6. Pałeczki Gram-ujemne tlenowe lub wzgl

ę

dnie beztlenowe

by jest_dobrze

Strona – 1 –

1) Pałeczki Gram-ujemne: ró

ż

ne grupy, wymagania, diagnostyka, wra

ż

liwo

ść

/oporno

ść

chorobotwórczo

ść

: endotoksyna + ró

ż

nie: egzotoksyny, fimbrie, białka, otoczki

2) Podział pałeczek gram-ujemnych:

jelitowe

niefermentuj

ą

ce

oksydazo(+)fermentuj

ą

ce kokopałeczki

du

ż

e

niewybredne,

zakrzywione,

małe, b. zró

ż

nicowana

grupa

zwykłe podło

ż

a

McConkey – wybiórczo-
ró

ż

nicuj

ą

ce

zwykłe podło

ż

a

wybredne

Enteropatogenne

zaka

ż

enia oportunistyczne

zaka

ż

enia

oportunistyczne, cz

ę

sto

szpitalne

enteropatogenne

wzgl

ę

dnie beztlenowe

tlenowe

5-10% CO2

rodzina:
Enterobacteriaceae

E. coli, Klebsiella,
Proteus, Providencia,
Morganella, Serratia,
Citrobacter, Enterobacte
Shigiella Salmonella

Pseudomonas,
Acinetobacter

Vibrio pH-8,6,
Campylobacter,
Helicobacte

Haemophilus, Bordetella,
Brucella, Pasteurella,
Francisella, Gardnerella,
Legionella

3) Pałeczki Gram(-) - jelitowe, du

ż

e rodzina: Enterobacteriaceae

a) Chorobotwórczo

ść

GRAM UJEMNYCH JELITOWYCH

• kolonizuj

ą

przewód pokarmowy ludzi i zwierz

ą

t (kał), wszechobecne w

ś

rodowisku

• pierwotnie patogenne - zaka

ż

enia

ż

oł

ą

dkowo-jelitowe: Salmonella, Shigella, niektóre E. coli

• wi

ę

kszo

ść

: zaka

ż

enia oportunistyczne – drogi moczowe, rany, ropnie, posocznice, zap. płuc, ko

ś

ci,

opon mózg.-rdz. E. coli, Klebsiella, Proteus, Providencia, Morganella, Serratia, Citrobacter, Enterobacter

• Yersinia pestis – d

ż

uma,

• Y. pseudotuberculosis - zap. w

ę

złów chłonnych krezki

• Y. enterocolitica – zap. jelita cienkiego i okr

ęż

nicy

(E. hermani i E. vulneris) wytwarzaj

ą

ż

ółty barwnik

• mog

ą

koniugowa

ć

i wymienia

ć

plazmidy – przenoszenie oporno

ś

ci, toksyczno

ś

ci, adhezyjno

ś

ci !!!

• antygeny:

somatyczne – O (LPS = endotoksyna biologicznie),
rz

ę

skowe – H,

powierzchniowe (otoczkowe) – K – wykorzystuje si

ę

w identyfikacji (serotyp)

•droga przenoszenia: fekalno-oralna, pokarmy, woda

b) Diagnostyka

GRAM UJEMNYCH JELITOWYCH

– ENTEROBACTERIACEAE

• w preparacie – pałeczki Gram(-) - niecharakterystyczne
• hodowla:
a) zwykłe podło

ż

a, 16-18 godz. Wi

ę

kszo

ść

b) McConkey – wybiórczo-ró

ż

nicuj

ą

ce:

laktozo(+) ró

ż

owe - E. coli

laktozo(-) jasne - Salmonella, Shigella

• testy biochemiczne – API 20E, API ID 32E
• testy serologiczne – ró

ż

nicowanie Salmonella, Shigella, E. coli np. HM+, D+, gm+ = Ssalmonella enteritidis

• miano przeciwciał w surowicy – tylko Salmonella typhi i S. paratyphi – odczyn Widala

Widala odczyn, test Widala, próba serologiczna stosowana w rozpoznawaniu durów: brzusznego i rzekomych; oparta na
aglutynowaniu pałeczek durowych i rzekomo durowych przez surowic

ę

chorego, która zawiera swoiste przeciwciała.

