Fundusz private equity jako inwestor w firmie
- mentor czy drapie
ż
nik
Sebastian Król
Partner
Enterprise Investors
Warszawa, 26 listopada 2008 roku
Zewn
ę
trzne
ź
ródła finansowania spółki
•
Zewn
ę
trzne
ź
ródła finansowania spółki
– Dług:
kredyt
inwestycyjny,
kredyt
obrotowy,
kredyty
transakcyjne,
finansowanie dostawców, itd.
– Mezzanine: instrument finansowy posiadaj
ą
cy pewne cechy kredytu
i kapitału
Kapitał:
2
– Kapitał:
• Rynki publiczne –
ź
ródłem kapitału s
ą
instytucje i osoby prywatne;
przejrzyste przepisy
• private equity – fundusze private equity; brak regulacji, lecz metody
działania w wi
ę
kszo
ś
ci zestandaryzowane
• inne – “angels”, hedge funds, osoby prywatne
Rodzaje inwestycji
Rozpocz
ę
cie
działalno
ś
ci, tzw.
“seed” oraz “start-up”
Przykład:
Polish Energy Partners
Obroty
firmy
Ekspansja działalno
ś
ci
Przykład:
Sonda
Teta
Wema
Dojrzałe firmy
MBO, MBI, LBO
Przykład:
Komfort,
Skarbiec,
Novaturas
3
Czas
Novaturas
Obszar venture capital
Obszar private equity
Rodzaje inwestycji typu Private Equity
•
Wykupy (60% działalno
ś
ci w Europie
Ś
rodkowo-Wschodniej)
–
MBO: nabycie spółki/przedsi
ę
wzi
ę
cia przez obecny zarz
ą
d
–
MBI: nabycie spółki/przedsi
ę
wzi
ę
cia przez zarz
ą
d z zewn
ą
trz
–
Secondary Purchase: nabycie udziałów, bez udziału zarz
ą
du
–
Public to Private: nabycie spółki notowanej na giełdzie z zamiarem wycofania z giełdy
–
Przykładowe zastosowanie:
• Wykup zorganizowanych cz
ęś
ci przedsi
ę
biorstw (spin-off)
• Wykup pakietów przez zało
ż
ycieli
• Prywatyzacja
4
•
Finansowanie rozwoju (30%)
–
Podniesienie kapitału aby sfinansowa
ć
rozwój lub restrukturyzacj
ę
spółki
–
Przykłady zastosowa
ń
:
–
Finansowanie rozwoju i wykupu s
ą
cz
ę
sto poł
ą
czone w tych transakcjach
•
Seed and Start-up
–
Finansowanie spółek w pocz
ą
tkowym etapie rozwoju
–
Przykłady zastosowa
ń
:
• Prywatyzacja
• Finansowanie rozwoju produkcji lub oferty, ekspansji geograficznej
• Finansowanie przej
ęć
spółek lub rozwoju regionalnego
• Finansowanie bada
ń
nad konceptem biznesowym (“seed”)
• Finansowanie wprowadzenia pierwszego produktu na rynek (“start-up”)
Czy fundusz to tylko pieni
ą
dze?
Naszym zdaniem, pieni
ą
dze s
ą
tylko towarem, fundusz to zdecydowanie co
ś
wi
ę
cej:
Poprawa funkcjonowania i organizacji wewn
ę
trznej spółki:
•
Wieloletnie do
ś
wiadczenia we współpracy z przedsi
ę
biorcami z bran
ż
y
•
Wspólnik wymuszaj
ą
cy my
ś
lenie w kategoriach długoterminowych
•
Do
ś
wiadczenie w opracowaniu strategii budowania warto
ś
ci firmy
•
Do
ś
wiadczenie w ekspansji geograficznej / rozwoju spółki / przej
ę
ciach
5
•
Do
ś
wiadczenie w optymalizacji struktury finansowej spółki
•
Korporatyzacja firm tworzonych przez prywatnych wła
ś
cicieli i wprowadzenie
zasad ładu korporacyjnego
•
Wykorzystanie do
ś
wiadcze
ń
bran
ż
owych bez utraty niezale
ż
no
ś
ci
Poprawa postrzegania spółki przez
ś
wiat zewn
ę
trzny
•
Do
ś
wiadczenia we wprowadzaniu spółek na giełd
ę
•
Kontakty w
ś
wiecie biznesu
=
Partner w biznesie
LPP
•
Najwi
ę
ksza Polska sie
ć
sklepów z ubraniami pod markami Reserved i
Cropp
•
Spółka prowadzi 152 sklepy w regionie w tym 92 w Polsce. Przychody
w 2006 roku wyniosły 815,4 milionów złotych
•
W 2003 roku Fundusz zainwestował $13 mln i obejmował 13% akcji
•
Spółk
ą
kierował i nadal kieruje jej zało
ż
yciel Marek Piechocki
6
•
W 2005 roku Fundusz sprzedał posiadane akcje LPP pomna
ż
aj
ą
c
zainwestowany kapitał 4.5 krotnie
•
Warto
ść
wniesiona przez EI
– Strategia rozwoju poza granicami Polski
– Wprowadzenie nowej sieci Cropp
– Optymalizacja struktury finansowej
– Poprawa jako
ś
ci informacji zarz
ą
dzanej
Eldorado/Emperia
•
Emperia Holding S.A. (dawniej Eldorado) jest jedn
ą
z najwi
ę
kszych,
polskich firm handlowych prowadz
ą
cych detaliczn
ą
i hurtow
ą
sprzeda
ż
artykułów spo
ż
ywczych i kosmetyczno-chemicznych.
•
Emperia Holding S.A. to m.in.: supermarkety Stokrotka i sklepy
spo
ż
ywcze
Groszek, magazyny cash&carry Eldorado i centrum
logistyczne Eldorado.
•
W 1999 roku EI obj
ą
ł 48% kapitału za 4 mln USD
7
•
Warto
ść
wniesiona przez EI
– Wsparcie rozwoju sieci sklepów „Stokrotka” i „Groszek”
– Wsparcie rozwoju sieci hurtowni typu cash&carry
– Korporatyzacja firmy
•
Wprowadzenie firmy na giełd
ę
i sprzeda
ż
akcji przez EI w 2003 r.
•
Zało
ż
yciele zachowuj
ą
pakiet kontrolny.
Lukas
•
W 1997 roku Lukas był wiod
ą
cym niebankowym dostawc
ą
kredytów
ratalnych
•
EI zainwestował €15 milionów w podniesienie kapitału obejmuj
ą
c 28%
pakiet akcji
•
Pozostałe akcje były w r
ę
kach trzech zało
ż
ycieli spółki
•
W latach 1997 - 2001, z pomoc
ą
EI, Lukas dokonała nast
ę
puj
ą
cych
działa
ń
:
8
−
Nabyła bank
−
Stworzyła 100 mini oddziałów
−
Zebrała depozyty o warto
ś
ci 700 milionów dolarów
•
W 2001 cało
ść
spółki została sprzedana do Credit Agricole za kwot
ę
340 milionów dolarów
•
Lukas nadal pozostaje wiod
ą
cym graczem na rynku kredytów
konsumenckich w Polsce