Rodzaj gazu
nośnego
nie wpływa
na sprawność kolumny. Zła sprawność kolumny wyraża się poprzez
poszerzenie (rozmycie) pików
na chromatografie.
7.
Elektrody ciekłą membranową stosuje się w analizie potencjometrycznej. Aktywnym składnikiem takich elektrod
jest tzw.
wymienniacz jonowy (jonofor),
którym może być
anion tetrafenyloboranowy (Ph4B-)
lub
kation np.
czwartorzędowe sole amoniowe.
W Celu zwiększenia selektywności takich elektrod stosuje sie związki makrocykliczne
np.
etery koronowe
jako aktywny składnik membrany. Generowanie potencjału takiej elektrody polega na
reakcji
wymiany jonów na granicach faz: mambrana-roztwór.
8.
Jeśli wartość współczynnika slektywności wynosi 0,001 to oznacza że
1000 krotnie większe
stężenie jonu
przeszkadzającego w stosunku do stężenia jonu głównego wytworzy taki sam potencjał. Czułość elektrod
membranowych dla jonów dwuwartościowych wynosi ok.
59,16/2 mv = 29,58 mv
i jest
mniejszy
niż dla jonów
jednowartościowych. Czułość elektrod zależy od
nachylenia krzywej kalibracyjnej SEM = f(lgA) lub SEM = f(lg a
A
) lub SEM
= f(pA)
9.
Woltamperogram katodowy związany jest z
redukcją
jonów depolaryzatora. Efektem tego procesu jest wzrost
natężenia prądu elektrycznego
. Pomiar
SEM = f(a) lub SEM = f(pA)
jest podstawą analizy jakościowej. Czynnikiem
zakłócającym pomiar i ograniczającym limit detekcji w polarografii stałoprądowej i woltamperometrii LSV jest
prąd
pojemnościowy.
W celu ograniczenia stosuje się
metody woltamperometrii sinusoidalnej
.
10. W zależności od charakterystyki napięciowej i sposobu pomiaru prądu wyróżnić można następujące techniki
woltamperometryczne…………… w pomiarach tych, parametrem jakościowym depolaryzatora jest ………………. Lub
…………………………. Parametry tez
zależą
od pH oraz od…………………
NOWAK 1
I. 1. W chrom. adsorpcyjnej fazą stacj. może być ciało stałe (sylikażel) lub ciesz związana z nośnikiem natomiast faza ruchoma to
ciecz lub gaz.
2. w technice chrom. z odwróconymi fazami faza stacj. jest mniej polarna natomiast faza ruch. jest bardziej polarna.
3. w chrom. gazowej obj. retencji składnika zależy od temperatury i czasu retencji, nie zależy od prędkości przepływu fazy
ruchomej.
4. W rozdziale związków łatwolotnych korzystniejszą techniką jest chrom. gazowa natomiast związki wysokowrzące łatwiej
rozdzielić metodą chromatografii cieczowej.
5. jeśli w mieszaninie występują składniki nieznacznie różniące się temp. wrzenia to najkorzystniejszą techniką
chromatograficzną ich rozdzielenia będzie chromatografia gazowa izotermiczna zaś jej odpowiednikiem w chromatografii
cieczowej jest elucja gradientowa.
6. w chromatografii z odwróconymi fazami rozpuszczalnik mniej polarny ma większą moc elucyjną
7. dla poprawienia rozdzielczości składników o słabej retencji należy użyć rozpuszczalnika o mniejszej sile elucji.
8. liczba półek teoretycznych określa sprawność kolumny i zależy od prędkości przepływu, wymiarów kolumny, rodzaju
wypełnienia i fazy ruchomej.
9. najkorzystniejszą techniką cukrów prostych będzie chromatografia jonowymienna z faza stacjonarną z żywic syntetycznych z
grupami funkcyjnymi jonowymiennymi.
10. związane gr. Jonowymienne kationów maja charakter kwasowy natomiast przeciwjonami mogą być elementy fazy ruchomej
(np. OH
−
).
11. Mocne kationity charakteryzują się niską wartością pH w rozp. (ruchomej) przykładem takich kationitów są : SO
−
2
3
,PO
−
2
3
.
12. Postawą rozdziału w chrom. Jonowymiennej jest proces wymiany jonowej , który zależy od niekonwalekcyjnych oddziaływań
elektrostatycznych pomiędzy jonami analitu a centrami
wymiany jonowej w jonicie.
13. podstawa analizy ilościowej w woltamperometri jest pomiar wysokości piku, który na natężenia prądu, który na polarografie
odpowiada wysokości fali.
12. potencjał półfali depolaryzatora zależy od rodzaju elektrolitu i pH, natomiast nie zależy od stężenia.
13. techniki zmiennoprądowe w pomiarach woltamperometrycznych umożliwia zmniejszenie prądu pojemnościowego i tym
samym zwiększenie czułości, obniżenie granicy oznaczalności.
14. elektrody membranowe o większej wartości współczynnika selektywności są mniej selektywne a tym samym gorsze w
oznaczeniach ilościowych.
