i zdr

o

wie

C1

nr 112 (2234) 10 CZERWCA 2008

B

adania opinii pacjentów pokazują jedno-
znacznie, jak istotny jest dla nich dostęp

do informacji o wynikach badań. Konieczność
osobistego odbioru i związana z tym strata
czasu pogłębiają stres związany z oczekiwa-
niem na rezultat badania. Tymczasem wyniki
można – wraz ze stosownymi normami, do-
datkowymi informacjami i komentarzem le-
karza zlecającego – udostępnić poprzez bez-
pieczną stronę internetową.

■

więcej strona C3

Jak wliczać w koszty działalności
gospodarczej wydatki na użyczone auto

W ramach podatkowego rozliczania prywatnej praktyki można wliczyć w koszty działalności wydatki
ponoszone na samochód osobowy. Może to być nie tylko pojazd własny, ale i użyczony przez inną osobę.
Użyczenie może się jednak okazać podatkową pułapką. By się jej ustrzec, trzeba skorzystać z instytucji
współwłasności.

Czytaj str. C4

ZAKAZ KONKURENCJI

Dziś, w godz. 14.00-16.00, pod nr tel. (0-22) 531
49 72, Kamil Giereś, ekspert z Kancelarii Prawnej
Chałas i Wspólnicy, będzie odpowiadał na pytania
dotyczące zakazu konkurencji.

TEMAT TYGODNIA

Współwłasność samochodu osobowego

Utrata prawa do ryczałtu

Jakie zdarzenia gospodarcze powodują utratę
prawa do opodatkowania ryczałtem ewiden-
cjonowanym?

Podatnicy tracą prawo do opo-
datkowania w formie ryczałtu
począwszy od miesiąca nastę-
pującego po miesiącu, w któ-
rym przychody z pozarolniczej
działalności gospodarczej pro-
wadzonej samodzielnie albo
w formie spółki przekroczyły
150 tys. euro. W przypadku
spółki limit 150 tys. euro odno-
si się do przychodów uzyska-
nych przez ogół wspólników.

Przekroczenie tego progu powoduje, iż podatnik
lub spółka ma obowiązek zaprowadzić właściwe
księgi rachunkowe oraz opłacać podatek docho-
dowy na zasadach ogólnych. Prawo do opodat-
kowania w tej formie traci również podatnik lub
spółka, w przypadku sprzedaży towarów, wyro-
bów lub świadczenia usług na rzecz byłego lub
obecnego pracodawcy. Wówczas, poczynając od
dnia uzyskania przychodu z jednego z tych źródeł,
podatnik lub spółka zobowiązani są do końca ro-
ku podatkowego opłacać podatek dochodowy na
zasadach ogólnych (tzn. według skali podatkowej).

AGNIESZKA PAWLIKOWSKA

ekspert z Europejskiego

Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej

Dodatek do Gazety Prawnej Wydawca: Infor Sprzedaż łącznie z GP ISSN: 1232-6712

Wyniki badań można
przesłać przez internet

Z

wiązek Pracodawców Innowacyjnych
Firm Farmaceutycznych Infarma przy-

gotował projekt ustawy o refundacji i ustala-
niu cen leków i wyrobów medycznych obję-
tych świadczeniami refundacyjnymi. Zwią-
zek nie posiada jednak inicjatywy ustawo-
dawczej, dlatego traktuje projekt jako
dokument zawierający spójną i uporządko-
waną propozycję rozwiązań systemowych.
Zgodnie z nim, firma farmaceutyczna powin-
na mieć m.in. możliwość złożenia skargi do
sądu na decyzję ministra zdrowia dotyczącą
nieumieszczenia na listach refundacyjnych
danego preparatu.

■

więcej strona C3

E-MEDYCYNA

REFUNDACJA LEKÓW

DYŻUR EKSPERTA

Nowy projekt ustawy

www

.gazet

apr

a

wna.pl

DOMINIKA SIKORA

[e-mail]

M

inisterstwo Zdrowia przygotowało
projekt ustawy, która zakłada po-
dział Narodowego Fundu-

szu Zdrowia na sześć regionalnych
i niezależnych od siebie funduszy. Zda-
niem ekspertów, zlikwidowanie mono-
polu NFZ oraz uniezależnienie świad-
czeniodawców od jednego płatnika
wprowadzi prawdziwą konkurencję
o pacjenta na rynku usług medycz-
nych. To on, dzięki temu, że będzie
miał możliwość wyboru ubezpieczycie-
la wskaże, który fundusz najlepiej za-
rządza jego składką zdrowotną. Naj-
większe szanse na podpisywanie kon-
traktów z kilkoma funduszami będą miały te
szpitale, które wykonują bardzo specjalistyczne
świadczenia zdrowotne lub które jako jedyne
leczą pacjentów z rzadkimi chorobami.

Konkurencja między funduszami ma być

jeszcze większa od 2012 roku. Na rynku poja-
wią się prywatni płatnicy. Wówczas pacjenci
zdecydują, czy chcą, aby ich składka zdrowotna
nadal była przesyłana płatnikowi publicznemu,
czy ubezpieczą się w prywatnym funduszu.

Zdaniem ekspertów, prywatne fun-

dusze mają największe szanse na roz-
wój w tych województwach, gdzie płat-
nik publiczny już teraz nie radzi sobie
najlepiej z zapewnieniem dobrego do-
stępu do świadczeń zdrowotnych. Na-
tomiast nie zyskają one dużej liczby
klientów w tych regionach, gdzie jest
dobrze rozwinięta baza szpitalna,
a płatnik publiczny kontraktuje usługi
zdrowotne na odpowiednim poziomie.
Tak jest np. w województwie dolnoślą-
skim czy wielkopolskim.

■

więcej strona C2

Od przyszłego tygodnia rozpoczynamy

cykl artykułów na temat ubezpieczenia

zdrowotnego w poszczególnych krajach UE

Prywatne fundusze
tylko dla najlepszych
placówek zdrowia

OCHRONA ZDROWIA Decentralizacja NFZ

■

Podział NFZ na sześć funduszy ma zwiększyć konkurencję o pacjentów

■

Tam, gdzie będą silne publiczne fundusze, nie będzie miejsca dla prywatnych

■

Tylko najlepsze szpitale będą miały umowy z kilkoma płatnikami świadczeń

W porównaniu z ubiegłym
rokiem liczba aptek, które nie
mają kłopotów finansowych,
zwiększyła się o 7 proc.
Natomiast odsetek tych,które
mają kłopoty finansowe, wzrósł
aż do 44 proc.

D

ruga połowa 2007 r. oraz
I kwartał 2008 r. to zde-

cydowana zmiana trendów na
rynku aptecznym. Pierwsze za-
skoczenie, to spadek średniego
miesięcznego obrotu netto
sprzedaży – do 137 tys. zł. Od
2002 roku wartość obrotu suk-
cesywnie rosła (do 140 tys.
w 2006 roku). Zmniejszyła się
również średnia marża. To
efekt trwającej od trzech lat co-
raz ostrzejszej wojny cenowej.
W ostatnim roku absurdem by-
ło obniżanie cen do takich roz-
miarów, że po raz pierwszy ap-
teki zaczęły oferować sprzedaż
preparatów nierefundowanych
za grosz. Niektóre podjęły wal-
kę cenową przekraczającą
ich możliwości finansowe. Zo-
rientowały się dopiero po pół
roku, gdy z terminu płatności
14-dniowego doszły do 50 dni.