6. Pałeczki Gram-ujemne tlenowe lub wzgl

ę

dnie beztlenowe

by jest_dobrze

Strona – 2 –

• antybiogram – dobór kr

ąż

ków w zale

ż

no

ś

ci od lokalizacji zaka

ż

enia: amino- i ureidopenicyliny, cefalosporyny,

aminoglikozydy, chinolony, kotrimoksazol, nitrofurantoina

c) Charakterystyka

Gram-ujemnej jelitowej – E. COLI

• symbiont jelita grubego !!!
• EPEC – enteropatogenne, fimbrie adhezyjne, biegunki u niemowl

ą

t i dzieci do 2 lat, serotypy 026, 055, 0111..

• ETEC – enterotoksyczne, enterotoksyny ciepłostałe i ciepłochwiejne, biegunki podró

ż

nych, serotypy 06, 078..

• EHEC – enterokrwotoczne, verotoksyny (podobne do toksyny Shiga), biegunka krwotoczna, zespół
hemolityczno-mocznicowy, 0157:H7 (zaka

ż

one mi

ę

so, hamburgery)

• EIEC – enteroinwazyjne, biegunki
• EAEC – enteroagregacyjne, biegunki przewlekłe (ponad 2 tygodnie) u niemowl

ą

t

• zap. dróg moczowych – specyficzne fimbrie adhezyjne P i antygeny O
• zap. opon mózg.-rdz. u noworodków – szczepy K1 (otoczka)
• zak. szpitalne: ran, płuc, posocznica, wstrz

ą

s endotoksyczny.. statystycznie najcz

ę

stszy czynnik !!!

d) Charakterystyka

Gram-ujemnej jelitowej – Shigiella

• czerwonka bakteryjna - jelito grube: owrzodzenia, krwawa biegunka (ale nie zawsze) ze

ś

luzem i ropnym

odczynem
• S. dysenteriae (shigae) (0A) – egzotoksyna Shiga, w krajach rozwijaj

ą

cych si

ę

, mo

ż

e da

ć

zespół

hemolityczno-mocznicowy
• S. flexneri (0B), S. boydii (0C), S. sonnei (0D) – dominuje w Europie, raczej wodnista biegunka
•

ź

ródło zaka

ż

enia: tylko człowiek – chory, nosiciel; przenoszenie: r

ę

ce, woda - gro

ź

ne, pokarmy; zaka

ż

enia latem,

cz

ę

sto u małych dzieci

e) Charakterystyka

Gram-ujemnej jelitowej – Salmonella – ponad 2500 serotypów

• gor

ą

czki jelitowe (enteric fever):

- dur brzuszny – S. typhi antygen Vi (otoczkowy), odporne na fagocytoz

ę

, wył

ą

cznie u ludzi, obecnie rzadko, w

czasie epidemii

szczepienia ochronne

do badania: krew, kał, mocz, odczyn Widala,

- paradury – S. paratyphi A, B, C –

ź

ródło: człowiek, zwierz

ę

• salmonelozy – biegunki, zap. jelita cienkiego i grubego, cz

ę

sto jako zatrucia pokarmowe (drób, jaja, mi

ę

so..) –

S. enteritidis - najcz

ęś

ciej // S. typhimurium, S. agona, S. dublin, S. heidelberg, S. bovis morbificans...

• bakteriemia, posocznica – S. choleresuis
• zap. ko

ś

ci, ran, dróg moczowych – rzadko

• nosicielstwo w kale,

ż

ółci

f) Taksonomia

• Zgodnie z propozycjami WHO — Collaborating Centre for Reference and Research on Salmonella (WHO,
Institut Pasteur, 1997) do 2 rodzaju Salmonella nale

żą

tylko dwa gatunki tj. S. enterica i S. bongori — pierwszy z

nich podzielony został na 6 podgatunków. Stosowane dotychczas zwyczajowe nazwy, nie posiadaj

ą

ce statusu

taksonomicznego, takie jak serotyp, typ serologiczny, zostały zast

ą

pione nazw

ą

serowaru (w oryginale serovar,

sv.).
• Nazw

ę

serowaru nale

ż

y pisa

ć

du

żą

liter

ą

oraz prostym pismem (np. Typhi, Paratyphi B, Typhimurium itp.).