15. podstawą analizy ilościowej w potencjometrii jest liniowa zależność funkcji SEM= f[A], której nachylenie określa czułość
elektrody jonoselektywnej.
16. maksymalna czułość w pomiarach potencjometrycznych można uzyskać dla elektrody jonoselektywnej przy czym zależy ona
od ładunku jonu.
II. Kalibracja w metodzie ISTD w przypadku gdy: - wzorzec jest oznaczonym skł. Mieszaniny, w celu przygotowania wzorca
dodaje się do znanej ilości próbki znane ilości wzorca a
i
, którymi jest oznaczany skł. Wykonuje się chromatograf wzorca i
wyznacza krzywa kalibracyjną:
)
(
I
i
A
f
a
∆
=
gdzie a
i
- ilość dodanego skł.[
ml
g /
µ
], -powierzchnia piku odpowiadająca
danej ilości skł. i. na podstawie krzywej kalibracyjnej oblicza się bezwzględny współczynnik
Z którego następnie obl. Się zawartość skł. W próbce badanej. - w przypadku kalibracji o wzorzec, który nie jest oznaczanym
skł. Krzywa kalibracyjna wyznacza się na podstawie chromatografów próbki lub próbek kalibracyjnych. Próbkę kalibracyjna
przygotowuje się przez dodanie do znanej ilości agalitu x
i
znanej ilości wzorca x
w
. Opracowuje się krzywa kalibracyjną i
wyznacza względny współ. Odpowiedzi RRF
i
. Następnie przygotowuje się próbkę badana przez /(anodowych [NIE]) fal
dodanie do oznaczonego skł. Znanej ilości wzorca i wykonuje się chromatogramie. Zawartość skł. X
i
w próbce oblicza się na
podstawie równania:
Gdzie: - względny współ. Odpowiedzi, - pow. Pików wzorca oraz skł. w próbce, - zawartość wzorca w badanej
próbce,
- zawartość skł. w próbce.
III. SELEKTYWNOŚĆ – (współ. Rozdzielenia)
α
- czas retencji sub. A i B,
- współ. Retencji sub. A i B,
α
charakteryzuje względny rozdział skł. mieszaniny w danym układzie chromatograficznym ( zdolność układu chrom. Dla
rozdzielania skł. mieszaniny). Zależy od termodynamicznych własności układu, rodzaju fazy stacjonarnej i ruchomej. Dla K2>K1
im większa wartość
α
tym lepsze rozdzielenie skł. mieszaniny.
SPRAWNOŚĆ kolumny- mierzy się dla każdej sub. Liczba półek teoretycznych N w kolumnie. Po przebyciu przez próbke pewnej
drogi w kolumnie rozkład jej stęż. W wycieku ma kształt krzywej GAUSSA. Ochylenie standardowe tego piku
σ
(w jednostkach
czasu) powiązane jest z liczba półek N zależnością :
w- szerokość piku Gaussowskiego, a – współ. Proporcjonalności.
Sprawność kolumny zwiększamy przez zwiększenie jej długości. ROZDZIELCZOŚĆ – rozdzielczośc pików można określić
na podstawie chrom. Z zależności:
Gdzie: - sprawność termodynamiczna, - sprawność kolumny związana z poszerzaniem piku. Rozdzielczość kolumny
można zwiększyć poprzez zwiększenie współ. Podziału, zwiększenie selektywności lub zwiększenie sprawności kolumny.
NOWAK 2
I. 1. W chrom. Podziałowej fazą stacjonarną może być ciecz natomiast faza ruchoma to ciecz lub gaz.
2. w technice chrom. izokratycznej faza ruchoma stanowi heksan/CCl4 lub dioksan/CH2Cl2 i metanol z wodą.
3. w chrom. Gazowej czas retencji skł. Można zwiększyć przez obniżenie temp. kolumny lub zmniejszenie prędkości przepływu
fazy ruchomej.
4. w rozdziale związków wysokowrzących korzystniejsza technika jest chrom. Cieczowa, natomiast związki niskowrzące łatwiej
rozdzielić metodą chrom. Gazowej.
5. jeśli w mieszaninie występują skł. niepolarne i średniopolarne to najkorzystniejsza techniką chrom. dla ich rozdzielenia będzie
chrom. z odwróconymi fazami, natomiast związki bardziej polarne można oznaczyć metodą chrom. prostej.
6. w chromatografii z odwróconymi fazami mniej polarny ma większa moc elucyjną.
7. dla poprawienia rozdzielczości skł. o dużej retencji należy użyć rozpuszczalnika o mniejszej sile elucji.
8. wysokość równoważna półce teoretycznej określa sprawność kolumny i zależy od parametrów geometrycznych kolumny,
prędkości przepływu oraz rodzaju wypełnienia.
9. najkorzystniejszą techniką analizy aminokwasów będzie chromatografia jonowymienna z fazą stacjonarną żywice
jonowymienne.
10. związane grupy jonowymienne kationitów mają charakter kwasowy, natomiast przeciwjonami mogą być elementy fazy
ruchomej(np. OH).