Po raz pierwszy też obniżki ce-
nowe w aptece nie są rekom-
pensowane przez niższe ceny
na etapie zaopatrywania się
w leki u hurtowników.

Zauważyliśmy zahamowa-

nie tendencji wzrostowych po-
jedynczych aptek. Lepsze wy-
niki mieli wyłącznie właścicie-
le dwu, a nawet większej
liczby aptek. Zmniejszył się
wskaźnik zyskowności, co jest
wynikiem m.in. zwiększają-
cych się wydatków na promo-
cję i reklamę (apteki podwoiły
wydatki na ten cel w stosunku
do roku poprzedniego).

Kolejnym zaskoczeniem było

zwiększenie średnich zapasów
magazynowych, które w po-
przednich latach malały, co po-
zwalało poprawić płynność fi-
nansową. Przy zwiększonym
magazynie jest to praktycznie
niemożliwe. Pogorszyła się jed-
nocześnie rotacja zapasów, co
nie wróży dobrze na przy-
szłość, szczególnie aptekom
z dłuższym terminem płatno-
ści i mniejszymi obrotami.

Liczba aptek, które nie mają

kłopotów finansowych, zwięk-

szyła się o 7 proc. w stosunku
do poprzedniego roku. Nato-
miast odsetek aptek, które mają
kłopoty finansowe, wzrósł aż do
44 proc. Niepokoi, że takie apte-
ki kupowane są przez właścicie-
li kilku czy kilkunastu aptek. Je-
żeli w dłuższym czasie utrzyma-
ją się takie tendencje, to na ryn-
ku zwiększać się będzie liczba
aptek dobrze zarządzanych i ra-
dzących sobie w rzeczywistości
rynkowej i jednocześnie liczby
aptek w bardzo kiepskiej sytu-
acji finansowej. Apteki tzw.
środka, o przeciętnych możli-
wościach, będą w zdecydowa-
nej mniejszości, a ich byt możli-
wy będzie tylko w małych,
nieopanowanych przez duże
sieci miejscowościach.

■

RYNEK Sprzedaż leków i parafarmaceutyków

Wojna cenowa zaszkodziła aptekom

i zdr

o

wie

LEK

ARZ

●

FARMACEUT

A

●

P

ACJENT

Biznes

Biznes

partner dodatku

46,2

mld zł

NFZ przeznaczy

w tym roku

na leczenie

WOJCIECH MATUSEWICZ

dyrektor Agencji Oceny
Technologii Medycznych
– o koszyku świadczeń
medycznych

strona C3

■

GRZEGORZ
ROGACZEWSKI

partner w fir-
mie Dziesięci-
na – Pankow-
ski & Roga-
czewski
Doradcy
Podatkowi

C2

Biznes i zdrowie

WTOREK

10 CZERWCA

2008 | nr 112

WWW.GAZETAPRAWNA.PL

01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72,
tel. [phone], fax [phone]
w

ww

ww

w..ggaazzeettaapprraaw

wnnaa..ppll,, ggpp@

@iinnffoorr..ppll

RReeddaakkttoorr pprroow

waaddzząąccyy:: Józef Kielar, (022) 530 42 17, [e-mail]

BBiiuurroo RReekkllaam

myy:: tel. [phone], fax [phone]

D

Drruukk:: AGORA SA Drukarnia, ul. Daniszewska 27, 03-230 Warszawa

i

Metoda kształtowania

płac przez strajk

M

ija właśnie rok od ogólnopolskie-
go strajku lekarzy i protestu pielę-
gniarek, nazwanego białym mia-

steczkiem. Chociaż była to – jak dotąd –
największa taka akcja w Polsce, to nie je-
dyna w ostatnich kilkunastu latach. Wręcz
przeciwnie od przełomu 1989 roku
w ochronie zdrowia powtarzały się strajki,
protesty, demonstracje.
Jaka jest tego przyczyna? W publicznej służ-

bie zdrowia nie ma żadnego pokojowego sposobu kształto-
wania płac. W sferze rynkowej takim mechanizmem jest natu-
ralna gra popytu i podaży siły roboczej. W sferze budżetowej
płace kształtowane są na drodze administracyjnej, przez tzw.
siatki płac albo określone wskaźniki (np. służby mundurowe,
wyżsi urzędnicy, sędziowie).
Służba zdrowia nie należy do sfery budżetowej, ale nie jest też
sferą rynkową. Jest hybrydą. Szpitale mają przychody określo-
ne przez NFZ decyzją administracyjną, płacą jednak ceny ryn-
kowe za remonty, sprzęt, usługi zewnętrzne itp. Dyrektorzy
szpitali mają tylko jeden istotny element kosztów, który mogą
obniżać. Są to płace personelu medycznego. Jeśli zatem NFZ
zaniża ceny za świadczenia (a tak właśnie robi), to i płace per-
sonelu medycznego muszą być zaniżone, bo inaczej szpitale
nie mogłyby funkcjonować. Dopiero gwałtowny bunt pracow-
ników, a przede wszystkim, strajk jest czynnikiem, który po-
woduje zmiany płac.
Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy od lat proponuje,
aby ustalić jakieś pokojowe mechanizmy kształtowania płac
personelu medycznego. Najlepiej – mechanizmy rynkowe,
z rynkowym kształtowaniem cen za świadczenia, demonopo-
lizacją NFZ i współpłaceniem przez pacjentów za niektóre usłu-
gi. Jednak również w warunkach ustalanych przez państwo
możliwe jest stworzenie negocjacyjnych zasad kształtowania
wynagrodzeń, np. przez podpisanie układu zbiorowego pracy
albo ustawowe określenie płac minimalnych lub udział repre-
zentacji lekarzy w ustalaniu kwot refundacji przez publiczne-
go płatnika za świadczenia zdrowotne, co jest praktykowane
w wielu krajach europejskich (np. Niemcy, Wielka Brytania,
Francja).
Jedno jest pewne, jeśli jedynym sposobem kształtowania wy-
nagrodzeń personelu medycznego pozostanie nadal mecha-
nizm strajkowy (wynagrodzenie zmienia się od strajku do straj-
ku), to protesty w służbie zdrowia znowu wybuchną. To tylko
kwestia czasu.

■

KRZYSZTOF BUKIEL, przewodniczący ZK OZZL

Opieka medyczna w innym

państwie UE

Córka jest studentką, latem chce wyjechać do pracy
w Anglii. Czy może tam liczyć na opiekę medyczną
i na jakich warunkach?