Zgodnie z powy

ż

szym, nazw

ę

pierwszego podgatunku rodzaju Salmonella mo

ż

na zapisa

ć

: S. enterica subsp.

enterica sv. Typhimurium lub Salmonella subsp. I. sv. Typhimurium, b

ą

d

ź

po prostu, Salmonella Typhimurium

g) Charakterystyka

innych gram-ujemnych jelitowych

Klebsiella – wytwarzaj

ą

otoczk

ę

, wiele szczepów ESBL(+)

K. pneumoniae – zap. płuc - alkoholicy, narkomani, starsze osoby, meningitis- niemowl

ę

ta, zap. dróg

moczowych – dzieci, inne zak. oportunistyczne
K. oxytoca – zak. oportunistyczne
K. rhinoscleromatis – twardziel (dr. odd.) – rzadko, endemicznie
K. ozenae – cuchnacy nie

ż

yt nosa – rzadko, endemicznie

6. Pałeczki Gram-ujemne tlenowe lub wzgl

ę

dnie beztlenowe

by jest_dobrze

Strona – 3 –

• Proteus mirabilis, P. vulgaris – zak. dróg mocz. ureaza(+), amoniak - alkalizacja, odkładanie soli wapnia i
magnezu – kamienie nerkowe
• Providencia, Morganella morgani, Serratia, Citrobacter, Enterobacter... – ró

ż

ne zaka

ż

enia oportunistyczne

szpitalne, szczepy cz

ę

sto

oporne na antybiotyki – ESBL, AmpC, inne betalaktamazy,

ESBL - (ang. Extended-Spectrum Beta-Lactamases) (beta-laktamazy o rozszerzonym spektrum działania). Nie nale

ż

y myli

ć

tej

grupy z enzymami o szerokim spektrum (klasycznymi beta-laktamazami).
Enzym -

β

-laktamaza o rozszerzonym spektrum działania rozkłada antybiotyki zawieraj

ą

ce pier

ś

cie

ń

β

-laktamowy. Szczepy

bakteryjne zdolne do syntezy ESBL nale

żą

do patogenów alarmowych (alert pathogens). Cz

ę

sto charakteryzuj

ą

si

ę

one

wielooporno

ś

ci

ą

co prowadzi do ograniczenia mo

ż

liwo

ś

ci doboru skutecznej antybiotykoterapii. Beta-laktamazy typu ESBL s

ą

najcz

ęś

ciej kodowane przez du

ż

e plazmidy, co ułatwia ich szybkie i niekontrolowane rozprzestrzenianie si

ę

w

ś

ród pałeczek

Gram-ujemnych. W laboratorium mikrobiologicznym wykrywa si

ę

go dzi

ę

ki odpowiedniemu uło

ż

eniu kr

ąż

ków z antybiotykami

lub zastosowaniu specjalnych testów.

4) Pałeczki Gram-ujemne niefermentuj

ą

ce tlenowe, nie fermentuj

ą

glukozy, b. małe wymagania

•

ś

rodowisko zewnetrzne, wilgotne: woda, gleba,

ś

cieki, odpady... u ludzi i zwierz

ą

t – flora przypadkowa, rosn

ą

po

1-2 dniach
• zaka

ż

enia oportunistyczne: drogi moczowe, oddechowe (cewniki, rurki..), bakteriemie, rany, oparzenia, oko,

spojówki...
• zró

ż

nicowana oporno

ść

!!!

a)