11. mocne anionity charakteryzują Się wysoką wartością pH w rozpuszczalniku ( w fazie ruchomej) przykładami takich anionitów
są:
12. ilościową miara powinowactwa analitu do żywicy jonowymiennej jest współ. Selektywności, który zależy od rodzaju fazy
stacjonarnej.
13. polarogram katodowy związany jest z redukcją jonów depolaryzatora efektem tego procesu jest wzrost natężenia prądu
przez fazę ruchomą.
14. elektrody platynowe umożliwiają badanie anodowych fal polarograficznych w obszarze potencjałów niższych, natomiast
elektrody rtęciowe w obszarze potencjałów wyższych.
15. w polarografii stałoprądowej prąd szczątkowy jest addytywną wielkością do prądu dyfuzyjnego, dlatego w celu jego
ograniczenia stosuje się elektrolit podstawowy.
16. wysoka wartość współ. Selektywności oznacza, że elektroda membranowa jest mniej selektywna a tym samym gorsza w
oznaczeniach ilościowych.
17. czułość elektrody jonoselektywnej to zmiana SEM towarzysząca zmianie aktywności jonu lub nachylenia krzywej kalibracyjnej
SEM = f[A].
18. dla kationów jednowartościowych czułość pomiarów ilościowych jest największa.
II. Współczynnik odpowiedzi
Współczynnik korekcyjny sub. Jest liczba przez którą należy pomnożyć powierzchnię piku, aby otrzymana i skorygowana wartość
była wprost proporcjonalna do masy sub. Konieczność stosowania współ. Korekcyjnych wynika z faktu, że różne detektory
reagują różnym sygnałem na obecność określonych sub. Zatem wzajemne stosunki powierzchni poszczególnych pików nie
odpowiadałyby wzajem stosunkom ilościowym związków znajdujących się w badanej próbce, dlatego wprowadzono współ.
Korekcyjny, który pozwala na wzajemne porównanie powierzchni pików analizowanych mieszanin. Oblicza się go ze wzoru:
- masa wzorca, - masa oznaczonego skł., - pow. Piku oznaczonego skl., - pow. Piku wzorca. Bezwzględny współ.
Odpowiedzi jest stosowany, gdy wzorcem jest oznaczany skł. mieszaniny. Względny współ. Odpowiedzi jest stosowany w
przypadku gdy wzorzec nie jest oznaczanym skł. mieszaniny.
III. Funkcja opisuje zależność potencjału elektrody jonoselektywnej od stężenia
Jest to charakterystyka elektrody jonoselektywnej.
e- potencjał formalny badanej elektrody.
Z wykresy można odczytać nachylenie charakterystyki elektrody, czyli wartość parametru S (czułość). Wartość tego parametru
informuje nas o tym o ile i w jakim kierunku zmieni się potencjał elektrody przy 10-krotnym wzroście stęż. Oznaczanych jonów.
Im większa jest wartość bezwzględna S tym lepsza i bardziej czuła jest dana elektroda. Współ. selektywności K
AB
jest to stała,
która mówi nam ile razy stęż. Jonu zakłucającego (B)musi być większe od stęż. Oznaczanego (A) , aby potencjał przez niego
wywołany była tak duży jak potencjał wywołany przez jon oznaczany.
Im większa wartość K
AB
tym mniej selektywna jest elektroda. Mała wartość współ. Oznacza dużą selektywność elektrody
dla oznaczonego jonu A w obecności przeszkadzającego jonu B. Czułość S elektrody jonoselektywnej to nachylenie krzywej
kalibracyjnej SEM= f[A]:
NOWAK 3
TAK lub NIE
1. W chrom absorpcyjnej rozdział skł mieszaniny następuje na skutek różnic w ich współczynnikach podzału pomiędzy dwie fazy
ciekłe. (NIE.)
2. Objętość retencji danego skł. zależy od prędkości przepływu fazy ruchomej.( NIE.)
3. selektywność układu chrom. to iloraz zredukowanych czasów retencji dwóch kolejno eluowanych z kolumny
chromatograficznej. (TAK).