Z

godnie z przepisami unijnymi, taka osoba podlega
ustawodawstwu z zakresu świadczeń zdrowotnych te-
go kraju, w którym pracuje. W związku z tym, jeżeli pa-

ni córka podejmie pracę u pracodawcy brytyjskiego, powin-
na zostać zgłoszona przez niego do brytyjskiego systemu
ubezpieczenia społecznego.
Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której córka po-
dejmie w Anglii pracę jako fille au pair. Wtedy nieodpłat-
ne leczenie przysługiwać jej będzie na podstawie Europej-
skiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. Kartę taką wyda-
je oddział NFZ właściwy ze względu na miejsce zamieszka-
nia córki w Polsce. Podczas pobytu np. w Anglii daje ona
prawo do świadczeń medycznych niezbędnych ze wska-
zań zdrowotnych, uwzgledniając rodzaj świadczeń oraz
planowany czas pobytu. Dlatego należy pamiętać o okaza-
niu EKUZ lekarzowi lub pracownikowi szpitala w każdym
przypadku, gdy zachodzi konieczność uzyskania opieki le-
karskiej.
Karta wydawana jest przez właściwy oddział na podstawie
złożonego przez ubezpieczonego wniosku o wydanie tego
dokumentu. Wniosek taki dostępny jest między innymi na
stronach internetowych NFZ i w oddziałach wojewódzkich
Funduszu.

■

OKIEM EKSPERTA

DOMINIKA SIKORA

[e-mail]

P

odział Narodowego Fun-
duszu Zdrowia na nieza-

leżne fundusze regionalne ma
przebiegać stopniowo. Od
1 stycznia 2009 r. dotychcza-
sowe oddziały NFZ (16) zosta-
ną włączone do sześciu regio-
nalnych funduszy. Mają one
prowadzić własną politykę fi-
nansową, tak aby jak najlepiej
zarządzać składką zdrowotną
swoich klientów. W przyszłym
roku pacjenci nie będą mieć
jeszcze możliwości wyboru
funduszu. Automatycznie zo-
staną przypisani do odpowied-
niego ze względu na miejsce
zamieszkania regionalnego
funduszu. Ministerstwo Zdro-
wia zakłada, że każdy z nich
przejmie co najmniej 10 proc.
ogółu osób ubezpieczonych
w kraju. Na tym etapie, zda-
niem ekspertów, nie można
mówić o powstaniu konkuren-
cji między płatnikami. A to jest
tak naprawdę głównym celem
zmian organizacji NFZ. Jej po-
czątki będą zauważalne za
dwa lata, kiedy co prawda nie
będzie jeszcze prywatnych
funduszy zdrowia, ale pacjen-
ci będą mogli sami decydować,
który fundusz ma zarządzać
ich składką zdrowotną.

Wybór płatnika

Fundusze zyskają również

możliwość kontraktowania
świadczeń zdrowotnych na te-
renie całego kraju. To również
ma zwiększyć konkurencję
między świadczeniodawcami.
Chcąc podpisywać umowy
z wieloma płatnikami, będą
musiały świadczyć usługi na

wysokim poziomie, albo takie,
na których jest bardo duże za-
potrzebowanie.

– Przede wszystkim struktu-

ry regionalne, lokalne, w prze-
ciwieństwie do centralnych,
lepiej mogą poznać i zadbać
o potrzeby swoich mieszkań-
ców. Dlatego również lokalny
płatnik będzie w stanie lepiej
dbać o bezpieczeństwo zdro-
wotne swoich klientów – uwa-
ża Marta Sendrowicz z kance-
larii prawnej Allen@Overy.

Dyrektorzy widzą zagrożenie

Zdaniem samych dyrekto-

rów szpitali, istnieje zagroże-
nie, że fundusze regionalne
nie będą zainteresowane kon-
traktowaniem usług medycz-
nych poza terenem swojego
województwa.

– Nie będą one chciały finan-

sować świadczeń w placów-
kach z innych województw,
chyba że nie będą miały wybo-
ru, bo np. żaden świadczenio-
dawca nie będzie wykonywał
konkretnych usług – mówi Je-
rzy Atłachowicz, wiceprezes
Stowarzyszenia Menedżerów
Opieki Zdrowotnej (STOMOZ).

Dlatego na takim rozwiąza-

niu zyskają przede wszystkim
szpitale kliniczne, gdzie są wy-
konywane najbardziej specja-
listyczne usługi. W Polsce są
44 szpitale kliniczne.

Profesor Cezary Włodarczyk

z Instytutu Zdrowia Publiczne-
go Uniwersytetu Jagiellońskie-
go w Krakowie uważa, że poja-
wienie się prywatnych ubez-
pieczycieli nie wpłynie na po-
prawę jakości usług.

– Płatnik nie ma bezpośred-

niego wpływu na to, co robi
świadczeniodawca. On może
określić warunki formalne
niezbędne do podpisania kon-
traktu, ale nie ma wpływu
na zachowanie lekarza, czy
pielęgniarki wobec pacjenta
– mówi Cezary Włodarczyk.

Konkurencja między płatnikami

Elementem, który zaostrzy

konkurencję między fundu-
szami zdrowia, ma być wpro-
wadzenie na rynek usług me-
dycznych prywatnych płatni-
ków. Pacjent wybierze ubez-
pieczyciela. A jeżeli ten nie
będzie spełniał jego oczeki-
wań, to zmieni go na innego

Wprowadzenie prywatnych

funduszy zmobilizuje ich pu-
blicznych odpowiedników do
zmiany zasad tworzenia swoich
planów finansowych.

Trzeba jednak liczyć się

z tym, że prywatne fundusze
nie powstaną lub ich zakres
działalności będzie mniejszy
w niektórych województwach.

– Nie spodziewam się

wzmożonej aktywności pry-
watnych funduszy w tych re-
gionach, gdzie silną pozycję
ma już w obecnym momencie
narodowy płatnik, czyli np.
w woj. dolnośląskim czy wiel-
kopolskim – dodaje Marta
Senderowicz.

Zdecydowanie większe moż-

liwości rozwoju i pozyskiwania
klientów będą miały fundusze
np. Polski wschodniej.

Muszą powstać mechani-

zmy kontrolne, nadzorcze
nad działalnością wszystkich
funduszy. Nie może być bo-
wiem tak, że osoby starsze
czy chore zostaną pozbawio-
ne możliwości wyboru fundu-
szu. W tym celu ma powstać
Urząd Nadzoru nad Fundu-
szami.

■

OCHRONA ZDROWIA Decentralizacja Narodowego Funduszu Zdrowia

Walka o pacjenta pod kontrolą
Urzędu Nadzoru nad Funduszami

Jeżeli urząd skarbowy domaga
się dostarczenia billingu
telefonicznego, to opłata
z tego tytułu w całości
stanowi koszt uzyskania
przychodu.

MARIANNA OLSZEWSKA

[e-mail]

N

iektórzy podatnicy w ta-
kiej sytuacji postępują

podobnie jak w przypadku wy-
korzystania części mieszkania
do celów służbowych, czyli
określają ten wydatek zalicza-
ny w koszty procentowo do ca-
łości rachunku. Takie postępo-
wanie kwestionuje część urzę-
dów skarbowych. Jednak, jak
się okazuje, bezzasadnie.

Znany jest bowiem wyrok

Naczelnego Sądu Administra-
cyjnego w podobnej sprawie,

uznający takie żądania ze stro-
ny urzędów skarbowych za
stanowisko nadmiernie sfor-
malizowane.