Charakterystyka

Pseudomonas aeruginosa

tak

ż

e mukowiscidoza, ucho pływaka

(medyczna nazwa zapalenia ucha zewn

ę

trznego, spowodowanego długotrwał

ą

ekspozycj

ą

przewodu słuchowego na wod

ę

zawieraj

ą

c

ą

drobnoustroje. Przykładow

ą

bakteri

ą

mog

ą

c

ą

wywoła

ć

t

ę

infekcj

ę

,

tak

ż

e u zdrowych osób, jest pałeczka ropy bł

ę

kitnej.),

wytw: barwniki,

ś

luz – otoczka alginianowa, egzotoksyna A,

enterotoksyna, hemolizyny, fospolipaza, enzymy proteolityczne...

P. fluorescens, P. putida, Stenotrophomonas maltophilia, Burkholderia cepacia

b) Acinetobacter – A. baumannii, A. calcoaceticus, A. lwoffii.... Alcaligenes,
c) Moraxella, Flavobacterium – wybredne

5) Pałeczki Gram-ujemne oksydazo-dodatnie (+), zakrzywione, ruchome – przecinkowce

a) Charakterystyka

GRAM UJEMNYCH OKSYDAZO-DODATNICH (+) VIBRO CHOLERAE

• cholera, typ O1,
• choroba kwarantannowa,
• enterotoksyna(aktywno

ść

cyklazy adenylowej)

• silna biegunka, odwodnienie,

ś

miertelno

ść

60%, szczepionka zabita,

ż

ywa - skuteczno

ść

60%

• posiewy: woda peptonowa pH 8,6, okre

ś

lenie serotypu - ró

ż

ne

•

ź

ródło: chory, nosiciel, droga fekalno-ralna – woda,

ż

ywno

ść

b) Charakterystyka

GRAM UJEMNYCH OKSYDAZO-DODATNICH (+) V. parahaemolyticus

• biegunki l

ż

ejsze, niedogotowane owoce morza

c) Charakterystyka

GRAM UJEMNYCH OKSYDAZO-DODATNICH (+) Helicobacter pylori

• ureaza(+),
• kolonizuje od

ź

wiernik, przewlekłe zap.

ż

oł.i dwun.

• szczepy cagA(+) bardziej toksyczne – rak

ż

oł

ą

dka, lymphoma , zaka

ż

enia rodzinne - poziom przeciwciał

wzrasta z wiekiem
• materiał: bioptat (materiał pobrany w czasie biopsji), podło

ż

a wzbogacone, 10% CO2, wzrost 3-5 dni,

• katalaza(+),

6. Pałeczki Gram-ujemne tlenowe lub wzgl

ę

dnie beztlenowe

by jest_dobrze

Strona – 4 –

• oksydaza(+)
• szybka diagnostyka: test ureazowy z bioptatu
• przeciwciała w surowicy – IgG, IgA - Elisa, western blot
• eradykacja: antybiotyk (klarytromycyna, doksycyklina, amoksycyklina, metronidazol) + omeprazol + sole bizmutu

d) Charakterystyka

GRAM UJEMNYCH OKSYDAZO-DODATNICH (+)Campylobacter jejuni,

• C. fetus - mikroaerofilne, biegunki – najcz

ę

stszy czynnik

6) Schorzenia przewodu pokarmowego dotycz

ą

:

-

ż

oł

ą

dka, jelita cienkiego, grubego

- mog

ą

by

ć

uogólnione - dur brzuszny, paradury

- inna lokalizacja: płuca, ko

ś

ci, opony mózgowe..

Objawy: biegunka, wymioty, gor

ą

czka, bóle brzucha... zwykle ostre

Ź

ródło zaka

ż

enia: * człowiek, zwierz

ę

(chory, nosiciel)

ż

ywno

ść

,

ś

rodowisko: mi

ę

so, jaja, mleko, woda,

przedmioty.. r

ę

c e!!!! muchy, insekty...

Droga: fekalno-oralna, pokarmowa

7) Typy schorze

ń

przewodu pokarmowego:

• zaka

ż

enia przewodu pokarmowego (jelitowe): Shigella...