4. W chrom. gazowej jedynie rodzaj fazy stacjonarnej wpływa na skuteczność rozdziału. (TAK)
5. jeśli w mieszaninie występują składniki znacznie różniące się temp. wrzenia to najkorzystniejsza technika chrom. dla ich
rozdzielania będzie z programowaniem temp. (T)
6. w chroma. Z odwróconymi fazami rozpuszczalnik o większej polarności ma większa moc elucyjną. (NIE)
7. najbardziej powszechnym detektorem w chromatografii cieczowej jest katarometr. (NIE)
8. w chromatografii cieczowej temp. kolumny (zmiana) może być stosowana do kontroli retencji skł. mieszaniny. (NIE)
9. W chrom. gazowej rodzaj gazu nośnego nie ma wpływu na czas retencji skł. mieszaniny. (TAK)
10. Najkorzystniejszym detektorem dla analizy węglowodorów jest detektor płomieniowo jonizacyjny. (TAK)
11. natężenie granicznego prądu dyfuzyjnego zależy od stężenia
Polarograficznych w większym obszarze potencjałów w porównaniu do elektrod rtęciowych. (TAK)
13. Technika TAST umożliwia zwiększenie rozdzielczości oznaczeń woltamperometrycznych.(NIE)
14. W Chromatografii gazowej czas retencji skł. można zwiększyć zwiększając/ (zmniejszając [TAK]) temp. kolumny. (NIE)
15. Martwa objętość retencji nie zależy od objętości cewki detektora. (NIE)
16. jeśli w mieszaninie występują skł. znacznie różniące się polarnością to najkorzystniejsza technika dla ich rozdziału będzie
Lucja gradientowa. (TAK)
17. W chrom. z odwróconymi fazami rozp. Mniej polarny ma większa moc elucyjną (TAK)
18. najbardziej powszechnym detektorem w chrom. gazowej jest detektor płomieniowo – jonizacyjny (TAK)
19. W chrom. gazowej zmiana temp. kolumny nie ma wpływu na sprawność termodynamiczna kolumny. (NIE)
20. W chrom. gazowej rodzaj gazu nośnego nie ma wpływu na czas retencji skł. mieszaniny (TAK)
21. potencjał rozkładczy depolaryzatora nie zależy od jego stęż. W elektrolicie (NIE)
22. Technika próbkowania umożliwia zmniejszenie prądu pojemnościowego (TAK)
23. najwolniejszy proces decydujący o wartości granicznego prądu dyfuzyjnego zależy od potencjału elektrody a nie zależy od
stęż. Elektroaktywnej sub. , temp., lepkości elektrolitu (NIE)
24.elucja gradientowa polega na zastosowaniu dwuskładnikowych faz ruchomych (NIE)
25. zmiana temp. kolumny chrom. cieczowej nie wpływa na sprawność termodynamiczną kolumny (TAK)
26. w chrom. gazowej czas retencji skł. można zwiększyć obniżając temp. kolumny lub zmniejszając prędkość przepływu fazy
ruchomej.
27. objętość retencji danego skł. zależy od temp. nie zależy natomiast od prędkości przepływu fazy ruchomej.
28. jeśli w mieszaninie występują skł. nieznacznie różniące się temp. wrzenia najkorzystniejsza technika chrom. gazowej dla ich
rozdzielenia będzie chrom. izotermiczna, zaś jej odpowiednikiem w chrom. cieczowej elucja izokratyczna.
29. ze względu na kierunek zmian natężenia prądu dyfuzyjnego falę katodową nazywa się fala dodatnią zaś falę anodową
ujemną.
30. depolaryzator w nieodwracalnych procesach elektrodowych ma potencjał półfali utleniania bardziej dodatni w stosunku do
potencjału półfali procesów odwracalnych.
II. Dopasuj:
1. A. Chrom. jonowa – oddziaływania elektrostatyczne; kwasy nukleinowe
B. Chrom. odwróconymi fazami- oddziaływania hydrofobowe;
C. Chrom. prosta- oddziaływania
4. położenie pasm absorpcyjnych hydrofilowe;
D. Chrom. żelowa- ciężar cząsteczkowy; białka
E. Chrom. cienkowarstwowa- związki o różnych temp. wrzenia
F. Chrom. gazowa adsorpcyjna- gazy trwałe;
G. Chrom. gazowa polarna z fazą stacjonarną – związki o podobnej temp. wrzenia i różnej budowie
H. Chrom. cieczowa – węglowodory aromatyczne
2. a) HPLC- Z ODWRÓCONYMI FAZAMI – kw. Arachidowy…
b) HPLC- JONOWYMIENNA – ASP-glu-val-ala
c)GC-adsorbcyjne- chloroform-….
3. a)stała podziału- stosunek stęż. Składnika w fazie stacjonarnej i ruchomej
b)współ. Retencji- stosunek czasu jaki sub. Przebywa w fazie stacjonarnej i ruchomej
c)czas retencji- suma czasów przebywania substancji w fazie stacjonarnej i ruchomej
d) indeks retencji- miara retencji skł. względem retencji dwóch n-alkanów
e)sprawność termodynamiczna- różnica czasów retencji składników
f)sprawność kinetyczna- odległość sąsiednich pików chrom.
g)selektywność – względny rozdział skł. w układzie chrom.
h) rozdzielczość- stopień rozdzielenia pików chrom.
i)sprawność- poszerzenie pików chromatograficznych
4. Metoda GC (a,b,c)
a) podwyższenie temp. kolumny
b)zwiększenie sprawności
c) obniżenie temp.
5. Metoda polarografii A,B,C
6. Obliczenia (HPLC)
7. Obliczenia (GC)
8. Potencjał półfali danego depolaryzatora – zależy od rodzaju elektrolitu oraz pH.
9. Parametrem jakościowym w polarografii jest – potencjał półfali.
10. W układzie chrom. z odwróconymi fazami zbyt krótkie czasy retencji można wydłużyć przez zastosowanie rozp.o – mniejszej
mocy elucyjnej tj. mniej polarnego.