Gdy mamy rachunek telefo-

niczny bez billingu, określamy
procentowo, jaka część rozmów
miała charakter prywatny, a ja-
ka związana była z prowadzo-
ną działalnością gospodarczą
(np. porównując rachunki tele-
foniczne z okresu, gdy działal-
ność gospodarcza nie była pro-
wadzona z rachunkami obecny-
mi. Urząd skarbowy ma bo-
wiem prawo zapytać w takiej
sytuacji, skąd wziął się taki,
a nie inny procent. Ponadto mo-
żemy już na wstępie, gdy rozpo-
czynamy tak rozliczać telefon
prywatny, złożyć w urzędzie
skarbowym pismo informujące,
iż będziemy zaliczali w koszty
część rozmów z prywatnego te-

lefonu i będą one stanowiły np.
65 proc. całej należności za roz-
mowy. Następnie opisujemy ra-
chunek, np. rachunek za roz-
mowy telefoniczne, z których
część odbyto w związku z pro-
wadzoną działalnością gospo-
darczą i zaliczono w koszty...
w miesiącu... Odsetek rozmów
odbytych w związku z prowa-
dzoną działalnością wynosi...
proc., co stanowi... zł. Oczywi-
ście osoba upoważniona podpi-
suje taki zapis. Następnie na tej
podstawie sporządzamy – na
zasadach ogólnych – dowód
wewnętrzny. Dołączamy do nie-
go rachunek za telefon. Na pod-
stawie dowodu wewnętrznego
dokonujemy zapisu w księdze
przychodów i rozchodów.

Jeśli jest billing, który stano-

wi załącznik do rachunku tele-
fonicznego, należy zaznaczyć

na nim rozmowy, które prowa-
dzone były w celach służbo-
wych. Następnie należność za
te rozmowy zsumować. Na od-
wrocie rachunku dokonać za-
pisu, np. rachunek za rozmo-
wy telefoniczne, z których
część została odbyta w związ-
ku z prowadzoną działalnością
gospodarczą i

zaliczona

w koszty... w miesiącu.... Su-
ma rozmów zaliczonych
w koszty (na podstawie wy-
szczególnienia w załączonym
billingu)... zł. Oczywiście za-
pis ten należy podpisać. Na-
stępnie zaś – na ogólnych za-
sadach – sporządzamy dowód
wewnętrzny, do którego dołą-
czamy tak opisany rachunek
i na podstawie tego dowodu
wewnętrznego dokonujemy
zapisu w podatkowej księdze
przychodów i rozchodów.

■

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA Księga przychodów i rozchodów

Część rozmów z prywatnego telefonu można
zaliczyć w koszty uzyskania przychodu

i

PORADY EKSPERTÓW

Od przyszłego roku NFZ
zostanie podzielony na sześć
funduszy, a za cztery lata na
rynku medycznym będą działać
także prywatni ubezpieczyciele.
To ma wzmocnić miedzy nimi
walkę o pacjenta.

Kraj

System

Współpłacenie

Składka

Wielka Brytania budżetowy

tak

8,5 proc

Szwecja

samorządowy

tak

Publiczny system zdrowotny jest finanso-
wany z podatków

Norwegia

samorządowy

tak

Publiczny system zdrowotny jest finanso-
wany z podatków

Holandia

■

Obowiązkowy

(na wypadek specjalnych
wydatków związanych
z ochroną zdrowia)

■

Prywatny

tak

Austria

składkowy

tak

wysokość składki zależy od podstawy wy-
miaru wynagrodzenia ubezpieczonego

Niemcy

składkowy

tak

7-14 proc. podstawy wymiaru dochodu,
składka jest opłacana po połowie przez
pracownika i pracodawcę

Francja

składkowy

tak

Pracownik-6,9 proc. miesięcznej płacy brut-
to, pracodawca – 18,2 proc. jego miesięcz-
nej płacy brutto. Składka może być kwotą
stałą lub zmienną uzależnioną od wieku
lub procentem od wynagrodzenia.

SYSTEM UBEZPIECZEŃ ZDROWOTNYCH W WYBRANYCH KRAJACH

Publiczny system zdrowotny jest
finansowany z podatków,wysokość składki
w systemie prywatnym jest uzależniony od
zakresu ubezpieczenia

WWW.GAZETAPRAWNA.PL

Biznes i zdrowie

WTOREK

10 CZERWCA

2008 | nr 112

C3

■

Czy należy kierować się ce-

ną świadczenia, umieszczając
go w koszyku świadczeń gwa-
rantowanych?

– Nie. Cena jest tylko jednym

z kryteriów. Podstawową wy-
tyczną jest problem zdrowotny.
Niekiedy, rzadkie choroby, ale
bardzo kosztowne, mogą pod-
legać procedurom niezależnie
od kosztów. W takim przypad-
ku decydujące znaczenie ma
kryterium społeczne. Procedura
gwarantowana ma być przede
wszystkim metodą skuteczną
i bezpieczną dla pacjenta. Jeże-
li mamy cztery różne metody
dochodzenia do celu, to żeby
którąś z nich zaakceptować,
musimy wiedzieć, która może
być finansowana w ramach pu-
blicznych pieniędzy. Wtedy pod
uwagę bierze się właśnie koszty
ich wykonania. Przecież budżet
na leczenie nie jest bez dna.

■

Czy koszyk to zamknięty

zbiór procedur, czy może być
uzupełniany?

– Medycyna nie zna takich

katalogów procedur, które
byłyby zbiorem zamkniętym.
To jest niemożliwe, chociażby
ze względu na rozwój techno-
logii medycznych. To, co teraz
jest skuteczne i bezpieczne, za
jakiś czas może okazać się me-
todą przestarzałą i konieczną
do zastąpienia przez bardziej
nowoczesną. Zakładając, że ko-
szyk jest strukturą zamkniętą,
okazałoby się, że za pięć, osiem
lat przestałby być aktualny.

■

Jakie procedury muszą być

w tzw. koszyku gwarantowa-
nych świadczeń zdrowotnych?

– W mojej ocenie on już ist-

nieje. Pamiętajmy, że mamy
przecież opisane procedury
gwarantowane z zakresu sto-
matologii, rehabilitacji. Przy
tzw. ustawie zdrowotnej znaj-
duje się wykaz procedur nie-
opłacanych ze środków pu-
blicznych. Przecież są również
listy leków refundowanych. Te-
raz te wszystkie wykazy należy
zebrać w całość i zdefiniować.
To oznacza, że należy odpo-
wiednio nazwać te procedury,
które już w systemie publicz-
nym funkcjonują i są opłacane
przez NFZ. Tym mechani-
zmem, który wskaże świadcze-
nia gwarantowane, są właśnie
jednorodne grupy pacjentów.

■

Czyli koszyk będzie opraco-

wany na podstawie jednorod-
nych grup pacjentów?

– Takie jest nasze założenie.

Dla mnie obecnie najważniej-
sze wydaje się nazwanie i zde-
finiowanie, jakie świadczenia
są gwarantowane. System JGP
opisuje procedury w sposób
kompleksowy, czyli nie samo
świadczenie, ale także to, co
jest wykonywane od momentu
przyjęcia pacjenta do szpitala
do całkowitego jego wylecze-
nia. Te procedury także nie są

wycenione. Nie można tego
zrobić, bo w szpitalach nie wie-
dzą, jakie są rzeczywiste koszty
stałe (pensje, sprzątanie, utrzy-
manie budynku itp.) i zmienne
(procedury medyczne).
W związku z tym do procedur
jest przypisana przez NFZ licz-
ba punktów medycznych, któ-
ra następnie jest przeliczana na
złotówki. Musimy jednak pa-
miętać, że NFZ dysponuje 46
mld zł i tylko tyle mogą koszto-
wać świadczenia zdrowotne.

