Nawet 6 proc. prowizji
przy wypłacie za granicą

KARTY PŁATNICZE Korzystanie z plastikowego pieniądza jest wygodne, ale nie zawsze tanie

■

Polacy noszą w portfelach około 10 mln kart kredytowych

■

Prowizja za wypłatę pieniędzy z bankomatu za granicą to minimum 4 zł

■

W razie kradzieży właściciel karty odpowiada za zobowiązania do 150 euro

D

ekoniunktura na warszawskiej gieł-
dzie skłania do poszukiwania no-

wych możliwości inwestowania i zarabia-
nia. Taką szansę dają inwestycje za grani-
cą. Mimo że na polskim rynku działa kilku-
dziesięciu brokerów, nie wszyscy oferują
dostęp do parkietów zagranicznych, a naj-
częściej są to najważniejsze giełdy w Eu-
ropie Zachodniej i USA. Przy wyborze biu-
ra maklerskiego, za którego pośrednic-
twem chcemy kupować i sprzedawać ak-
cje, sprawdźmy więc dostępność rynków
i sposób realizacji zleceń.

Więcej strona B4

INWESTYCJE ZA GRANICĄ

KARTY PŁATNICZE

Jeśli masz pytania dotyczące
posługiwania się kartami płatniczymi
i kredytowymi za granicą, napisz
do Romana Grzyba: [e-mail]

UFG wypłaca za szkody

Czy są jakieś ograniczenia w wypłatach za
szkody na mieniu przez Ubezpieczeniowy
Fundusz Gwarancyjny, w przypadku gdy
sprawcy wypadku nie udaje się ustalić?

Ograniczenia są dwa. Po
pierwsze, żeby uzyskać wy-
płatę za szkody na mieniu
wynikającą z wypadku, które-
go sprawca zbiegł i nie udało
się ustalić jego tożsamości,
którykolwiek z uczestników
wypadku musi odnieść obra-
żenia ciała. Tak będzie oczy-
wiście w przypadku śmierci,
oraz w przypadku naruszenia
czynności narządu ciała lub

rozstroju zdrowia, trwającego dłużej niż 14
dni. Przy czym nie oznacza to, że trzeba na ten
okres trafić do szpitala (wystarczy np. zwolnie-
nie lekarskie). Po drugie, Ubezpieczeniowy
Fundusz Gwarancyjny nie wypłaca odszkodo-
wania poszkodowanym, jeżeli mogą oni za-
spokoić roszczenia na podstawie umów ubez-
pieczenia dobrowolnego. Może to być np. po-
lisa autocasco czy ubezpieczenie mienia
w transporcie. Jeśli taka wypłata nie zaspoka-
ja całości roszczeń, Fundusz dopłaca różnicę.
Na przykład jeśli w naszej polisie autocasco
mieliśmy 20-proc. udział własny (czyli taką
część szkody pokrywamy z własnej kieszeni),
to taką kwotę wyrówna nam UFG.

■

MARCIN JAWORSKI, Gazeta Prawna

Trzeba zwrócić uwagę
na koszty i ryzyko walutowe

UBEZPIECZENIA

DYŻUR EKSPERTA

K

upując auto na kredyt, trzeba unikać
sytuacji, w której wartość samochodu

jest mniejsza niż wysokość kredytu. Nowe
auto kupione w salonie traci po pierwszym
roku użytkowania od 20 do nawet 40 proc.
pierwotnej wartości. Po trzech latach jest
to od 35 do 60 proc.

Więcej strona B3

Ochrona przed utratą
wartości samochodu

B1

nr 115 (2237) 13 czerwca 2008

Ubezpieczenie zapewnia
kredytobiorcy spokojny sen

Przed podpisaniem umowy ubezpieczenia kredytu gotówkowego należy zapoznać się z jej
warunkami i ocenić, czy cena jest adekwatna do zakresu ochrony. Jeżeli bank każe sobie słono
płacić, ale w zamian daje niewiele, to lepiej zrezygnować z wykupienia ochrony.

Więcej strona B2

Dodatek do Gazety Prawnej Wydawca: Infor.pl Sprzedaż łącznie z GP ISSN: 1232-6712

■

Ranking pożyczek hipotecznych

■

Czy warto wziąć kredyt w jenach

■

Inwestowanie na rynkach alternatywnych

20 czerwca w Gazecie Prawnej

dodatek

INWESTYCJE

●

KR EDYTY

Mój

portfel

Mój

portfel

Mamy dziesięć dni
na odstąpienie
od umowy

■

Kiedy można zrezygnować

z zaciągniętego kredytu

Więcej strona B2

Dziecko również
nie może mieć
mieszkania

■

Kto i kiedy może otrzymać

kredyt preferencyjny

Więcej strona B2

www

.gazet

apr

a

wna.pl

INWEST

Y

CJE

●

KRED

Y

T

Y

FUNDUSZE Oferty specjalne towarzystw funduszy inwestycyjnych

TFI kuszą klientów promocjami

K

arty płatnicze i kredytowe są bezpiecz-
nym sposobem regulowania należności,
pod warunkiem że korzystamy z nich

stosując się do kilku reguł. Na pewno nikomu
nie powinniśmy udostępniać naszego numeru
PIN, w żadnym wypadku nie należy go wydra-
pywać na karcie (czasem – niestety – to się zda-
rza) ani też nosić kart razem z notesem, w któ-
rym zapisany jest ten numer. Jeśli stosujemy się
do tych zasad, to nawet zgubienie karty lub jej
kradzież nie spowodują dużych konsekwencji
finansowych. W wypadku kradzieży lub zgubie-
nia karty należy ją jak najszybciej zastrzec (jeśli
jesteśmy np. na zagranicznych wakacjach, trze-
ba to zrobić jeszcze przed powrotem do Polski).

Warto więc wpisać numer infolinii naszego ban-
ku do telefonu komórkowego (ta informacja
znajduje się na wszystkich kartach). W wypad-
ku kradzieży karty jej właściciel odpowiada za
zobowiązania powstałe na karcie do kwoty 150
euro. Resztę ewentualnych strat bierze na siebie
bank (pod warunkiem że klient zachowywał
podstawowe zasady bezpieczeństwa i szybko
zastrzegł kartę).

Jeśli nie chcemy ponosić konsekwencji finan-

sowych w wypadku zgubienia lub kradzieży
karty, można ją dodatkowo ubezpieczyć. Koszt
ubezpieczenia to 5–7 złotych miesięcznie (wy-
sokość zależy od banku).