11. zależność czasu retencji od prędkości przepływu fazy ruchomej, dł. Kolumny, współ. Podziału i współ. Retencji
KOZIOŁ 1
I. 1. W spektroskopi absorpcyjnej energia jest przekazywana od: elektronów do atomów
2. Jaki jest związek pomiędzy długością fali i energią promieniowania: są do siebie odwrotnie proporcjonalne.
3. spektroskopia absorpcyjna w UV-Vis wykorzystuje światło głównie do badania przejść : elektronowych w cząsteczkach
związków chemicznych.
4. najczęściej stosowanym źródłem promieniowania ciągłego w spektroskopi absorpcyjnej UV-Vis są: lampy deuterowa i
wolframowa.
5. atomowa spektroskopia emisyjna AES wykorzystywana jest do oznaczenia : pierwiastków w próbkach stałych i ciekłych.
6. płomień palnika gazowego , wyładowania elektryczne lub źródła plazmy wysoko temp. są używane w AES: wzbudzenia
atomów oznaczonego pierwiastka.
7. lampa z katodą wnękową jest: źródłem światła w wąskich przedziałach dł. Fali.
8. przeznaczeniem płomienia spektroskopii AAS jest:: odparowanie rozp. I atomizacja cząsteczek agalitu.
9. jaka właściwość jąder atomowych jest wykorzystywana do otrzymania sygnału NMR: spin jądra
10. jak specjalnie nazywa się częstotliwość z jaką spin jądra wykonuje precyzję w zewnętrznym polu magnetycznym:
częstotliwość Lrmora
II. Odchylenie standardowe:
III. Skręcalność właściwa (stężenie)
IV. a)Przedział ufności wartości pomiarowej to zakres wartości określany względem średniej z wykonanych pomiarów, w którym
wartość rzeczywista znajdzie się z dużym prawdopodobieństwem.
b) proces analityczny to zespół działań, które realizowane w kolejnych etapach zmierzają do uzyskania informacji o obiekcie
badań, optymalnych z punktu widzenia rozwiązania postawionego problemu analitycznego.
c) materiał certyfikowane to materiały odniesienia zaopatrzone w świadectwa jakości wystawione m.in. na podstawie wcześniej
uwiarygodnionych procedur pomiarowych. Służą do uwiarygodnienia stosowanej procedury oznaczenia badanego materiału. D)
miareczkowanie spektrofotometryczne polega na zastosowaniu pomiarów spektroskopowych do określenia punktu końcowego
miareczkowania na podstawie krzywej zmian A=f(Vt).
e) Globar, włókno Nenrnsta, spiek Al2O3 to typowe elementy źródła promieniowania podczerwonego w spektroskopi
adsorpcyjnej w zakresie 0,7-1000 um .
f)w przypadku spekt. IR próbki stałe mogą być po rozdrobnieniu zmieszane z KBr i sprasowane wdepolaryzatora (TAK).
12. Elektrody platynowe umożliwiają badanie katodowych postaci pastylek, które umieszcza się w komorze pomiarowej
przyrządu, w celu sporządzenia widma. Jeśli sub. Badana jest mało polarna można ja utrzeć na pastę z olejem parafinowym, co
nazywa się techniką zawiesiny w nujolu.
g) siatka dyfrakcyjna jest pokryta szeregiem nacięć leżącej bardzo blisko siebie w stałej odległości. To urządzenie jest najczęściej
wykorzystywanym elementem dyspersyjnym monochromatora. Typowy układy monochromatorów z siatką dyfrakcyjną to
układy: Czarnego-Turnera, Eberta, Littrowa, Rolanda.
h) metoda normalizacji wewnętrznej może być zastosowana do oznaczeń ilościowych na podstawie widma H-NMR jeśli
wszystkie skł. badanej próbki dają sygnały (pasma) rezonansowe.
i) metoda porównania z wzorcem to często stosowana metoda wzorcowania układu pomiarowego dla potrzeb oznaczeń
ilościowych metodami spektroskopii adsorpcyjnej. J) podstawa oznaczeń ilościowych metodami spektroskopii adsorpcyjnej jest
prawo Lamberta- Beera , które określa związek pomiędzy absorpcją promieniowania a stęż. Oznaczonego składnika, według
zależności A=abc. Gdzie a – właściwy współ. Absorpcji, c- stęż., b- grubość warstwy absorbującej, A- absorbancja.
UV-Vis pochodzących od przejść n -
π
ulega przesunięciu do obszaru fal krótszych wraz ze wzrostem polarności rozp.: TAK.
5. Emisja atomowa zachodzi w skutek przejść z wysokich poziomów energii w źródle ICP atomy uzyskuja energię; absorbując
prom. Pochodzące od plazmy; wskutek zderzeń z innymi atomami i jonami w plaźmie.
6. porównując spektroskopię emisji atomowej z absorpcyjną główną zaleta AES jest możliwość równoczesnego oznaczenia wielu
pierwiastków.
7. celem etepu spopielenia w kuwecie grafitowej podczas analizy spektroskopi AAS jest: mineralizacja cząsteczek organicznych
w badanej próbce.