■

Czy wszystkie procedury

opisane przez NFZ w systemie
JGP będą gwarantowane?

– Znajdą się takie, które nie

muszą być opłacane z obowiąz-
kowej składki zdrowotnej.
Oznacza to, że pewne zostaną
z tego systemu wyeliminowane.

■

Czyli to będą te, za które NFZ

nie będzie płacił?

– Tak. Jednak na zweryfiko-

wanie tego potrzeba co naj-
mniej roku. Wtedy bowiem
przekonamy się, jakie procedu-
ry opisane przez system JGP nie
są wykonywane lub są wykony-
wane bardzo rzadko przez leka-
rzy. To pozwoli również NFZ
ocenić, dlaczego tak się dzieje.
Czy decyduje o tym cena, czy
może jakieś inne względy.

■

Czyli świadczeniodawcy sa-

mi wskażą, jakich procedur nie
chcą stosować?

– W pewnym stopniu tak.

Z pogrupowaniem świadczeń
zdrowotnych wiąże się pew-
ne ryzyko, że świadczenio-
dawcy będą wykonywać tyl-
ko najtańsze procedury. Ale
nie można z góry zakładać, że
lekarze będą działać nie-
etycznie. Poza tym należy pa-
miętać, że w związku z wej-
ściem nowego systemu rozli-
czania się szpitali z NFZ zo-
stanie również podniesiona
wycena procedur medycz-
nych. Z tego, co wiem, Fun-
dusz dysponuje obecnie nad-
wyżką budżetową.

■

Czy zostanie również okre-

ślona lista świadczeń tylko czę-
ściowo opłacanych przez NFZ?

– Nie. Agencja nie podjęła

się tego zadania. To jest raczej
decyzja polityczna.

■

Rozmawiała

DOMINIKA SIKORA

Rozmawiamy z WOJCIECHEM MATUSEWICZEM, dyrektorem Agencji Oceny Technologii Medycznych

Nie tylko cena decyduje o finansowaniu
świadczenia zdrowotnego z NFZ

NFZ planuje wprowadzić od
1 lipca nowy system rozliczeń
ze szpitalami opracowany na
podstawie jednorodnych grup
pacjentów. Dzięki temu
systemowi ma również powstać
koszyk gwarantowanych
świadczeń zdrowotnych.

Firma farmaceutyczna powinna
mieć możliwość złożenia skargi
do sądu na decyzję ministra
zdrowia dotyczącą
nieumieszczenia na listach
refundacyjnych danego
preparatu.

Z

wiązek Pracodawców In-
nowacyjnych Firm Farma-

ceutycznych INFARMA przygo-
tował projekt ustawy o refun-
dacji i ustalaniu cen leków i wy-
robów medycznych objętych
świadczeniami refundacyjny-
mi. Zapisy projektu zgodne są
z Konstytucją RP i prawem
wspólnotowym, w szczególno-
ści z Dyrektywą Przejrzystości
(Dyrektywa Rady z 21 grudnia
1988 r. dotycząca przejrzysto-
ści środków regulujących usta-
lanie cen na produkty lecznicze
przeznaczone do użytku przez
człowieka oraz włączenia ich
w zakres krajowego systemu
ubezpieczeń zdrowotnych,
89/105/EWG). Ponadto nasza
propozycja uwzględnia zasad-

nicze kierunki zawarte w doku-
mencie Założenia zmian w sys-
temie refundacji leków, przyję-
tym przez Radę Ministrów
w 2005 roku oraz brakujące
obecnie elementy w systemie
refundacji (np. kryteria umiesz-
czania leków na listach leków
refundowanych). Oczywiście
Infarma jako związek praco-
dawców nie posiada inicjatywy
ustawodawczej, zatem przygo-
towany projekt traktujemy jako
dokument zawierający spójną
i uporządkowaną propozycję
rozwiązań systemowych.

Jednym z zasadniczych ce-

lów projektu jest pełne wdroże-
nie prawa wspólnotowego do-
tyczącego zasad umieszczania
produktów w wykazach leków
refundowanych ze środków pu-
blicznych oraz ustalania cen
urzędowych na produkty lecz-
nicze. Obecne regulacje w tym
zakresie nie są niejasne i w peł-
ni zgodne z Dyrektywą Przej-
rzystości. Obowiązujące prze-
pisy nie gwarantują podejmo-

wania decyzji opartych na
obiektywnych kryteriach oraz
prawa do odwołania się wnio-
skodawcy do sądu od rozstrzy-
gnięć ministra zdrowia.

Procedura cenowa i refun-

dacyjna zawarta w propozycji
Związku Pracodawców Infar-
ma oparta została na założe-
niu, że rezultatem rozpatrze-
nia wniosku w każdym przy-
padku jest wydanie przez mi-
nistra zdrowia indywidualnej
decyzji administracyjnej wraz
z uzasadnieniem. Od decyzji
takiej służy wnioskodawcy
prawo złożenia skargi do sądu
administracyjnego.

Przygotowany przez Zwią-

zek Pracodawców Infarma pro-
jekt określa jasny podział ról
i kompetencji poszczególnych
organów w procesie podejmo-
wania decyzji refundacyjnych.
W miejsce dotychczasowego
Zespołu ds. Gospodarki Lekami
proponujemy stworzenie Komi-
sji Refundacyjnej, której zada-
niem byłaby merytoryczna oce-

na wniosków. W zakresie usta-
lania cen proponujemy powo-
łanie Zespołu Negocjacyjnego,
który miałby za zadanie nego-
cjowanie i ustalanie cen urzę-
dowych na leki refundowane ze
środków publicznych. Projekt
przewiduje włączenie do pro-
cesu oceny wniosków refunda-
cyjnych Agencji Oceny Techno-
logii Medycznych.

Propozycja Infarma zakłada

wdrożenie po raz pierwszy do
prawnego systemu refundacji
leków eksperckiej oceny wnio-
sków refundacyjnych oraz ka-
tegorii innowacyjności.

■

REFUNDACJA LEKÓW Projekt ustawy

Zasady umieszczania leków na listach
refundacyjnych są niejasne i nieobiektywne

■

WOJCIECH MATUSEWICZ

absolwent Akademii Medycznej
w Łodzi. Do końca kwietnia peł-
nił funkcję naczelnika departa-
mentu gospodarki lekami w NFZ.

OCHRONA ZDROWIA Nowa forma usług medycznych

Informatyka może
ułatwiać leczenie

Wyniki badań wraz
ze stosownymi normami,
dodatkowymi informacjami
i komentarzem lekarza
zlecającego można udostępnić
poprzez bezpieczną stronę
internetową.

R

osną potrzeby i wyma-
gania pacjentów, leka-

rzy i menedżerów opieki
zdrowotnej. Należy do nich –
między innymi – stworzenie
nowych kanałów komunika-
cji pomiędzy pacjentem
a personelem placówki me-
dycznej. Oczekiwania takie,
koncentrujące się najczęściej
wokół wygodnej i nowocze-
snej formy kontaktu lekarza
z pacjentem przez internet,
realizuje e-medycyna.