■

Więcej strona B3

MAŁGORZATA KWIATKOWSKA

[e-mail]

P

romocję wspólnie z ban-
kiem DB PBC rozpoczęło

m.in. Union Investment TFI.
Od 1 czerwca przy zakupie jed-
nostek funduszy towarzystwa
w placówkach DB PBC opłata
manipulacyjna (nazywana też
dystrybucyjną) jest o 50 proc.
niższa. Obniżka będzie obo-
wiązywała do końca miesiąca.
Również do końca czerwca
trwa promocja na wybrane
fundusze AIG TFI. Klienci, któ-
rzy zlecą u dystrybutorów bio-
rących udział w akcji (DM
BOŚ, DM PKO BP i Helion) na-
bycie jednostek uczestnictwa
wybranych funduszy, będą
zwolnieni z opłaty dystrybu-
cyjnej.

Do końca miesiąca promocję

z DM PKO BP zaplanował też TFI
Allianz. Klienci brokera zapłacą
o połowę niższą opłatę manipu-
lacyjną przy zakupie jednostek
kilku funduszy akcyjnych.

Do swoich funduszy przeko-

nuje również TFI SKOK, który
w czerwcu zwolnił z opłat ma-
nipulacyjnych klientów fundu-
szy inwestycyjnych zarządza-
nych przez towarzystwo.

O zniżkę lub całkowite zwol-

nienie z opłaty manipulacyjnej
przy zakupie jednostek fundu-

szy najłatwiej jest kupując je od
TFI, przez internet lub w no-
wych, dopiero tworzonych fun-
duszach.

Jednostki można nabyć bez

opłat lub taniej nie tylko bezpo-
średnio w towarzystwie, ale
również w firmach z ich grupy
finansowej. Dlatego warto
zwrócić uwagę, czy bank,
w którym posiadamy konto, po-
biera opłaty przy zakupie przez
internet funduszy TFI z grupy.

Coraz więcej TFI, m.in. towa-

rzystwa samodzielne, które nie
wyrastają z grup bankowych,
rozwijają sprzedaż jednostek
przez internet. Wtedy zakupy
są bezpłatne lub tańsze. Na
przykład PKO TFI, jedno z naj-
większych towarzystw na pol-
skim rynku pod względem wiel-
kości zarządzanych aktywów,
w ramach promocji sprzedaży
przez internet pobiera o połowę

niższe opłaty manipulacyjne
przy zakupie jednostek za po-
średnictwem swojej strony. Na
internet stawiają też mniejsze
firmy (np. Idea TFI zwolniło
niedawno klientów z opłaty
manipulacyjnej za zlecenia
składane przez serwis transak-
cyjny). Taki sposób ogranicza
jednak wybór do produktów
jednej firmy. Tymczasem coraz
szersza jest oferta platform in-
ternetowych, gdzie można wy-
bierać spośród funduszy róż-
nych TFI i kupować jednostki
bez opłat. Supermarket Fundu-
szy Inwestycyjnych mBanku da-
je dostęp do ponad 160 fundu-
szy inwestycyjnych. Przez Mul-
tifund.pl można kupować bez
opłat manipulacyjnych produk-
ty ośmiu TFI, a użytkownicy
platformy mogą inwestować
w ponad 200 polskich i zagra-
nicznych funduszach.

– Zarabiamy na udziale

w opłacie za zarządzanie – tak
brak opłat tłumaczy Aleksandra
Spulna z Multifund.pl.

■

Towarzystwa funduszy inwestycyjnych i dystrybutorzy funduszy
nie rezygnują z walki o klientów. W czerwcu zachęcają do inwestycji
zniżkami w opłatach przy zakupie jednostek uczestnictwa.

Kategoria funduszy

Opłata dystrybucyjna

(przy zakupie jednostek)

minimalna

maksymalna

Akcji

2 proc.

5,5 proc.

Mieszane

1 proc.

5,5 proc.

Stabilnego wzrostu

0,2 proc.

4 proc.

Papierów dłużnych

0 proc.

2,5 proc.

Gotówkowe i rynku pieniężnego

0 proc.

2 proc.

* bez uwzględnienia promocji
Źródło: Analizy Online, Open Finance

OPŁATY W TFI*

ZESTAWIENIE GP I COMPERII.PL

Ubezpieczenie kredytów

B

anki oferują ubezpiecze-
nia już niemal z każdym

produktem finansowym, rów-
nież z kredytem gotówko-
wym. W większości przypad-
ków są dodatkowym elemen-
tem oferty, ale czasem narzu-
ca je bank.

Zanim podejmie się decyzję

o wykupieniu ubezpieczenia,
trzeba zwrócić uwagę na trzy
jego elementy:

■

koszt,

■

zakres (i związane z nim
wyłączenia oraz definicje
zdarzeń),

■

przysługujące świadczenia.

K

Ko

osszztt u

ub

beezzp

piieecczzeen

niiaa w wię-

kszość przypadków podawa-
ny jest jako miesięczna pro-
centowa stawka liczona od

kwoty kredytu. Wartość ta
waha się od 0,05 proc. do
0,7 proc. Rozpiętość jest
więc znaczna. Wybierając
droższe ubezpieczenie, upew-
nijmy się, że jego zakres jest
szerszy od oferty tańszej. Je-
żeli takiej zależności nie wi-
dać, nie warto korzystać
z drogiej i wąskiej ochrony
ubezpieczeniowej.

Z

Zaak

krreess u

ub

beezzp

piieecczzeen

niiaa k

krree--

d

dyyttu

u g

go

ottó

ów

wk

ko

ow

weeg

go

o znacznie

się różni między bankami. Ge-
neralnie można jednak wy-
dzielić trzy obszary: ubezpie-
czenia na życie, ubezpieczenia
na wypadek niezdolności do
pracy i ubezpieczenia od utra-
ty pracy.

Im szerszy zakres ubezpie-

czenia, tym lepiej, choć może
to być okupione wyższą mie-
sięczną opłatą. Nie jest to jed-
nak regułą.

Sprawdzając zakres ubez-

pieczenia, koniecznie trzeba

przyjrzeć się wyłączeniom
i definicjom. Może się np.
okazać, że ochrona ubezpie-
czeniowa obejmuje kredyto-
biorcę dopiero po 30 dniach
od podpisania umowy, a nie
od razu. Ponadto ubezpieczy-
ciel może zobowiązać się do
płacenia rat kredytu, jeżeli
kredytobiorca straci pracę,
ale tylko w przypadku, gdy
zwolnienie nie nastąpi z wi-
ny kredytobiorcy. Spłacanie
rat może się też zacząć dopie-
ro po 60 dniach od utraty
pracy.