• zaka

ż

enia pokarmowe – pokarm zawiera drobnoustroje – S. enteritidis.. – potocznie mówimy o „zatruciu

pokarmowym” zaka

ź

nym

• zatrucia pokarmowe (intoksykacja) – pokarm zawiera ju

ż

toksyny – Clostridium botulinum, Staphylococcus

aureus
* biegunki podró

ż

nych – ETEC

* rzekomobłoniaste zapalenie jelit – Clostridium difficile
* inne: nie

ż

yt

ż

oł

ą

dka, zapalenie otrzewnej, zaka

ż

enie narz

ą

dów j. brzusznej: dróg

ż

ółciowych, w

ą

troby, trzustki,

ropnie...

8) O zaka

ż

eniu przewodu pokarmowego decyduj

ą

:

•wła

ś

ciwo

ś

ci drobnoustroju – enteropatogenno

ść

:

* adherencja do receptorów nabłonka (fimbrie adhezyjne)
* zdolno

ść

ruchu, enzymy proteolityczne

* endotoksyny (LPS)
* egzotoksyny – białka: enterotoksyny ciepłostałe, ciepłochwiejne, verotoksyny

ró

ż

ne wła

ś

ciwo

ś

ci: cytotoksyczne, cytolityczne, hemolityczne, nekrotyzuj

ą

ce

* inwazyjno

ść

- penetracja nabł. jelitowego, bezpo

ś

rednie uszkodzenie, ostra reakcja zapalna: krew,

ś

luz, leukocyty,

silne bóle kurczowe
• dawka zaka

ż

aj

ą

ca - Shigella - 10 do 1-2

Salmonella - 10 do 5
V. cholerae – 10do8 ale w pH zasadowym 10 do4 (pot

ę

gi!)

• odporno

ść

gospodarza –

ś

luz, czynniki blokuj

ą

ce adhezj

ę

, IgA wydzielnicze..., pokarmy...

9) Biegunki – niektóre definicje
• Biegunka – wydalanie ponad 200 g kału na dob

ę

:

* obfita wodnista (wydzielnicza), nieinwazyjna, bez gor

ą

czki, łagodne bóle brzucha, jelito cienkie – egzotoksyny-

enterotoksyny - (Vibrio cholerae, ETEC, C. perfringens, B. cereus, C. difficile toksyna A, rzadko S. aureus)
wirusy: Rota, Astro, Calici, Corona, Norwalk CAMPYLOBACTER JEJUNI - NAJCZ

ĘŚ

CIEJ

* inwazyjna, cz

ę

ste, małe ilo

ś

ci stolca, z krwi

ą

,

ś

luzem, silne bóle brzucha, bolesne parcie, gor

ą

czka, okr

ęż

nica –

cytotoksyny, inwazja – Salmonella, Shigella, Y. enterocolitica, C. difficile toksyna B, EIEC, ale tak

ż

e

Campylobacter, EHEC, ETEC, paso

ż

yty: Entamoeba histolytica

6. Pałeczki Gram-ujemne tlenowe lub wzgl

ę

dnie beztlenowe

by jest_dobrze

Strona – 5 –

Patomechanizm biegunki: namna

ż

anie drobnoustrojów w przewodzie pokarmowym, przyleganie do

ś

luzówki,

uwalnianie enterotoksyn - zaburzenia w sekrecji płynów elektrolitowych, inwazja błony (cytotoksyny) –
uszkodzenie komórek - owrzodzenia, objawy zapalenia, ró

ż

ne, cz

ę

sto ogólnoustrojowe

10) Zaka

ż

enia p.p. – infekcyjne czynniki etiologiczne

•wirusy – we wszystkich grupach wiekowych, miesi

ą

ce zimowe, sporadyczne lub epidemie, generalnie łagodne ale

łatwo odwodnienie, samoograniczaj

ą

ce si

ę

, najcz

ęś

ciej Rota: 6 miesi

ę

cy – 2 lata, Adeno – typ 40, 41, inne;