Wymiana informacji

Pierwszą, podstawową

kwestią jest obecnie zapew-
nienie pacjentom możliwości
umawiania się na wizyty i od-
woływania ich w czasie rze-
czywistym oraz dostęp do gra-
fików lekarskich on-line. Jed-
nak prawdziwym wyzwaniem
– i zarazem nieuniknionym
kierunkiem rozwoju – staje się
elektroniczna wymiana infor-
macji medycznej przez inter-
net. Środkiem
do jej realizacji
w rozwiązaniu
opracowanym
i wdrożonym
przez Medico-
ver jest inter-
netowa plat-
forma komuni-
kacji lekarza
z pacjentem.
Wymaga ona
p o s i a d a n i a
przez placówkę medyczną
systemu informatycznego po-
zwalającego na tworzenie
i udostępnianie elektronicznej
dokumentacji medycznej,
a także interaktywnego porta-
lu internetowego udostępnio-
nego pacjentom gwarantują-
cego bezpieczeństwo danych
osobowych i medycznych
(system uwierzytelniania i au-
toryzacji dostępu).

To bardzo wysokie wyma-

gania, jednak bez ich spełnie-
nia trudno obecnie mówić
o aspiracjach do miana no-
woczesnej firmy medycznej.

Możliwości platformy

Badania opinii pacjentów

pokazują jednoznacznie, jak
istotny jest dla nich dostęp do
informacji o wynikach badań.
Konieczność osobistego od-
bioru i związana z tym strata
czasu pogłębiają stres związa-
ny z oczekiwaniem na rezul-
tat badania. Tymczasem wy-
niki można – wraz ze stosow-
nymi normami, dodatkowymi
informacjami i komentarzem
lekarza zlecającego – udo-
stępnić poprzez bezpieczną
stronę internetową. Oszczęd-
ność czasu, jednoznaczna su-

gestia dalszego postępowa-
nia, kompletna informacja
zgromadzona w jednym miej-
scu – to duże zalety opisanego
rozwiązania.

Informacja o przepisanych

i przyjmowanych lekach to
kolejna opcja oferowana
przez internetową platformę
komunikacyjną. To warto-
ściowe rozwiązanie, zwłasz-
cza dla pacjenta, który nie
pamięta zasad dawkowania
leku lub chciałby w prosty
sposób wydrukować listę ak-
tualnie przyjmowanych far-
maceutyków. To także solid-
na podstawa do internetowe-
go zamawiania recept na sta-
le przyjmowane przez
pacjenta leki, na przykład
w chorobach przewlekłych.

Zakres udostępnianych in-

formacji można oczywiście
poszerzyć przede wszystkim
o diagnozy stawiane pacjen-
towi, zlecane i wykonywane
procedury medyczne, zwol-
nienia lekarskie, zalecenia le-
karza.

Porady on-line

Pacjent może także aktyw-

nie inicjować kontakt z leka-
rzem. Korzystając z systemo-
wej opcji pozwalającej na za-

danie lekarzowi
pytania w kon-
tekście wizyt od-
bytych w cen-
trach Medicover,
pacjent może
uzyskać on-line
odpowiedź, na
przykład w po-
staci prostej pora-
dy – oczywiście
w przypadkach
n i ew y m a g a j ą -

cych wizyty w placówce me-
dycznej. Może także uzyskać
informację, czy taka wizyta
jest konieczna. Kolejną tego
rodzaju możliwość stwarza
tak zwany elektroniczny
dzienniczek pacjenta pozwa-
lający mu na wprowadzanie
poprzez bezpieczny portal in-
ternetowy wyników własno-
ręcznie dokonanych pomia-
rów. Na przykład ciśnienia
tętniczego krwi, gdy leczy się
z powodu nadciśnienia tętni-
czego, lub poziomu glikemii,
gdy choruje na cukrzycę. In-
formacje te interpretuje le-
karz posługujący się syste-
mem elektronicznej doku-
mentacji medycznej.

Z kolei lekarz ma do dys-

pozycji funkcję elektronicz-
nych notatek. Wprowadzając
je w systemie elektronicznej
dokumentacji medycznej,
udostępnia je zarazem pa-
cjentowi korzystającemu
z bezpiecznego portalu inter-
netowego. Przypominają one
pacjentowi o istotnych dzia-
łaniach zaplanowanych dla
niego przez lekarza – wyko-
nanie ważnego badania dia-
gnostycznego lub zgłoszenie
się na wizytę kontrolną.

■

■

WOJCIECH LORENS

lekarz chorób wewnętrznych,
informatyk i kierownik projektów – posiadacz
certyfikatu Prince2 Practitioner. Obecnie pracu-
je w firmie Medicover, gdzie
prowadzi, integruje i wspiera przedsięwzięcia
medyczno-informatyczne

Zakres
udostępnianych
elektronicznie

informacji można
poszerzyć o diagnozy,
zlecane i wykonywane
procedury medyczne,
zwolnienia lekarskie,
zalecenia lekarza

■

PAWEŁ

SZTWIERTNIA
dyrektor gene-
ralny Związku
Pracodawców
Innowacyjnych
Firm Farmaceu-
tycznych
Infarma

Fot. Marek Matusiak

C4

Biznes i zdrowie

WTOREK

10 CZERWCA

2008 | nr 112

WWW.GAZETAPRAWNA.PL

i

Trzeba prowadzić

karty przychodów

Tylko gdy w prywatnej praktyce zatrudnia się osoby na
podstawie cywilnych umów zlecenia, o dzieło itp. nie
trzeba w związku z tym prowadzić żadnej specjalnej
dokumentacji dla celów podatkowych. Natomiast dla
każdego pracownika, a więc osoby zatrudnionej na
podstawie umowy uregulowanej w kodeksie pracy, za-
łożyć trzeba kartę przychodów.

P

odatnicy wypłacający pracownikom należności ze sto-
sunku pracy są obowiązani prowadzić indywidualne
(imienne) karty przychodów pracowników. Karty przy-

chodów prowadzi się wyłącznie dla pracowników zatrudnio-
nych na podstawie umowy o pracę zawartej na podstawie
kodeksu pracy. Nie prowadzi się ich więc dla osób, które za-
trudnimy wyłącznie na podstawie cywilnej umowy: zlecenia
czy o dzieło. Z tym że, jeśli zawrzemy z naszym pracowni-
kiem umowę zlecenia lub o dzieło, jako umowę dodatkową,
to rozliczenia z tytułu takiej umowy cywilnej będziemy mu-
sieli oczywiście uwzględnić w karcie przychodów.
Karty przychodów powinny zawierać co najmniej następujące
dane: imię i nazwisko pracownika, Numer Identyfikacji Podat-
kowej, numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewi-
dencji Ludności (PESEL), miesiąc, w którym nastąpiła wypłata,
sumę osiągniętych w danym miesiącu przychodów brutto (w
gotówce i w naturze), koszty uzyskania przychodu, składkę na
ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe),
podstawę obliczenia zaliczki w danym miesiącu, razem do-
chód narastająco od początku roku, kwotę należnej zaliczki na
podatek dochodowy obliczonej zgodnie z przepisami ustawy
o podatku dochodowym, składkę na powszechne ubezpiecze-
nie zdrowotne, należną zaliczkę na podatek dochodowy, datę
przekazania zaliczki na rachunek urzędu skarbowego, którym
kieruje właściwy naczelnik urzędu skarbowego.
Z praktycznego punktu widzenia, podobnie jak w przypadku
innych ewidencji, najlepiej jest kupić gotowy druk akcyden-
sowy – karty przychodów pracowników, który na pewno czy-
ni zadość tym wymogom.