Ś

Św

wiiaad

dcczzeen

niiaa,, jakie nam

przysługują, to opis tego, co
uzyskamy od ubezpieczyciela
w wyniku zajścia zdarzenia
objętego ochroną. Warto zo-
rientować się, co dokładnie
nam przysługuje. W wyniku
zwolnienia z pracy firma
ubezpieczeniowa może np.
pokryć maksymalnie sześć ko-
lejnych rat, ale nie więcej.

Trzeba również upewnić się,
czy po śmierci kredytobiorcy
zakład ubezpieczeniowy wy-
płaci bankowi kwotę zadłuże-
nia brutto (tzn. wraz ze
wszystkimi ewentualnymi
opłatami).

Ubezpieczenie kredytu to

ciekawy produkt, który za-
pewnia kredytobiorcy spo-
kojny sen. Warto jednak
przed podpisaniem umowy
dokładnie zapoznać się z wa-
runkami ubezpieczenia i oce-
nić, czy cena jest adekwatna
do zakresu ochrony.

Jeżeli bank każe sobie sło-

no płacić, ale w zamian daje
niewiele, to lepiej zrezygno-
wać z wykupienia ochrony
lub przestudiować ofertę
konkurencji.

■

i

Można zrezygnować

z kredytu

Tydzień temu zaciągnęłam kredyt związany z zakupem
pralki. Dwa dni później zakład pracy wypłacił mi
zaległe wynagrodzenie za godziny nadliczbowe. Czy
mogę zrezygnować z kredytu? Czy w mojej sytuacji
będzie to uzasadnione?

C

zytelniczka może jeszcze odstąpić od umowy. Ważne
jest, by z tym nie zwlekała, ponieważ jej uprawnienie
do odstąpienia od umowy ogranicza dziesięciodniowy

termin. Zaciągnięty przez nią kredyt nie jest związany z
prowadzeniem działalności gospodarczej. Mają więc do
niego zastosowanie przepisy ustawy o kredycie
konsumenckim. Osoba zaciągająca taki kredyt ma prawo
odstąpić od niego w ciągu 10 dni od daty jej zawarcia.
Kredytodawcy zwykle o tym informują przy podpisywaniu
umowy. Jeśli tego nie zrobią, dziesięciodniowy termin jest
liczony nie od daty podpisania umowy, lecz od dnia
uzyskania przez klienta informacji o prawie odstąpienia. W
takich przypadkach odstąpienie nie może mieć miejsca po
upływie trzech miesięcy od zawarcia umowy. Decyzja o
odstąpieniu nie musi być w żaden sposób uzasadniana. Nie
jest na to potrzebna zgoda kredytodawcy. Odstąpienie od
umowy polega na złożeniu pisemnego oświadczenia w tej
sprawie kredytodawcy. W sytuacji gdy przed jego
doręczeniem kredyt został już przekazany, jest skuteczne pod
warunkiem zwrócenia otrzymanej kwoty kredytu.

MB

Dziecko też nie może mieć

mieszkania

Od 18 lat wychowuję samotnie córkę, która uczy się.
Dziadek dał jej w darowiźnie mieszkanie, z którego
obie korzystamy. Ja nie mam mieszkania ani domu. Czy
w takiej sytuacji mogę otrzymać kredyt preferencyjny.

O

soba taka jak nasza czytelniczka nie może otrzymać
kredytu preferencyjnego. Osobami uprawnionymi do
korzystania z kredytu preferencyjnego mogą być

małżonkowie oraz osoby samotne wychowujące
przynajmniej jedno dziecko. W przepisach został określony
dodatkowy warunek, jaki musi być spełniony, aby mogły
zostać zastosowane dopłaty do oprocentowania kredytu
preferencyjnego. Warunek ten polega na tym, iż żadna z
osób ubiegających się o jego przyznanie w dniu zawarcia
umowy kredytu preferencyjnego nie może być właścicielem
lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego lub lokalu
mieszkalnego, osobą, której przysługuje spółdzielcze
własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest
lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny, osobą, której
przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu
mieszkalnego, najemcą lokalu mieszkalnego. Można więc
stwierdzić, że także dziecko wychowywane przez osobę
samotną nie może być właścicielem mieszkania lub domu,
aby było możliwe otrzymanie kredytu preferencyjnego.
Wynika to z celów ustawy, na podstawie której są
przyznawane kredyty z dopłatą do odsetek. Zgodnie z nimi
pomoc w postaci dopłat kierowana jest do rodzin, których
potrzeby mieszkaniowe nie są jeszcze zaspokojone, a więc
do takich, które nie posiadają praw do innych nieruchomości
mieszkaniowych w momencie ubiegania się o kredyt
preferencyjny.

MB

Po ślubie nie będzie

alimentów

Dwa lata temu rozwiodłam się z winy męża. Sąd
przyznał mi alimenty. Obecnie myślę o ponownym
wyjściu za mąż. Czy w sytuacji gdy wezmę ślub, nadal
będę otrzymywać alimenty od byłego męża?

J

eśli czytelniczka wyjdzie za mąż, to straci prawo do
alimentów płaconych jej przez byłego męża. Obowiązek
alimentacyjny wygasa w przypadku zawarcia przez

małżonka uprawnionego kolejnego małżeństwa. Nie ma
znaczenia, czy ma to miejsce po kilku miesiącach od rozwodu
czy też po dwóch latach. Poza tym należy pamiętać, że prawo
do alimentów wygasa po pięciu latach od orzeczenia
rozwodu. Tylko w wyjątkowych okolicznościach sąd może
przedłużyć ten termin.

MB

porady ekspertów

B2

Mój portfel

PIĄTEK

13 CZERWCA

2008 | nr 115

WWW.GAZETAPRAWNA.PL

ZESTAWIENIE MOJEGO PORTFELA I COMPERII.PL Ubezpieczenie kredytów gotówkowych

Ubezpieczenie kredytu zapewnia
kredytobiorcy spokojny sen

Kredyt gotówkowy coraz czę-
ściej wymaga ubezpieczenia.
Warto wiedzieć, ile to kosztuje
i czy się opłaca.

