Temat: Przekładnie cięgnowe.

1. Przekładniami cięgnowymi nazywamy przekładnie mechaniczne składające się z dwóch rozsuniętych kół

i opasującego je podatnego cięgna. W zależności od rodzaju cięgna rozróżnia się przekładnie:
o

pasowe z pasem płaskim, klinowym, okrągłym, zębatym,

o

łańcuchowe z łańcuchem płytkowym (w rowerze) lub zębatym (w pile łańcuchowej),

2. Zalety przekładni cięgnowych

• możliwość przenoszenia różnych mocy (od minimalnych do bardzo dużych, 1500 kW –

w przekładniach pasowych, 3500 kW – w przekładniach łańcuchowych),

• pracę przy różnych prędkościach cięgna (do 50 m/s – w przekładniach pasowych, i do 15 m/s –

w przekładniach łańcuchowych),

• duże rozstawienie osi kół (do 15 m – w przekładniach pasowych, do 8 m – w przekładniach

łańcuchowych), przy wymaganej małej dokładności rozstawienia w porównaniu z przekładniami
zębatymi,

3. Wady przekładni pasowych.

9 niemożliwość stałego przełożenia w skutek poślizgu,
9 duży nacisk na wały i łożyska,
9 wyciąganie się pasa, który wymaga regulacji,
9 wrażliwość pasa na smary, chemikalia, zapylenie, temperaturę,
9 duże wymiary przekładni,

4. Przekładnie pasowe z pasem płaskim.

a) układy przekładni pasowej z pasem

płaskim:
9 otwarty,
9 półskrzyżowane,
9 skrzyżowane,

b) materiały na pasy płaskie są:

9 mocno sprzężone z kołem

w celu przeniesienia napędu,

9 o wysokiej sprawności dla

przekładni,

9 wytrzymałe i żywotne,

c) rodzaje pasów:

9 pasy skórzane,
9 pasy tkaninowo-gumowe,

9 pasy gumowe i balatowe,
9 pasy tekstylne,
9 pasy z tworzyw sztucznych,
9 pasy stalowe,

d) koła pasowe

9 żeliwne,
9 spawane,

5. Przekładnie pasowe z pasem

klinowym.
a) materiał na pasy klinowe

¾ z linek poliamidowych,
¾ z linek stalowych,
¾ tkanina pokryta gumą,
¾ tkanina pokryta kauczukiem,
¾ z warstwą gumowo płócienną lub gumowo kordową,

b) rodzaje pasków (przy kącie pasa α=40

o

)

¾ Z –szerokość skuteczna (l

p

) 8,5 mm,

¾ A – 11,
¾ B – 14,
¾ C – 19,
¾ D – 271,
¾ E – 32,

c) rodzaje rowków kół klinowych

¾ α=38

o

α=36

o

α=34

o

d) rodzaje kół pasowych na pasek klinowy

¾ na pasek pojedynczy,
¾ wieloklinowe,

6. Przekładnie z pasami okrągłymi.

- są stosowane do przenoszenia bardzo małych mocy,
- do przekładni o małych wymiarach i ciężarze,
- pasy okrągłe są wykonywane z nici bawełnianych,
tworzyw sztucznych poliamidowych, skóry.
- koła wykonuje się o przekroju okrągłym i trapezowym,

. Przekładnie pasowe zębate.

a (naopren),

kami stalowymi,

b)

a odkształcalność wzdłużna pasa,

o

enty obciążające,

łe wymiary,

yć gładkie,

c)

7

a) materiał na pasy

o

sztuczna gum

o

poliuretan,

o

zbrojone lin

zalety
o

mał

o

wykorzystują sprzęgnięcie kształtowe,

o

umożliwiają dokładne i powtarzalne
przenoszenie ruchu,
przenoszą duże mom

o

nie obciążają łożysk,

o

nie występuje poślizg,

o

większa sprawność, ma

o

uzyskuje przełożenie i=30,

o

przy i>3,5 koło duże może b

rodzaje przekładni z pasem zębatym
o

z jednostronnym pasem,

o

z dwustronnym pasem,

8. Przekładnie łańcuchowe.

ół uzębionych,

iw połączonych przegubowo),

b)

e przełożenie,

ez dobór długości łańcucha),

ożysk i wałów,

c)

gulacji zwisu łańcucha,

awrotach,

,

owania,

d)

e,

™

gowe),

rtowe

e),

e)

™

,

ty

jna

wa)

ulejki,

f) koł

™

ędowe,

9. Zastoso

motoryzacji

dużych

o

cowe,

o

inaczy,

o

o zmiennym

gokarty),

a) budowa przekładni,

™ dwa lub więcej k
™ opasujący łańcuch (z szeregu ogn
zalety przekładni
™ zachowują stał
™ dowolne rozstawienie kół (prz
™ przenoszą duże siły,
™ mniejsze obciążenie ł
wady przekładni
™ konieczność re
™ nieprzydatność do pracy przy nagłych n
™ możliwość zerwania łańcucha (przez przeciążenie)
™ hałaśliwa praca,
™ konieczność smar
™ duży koszt wykonania,
rodzaje łańcuchów
™ napędowe,

1) ogniwow
2) sworzniowe,
3) tulejkowe,
4) rolkowe,
5) zębate,
nośne (dźwi

™ transpo

(podnośnikow

materiały

koła – stal, żeliwo

™ elemen

łańcuchów – stal
konstrukcy
wyższej jakości
(lub stal stopo
ulepszona cieplnie
(płytki) lub
nawęglana
i hartowana
(sworznie, t
rolki),

a łańcuchowe

jednorz

™ dwu i

wielorzędowe,

wanie w

o

umożliwiają przenoszenie
momentów obrotowych,
produkowane jako bezkoń
niewymagające łączników,
konieczność stosowania nap
rolek (po dłuższej pracy i
naciągnięciu się pasa),
przekładnie cięgnowe
przełożeniu stosowane w układach napędowych pojazdów o niewielkiej masie (skutery, czterokołowce,

o

gów (rys.),

dzięki zmiennemu przełożeniu sterowanemu w sposób ciągły wariatory pełnią funkcję automatycznej
skrzyni bie