ED

Przedawnienie podatku

Dokumenty podatkowe trzymać trzeba przez pięć lat, li-
cząc od końca roku podatkowego, w którym ten poda-
tek należało rozliczyć. Ale nie zawsze.

Z

obowiązanie podatkowe nie powstaje, jeżeli decyzja
ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upły-
wie trzech lat, licząc od końca roku kalendarzowego,

w którym powstał obowiązek podatkowy. Na przykład, jeśli
decyzja dotyczyłaby wymiaru podatku od nieruchomości, to
aktualnie (2008 r.) mogłaby dotyczyć najdalej 2005 roku. Gdy-
by np. wójt dostarczył obecnie podatnikowi decyzję ustalają-
cą (lub zmieniającą wymiar podatku za 2004 r.), byłaby ona
nieważna, gdyż nastąpiłoby przedawnienie.
Jednak, jeżeli podatnik nie złożył deklaracji w terminie prze-
widzianym w przepisach prawa podatkowego lub w złożo-
nej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do
ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego, to zobo-
wiązanie nie powstaje, pod warunkiem że decyzja ustalają-
ca jego wysokość została doręczona po upływie pięciu lat,
licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał
obowiązek podatkowy. Dodatkowe zobowiązanie podatko-
we w podatku od towarów i usług nie powstaje, jeżeli decy-
zja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upły-
wie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w któ-
rym powstał obowiązek podatkowy. Na przykład, jeśli obec-
nie decyzja urzędu skarbowego miałaby dotyczyć podatku
dochodowego czy podatku od towarów i usług, nie może
sięgać wstecz dalej niż do 2001 r. Obowiązek podatkowy za
ten rok powstał bowiem do 30 kwietnia 2002 r. (a w przy-
padku VAT do 25 stycznia 2002 r.) i od końca tego roku liczy
się okres pięcioletni.

MO

Wynagrodzenie
dla członka rodziny

Osoba prowadząca prywatną praktykę może zlecić wy-
konanie za wynagrodzeniem czynności pomocniczych,
np. akcji informacyjnej o działalności gabinetu, członkom
rodziny, z wyjątkiem małżonka i niepełnoletnich dzieci.

Z

godnie z treścią przepisu art. 23 ustawy o PIT nie można
uznać za koszt prowadzonej działalności wartości wła-
snej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzie-

ci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki
cywilnej lub osobowej spółki handlowej – także małżonków
i małoletnich dzieci wspólników. Z przepisu tego można wycią-
gnąć wniosek, że w takim razie kosztem działalności może być
wartość pracy dzieci pełnoletnich oraz krewnych. Przy czym
praca ta może być wykonana i wyceniona w ramach umowy
o pracę lub umowy cywilnej – zlecenia lub o dzieło.

MO

PORADY EKSPERTÓW

W koszty prywatnej praktyki
można wliczać wydatki na
własny samochód, ale
i użyczony przez inną osobę.
W tym drugim przypadku,
by ustrzec się podatkowej
pułapki, trzeba skorzystać
z instytucji współwłasności.

MARIANNA OLSZEWSKA

[e-mail]

W

działalności gospodar-
czej można korzystać

z samochodu osobowego i wli-
czać w koszty wydatki z nim
związane, o ile tylko podatnik
potrafi wykazać związek przy-
czynowo-skutkowy między po-
niesionym wydatkiem a pro-
wadzoną działalnością.

Pełne koszty lub kilometrówka

Jeśli samochód wykorzysty-

wany jest wyłącznie dla celów
prowadzonej działalności, po-
datnik ma prawo, po wpisaniu
go do ewidencji środków trwa-
łych, wliczać w koszty wszel-
kie związane z nim wydatki,
od paliwa i parkowania po
amortyzację. Jedyne ograni-
czenie dla amortyzacji oraz
składek ubezpieczeniowych
stanowi próg równowartości
20 tys. euro, po przekroczeniu
którego w koszty można wli-
czać tylko część wydatku, pro-
porcjonalną do tego limitu.

Jednak by w ten sposób roz-

liczać samochód, musi on sta-
nowić własność podatnika.
Gdy jest inaczej (samochód
w leasingu operacyjnym, uży-
czony, pożyczony itp.), podat-
nik może wliczać w koszty tyl-
ko wydatki za pośrednictwem
kilometrówki, a więc na zasa-
dach identycznych jak w przy-

padku własnego samochodu,
który nie został wprowadzony
do ewidencji środków trwa-
łych, bo poza działalnością jest
wykorzystywany także dla ce-
lów prywatnych.

Jeśli więc podatnik nie ma

samochodu firmowego ani
własnego wykorzystywanego
zarówno dla celów prywat-
nych, jak i w związku z prowa-
dzoną działalnością, może ko-
rzystać np. z użyczenia pojaz-
du przez rodziców, rodzeń-
stwo czy dowolną inną osobę.
W takim przypadku wydatki
na taki pojazd wliczać może
w koszt prywatnej praktyki za
pośrednictwem tzw. kilome-
trówki.

Ewidencja przebiegu pojazdu

By tak rozliczać wydatki,

wystarczy założyć ewidencję
przebiegu pojazdu i kosztów
eksploatacji samochodu oraz
prowadzić ją na bieżąco. Ewi-
dencję przebiegu pojazdu mo-
żemy kupić jako gotowy druk
akcydensowy.

Dla udokumentowania wy-

datków poniesionych w związ-
ku z użyciem własnego samo-
chodu do celów służbowych
trzeba też robić zestawienie
kosztów eksploatacji samo-
chodu. W kupionym gotowym
formularzu nazywa się to ze-
stawieniem rachunków za eks-
ploatację pojazdu.

Podatnik ma prawo do wli-

czania w koszty kwoty stano-
wiącej efekt przemnożenia
liczby przejechanych w celach
tzw. służbowych kilometrów
przez aktualnie obowiązującą
stawkę za 1 km. Ustalane są
one w rozporządzeniu mini-
stra infrastruktury. Od 14 listo-

pada 2007 r. wynoszą one
0,5214 zł za 1 km przebiegu
pojazdu o pojemności silnika
do 900 cm sześc. i 0,8358 zł za
1

km przebiegu pojazdu

o mocniejszym silniku.

W sytuacji gdy kwota wyni-

kająca z miesięcznego zesta-
wienia rachunków dotyczą-
cych eksploatacji samochodu
jest wyższa niż wynikająca
z ewidencji przebiegu pojaz-
du, kosztem uzyskania przy-
chodów jest kwota wynikająca
z ewidencji i księgowana
w kol. 13 podatkowej księgi
przychodów i rozchodów. Róż-
nica między wielkością wyni-
kającą z miesięcznego zesta-
wienia poniesionych wydat-
ków (wynikających z rachun-
ków) a wielkością wynikającą
z ewidencji przebiegu pojazdu
podlega rozliczeniu (czyli jest
uwzględniana przy rozrachun-
ku) w kolejnym miesiącu.