Poradnik bankowy
Oglądaj w TV Biznes w sobotę
o godz. 16.40
Jak wybrać najlepsze produkty bankowe,
jak zarobić i nie stracić

Lp. bank

ubezpieczenie ubezpieczenie

szacunkowy

szacunkowy

obowiązkowe

opcjonalne

miesięczny

całkowity

koszt (proc.)

koszt (proc.)

1 Polbank EFG

brak

brak

0

2 Pekao SA

brak

na wypadek: utraty pracy, poważnego

0,1962

7,0632

zachorowania lub czasowej niezdol-
ności do pracy oraz zgonu, trwałej
i całkowitej niezdolności do pracy,
koszt: 0,1962 proc. miesięcznie

3 Volkswagen

koszt: 0,053 proc. miesięcznie. Ubez-

brak

0,053

1,908

Bank Direct

pieczenie spłaty kredytu – na wypadek
zgonu, trwałej i całkowitej niezdolności
do pracy, czasowej niezdolności do pra-
cy lub poważnego zachorowania

4 Toyota Bank

brak

ubezpieczenie na życie, od utraty pracy,

0,25

9

całkowitej niezdolności do pracy zarob-
kowej, koszt: 0,25 proc. miesięcznie

5 Multibank

brak

brak

0

6 Bank BGŻ

brak

Ubezpieczenie kredytu jest formą zabez-

0,1611

5,7996

pieczenia i jest wymagane dla kredytu
powyżej 50 tys. zł. Koszty uzależnione
są od okresu kredytowania (prowizja
za administrowanie zabezpieczeniem
wynosi 1 – 1,5 proc. kwoty kredytu,
a składka 2,8 – 5,6 proc.

7 Invest-Bank

brak

Ubezpieczenie na wypadek zgonu,

0,7

25,2

koszt: 0,7 proc. miesięcznie

8 Bank brak

brak

0

Gospodarstwa
Krajowego

9 ING Bank Śląski

brak

brak

0

10 Bank BPS

brak

ubezpieczenie na życie (2,384 proc.),

0,0706

2,5416

od całkowitej niezdolności do pracy
wskutek nieszczęśliwego wypadku
(0,16 proc.), razem: 2,544 proc.

11 PKO BP

brak

Zabezpieczenie na wypadek: niezdolności

0,25

9

Max pożyczka

do pracy, utraty pracy (również czasowej)

– minirata

i śmierci. Klient, który wykupi ubezpiecze-

(oprocentowanie

nie, uzyskuje oprocentowanie kredytu

zmienne)

niższe o 3 pkt. proc. Koszt ubezpiecze-
nia: 0,25 proc. miesięcznie

12 mBank

koszt 0,096 proc. miesięcznie. Ubez-

brak

0,096

3,456

kredyt

pieczenie obejmuje: śmierć w wyniku

gotówkowy

nieszczęśliwego wypadku, – całkowitą

(z ubezpiecze-

trwałą niezdolność do wykonywania

niem)

jakiejkolwiek pracy, – czasową niezdol-
ność do pracy spowodowaną pobytem
w szpitalu, poważne zachorowanie

13 mBank brak

brak

0

kredyt
gotówkowy (bez
ubezpieczenia)

14 Millennium Bank koszt: 0,2083 proc. miesięcznie. Ochrona brak

0,2083

7,4988

Pilna Pożyczka

w razie: utraty stałego źródła dochodów,

(oprocentowanie czasowej niezdolności do pracy, poważ-
stałe)

nej choroby, stałej niezdolności do zarob-
kowania, śmierci. Ubezpieczenie dla
klientów banku (co najmniej od 6 miesięcy
nie jest wymagane. Oprocentowanie
podwyższane o 3 proc. w przypadku
niekorzystania z ubezpieczenia kredytu

Zestawienie ofert ubezpieczeniowych banków przygotowano dla kredytu gotówkowego w wysokości 10 tys. zł zaciągniętego na 36 miesięcy

UBEZPIECZENIE KREDYTÓW GOTÓWKOWYCH

■

ŁUKASZ BUGAJ

analityk porównywarki finanso-
wej Comperia.pl

K

KA

AR

RTTYY P

PŁŁA

ATTN

NIIC

CZZE

E II K

KR

RE

ED

DYYTTO

OW

WE

E Co roku ok. 16 milionów Polaków decyduje się na krótszy lub dłuższy wypoczynek

za granicą. Zdecydowana większość turystów korzysta podczas tych wyjazdów z kart płatniczych i kredytowych. Jest
to wygodne i bezpieczne rozwiązanie, choć nie zawsze tanie.

WWW.GAZETAPRAWNA.PL

Mój portfel

PIĄTEK

13 CZERWCA

2008 | nr 115

B3

ROMAN GRZYB

[e-mail]

C

o zatem zabrać ze so-
bą wyjeżdżając na za-
graniczne wakacje –

pieniądze czy gotówkę?

I pieniądze, i gotówkę. Tak-

że za granicą nie we wszyst-
kich punktach honorowane są
płatności kartą płatniczą lub
kredytową. Często bilety ko-
munikacji miejskiej można ku-
pić tylko w automatach, które
przyjmują gotówkę. Warto
więc zabrać ze sobą pieniądze
(mimo że cały pobyt mamy już
opłacony). Na pewno za gra-
nicę dobrze jest też zabrać
kartę debetową (połączoną
z naszym krajowym rachun-
kiem bankowym). Najczęściej
jest to Visa Electron lub Ma-
estro.

– Jeszcze przed wyjazdem

radzę sprawdzić w banku, czy
nasza karta debetowa będzie
obsługiwana za granicą – mó-
wi Remigiusz Kaszubski ze
Związku Banków Polskich. –
Tylko nieliczne banki wydają
jeszcze tylko krajowe karty, ale
lepiej się upewnić.

Dobrze jest również spraw-

dzić, jaką prowizję zapłacimy
przy wypłacie pieniędzy. Do-
brze wcześniej wiedzieć, czy
lepiej wypłacać jednorazowo
dużą sumę, czy też równie do-
brze można z bankomatu wy-
ciągać mniejsze kwoty. Wypła-
ta pieniędzy z bankomatu przy
pomocy karty kredytowej jest
dużo droższa. Musimy zapłacić
wysoką prowizję i od razy będą
naliczane odsetki od wypłaco-
nej sumy. Kartą kredytową pła-
cimy za to w sklepach i restau-
racjach. Jest to rozwiązanie
tańsze niż kupno waluty
w kantorze i płacenie gotówką
(przede wszystkim znacznie
bezpieczniejsze).