8. jedna z głównych zalet atomizera elektrotermicznego w postaci kuwety grafitowej jest to, ze: wymaga bardzo niewielkich
ilości badanego materiału.
9. jaki jest związek pomiędzy natężeniem zewnętrznego pola magnetycznego B i częstością Vl w spektroskopii NMR: VL~
∗
γ
B
10. Relaksacja spinowo spinowa polega na przekazaniu energii wzbudzonych jąder: innym jądrom.
II. Rozkład Gaussa jest zwykle stosowany do opisu błędów serii pomiarowych nazywa się go także rozkładem normalnym błędów
pomiarowych.
B) materiały odniesienia to materiały o składzie podobnym do analizowanej matrycy, zawierające analit w znanej ilości. Służą do
uwiarygodnienia stosowanej procedury oznaczenia materiału.
c) najczęściej stosowanym źródłem prom. Ciągłego w zakresie nadfioletu jest lampa deuterowa a w zakresie widzialnym lampa
wolframowa-halogenowa.
d) Globar jest jednym z podstawowych źródeł prom. Podczerwonego w spekt. IR.
Globar jest jednym z typowych źródeł promieniowania podczerwonego w spektroskopii absorpcyjnej w zakresie podczerwieni
(IR)
E) W przypadku spektroskopii w IR próbki ciekłe mogą być umieszczone pomiędzy płytkami z NaCl lub KBr w celu uzyskania
widma. Jeśli roztwór wykazuje dostatecznie dużą lepkość , może być naniesiony na płytkę NaCl, co nazywa się technika
cienkiego filmu.
f) krzywa kalibracyjna to wykres przedstawiający zależności wartości pomiarowych od wartości stężenia próbek standardowych .
g) podstawa oznaczeń ilościowych w spekt. Emisyjnej jest równanie Lomakina – Scheibego, która określa związek pomiędzy
natężniem emitowanego prom. A stężeniem oznaczonego składnika według zależności I = ac
b
, a- parametr opisujący warunki
wzbudzenia, b-zalezy od stęż. I charakteryzuje samoabsorpcję, c- stęż., I- natężenie emitowanego promieniowania.
V. ICP
W met. ICP źródłem wzbudzenia jest plazma argonowa, wytworzona w specjalnie skonstruowanym palniku plazmowym.
Gazowy argon przepływa przez rurą kwarcową, która jest otoczona w górnej części cewk indukcyjną połączoną z generatorem
częstości radiowej. Do utworzenia plazmy wytwarza się „ elektrony zaszczepiające” poprzez krótkotrwałe wyładowania.
Powstałe prądy generuja drgające pole magnetyczne, które indukuje przepływ elektronów nazywany prądem wirowym.
Elektrony są przyspieszane napotykają opór w przepływie i wytwarza się ciepło Joulea. Powstają plazmy. Próbka w gorącej
plaźmie rozpada się na atomy, które ulegają wzbudzeniu i emituja pochłonięta energię w postaci prom. Elektromagnetycznego.
KOZIOŁ 2
I. 1. która z wymienionych metod spektroskopowych nie wymaga prom. Wzbudzającego: rozproszeniowa.
2. która z wymienionych metod spektroskopowych wymaga zachowania energii: wszystkie wyżej wymienione.
3. spektroskopia absorpcyjna Uv-Vis związków organicznych dotyczy zwykle przejść: n -
π
oraz
π
-
π
* UV-Vis pochodzących
od przejść n -
π
ulega przesunięciu do obszaru fal krótszych wraz ze wzrostem polarności rozp.: TAK.
5. Emisja atomowa zachodzi w skutek przejść z wysokich poziomów energii w źródle ICP atomy uzyskuja energię; absorbując
prom. Pochodzące od plazmy; wskutek zderzeń z innymi atomami i jonami w plaźmie.
6. porównując spektroskopię emisji atomowej z absorpcyjną główną zaleta AES jest możliwość równoczesnego oznaczenia wielu
pierwiastków.
7. celem etepu spopielenia w kuwecie grafitowej podczas analizy spektroskopi AAS jest: mineralizacja cząsteczek organicznych
w badanej próbce.
8. jedna z głównych zalet atomizera elektrotermicznego w postaci kuwety grafitowej jest to, ze: wymaga bardzo niewielkich
ilości badanego materiału.
9. jaki jest związek pomiędzy natężeniem zewnętrznego pola magnetycznego B i częstością Vl w spektroskopii NMR: VL~
∗
γ
B
10. Relaksacja spinowo spinowa polega na przekazaniu energii wzbudzonych jąder: innym jądrom.
II. Rozkład Gaussa jest zwykle stosowany do opisu błędów serii pomiarowych nazywa się go także rozkładem normalnym błędów
pomiarowych.
B) materiały odniesienia to materiały o składzie podobnym do analizowanej matrycy, zawierające analit w znanej ilości. Służą do
uwiarygodnienia stosowanej procedury oznaczenia materiału.
c) najczęściej stosowanym źródłem prom. Ciągłego w zakresie nadfioletu jest lampa deuterowa a w zakresie widzialnym lampa
wolframowa-halogenowa.
d) Globar jest jednym z podstawowych źródeł prom. Podczerwonego w spekt. IR.