Współwłasność lepsza

Z rozliczaniem wydatków

na samochód, z którego podat-
nik korzysta w formie użycze-
nia, wiąże się jednak pewne
niebezpieczeństwo związane
z faktem, iż zgodnie z art. 14

ustawy o PIT za przychód
z działalności uważa się war-
tość otrzymanych świadczeń
w naturze i innych nieodpłat-
nych świadczeń, obliczonych
zgodnie z cenami rynkowymi.
Co prawda można by dowo-
dzić, że samochód został uży-
czony dla potrzeb prywatnych,
a nie dla prowadzenia działal-
ności gospodarczej, o czym
świadczy fakt, iż dla potrzeb
prywatnej praktyki jest wyko-
rzystywany tylko fragmenta-
rycznie, ale niebezpieczeń-
stwo, iż fiskus zażąda w takim
przypadku powiększenia przy-
chodów z działalności o hipo-
tetyczne korzyści, jest duże.

W związku z tym zdecydo-

wanie lepszym rozwiązaniem
w takim przypadku jest prze-
jęcie samochodu na współwła-
sność. Nawet gdy jest to auto
już dawno nabyte i używane,
jego współwłaścicielem moż-
na zostać poprzez akt darowi-
zny, która, przy dopełnieniu
formalności, jest zwolniona
z podatku; także wtedy, gdy
potrzebne będzie zrezygnowa-
nie ze współwłasności na rzecz
poprzedniego pełnego właści-
ciela pojazdu.

■

PODATKI Koszty działalności gospodarczej

Jak rozliczać wydatki
na użyczony samochód

PIT Prowadzenie działalności gospodarczej

Koszty podatkowe muszą być udokumentowane

Wydatki związane
z prowadzoną indywidualnie
praktyką lekarską
opodatkowaną na zasadach
ogólnych mogą być uznane za
koszty uzyskania przychodów
pod warunkiem ich właściwego
udokumentowania.

MAGDALENA MAJKOWSKA

[e-mail]

D

uża grupa lekarzy pro-
wadzących indywidual-

ną praktykę lekarską opłaca
podatek na zasadach ogól-
nych. Lekarz decydujący się na
rozliczenia z fiskusem w tej
formie od osiągniętego docho-
du płaci podatek według pro-
gresywnej skali podatkowej ze
stawkami 19, 30 lub 40 proc.
Może też wybrać opodatkowa-
nie 19-proc. podatkiem linio-
wym. Opodatkowanie na zasa-
dach ogólnych może okazać
się korzystne przede wszyst-
kim dla lekarzy ponoszących
duże koszty prowadzonej dzia-
łalności, np. planujących za-
kup sprzętu medycznego czy
wyposażenia gabinetu. Pod-
stawową zaletą opodatkowa-
nia na zasadach ogólnych jest
bowiem możliwość obniżenia

przychodu o koszty jego uzy-
skania. Możliwości takiej nie
mają lekarze, którzy zdecydo-
wali się na opłacanie ryczałtu.
W tym przypadku podstawę
opodatkowania zawsze stano-
wi przychód bez pomniejsze-
nia o koszty.

Lekarz rozliczający się na

zasadach ogólnych powinien
jednak pamiętać, że nie
wszystkie wydatki może zali-
czyć do kosztów uzyskania
przychodów. Zgodnie z art. 22
ustawy z 26 lipca 1991 r. o po-
datku dochodowym od osób
fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r.
nr 14, poz. 176 z późn. zm.),
kosztami uzyskania przycho-
dów są koszty poniesione
w celu osiągnięcia przycho-
dów lub zachowania albo za-
bezpieczenia źródła przycho-
dów, z wyjątkiem kosztów wy-
mienionych przez ustawodaw-
cę w art. 23 tej ustawy.

Dowody księgowe

Wydatki związane z prowa-

dzoną działalnością mogą
być uznane za koszt podatko-
wy pod warunkiem, że są
właściwie udokumentowane.
W przypadku opodatkowania
na zasadach ogólnych lekarz

musi prowadzić księgę przy-
chodów i rozchodów oraz in-
ne ewidencje m.in. środków
trwałych. Lekarze prowadzą-
cy księgi podatkowe księgują
koszty uzyskania przychodów
udokumentowane dowodami
księgowymi. Są nimi przede
wszystkim:

■

rachunki, faktury, faktury
korygujące i noty korygu-
jące,

■

noty księgowe, sporządzane
w celu skorygowania zapisu
dotyczącego operacji gospo-
darczej,

■

dowody opłat bankowych
i pocztowych,

■

dowody innych opłat, m.in.
za gaz, centralne ogrzewa-
nie,

■

dowody wewnętrzne doku-
mentujące np. rozliczenia
delegacji.

Utrzymanie gabinetu

Warto pamiętać, że do kosz-

tów podatkowych lekarz może
zaliczać nie tylko wydatki, któ-
re można bezpośrednio powią-
zać z konkretnym przycho-
dem, ale również tzw. koszty
pośrednie, których poniesienie
niezbędne jest do prawidłowe-
go funkcjonowania prowadzo-

nej praktyki. Do takich wydat-
ków można zaliczyć m.in. wy-
datki na ubezpieczenie skład-
ników majątku, zakup prasy
i literatury fachowej, podatek
od nieruchomości, opłaty za
użytkowanie wieczyste, kosz-
ty transportu itd.

Do kategorii kosztów po-

średnich należą również kosz-
ty prowadzenia zakładu, czyli
przede wszystkim: czynsz za
lokal, opłaty za energię elek-
tryczną, wodę, gaz, centralne
ogrzewanie, telefon, wydatki
na remont. Pamiętać należy,
że wydatki te można w całości
zaliczyć w koszty uzyskania
przychodów, jeżeli mieszkanie
lub budynek w całości są prze-
znaczone pod prowadzoną
działalność. Jeżeli jednak
praktyka lekarska prowadzo-
na jest w części budynku lub
mieszkania, wydatki poniesio-
ne na utrzymanie gabinetu
można zaliczyć do kosztów po-
datkowych jedynie proporcjo-
nalnie do części zajętej pod
działalność. Do kosztów funk-
cjonowania zakładu można
zaliczyć także wydatki na za-
kup środków czystości, wypo-
sażenia gabinetu czy też facho-
wej literatury.

■

Koszty korzystania z samochodu w formie kilometrówki ewiden-
cjonujemy w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jed-
nym zapisem na koniec miesiąca. Możemy to uczynić w dwojaki
sposób:

■

bezpośrednio na podstawie ewidencji przebiegu pojazdu; wpi-
sujemy wówczas w kolumnie 3 księgi (nr dowodu księgowego):
ewidencja przebiegu pojazdu, a w kol. 13 kwotę kosztu,

■

za pośrednictwem dowodu wewnętrznego, sporządzonego
na podstawie zapisu z ewidencji przebiegu pojazdu; wów-
czas w kol. 3 wpisujemy numer dowodu wewnętrznego,
a wydatek, identycznie jak w wariancie poprzednim,
w kolumnie 13.

EWIDENCJONOWANIE KOSZTÓW W KSIĘDZE