Sprawdźmy sposób rozliczania

Jeszcze niedawno zasada

była prosta: jedziesz do strefy
dolarowej – zabierz ze sobą
kartę Visa. Jedziesz do strefy
euro – lepiej mieć Master Card.
Zależnie od sposobu rozlicza-
nia transakcji zagranicznych,
operacja może być mniej lub
bardziej kosztowna. Teraz war-
to przed wyjazdem sprawdzić,
w jakiej walucie rozliczana jest
nasza karta kredytowa. W tej

chwili nie ma już żadnej regu-
ły i np. MC może być rozliczany
zarówno w euro jak i w dola-
rach. Koniecznie trzeba to
sprawdzić w banku, który wy-
dał nam kartę. Najpierw za-
wsze następuje przeliczanie
z waluty transakcji na walutę
rozliczeniową po kursie kon-
kretnej organizacji płatniczej.
Najlepiej gdy jest to ta sama
waluta, bo wówczas odpada
nam koszt przeliczenia. Dopie-
ro później następuje przelicze-
nie na złotówki. I właśnie te
przeliczenia są bardzo kosz-
towne i klienci często się na nie
skarżą.

– Słusznie się skarżą, bo są

one rzeczywiście wysokie, ale
narzucają je międzynarodowe
systemy płatnicze – przyznaje
Remigiusz Kaszubski.

- Wypłata gotówki za grani-

cą może kosztować nawet
6 proc. całej sumy – wylicza Pa-
weł Majtkowski z Expandera.
W praktyce o wysokości ra-
chunków płaconych za granicą
przy pomocy karty kredytowej,
dowiadujemy się dopiero po
powrocie do kraju. Często spo-
tyka nas nieprzyjemna niespo-
dzianka…

Można temu zaradzić. Wyj-

ściem jest posługiwanie się
kartą walutową. Są takie
w ofercie kilku banków, ale jest
to raczej propozycja adresowa-
na do osób, które częściej wy-
jeżdżają za granicę. Jest to kar-
ta połączona z kontem waluto-
wym. Musimy jednak pilno-
wać, by na koncie były
pieniądze i za konto musimy
płacić (zwykle ok. 10 złotych
miesięcznie).

Kosztowna wypłata z bankomatu

Jeśli korzystamy za granicą

z bankomatów innych ban-
ków, to podobnie jak w kraju –
trzeba za to zapłacić. Nasz
bank pobiera prowizję, ale
musi się nią podzielić z właści-
cielem bankomatu. Najczę-
ściej prowizja określana jest
procentowo (z tym, że mamy
też kwotę minimalną, którą
trzeba zapłacić nawet przy
niewielkich transakcjach). Mi-
nimalna kwota wynosi to 4–10
złotych od transakcji (zależy
od banku i bankomatu, z ja-
kiego korzystaliśmy). Niektó-
re banki oferują możliwość
korzystania z zagranicznych
bankomatów za darmo. Naj-

częściej dotyczy to jedynie sie-
ci, których właścicielem jest
także udziałowiec polskiego
banku (prowizji nie płacimy
jednak dopiero przy wypłacie
większej kwoty).

Wyjeżdżając za granicę naj-

lepiej mieć ze sobą karty kon-
kurujących organizacji płatni-
czych. Problemy techniczne za-
wsze mogą się zdarzyć i dobrze
posiadać karty obsługiwane
przez Visę i MaserCard. To zde-
cydowanie poprawia nasze
bezpieczeństwo finansowe
podczas wakacyjnych wojaży.

Warto również wiedzieć, że

gdy zgubimy kartę lub zosta-
nie nam ona skradziona, jest
możliwość wydania za grani-
cą (w dowolnym banku, który
obsługuje konkretny system
płatniczy) dodatkowej karty
w trybie ekspresowym. Jest to
kosztowne, ale może nas
uchronić od wielu proble-
mów. Tu także warto przed
wyjazdem na wakacje spraw-
dzić w naszym banku, ile bę-
dziemy musieli zapłacić za
wydanie takiej dodatkowej
karty.

■

Nie mamy żadnego klienta.

Mamy wielu

partnerów.

www.toyotabank.pl/fi rmy

– Specjalnie dla fi rm, które rozwój opierają o nowoczesne

technologie i rozliczenia elektroniczne.

– Rachunek bieżący z limitem do 100 000 z∏.
– Kredyt bez dokumentów ZUS/US, wystarczą

potwierdzenia przelewów.

– Bezp∏atne wszystkie przelewy przez internet,

w tym do ZUS/US.

– Do∏ącz do nas – zadzwoń do doradcy po nasz

harmonogram dzia∏ań dla Twojej fi rmy.

[phone]

[phone]

Bo wiesz, co chcesz.

Otwórz fi rmowy rachunek bieżący i zostań naszym partnerem

Wy∏ącznie w ramach oferty partnerskiej poinformujemy

o zmianie numeru rachunku Twoich 100 kontrahentów.

To

yota Bank jest

znakiem

tow

ar

owym

To

yota Bank P

olsk

a S

.A.

GazetaPraw164.5x178 TB.indd 1

4/25/08 4:01:40 PM

reklama

UBEZPIECZENIA Jak bezpiecznie kupić auto na kredyt

Ochrona przed utratą wartości

Kupując auto na kredyt
trzeba unikać sytuacji,
w której wartość auta jest
mniejsza niż wysokość
kredytu.

MARCIN JAWORSKI

[e-mail]

N

owe auto kupione w salo-
nie traci po pierwszym

roku od 20 do nawet 40 proc.
pierwotnej wartości. Po trzech
latach jest to od 35 proc. do 60
proc. Te parametry trzeba brać
po uwagę przy zakupie auta na
kredyt. Chodzi o to, żeby np.
w razie wypadku, kradzieży
czy utraty pracy nie wpaść
w pułapkę polegającą na tym,
że pieniądze uzyskanie z polisy
AC czy ze sprzedaży auta nie
wystarczą na spłatę pozostałe-
go kredytu. To ryzyko jest tym
większe, im mniejsza jest wy-
sokość wpłaty własnej (np. mi-
nimalne 10 proc.) i im dłuższy
jest okres kredytowania (na-
wet 84–96 miesięcy). Wtedy
spłacane raty powoli zmniej-
szają kapitał. Efekt? Przy zaku-
pie auta średniej klasy, warte-
go w salonie 60 tys. zł i wpłacie

tylko 10 proc. wartości, przez
ponad cztery lata wartość kapi-
tału do spłaty będzie wyższa
niż wartość auta. Gdy wpłaci-
my 20 proc., okres skróci się do
trzech lat.

