Karta wybranych wzorów i stałych fizycznych
RUCH PROSTOLINIOWY
prędkość
at
t
+
=
0
)
(
v
v
droga
2
)
(
2
0
t
a
t
t
s
+
= v
przyspieszenie
;
t
a
Δ
Δ
= v
m
F
a
=
pęd
v
m
p
=
siła tarcia
N
T
F
F
μ
=
praca
cos
s
F
W
=
∢
)
,
(
s
F
energia
kinetyczna
2
2
kin
v
m
E
=
moc
t
W
P
Δ
Δ
=
RUCH PO OKRĘGU
częstotliwość
T
f
1
=
prędkość
kątowa
f
T
t
π
π
α
ω
2
2 =
=
Δ
Δ
=
przyspieszenie
dośrodkowe
r
a
d
2
v
=
siła
dośrodkowa
r
m
F
d
2
v
=
RUCH OBROTOWY
prędkość
kątowa
t
ε
ω
t
ω
+
=
0
)
(
kąt
2
)
(
2
0
t
ε
t
ω
t
α
+
=
moment siły
sin
r
F
M
=
∢
( )
r
F,
moment
bezwładności
∑
=
=
n
i
i
i
r
m
I
1
2
moment pędu
ω
I
J
=
przyspieszenie
kątowe
I
M
=
ε
energia
2
2
kin
ω
I
E
=
SPRĘŻYSTOŚĆ
siła
sprężystości
x
k
_
F
x
=
energia
2
2
pot
x
k
E
=
RUCH DRGAJĄCY
wychylenie
)
sin(
)
(
ϕ
ω
+
=
t
A
t
x
prędkość
)
cos(
)
(
ϕ
ω
ω
+
=
t
A
t
x
v
przyśpieszenie
)
sin(
)
(
2
ϕ
ω
ω
+
−
=
t
A
t
a
x
siła
)
sin(
)
(
2
ϕ
ω
ω
+
−
=
t
A
m
t
F
x
wahadło
matematyczne
g
l
T
π
2
=
masa na
sprężynie
k
m
T
π
2
=
GRAWITACJA
siła
2
2
1
r
m
m
G
F
g
=
natężenie
pola
m
F
γ
g
=
r
m
m
G
E
2
1
pot
−
=
energia
h
g
m
E
=
pot
(dla h<<R
Z
)
s
km
9
,
7
≈
=
z
z
I
R
M
G
v
prędkości
kosmiczne
(dla Ziemi)
s
km
2
,
11
2
≈
=
z
z
II
R
M
G
v
FALE
długość
f
T
v
v =
=
λ
załamanie fali
1
,
2
1
2
2
1
sin
sin
n
n
n =
=
=
β
α
v
v
siatka
dyfrakcyjna
α
λ
sin
d
n
=
poziom natężenia
dźwięku
0
log
10
I
I
L
=
2
12
0
m
W
10
−
=
I
efekt Dopplera
źr
ob
źr
u
u
f
f
∓
v
v ±
=
ELEKTROSTATYKA
prawo Coulomba
0
2
2
1
4
1
;
ε
π
=
=
k
r
q
q
k
F
natężenie pola
;
q
F
E
=
d
U
E
=
energia
r
q
q
k
E
2
1
pot
=
potencjał
elektrostatyczny
q
E
V
pot
=
pojemność
U
Q
C
=
kondensator
płaski
d
S
C
r
0
ε
ε
=
energia
kondensatora
2
2
U
C
W
=
szeregowe
∑
=
=
n
i
i
C
1
C
1
1
z
łączenie
kondensatorów
równoległe
∑
=
=
n
i
i
C
C
1
z
PRĄD STAŁY
natężenie
prądu stałego
t
Q
I
Δ
Δ
=
prawo Ohma
I
R
U
=
szeregowe
∑
=
=
n
i
i
R
R
1
z
łączenie oporów
równoległe
∑
=
=
n
i
i
R
R
1
z
1
1
opór
S
l
ρ
R
=
prawo Ohma dla
obwodu
w
z
R
R
I
+
=
ε
moc
U
I
P
=
POLE MAGNETYCZNE
siła Lorentza
sin
B
q
F
v
=
∢
)
,
( B
v
siła elektro-
dynamiczna
sin
l
I
B
F
=
∢
)
,
( B
l
strumień pola
cos
S
B
Φ
=
∢
)
,
( S
B
przewód
prostoliniowy
r
I
B
π
μ
μ
2
r
0
=
pojedynczy zwój
r
I
B
2
r
0
μ
μ
=
zwojnica
l
I
n
B
r
0
μ
μ
=
siła wzajemnego
oddziaływania
pomiędzy
przewodami
r
π
l
I
I
μ
μ
F
2
2
1
r
0
=
SEM indukcji
t
Φ
ε
Δ
Δ
−
=
SEM
samoindukcji
t
I
L
Δ
Δ
−
=
ε
indukcyjność
zwojnicy
l
n
L
S
2
r
0
μ
μ
=
PRĄD PRZEMIENNY
SEM – prądnica
t
S
B
n
ω
ω
ε
sin
=
napięcie
skuteczne
2
max
sk
U
U
=
natężenie
skuteczne
2
max
sk
I
I
=
transformator
1
2
2
1
2
1
I
I
n
