-

Potencjał elektryczny na błonie komórkowej

Dlaczego komórka nerwowa jest pobudliwa?

Pobudliwośd -> pobudzenie
Polarny - biegunowy: polaryzacja polega na powstaniu dwóch biegunów (jak w magnesie) o określonych
wartościach elektrycznych. W komórce nerwowej polaryzacja (w potencjale spoczykowym) jest ujemna
(przewaga K+ i B-), a poza komórką jest dodatnia (głównie Na+ i Cl-).

Dyfuzja przez kanały jonowe:
K+ do płynu poza komórkowego
Na+ do komórki
Cl- do komórki

Pompa sodowo-potasowa: 2K+ do komórki, 3Na+ z komórki (za pomocą ATP). Rolą pompy jest
wyrzucanie nadmiaru jonów sodowych i wciąganie do komórki jonów potasowych, które wypływają
przez kanał.
Hydratacja - otaczanie się jonów cząsteczkami wody

Równowaga elektrochemiczna - kiedy to potencjał elektryczny w komórce jest równoważony przez
potencjał chemiczny (ilośd cząsteczek na zewnątrz komórki) - przy jonach potasu wynosi ona XmV. Jest
ich więcej niż kanałów sodowych.

Kanały chlorkowe - w wielu przypadkach kiedy są stale otwarte powodują stały napływ Cl, jednak
stężenie chloru i tak jest większe na zewnątrz, co powodu, że niektóre komórki potrzebują pompy
chlorowej.

-

Bramkowane napięciem

-

Bramkowane ligandem
(na rysunku)

Kanały jonowe -

Depolaryzacja - zmniejszenie
różnicy potencjałów, lub nawet
odwrócenie poziomu polaryzacji

Pobrany wycinek ekranu: 2011-10-17; 08:29

Kanał jonowy Cl może powodowad hiperpolaryzację (hiperpolaryzacyjny potencjał następczy), kiedy
to nadmiar jonów Cl- wpłynie do komórki nerwowej.

Pobrany wycinek ekranu: 2011-10-17; 08:45

Wykład 02

17 października 2011

08:09

Neurofizjologia Strona 1

Potencjał czynnościowy

-70mV

Depolaryzacja progowa

-55mV

"nadstrzał"

+35mV

Hiperpolaryzacyjny potencjał następczy <-70mV

Próg pobudliwości - wartośd bodźca, dla którego kanały sodowe i potasowe są otwierane gwałtownie
i kaskadowo. Początkowo powoduje to gwałtowny wpływ dużej ilości jonów sodowych do komórki.

TTX - tetrodotoksyna - bloker kanałów sodowych

-

Antydromowy (w kierunku niefizjologicznym, np. w przypadku aksonu w kierunku perikarionu)

-

Ortodromowy (fizjologiczny)
Ruch jonów w cytoplazmie oraz jonów poza komórką powoduje zmianę potencjału
elektrycznego w komórce.

Kierunek przewodzenia:

Bezmielinowy - przewodzenie ciągłe (0,5-2m/s)

Akson:

Neurofizjologia Strona 2

-

Bezmielinowy - przewodzenie ciągłe (0,5-2m/s)

-

Z osłonką mielinową - przewodzenie skokowe (2-120m/s)

Akson:

Typ

Osłonki
mielinowe

Średnica
(µm)

Szybkośd
(m/s)

Przykłady

Aα

Występują

13-20

80-120

Aksony motoneuronów alfa
Włókna Ia z wrzecion mięśniowych
Włókna Ib z receptorów ścięgnistych

Aβ

Występują

6-12

40-80

Włókna typu II z wrzecion, z receptorów dotyku
w skórze

Aγ

Występują

4-10

15-50

Aksony motoneuronów gamma, włókna z
receptorów dotyku i ucisku w skórze

Aδ

Występują

1-5

5-30

Włókna typu III receptorów ucisku w
mięsniach, ciepła, zimna i bólu w skórze

B

Występują

1-3

2-12

Włókna autonomiczne przedzwojowe

C

Brak

0,2-1,5

0,5-2

Włókna typu IV czucia bólu w mięśniach i
skórze
Włókna autonomiczne pozazwojowe

Typ włókna nerwowego A

B

C

Ucisk

Bardzo wrażliwe Wrażliwe

Mało wrażliwe

Niedotlenienie

Wrażliwe

Bardzo wrażliwe Małowrażliwe

Środki znieczulające

Mało wrażliwe

Wrażliwe

Bardzo wrażliwe

1. Łącznotkankowa błona
2. Śródnerwie - wszystkie struktury ułożone wokół włókien nerwowych
3. Onerwie - oddziela pęczki nerwów od siebie
4. Nanerwie
5. Tętnica główna nerwu w jego środku

Budowa nerwu:

Złożona budowa - funkcja ochronna

Synapsa
Jeden neuron może tworzyd nawet 10 000 synaps.

-

AD: aksonodendrytyczne

-

AS: aksonosomatyczne

-

AA: aksonoaksonalne

Rodzaje:

Synapsa elektryczna dendro-dendrytyczna - również udowodniono, że istnieją.
Gap-junction (koneksony, połączenia szczelinowe) - pozwalają na przekazywanie bezpośrednio (bez
synapsy) potencjału czynnościowego innej komórce.

Neurofizjologia Strona 3