Jak zabezpieczyć się przed

taką luką, jeśli nie stać nas na
wyższą wpłatę własną?
W pierwszym roku użytkowa-
nia mogą pomóc polisy AC
sprzedawane w salonach, któ-
re zwykle zawierają zapis, że
w ciągu 12 miesięcy od zakupu
wypłata z polisy będzie równa
wartości fakturowej. Pozwala
to w razie kradzieży lub zupeł-
nego rozbicia auta spłacić kre-
dyt. Co jednak w kolejnych la-
tach? Tu przydają się coraz czę-
ściej oferowane polisy utraty
wartości auta, tzw. GAP. W za-
leżności od wersji, przewidują
one wypłatę wartości fakturo-
wej auta w kolejnych latach je-
go użytkowania, a przynaj-
mniej pokrycie luki między od-
szkodowaniem z AC (wypłaca-
nego według wartości
rynkowej z dnia szkody) za zu-
pełnie rozbite lub skradzione
auto a wartością kredytu pozo-
stałego do spłaty.

■

okres

wartość

kapitał

różnica:

użytkowania

auta

pozostały wartość auta

(w miesiącach)

do spłaty minus kapitał

12

38433

50142

-11709

24

34505

44169

-9664

36

31215

37000

-5785

48

27994

29081

-1087

60

24754

20334

4420

Wyliczenia dla kredytu w wys. 60 tys. zł na 84 miesiące (7 lat), wpła-
cie własnej 10 proc., oprocentowaniu kredytu na poziomie 9,99 proc.
Dane dotyczące utraty wartości dotyczą auta z klasy średniej

UWAGA NA PUŁAPKĘ KREDYTOWĄ PRZY ZAKUPIE AUTA

Nawet 6 proc. prowizji zapłacimy
przy wypłacie pieniędzy za granicą

Bank

kwota prowizji

sieć

w obcym bezprowizyjnych

bankomacie bankomatów

Pekao SA

4 proc. (minimum 4,5 zł)

bankomaty Grupy UniCredit

PKO BP

3 proc. (minimum 10 zł)

brak

BGŻ

3 proc. (minimum 8 zł)

brak

mBank bezpłatnie

wszystkie

Nordea

15 zł

bankomaty Grupy Nordea

Millenium 2,5 proc. (minimum 9 zł)

brak

BZ WBK

3 proc. (minimum 10 zł)

bankomaty Allied Irish Banks

Reiffeisen
Bank bezpłatnie

wszystkie

Źródło: Expander

KOSZT WYPŁATY PIENIĘDZY Z BANKOMATU ZA GRANICĄ

MAŁGORZATA KWIATKOWSKA

[e-mail]

M

imo że na polskim ryn-
ku działa kilkudziesię-

ciu brokerów, nie wszyscy ofe-
rują dostęp do parkietów za-
granicznych, a najczęściej są to
najważniejsze giełdy w Euro-
pie Zachodniej i USA. Przy wy-
borze biura maklerskiego, za
którego pośrednictwem chce-
my kupować i sprzedawać ak-
cje, sprawdźmy dostępność
rynków oraz sposób realizacji
zleceń.

U brokera przez internet

Forma tradycyjna, czyli skła-

danie zleceń za pośrednictwem
maklera (przez telefon, faksem
i w punkcie obsługi), może się
sprawdzić na giełdach europej-
skich, gdzie sesje trwają w tym
samym czasie, co na GPW i kie-
dy pracują domy maklerskie.
Jednak sesje w USA rozpoczy-
nają się przed godziną 16.00 na-
szego czasu i kończą późnym
wieczorem. Wtedy rozpoczyna-
ją się notowania w Azji i kończą
rano polskiego czasu. W przy-
padku tych rynków najlepszym
rozwiązaniem jest oferta biur,
które umożliwiają obserwację
przebiegu notowań i składanie
zleceń bezpośrednio w ich trak-
cie, czyli przez internet.

Internet to też tańsze trans-

akcje, chociaż nawet wtedy mi-
nimalna prowizja od transakcji
może wynieść kilkadziesiąt do-
larów lub euro. Inwestycja ma
więc sens, jeżeli inwestujemy
większe środki – tak, aby opła-
ty nie pokryły wypracowanego
zysku.

W zależności od brokera

i waluty, w jakiej rozliczany jest
handel na giełdzie, prowizje in-
ternetowe, naliczane od warto-
ści transakcji, mogą wynieść

np. od ok. 0,3 do 0,88 proc., ale
nie mniej niż 15-40 dolarów lub
euro. Przy zleceniu tradycyj-
nym koszt może sięgnąć 0,7
proc. i nie mniej niż 70 euro.

Inwestorzy mają do wyboru

nie tylko zagraniczne rynki ak-
cji. Coraz szersza jest też oferta
instrumentów pochodnych, np.
kontraktów terminowych na
towary i waluty. Inwestycje
w zagraniczne instrumenty po-
chodne można rozpocząć już
przy stosunkowo niewielkim,
nawet kilkasetzłotowym depo-
zycie zabezpieczającym, a han-
del internetowy umożliwia
szybkie i tańsze zawieranie
transakcji. Przy handlu na ryn-
ku forex opłaty mieszczą się
w tzw. spreadzie, czyli różnicy
cen ofert kupna i sprzedaży,
a prowizje za zawarcie kontrak-
tu terminowego zaczynają się
od kilku dolarów za sztukę.

Świat z funduszami

Coraz szersza jest też oferta

funduszy inwestujących za gra-
nicą w krajowych towarzy-
stwach funduszy inwestycyj-
nych (TFI). TFI, tworząc wła-
sne produkty, którymi kierują
polscy zarządzający, skupiają
się jednak na rynku europej-
skim, głównie Europie Środko-
wo-Wschodniej. Wtedy łatwiej
jest o kontakt ze spółkami, któ-
rymi są zainteresowani i o ana-
lizy rynków. Z tego powodu
polskie TFI nie tworzą wła-
snych funduszy inwestujących
np. w Ameryce Południowej.
TFI działające w międzynaro-
dowych grupach finansowych
coraz częściej korzystają z za-
granicznej oferty funduszy wła-
snej grupy. Wtedy mogą wpro-
wadzić na rynek np. fundusze
inwestujące w Azji.