n
U
U
=
=
opór indukcyjny
L
f
L
R
L
π
ω
2
=
=
opór
pojemnościowy
C
f
C
R
C
π
ω
2
1
1 =
=
częstotliwość
rezonansowa
obwodu LC
C
L
f
π
2
1
=
zawada
2
2
1
⎟⎟
⎠
⎞
⎜⎜
⎝
⎛
−
+
=
C
L
R
Z
ω
ω
TERMODYNAMIKA
ciśnienie
S
F
p
=
gęstość
V
m
ρ
=
ciepło
T
c
m
Q
Δ
=
w
ciepło
przemiany
fazowej
L
m
Q
=
R
m
Q
=
równanie stanu
gazu
const
T
pV =
równanie
Clapeyrona
T
R
n
V
p
=
ciepło molowe
R
C
C
V
p
+
=
Karta wybranych wzorów i stałych fizycznych
I zasada
termodynamiki
W
Q
U
+
=
Δ
praca
(p = const)
V
p
W
Δ
−
=
sprawność
;
wl
uż
Q
W
η
=
1
2
1
Q
Q
Q
−
=
η
sprawność
silnika Carnota
1
2
1
T
T
T
η
−
=
OPTYKA
równanie soczewki
– zwierciadła
y
x
f
1
1
1
+
=
soczewka
⎟⎟
⎠
⎞
⎜⎜
⎝
⎛
+
⎟⎟
⎠
⎞
⎜⎜
⎝
⎛
−
=
2
1
otocz
socz
1
1
1
1
R
R
n
n
f
zwierciadło
2
R
f
=
zdolność
skupiająca
f
Z
1
=
kąt graniczny
n
α
1
sin
gr
=
kąt Brewstera
n
=
B
tg
α
ATOM WODORU
energia atomu
wodoru
(model Bohra)
2
2
2
0
4
e
1
8
n
h
e
m
E
n
⋅
−
=
ε
FIZYKA WSPÓŁCZESNA
równoważność
masy-energii
2
2
0
2
1
c
c
m
c
m
E
2
v
−
=
=
pęd
relatywistyczny
2
2
0
1
c
m
p
v
v
−
=
dylatacja czasu
2
2
1
,
c
t
t
v
−
Δ
=
Δ
energia fotonu
ν
h
E
=
pęd fotonu
λ
h
p
=
fala de Broglie’a
p
h
=
λ
zasada
nieoznaczoności
π
h
x
p
x
4
Δ
Δ
≥
efekt
fotoelektryczny
max
2
2 ⎟
⎟
⎠
⎞
⎜⎜
⎝
⎛
+
=
v
m
W
ν
h
rozpad
promieniotwórczy
2
/
1
2
0
T
t
N
N
−
=
HYDROSTATYKA
siła parcia
S
p
F
=
ciśnienie
hydrostatyczne
h
g
p
ρ
=
siła wyporu
V
g
ρ
F
=
wyp.
ASTRONOMIA
III prawo Keplera
const
R
T =
3
śr
2
PRZEDROSTKI
Mnożnik
9
10
6
10
3
10
2
10
1
10
1
10
−
2
10
−
3
10
−
6
10
−
9
10
−
12
10
−
Przedrostek giga
mega
kilo
hekto
deka decy centy mili mikro nano piko
Oznaczenie G
M
k
h
da
d
c
m
μ n p
STAŁE FIZYCZNE
Przyspieszenie ziemskie
2
2
s
m
10
s
m
81
,
9
≈
≈
g
Przenikalność magnetyczna
próżni (stała magnetyczna)
2
7
0
A
N
10
4
−
⋅
=
π
μ
Masa Ziemi
kg
10
98
,
5
24
Z
⋅
≈
M
Prędkość światła w próżni
s
m
10
00
,
3
8
⋅
≈
c
Średni promień Ziemi
km
6370
Z
≈
R
Stała Plancka
s
J
10
63
,
6
34
⋅
⋅
≈
−
h
Stała grawitacji
2
2
11
kg
m
N
10
67
,
6
⋅
⋅
≈
−
G
Ładunek elektronu
C
10
60
,
1
19
−
⋅
≈
e
Liczba Avogadro
mol
1
10
02
,
6
23
A
⋅
≈
N
Masa spoczynkowa elektronu
kg
10
11
,
9
31
e
−
⋅
≈
m
Objętość 1 mola gazu
w warunkach normalnych
mol
dm
41
,
22
3
≈
V
Masa spoczynkowa protonu
kg
10
67
,
1
27
p
−
⋅
≈
m
Stała gazowa
K
mol
J
31
,
8
⋅
≈
R
Masa spoczynkowa neutronu
kg
10
68
,
1
27
n
−
⋅
≈
m
Stała Boltzmanna
K
J
10
38
,
1
23
B
−
⋅
≈
k
Jednostka masy atomowej
kg
10
66
,
1
27
−
⋅
≈
u
Przenikalność elektryczna
próżni (stała elektryczna)
2
2
12
0
m
N
C
10
85
,
8
⋅
⋅
≈
−
ε
⎟⎟
⎠
⎞
⎜⎜
⎝
⎛
⋅
⋅
≈
=
2
2
9
0
C
m
N
10
99
,
8
4
1
k
ε
π