•bakterie – najcz

ęś

ciej Campylobacter jejuni E.coli – szczepy zwierz

ę

ce, EPEC - 055, 0111, 0127, zwłaszcza u

dzieci do 3 lat, Salmonella enteritidis, S. typhimurium, S. agona, Shigella sonnei, Y. enterocilitica, EIEC, w Polsce
rzadko EHEC O157;

•grzyby – C. albicans
•pierwotniaki – Giardia lamblia, Cryptosporidium;
•robaki

11) Zatrucia pokarmowe:
– wczesne: B. cereus (1-6 h), S. aureus (1-4h),
- pó

ź

ne: C. botulinum (12-36h), V. parahaemolyticus (10-48h), Salmonella (12-48h), C. perfringens (9-20h)

12) Schorzenia przewodu pokarmowego – diagnostyka

Materiały: kał, wymaz z odbytu (je

ż

eli jest biegunka), krew, mocz (dur, paradury, zatrucia),

ż

ół

ć

(nosicielstwo)

wymiociny, pokarm, badanie nosicieli

Posiewy:
• podło

ż

a wybiórczo-ró

ż

nicuj

ą

ce !!! Mc Conkey, SS, inne (selektywne)

• podło

ż

a wybiórczo-namna

ż

aj

ą

ce – SF (z selenianem sodu)

• badanie biochemiczne (API) - rodzaj, np. Salmonella
• badanie serologiczne (test aglutynacji szkiełkowej z surowicami wzorcowymi dla Salmonella –
gatunek np. S. enteritidis
• typowanie fagowe – w dochodzeniu epidemiologicznym (pokarm, nosiciel, chory)

Wykrycie toksyny – np.Clostridium difficile w kale, C. botulinum we krwi
Wykrycie antygenu – np. Rotavirus, Adenovirus w kale – test lateksowy

Leczenie:
•ró

ż

ne patogeny: bakterie, wirusy, paso

ż

yty – podobny obraz kliniczny!!

• wiekszo

ść

zaka

ż

e

ń

nie wymaga chemioterapii – tendencja do samoograniczenia si

ę

S. sonnei, S. enteritidis, Y.

enterocolitica, EIEC, zaka

ż

enia wirusowe

•leczenie objawowe – nawodnienie!!!
• chemioterapia: niemowl

ę

ta, małe dzieci, starsze osoby S. dysenteriae, V. cholerae, C. difficile

kotrimoksazol, ampicylina, fluorochinolony

Profilaktyka: badanie nosicielstwa, badanie wody (pitna, baseny, jeziora..) – miano coli, H i g i e n a !!!!!

13) Pałeczki Gram-ujemne małe, kokopałeczki ró

ż

na chorobotwórczo

ść

i wymagania wzrostowe-du

ż

e

•

Haemophilus: H.influenzae

– nosicielstwo w nosogardzieli, człowiek

meningitis, epigglotitis, bakteriemia – typ otoczkowy b, szczepionka !!!

zap.ucha

ś

r., zatok, oskrzeli, oka, tkanki podskórnej...

hodowla: agar czekoladowy + X (hematyna) i V (NAD), wilgotno

ść

, 24 godz.

lek z wyboru: ampicylina (5-10% opornych – TEM), cef. III gen.
H.paraifluenzae, H. aegyptius, H. ducreyi - wrzód mi

ę

kki H. haemolyticus..