Z krajowymi TFI o klientów

bezpośrednio walczy jednak

coraz więcej funduszy zagra-
nicznych (zarejestrowanych
np. w Luksemburgu, zarządza-
nych za granicą i notyfikowa-
nych w Polsce).

Najczęściej są to produkty

dużych firm zarządzających ak-
tywami, które mają biura na ca-
łym świecie. Przez ich fundusze
można inwestować na egzo-
tycznych rynkach na innych
kontynentach lub w spółki
z wybranych sektorów przemy-
słowych z całego świata, np.
energetyki lub technologii.

W funduszach inwestujących

za granicą występuje jednak du-
ża rozpiętość co do minimal-
nych wpłat. W krajowych TFI do
działającego w naszym regionie
funduszu akcji można wpłacać
już 50 zł. W notyfikowanych
w Polsce funduszach zagranicz-
nych stawki są znacznie wyższe.
Minimalna pierwsza wpłata

może wynieść nawet 2,5 tys. do-
larów lub euro (lub równowar-
tość w złotych). Są też oferty
o niższych wymogach – 1 tys.
euro lub dolarów, a każda na-
stępna wpłata to minimum 100
euro lub dolarów. Klienci fundu-
szy zagranicznych muszą jed-
nak pamiętać o ryzyku waluto-
wym. Lokaty takich funduszy są
wyceniane w walutach rozlicze-
niowych krajów, w których in-
westują. Niekorzystne zmiany
kursów mogą wpłynąć na osta-
teczny wynik inwestycji, bo
transakcji walutowych może być
kilka – za złote kupujemy euro,
które wpłacamy do funduszu,
a ten z kolei sprzedaje je, bo mu-
si kupić – przykładowo – brazy-
lijskie reale albo chińskie juany,
by kupić akcje na tamtejszych
giełdach. Przy wyjściu z inwe-
stycji czekają nas operacje w od-
wrotnym kierunku.

■

B4

Mój portfel – poradnik inwestora

PIĄTEK

13 CZERWCA

2008 | nr 115

WWW.GAZETAPRAWNA.PL

01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72,
tel. [phone], fax [phone]
w

ww

ww

w..ggaazzeettaapprraaw

wnnaa..ppll,, ggpp@

@iinnffoorr..ppll

RReeddaakkttoorr pprroow

waaddzząąccyy:: Maciej Weryński, (022) 530 40 32, [e-mail]

BBiiuurroo RReekkllaam

myy:: tel. [phone], fax [phone]

D

Drruukk:: AGORA SA Drukarnia, ul. Daniszewska 27, 03-230 Warszawa

i

Gwarancje dla systematycznie

oszczędzających

Programy systematycznego oszczędzania w formie ra-
chunków bankowych charakteryzują te same cechy, co
lokaty terminowe (przede wszystkim duże bezpieczeń-
stwo wkładów, zwłaszcza tych, których suma nie prze-
kracza 100 tys. zł i lokowanych w bankach, które mają
siedzibę w Polsce).

B

anki mające siedzibę w Polsce muszą należeć do Banko-
wego Funduszu Gwarancyjnego. Środki gwarantowane
przez BFG objęte są obowiązkowym systemem gwaran-

towania od dnia ich wniesienia na rachunek bankowy, nie póź-
niej niż w dniu poprzedzającym dzień zawieszenia działalności
banku, a w przypadku należności wynikających z czynności
bankowych, o ile czynność ta została dokonana przed dniem za-
wieszenia działalności banku do wysokości (łącznie z odsetkami
naliczonymi zgodnie z umową do dnia spełnienia warunku
gwarancji) o równowartości w złotych 1 tys. euro w 100 proc.,
a w 90 proc. gwarantowane w wysokości 1-22,5 tys. euro.
Kwoty te określają maksymalną wysokość roszczeń deponen-
ta w stosunku do Funduszu, niezależnie od tego, w jakiej wy-
sokości i na ilu rachunkach posiadał środki pieniężne lub z ilu
wierzytelności przysługują mu należności w danym banku.
Oddziały banków mających siedzibę w państwach będących
członkami Unii Europejskiej wykonujące działalność w Polsce
objęte są gwarancjami BFG w przypadkach, gdy w państwach
tych kwota środków gwarantowanych jest niższa niż określo-
na w Polsce. Banki te mogą, w celu podwyższenia tej kwoty
do wysokości określonej ustawą o BFG, przystępować do obo-
wiązkowego systemu gwarantowania. Jeśli tego nie uczynią,
w przypadku bankructwa banku zagranicznego oszczędzający
może liczyć na zwrot oszczędności tylko do takiej wysokości,
jak zapewniają to instytucje gwarancyjne działające w kraju
UE, w którym zagraniczny bank ma swoją siedzibę.
Z kolei oddziały banków mających siedzibę w państwie nie-
będącym członkiem UE, wykonujące działalność na teryto-
rium Rzeczypospolitej Polskiej, są objęte systemem gwaran-
towania w zakresie, w jakim system gwarantowania w kraju
ich siedziby nie zapewnia wypłaty środków gwarantowanych
w granicach określonych dla banków polskich: pełna gwa-
rancja dla lokat o równowartości do 1 tys. euro i w 90 proc.
dla lokat od 1 tys. do 22,5 tys. euro.

ED

Prawo do dodatkowych

odsetek

Jeśli dłużnik nie ureguluje w terminie długu, to wierzy-
ciel może domagać się karnych odsetek. Zarówno od
niespłaconego w terminie kapitału, jak i zagwaranto-
wanych mu w umowie pożyczki lub kredytu odsetek.

K

iedy takie odsetki i w jakiej wysokości należą się dłużni-
kowi, powinna rozstrzygać treść umowy pożyczki lub
kredytu, zawieranej między wierzycielem a dłużnikiem.

Jeśli jednak umowa jest sformułowana ogólnie i kwestie odse-
tek od odsetek w niej nie zostały rozstrzygnięte, trzeba sięgnąć
po regulacje zawarte w kodeksie cywilnym. I tak, zgodnie z art.
481 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia
pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnie-
nia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnie-
nie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowie-
dzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie
była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. W razie
zwłoki dłużnika wierzyciel może nadto żądać naprawienia
szkody na zasadach ogólnych.
Od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie do-
piero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po po-
wstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych
odsetek do dłużnej sumy. Zasada ta nie dotyczy pożyczek dłu-
goterminowych udzielanych przez instytucje kredytowe, które
mogą odsetki od odsetek naliczać według ustalanych przez
siebie zasad, podawanych do wiedzy klientów (np. w tabelach
oprocentowania, opłat i prowizji). Nie mogą one być jedynie
wyższe od stopy przewidzianej w tzw. przepisach antylichwiar-
skich, a więc czterokrotności stopy lombardowej ustalanej
przez Radę Polityki Pieniężnej (obecnie 29 proc.).