Globar jest jednym z typowych źródeł promieniowania podczerwonego w spektroskopii absorpcyjnej w zakresie podczerwieni
(IR)
E) W przypadku spektroskopii w IR próbki ciekłe mogą być umieszczone pomiędzy płytkami z NaCl lub KBr w celu uzyskania
widma. Jeśli roztwór wykazuje dostatecznie dużą lepkość , może być naniesiony na płytkę NaCl, co nazywa się technika
cienkiego filmu.
f) krzywa kalibracyjna to wykres przedstawiający zależności wartości pomiarowych od wartości stężenia próbek standardowych .
g) podstawa oznaczeń ilościowych w spekt. Emisyjnej jest równanie Lomakina – Scheibego, która określa związek pomiędzy
natężniem emitowanego prom. A stężeniem oznaczonego składnika według zależności I = ac
b
, a- parametr opisujący warunki
wzbudzenia, b-zalezy od stęż. I charakteryzuje samoabsorpcję, c- stęż., I- natężenie emitowanego promieniowania.
h) analityka rozmieszczenia zajmuje się badaniem jednorodności ciał stałych. Wielkością charakteryzującą metodę jest
geometryczna granica zdolności rozdzielczej
l
∆
.
i) czułość w spektroskopi magnetycznego rezonansu okreslona jest stosunkiem sygnału do szumu. Jedna z metod poprawienia
czułości jest wielokrotne przemiatanie i akumulacja sygnału.
III. ODPOWIEDZI
1. precyzja jest miara bliskości wartości zmierzonej w stosunku do rzeczywistej zaś dokładność określa wielkość rozrzutu
punktów reprezentujących wartości pomiarów eksperymentalnych. (NIE)
2. Czułość metod analitycznych to stosunek przyrostu zmierzonego sygnału do przyrostu wielkości analitycznej. (TAK)
3. SPEKTROSKOPIA uv-Vis wykorzystuje światło do badania przejść oscylacyjnych i oscylacyjno –rotacyjnych w cząsteczkach
związków chemicznych. (NIE)
4. FOTOPOWIELACZ jest powszechnie stosowanym urządzeniem do detekcji prom. Elektromagnetycznego w zakresie UV-Vis
(TAK)
5. Błędy systematyczne pojawiające się w dowolnej metodzie pomiarowej mogą być wyeliminowane przez zastosowanie
właściwej kalibracji przyrządu (TAK)
6. polarymetria należy do grupy metod optycznych analizy instrumentalnej wykorzystujących niesprężyste oddziaływania prom.
Elektromagnetycznego z badana próbką. (NIE)
7. w metodzie AAS mierzy się absorpcję promieniowania przez wolne atomy oznaczanych pierwiastków (TAK)
8. w spektrometrze absorpcyjnym dwuwiązkowym możliwa jest korekta wartości sygnału detektora i niedoskonałości
monochromatora w celu utrzymania stałej linii poziomu tła (TAK)
9. spektroskopia absorpcyjna w zakresie IR wykorzystuje m.in. kuwety z płytek solnych (np. NaCl) do umieszczania badanego
roztworu w komorze pomiarowej przyrządu (TAK)
10. błąd względny jest wielkością bezwymiarową i określa stosunek wartości niedoskonałości pomiaru (określonej błędem
bezwzględnym)do wartości rzeczywistej (TAK)
a) Zredukowany czas retencji to czas przebywania składnika w fazie stacjonarnej. Czas retencji składnika nie
zatrzymywanego w kolumnie –martwym czasem retencji. Czas retencji można skrócić przez wzrost temp
kolumny lub zwiększenie prędkości przepływu fazy ruchomej
b) W chromatografii prostej faza stacjonarna jest ciało stałe lub ciecz. Technikę ta stosuje się do rozdzielania
składników ciekłych lub gazowych. Im większa polarność fazy ruchomej tym większa ma siłę Lucji. Jeśli
rozdzielane składniki mają wysokie wartości wsp. retencji to dla poprawienia rozdziału należy użyć rozp o
większej polarności
c) W rozdziale zw wysokowrzących korzystniejszą technika jest chromatografia gazowa, natomiast zw
niskowrzące łatwiej rozdzielac met. chrom. cieczowej. Do technik chromatografii gazowej należą chrom.
