Wirusy RNA: arbowirusy i wirus różyczki
1. Ogólna charakterystyka
Arbowirsy
Grupa wirusów przenoszonych przez ssące krew stawonogi.
Nazwa grupy jest skrótem angielskiego określenia arthropod
borne viruses
(dosłownie: wirusy pochodzące od stawonogów)
Rodzina
Cechy strukturalne
Rodzaj
Togaviridae
+RNA, osłonkowy
Alfawirusy
Flaviviridae
+RNA, osłonkowy
Flawiwirusy
Bunyaviridae
-RNA, osłonkowy
Bunyawirusy
Reoviridae
Podwójna segmentowana nić
RNA, brak osłonki
Reowirusy
Wirus różyczki
Jest przedstawicielem rodzaju Rubivirus, i należy do rodziny
Togaviridae. NIE JEST ON JEDNAK ARBOWIRUSEM,
ponieważ do szerzenia się nie wymaga wektora w postaci
stawonogów.
2. Patogeneza
Arbowirusy
Podczas ukąszenia przez zakażonego przenosiciela, wirus wnika
do naczyń włosowatych i namnaża się w śródbłonku naczyń.
Po replinacji następuje wiremia
a) Krótki okres wylęgania (ok. 1 tydz.)
b) Występuje odropodobna wysypka która jest
spowodowana uszkodzeniem podskórnych naczyń
c) Może występować DIC i trombocytopenia
Wirus wykazuje tropizm do odpowiednich narządów np. mózg,
wątroba
Wirus różyczki
Wirus przenosi się z człowieka na człowieka drogą
kropelkową.
Przy zakażeniu wrodzonym przenosi się wertykalnie
Największa zakaźność gdy u pacjenta wystąpiła grudkowo-
plamista wysypka.
Okres wylęgania 13-23 dni.
3. Obraz kliniczny
Arbowirusy
Wywołują trzy zespoły kliniczne
I. Zespół artralgii (gorączka denga)
Charakteryzuje się :
Zespół grypopodobny z wahaniami temperatury
ciała, bólem głowy, bólem pozagałkowym i
zapaleniem spojówek
Silny ból mięśni i stawów (breakbone fever =
gorączka z „łamaniem” kości)
2-3 dniowa odropodobna wysypka
Występuje epidemicznie w rejonie Karaibów.
Przenosi się w układzie komar – człowiek – komar
II. Zespół krwotoczny (żółta gorączka=febra)
W przypadkach łagodnych objawia się jako
zespół grypopodobny z gorączką, dreszczami,
bólem głowy i okolicy lędźwiowej oraz nudności
i wymioty
Cięższe przypadki z silnymi krwawieniami z
nosa, przewodu pokarmowego i pęcherza
moczowego
o Fusowate wymioty
o Spadek ciśnienia krwi z paradoksalną
bradykardią
o Może pojawić się żółtaczka lub
białkomocz
I.
Miejska postać żółtej gorączki obejmująca układ
komar – człowiek – komar
II.
Leśna postać żółtej gorączki obejmująca układ
komar – małpa – komar
III. Zespół zapalenia mózgu
Przypomina ciężki zespół grypopodobny
Senność
Sztywność karku i ogniskowe objawy
neuroogiczne
Wirus różyczki
I. Różyczka nabyta
a. Pacjenci zazwyczaj młodzi
b. Okres wylęgania 12-23 dni
c. Plamisto-grudkowa wysypka na twarzy i klatce
piersiowej z obustronnym powiększeniem
powiększeniem węzłów chłonnych za uszami
Choroba przebiega zwykle łagodnie, lecz mogąpojawić się komplikacje w
postaci :
Wędrującego zapalenia stawów
Małopłytkowości i skazy krwotocznej
Pozakaźnego zapalenia mózgu
II.
Różyczka wrodzona
a. Przeniesiona wertykalnie z matki na płód
b. Przejściowe wady płodu
i. Niska masa urodzeniowa
ii. Skaza małopłytkowa (blueberry muffin
baby)
iii. Spleno i hepatomegalia
iv. Przejaśnienia przynasadowe w RTG
v. Zmiany śródmiąższowe płuc
c. Trwałe wady płodu
i. Zaćma
ii. Małogłowie
iii. Głuchota
iv. Wady serca
4. Diagnostyka
Arbowirusy
Hodowla i izolacja wirusa są podstawą w jego identyfikacji. Do
badań wykorzystuje się krew a sama hodowla jest trudna i
niebezpieczna.
W badaniach serologicznych wykonuje się
odczyn zahamowanie hemaglutynacji lub odczyn wiązania
dopełniacza
Wirus różyczki
Oznaczanie miana przeciwciał w zestawie TORCH
U kobiet ciężarnych oznacza się miano przeciwciał przeciwko
wirusowi różyczki. W celu określenia czy zakażenie było
niedawno przebyte, należy oznaczyć miano przeciwciał klasy
IgM
5. Leczenie i zapobieganie zakażeniom
Arbowirusy
Program zwalczanie komarów
Unikanie ekspozycji na zakażenie (miskitiery itp.)
Szczepionki przeciwko żółtej gorączce i zapaleniu mózgu
typu B
Wirus różyczki
Leczenie objawowe ze względu na brak swoistego
postępowania
Atenuowana szczepionka
Szczepienia przypominające.
P.