• Bordetella pertussis

– krztusiec (toksyny, adhezyny), człowiek, szczepionka,

hodowla: płytka kasłana, IF bezpo

ś

rednia,

leczenie: erytromycyna

•

Brucella – B. abortus, B.melitiensis, B.suis

– bruceloza, odzwierz

ę

ca4

•

Francisella tularensis

– tularemia, Pasteurella multocida – pogryzienia przez zwierz

ę

ta

6. Pałeczki Gram-ujemne tlenowe lub wzgl

ę

dnie beztlenowe

by jest_dobrze

Strona – 6 –

•

Gardnerella vaginalis

– bakteryjna waginoza

•

Legionella pneumophila

- zapalenia płuc, aerozol wodny, klimatyzacja

13) Zaka

ż

enia układu moczowego-epidemiologia

• najcz

ę

stsza posta

ć

zaka

ż

e

ń

szpitalnych – 40-50%

• druga (po ukł. odd.) w zaka

ż

eniach ambulatoryjnych – 10-20%

• bakteriuria co najmniej 1x w

ż

yciu u ok..10% populacji, 2x cz

ęś

ciej u kobiet

• jedno z najcz

ę

stszych

ź

ródeł bakteriemii, druga co do cz

ę

sto

ś

ci przyczyna gor

ą

czki u niemowl

ą

t i małych dzieci

• zapalenie p

ę

cherza, odmiedniczkowe zap. nerek, zap. cewki, gruczołu krokowego, bakteriuria bezobjawowa –

posiew (+), brak objawów
• czynniki ryzyka: przeszkoda w odpływie moczu (wada anatomiczna, czynno

ś

ciowa – wsteczny odpływ

p

ę

cherzowo-moczowodowy, zw

ęż

enie moczowodów, ujscia cewki, dysplazja nerek, p

ę

cherz neurogenny..), złogi w

UM, nefropatie (cukrzyca, chorpbu układowe),zabiegi (cewnikowanie cystografia, elektrokoagulacja..), aktywno

ść

seksualna,

ś

rodki dopochwowe, nieoodawanie moczu po stosunku płciowym, ci

ąż

a..

14) Z.U.M. - etiologia
• chorzy ambulatoryjni
* w 90-95% pałeczki Gram(-) w tym 80-90% Escherichia coli
* u młodych kobiet – 20-30% Staphylococcus saprophyticus, CNS
* rzadziej: inne pałeczki Gram(-) – Proteus,Klebsiella.. ziarniaki Gram(+) –gronkowce, paciorkowce,enterokoki
* bardzo rzadko: grzyby wirusy, pierwotniaki
• chorzy szpitalni
* E.coli 30-50%
* Proteus, Klebsiella, Serratia, Citrobacter, Enterobacter,
Providencia, Pseudomonas, Acinetobacter, Stenotrophomonas, Xanthomonas...
* enterokoki, gronkowce, grzyby

• mocz alkaliczny pH >7 – Proteus mirabilis, Klebsiella – kamica
• dodatnia leukocyturia, ujemne rutynowe wyniki bada

ń

mikrobiol – rozwa

ż

y

ć

zak.cewki i pochwy typu STD

• krwotoczne zap. p

ę

cherza – gru

ź

lica, Adenovirus 11, 21

• pierwotne i wtórne zburzenia odporno

ś

ci – HSV

15) Z.U.M. – diagnostyka

• Mocz – podstawowy materiał – b.dobra po

ż

ywka

• Pobranie i transport b. wa

ż

ne:

* „z nocy”,

ś

rodkowy strumie

ń

po dokładnym podmyciu, odci

ą

gni

ę

ciu napletka, rozchyleniu warg,

* do jałowego pojemnika nakłucie nadłonowe p

ę

cherza

* cewnikowanie (po zmianie cewnika)
* woreczki przylepne –noworodki - problem
• Posiew
* eza kalibrowana
* metoda zanurzeniowa (dip-slide- Uromedium)
* metoda ilo

ś

ciowa – obecnie rzadko

• Znamienna bakteriuria
>10 do 4-5 (pot

ę

gi) CFU/ml, zale

ż

y od metody, wieku, funkcji nerek, czynnika etiologicznego, leczenia...

• Zwykle jeden drobnoustrój
• Mieszane zaka

ż

enie – zabiegi, nowotwór, cewnik..

• Fałszywie dodatnie posiewy – złe pobranie, transport
• Mieszana flora krocza w posiewie moczu: dyfteroidy, gronkowce, ró

ż

ne pałeczki – powtórzy

ć

badanie !!

• Leczenie:
I rzut: kotrimoksazol, nitrofurantoina, norfloksacyna