■

ED

porady ekspertów

INWESTYCJE ZA GRANICĄ Wybierając brokera, należy sprawdzić sposób realizacji zleceń

Zwracajmy uwagę na koszty i ryzyko walutowe

Polski rynek kapitałowy od dawna ewoluuje

w kierunku coraz lepszych standardów komunika-
cyjnych na linii inwestor indywidualny – spółka.
Proces ten, niestety, wciąż przebiega zbyt wolno.

Tymczasem, o czym często zapominają przedsta-

wiciele firm publicznych, proces komunikacji z ryn-
kiem jest często jednym z ważniejszych aspektów,
jakie wpływają na decyzje inwestycyjne inwesto-
rów indywidualnych i finansowych. Należy jednak
podkreślić, że inwestor finansowy z reguły jest le-
piej traktowany od inwestora ze znacznie mniej za-
sobnym portfelem. Sytuacja ta powinna jak naj-
szybszej się zmienić. Występowanie tego typu dys-
proporcji jest niezrozumiałe, szczególnie w sytu-
acji, gdy około 1/3 obrotów na warszawskiej
giełdzie generują inwestorzy indywidualni.

Dlaczego dobra komunikacja jest aż tak ważna

z punktu widzenia drobnych graczy? Dlaczego po-
winna być tak istotna dla przedstawicieli spółek?
Odpowiedź jest prosta. Wynika to przede wszyst-
kim z faktu, że pojedynczemu inwestorowi z regu-
ły trudno jest dotrzeć do władz spółki, do szerszych
informacji na temat firmy czy też branży, a to z ko-
lei ogranicza jego możliwość bezpośredniej oceny
zarówno spółki, jak i osób zarządzających. Tymcza-
sem zarówno raporty bieżące, jak i okresowe spó-
łek, czy też ich witryny internetowe, czyli źródła
pozyskiwanych informacji, nierzadko pozostawia-
ją wiele do życzenia (przede wszystkim pod wzglę-
dem zawartości merytorycznej i ilości informacji
o emitencie). To z kolei ogranicza możliwości po-

dejmowania przez inwestorów racjonalnych decy-
zji inwestycyjnych. Dlatego przedstawiciele zarzą-
dów firm giełdowych, budując pozycję biznesową
spółek, nie powinni zapominać o istocie budowania
dobrego wizerunku giełdowego. Ten bowiem prze-
kłada się na wartość rynkową przedsiębiorstwa.

Budowa wartości powinna być celem nadrzęd-

nym dobrego menedżera. Jak idealnie zadbać o do-
brą komunikację z rynkiem? Spółka powinna zro-
zumieć, że każdy inwestor – bez względu na wiel-
kość kapitału – jest istotny. Zrozumienie tego pro-
blemu to niemal połowa sukcesu. Firma, dbając
o swoją transparentność (przejrzystość), powinna
zapewnić obecnym oraz przyszłym udziałowcom
jak największy zasób informacji o swojej działalno-
ści, o branży, akcjonariacie czy też o osobach za-
rządzających i nadzorujących. Wzorowa firma po-
winna dbać o to, aby zawartość raportów bieżących
i okresowych była przejrzysta, zrozumiała, aby za-
wierała jak najwięcej informacji przydatnych inwe-
storowi. Warto pamiętać o newsletterze czy też mo-
nitoringu prasy. Wyjątkowo dobrze oceniane są fir-
my, które nie boją się bezpośrednio komunikować
z inwestorem (choćby drogą telefoniczną czy ma-
ilową). Jeszcze większym uznaniem ze strony in-
westorów cieszą się bezpośrednie spotkania
z przedstawicielami spółek (np. w formie konfe-
rencji czy też wideotransmisji). Te formy komuni-
kacji zdobywają coraz więcej zwolenników po stro-
nie emitentów i cieszą się olbrzymią popularnością
wśród inwestorów.

■

Jakie znaczenie dla inwestora indywidualnego mają relacje inwestorskie

■

PIOTR
CIEŚLAK

Stowarzyszenie
Inwestorów
Indywidualnych

STOWARZYSZENIE INWESTORÓW INDYWIDUALNYCH ODPOWIADA

Drobni gracze oczekują od spółek lepszej komunikacji

Dekoniunktura na warszawskiej giełdzie skłania
do poszukiwania nowych możliwości inwestowania
i zarabiania. Taką szansę dają inwestycje za granicą.

Co czwartek o godz. 12
w Radiu Dla Ciebie audycja
Portfel dla ciebie przygotowywana
we współpracy z GP

Mój portfel w mediach

■

USA – NYSE – www.nyse.com

■

NASDAQ – www.nasdaq.com

■

Austria – Wiener Boerse – www.wbag.at

■

Belgia, Francja, Holandia, Portugalia – Euronext
– www.euronext.com

■

Niemcy – Deutsche Boerse – www.deutsche-boerse.com

■

Wielka Brytania – www.londonstosckexchange.com

GDZIE I W CO INWESTOWAĆ Z POLSKIMI BROKERAMI

RYNEK WALUTOWY (Forex) – umożliwia handel światowymi
walutami. Rynek walutowy nie jest prowadzony przez centralną
giełdę, ale jest rynkiem międzybankowym, który określa się mia-
nem rynku OTC (over-the-counter). Handel odbywa się na całym
świecie bezpośrednio między dwiema stronami (za pośrednictwem
sieci elektronicznej lub telefonu)
KONTRAKTY FUTURES – handlować można na przykład kontrak-
tami na metale, surowce energetyczne, produkty rolne oraz kon-
traktami finansowymi

SŁOWNIK

■

Templeton Thailand Fund – inwestuje przede wszystkim w ak-
cje w Tajlandii

■

HGIF Brazil Equity (HSBC) – inwestuje m.in. w spółki notowane
na rynku brazylijskim, rosyjskim, indyjskim i chińskim

■

Fortis L Zagraniczny Fundusz Inwestycyjny Akcji Turcja – pozwa-
la inwestować głównie w udziały spółek tureckich

INWESTYCJE Z ZAGRANICZNYMI FUNDUSZAMI