adsorpcyjna i podziałowa
d) Gazami nośnymi w chrom gaz mogą być: azot hel, argon, wodór. Technikę gradientową stosuje się do
rozdzielenia związków, które które znacznie różnią się prędkościa wymywania z kolumny. Dla rozdziel zw,
które łatwo lotnych o zbyt krótkich czasach retyencji stosuje się niższą temp kolumny. Zw wysokowrzące o
zbyt długich czasach retencji łatwiej rozdzielić w niższej temp
e) Wys rów półce teoret określa wysokość/sprawność kolumny i wg teorii kinetycznej zależy od prędkości
przepływu, wymiarów kolumny, rodzaju wypełnienia, fazy ruchomej. Rozdzielczość kolumny można
oszacowac a podst chromatografu ze wzoru Rs=2*(tR2-tR1)/(w1*w2)
f)
W chrom metodach iloś wykorzystuje się pomiar sygnału detektora. Prostoliniowa zależność zależność
wiążąca powierzchnię piku ze stężeniem nazywa się Krzywa Gaussa. Względny WSP odp to WSP kierunkowy
prostej RRFi= (xi*Aw)/(xw*Ai)=ctgα/ctgβ
g) Wymieniane grupy jonowym anionitów maja charakter kwasowy, natomiast grupami związanymi z
polimerową matryca żywicy anionowym są kationy. Na anionicie można rozdzielać związki, które wymieniają
anion, przykładami są H3BrO3
h) Podstawą ilościowej polarografi jest zależność Id,1 =k*c. Wartość prądu dyfuzyjnego odpowiada na wykresie
skokowi krzywej(?). Wysokośc fali polarograficznej związana jest z wysokością piku(?) i ze stężeniem jonów
depolaryzatora. W pomiarach woltam stosuje się najczęściej elektrody rtęciowe, które umożliwiają badanie
anodowych fal polarograficznych w obszarze potencjałów ujemnych
i)
Podstawow funkcją która jest wykorzysta w ilość oznaczeniach potencjom jest SEM=E±SlogaM. Jeśli nie
można pominąć wpływu innych jonów obecnych w próbce na potencjał elektrody wówczas odpowiednia
zależność ma postać ………..i wymaga wyznaczania……..
j)
Czułość elektrod jonoselektywnych to WSP kierunkowy prostej opisującej zaleśność…….. od……………. Jest to
zmiana SEM przy 10 (?) towarzysząca zmianie aktywności jonu lub krzywej kalibracyjnej SEM=f(a)
k) -W chrom. gazowej czas retencji składnika nie zależy od: L,u,K. Wraz ze wzrostem długości kolumny czas
retencji rośnie. Zwiększenie prędkości przepływu powoduje zmniejszenie czasu retencji. Martwy czas retencji
to czas retencji składnika nie zatrzymywanego w kolumnie zalezy on od L,u.
l)
-w zależności od rodz fazy ruchomej techniki chrom dzielimy na cieczową, gazową, fluidalną. Fazą
stacjonarną może być absorbent, żywica jonowymienna, żel, ciecz, ciało stałe.
m) -w tech chrom z odw faz, faza stacjonarna jest mniej polarna, a ruchoma bardziej polarna. Technika chrom
z odw faz łatwiej realizować rozdział składników polarnych. Gdy mała retencja to stos rozpuszczalnik o
mniejszej sile elucyjnej czyli o większej polarności.
n) -Gdy składniki nieznacznie różnią się temp wrzenia to stosuje się izotermiczną, odpowiednik izokratyczna
o) -sprawnośc kolumny chrom zgodnie z teorią półek można ocenić na podst WRTP i zalezy od dyfuzji wirowej,
podłużnej, oporu przenikania masy C, według teori kinetycznej na sprawność mają wpływ prędkość
przepływu, rodzaj fazy ruchomej, wypełnienie, parametry kolumny, T. Sprawność można oszacować na podst
teorii półęk z zależnością N=L/H.
p) -bezwzględny współczynnik odpowiedzi to współczynnik kierunkowy prostej opisującej zależność
RFN=ctg=Gx/Ax. Jest on stosowany w oz nil w celu kalibracji. Wyznacza się met ESTD( st.zew)
q) -zwiazane grupy jonowymienne kationów mają char kwasowy natomiast przeciwjonami mogą być H+, Na+,
K+, Ca2+. Technika jonowymienna można rozdzielać zw które sa zjonizowane subst polarne, lub trwałę jony
nieorganiczne. Przykłady cukry, kwasy tł, aminokwasy, białka.
r) -podstawą analizy il w woltoamperometrii jest pomiar wysokości piku, który na polarografie odpowiada
wysokości fali. W pomiarach woltoamp stos się odp dobrany elektrolit podstawowy, który eliminuje udział
prądu migracyjnego. Potencjał półfali depolaryzatora zależy od rodzaju elektrolitu, pH a nie zależy od
stężenia.
s) -Współczynnik selektywności elektrod jonoselektywnych to liczba która mówi o stosunku odp ilocz rozp. Jest
zdefiniowany =Ira/Irb. Elektrody membranowe o wysokiej wartości wsp selekt są mniej selektywne a tym
samym gorsze w ozn il.
t) -podst analizy w potencjometrii jest liniowa zal Funk: SEM=f(a), f(p[A]), f(A) której nachylenie określa
czułość elektrody jonoselektywnej, maksymalna czułość w pomiarach potencjometr można uzyskać dla
jonoselektywnej przy czym zależy ona od ładunku jonu.
u) -potencjał półfali zalezy od rodzaju elektrolitu, pH, rodzaju elektrody odniesienia nie zalezy od stężenia.