Arkusz nr 2

MATURA

Miejsce

na naklejk´

z kodem szko∏y

EGZAMIN MATURALNY

Z J¢ZYKA POLSKIEGO

POZIOM PODSTAWOWY

Arkusz nr 2

dysleksja

Arkusz nr 2

MAJ

ROK 2007

Za rozwiàzanie

wszystkich zadaƒ

mo˝na otrzymaç

∏àcznie 70 punktów

Cz´Êç 1 – 20 pkt
Cz´Êç 2 – 50 pkt

MPO-P1A1P-062

Czas pracy 170 minut

Instrukcja dla zdajàcego

1. Sprawdê, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 15 stron. Ewentualny brak

zg∏oÊ przewodniczàcemu zespo∏u nadzorujàcego egzamin.

2. Rozwiàzania zadaƒ zamieÊç w miejscu na to przeznaczonym.
3. Pisz czytelnie. U˝ywaj d∏ugopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem.
4. Nie u˝ywaj korektora, a b∏´dne napisy przekreÊl.
5. Pami´taj, ˝e zapisy w brudnopisie nie podlegajà ocenie.
6. Mo˝esz korzystaç ze s∏ownika poprawnej polszczyzny i ortograficznego.
7. Wype∏nij t´ cz´Êç karty odpowiedzi, którà koduje zdajàcy. Nie wpisuj

˝adnych znaków w cz´Êci przeznaczonej dla egzaminatora.

8. Na karcie odpowiedzi wpisz swojà dat´ urodzenia i PESEL. Zamaluj

■

pola odpowiadajàce cyfrom numeru PESEL. B∏´dne zaznaczenie otocz
kó∏kiem

■ i zaznacz w∏aÊciwe.

PESEL ZDAJÑCEGO

KOD

ZDAJÑCEGO

Wype∏nia zdajàcy

przed rozpocz´ciem pracy

ZESZYTY EDUKACYJNE Arkusz nr 

MATURA

Egzamin maturalny z j´zyka polskiego

Arkusz nr 2

Przeczytaj uwa˝nie tekst, a nast´pnie wykonaj zadania umieszczone pod nim. Odpowiadaj tylko na podstawie tekstu
i tylko w∏asnymi s∏owami – chyba ˝e w zadaniu polecono inaczej. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteÊ proszony. W za-
daniach zamkni´tych wybierz tylko jednà z zaproponowanych odpowiedzi.

Andrzej Szczypiorski Irytacje

1. Przyszed∏ do mnie zak∏opotany m∏ody cz∏owiek. Co pana sprowadza? – spyta∏em. Ja w kwestii nieprzystosowania
– odpar∏. Gdzie si´ obróc´ – mówi∏ m∏ody cz∏owiek – czytam i s∏ysz´ ponaglenia: „bàdê przedsi´biorczy!” albo „bàdê
ambitny!”, czy wreszcie po prostu i na odlew – „bàdê lepszy!”. Ale ja nigdy nie by∏em przedsi´biorczy, nie z lenistwa,
lecz z przyczyny doÊç zawi∏ej, mo˝e genetycznej nawet, poniewa˝ mnie bardziej interesujà liÊcie na drzewach i chmury
na niebie ni˝ forsa w portfelu. Nie widz´ nic godnego uznania w upartym i gwa∏townym zarabianiu pieni´dzy, bo uwa-
˝am, ˝e sà ciekawsze w ˝yciu zaj´cia. A ju˝ ˝adnà miarà nie pochwalam wysi∏ków, aby staç si´ lepszym od innych w gro-
madzeniu forsy, gdy˝ odnajduj´ w tym nieprzyzwoitoÊç i troch´ mi to moralnie cuchnie. Gdybym ˝y∏ sto pi´çdziesiàt lat
temu, to oczywiÊcie nie przyszed∏bym do pana po rad´, ale co czyniç dzisiaj, kiedy ju˝ dok∏adnie wiadomo, ˝e wszyst-
ko, co mia∏o byç lepsze, okaza∏o si´ jeszcze gorsze!?
2. Prosz´ pana, odpar∏em po namyÊle, sprawy rzeczywiÊcie nie wyglàdajà ró˝owo. Ma pan racj´, ˝e poprzednie próby
okaza∏y si´ kompletnie chybione. Kapitalizm to by∏o w XIX wieku monstrum straszliwe, po˝era∏ ˝ywcem tysiàce ludzi,
nawet dzieci nie oszcz´dza∏, trawiony nieustannym g∏odem zysku. Ale obaj wiemy, ˝e to, co Êwiat póêniej wymyÊli∏ jako
rodzaj cudownego uzdrowienia, jako rzekomo wy˝szy i lepszy etap rozwoju – sta∏o si´ najokropniejszà tyranià pod s∏oƒ-
cem. To jest ca∏kiem Êwie˝e doÊwiadczenie, ostatecznie min´∏o od tamtej próby zaledwie jedno pokolenie. I mo˝e w∏a-
Ênie z tej przyczyny ludzie doszli do wniosku, ˝e wobec tak strasznej alternatywy trzeba zostaç przy tym, co jest, co zo-
sta∏o jakoby przez histori´ sprawdzone i nawet da∏o Êwietne rezultaty.
3. MyÊl´, ˝e dzisiejszy model ma jakàÊ szans´ u nas, bo on jeszcze si´ sprawdza w krajach zacofanych, w spo∏eczeƒ-
stwach na cywilizacyjnym dorobku, tam gdzie jest du˝o biedy, a wraz z biedà dochodzi do g∏osu brak zasad, okrucieƒ-
stwo, brutalnoÊç i pazernoÊç. W takim kraju jak Polska mo˝na b´dzie jeszcze przez kilkanaÊcie lat doznawaç oszo∏omie-
nia pod wp∏ywem wzrostu stopy ˝yciowej i coraz wi´kszych kontrastów pomi´dzy tymi, którzy chcà uchodziç za przed-
si´biorczych, a takimi jak pan, co sens ˝ycia odnajdujà raczej w liczeniu liÊci i przyglàdaniu si´ chmurom na niebie.
4. W okresie mego ˝ycia, które up∏ywa∏o w wiecznym niedostatku, w ciasnocie perspektyw, w szaroÊci i ucisku – inni bu-
dowali kolorowe Êwiaty. A kiedy wreszcie sta∏em si´ wolnym cz∏owiekiem i otrzyma∏em od historii szans´ wspó∏udzia∏u,
to okazuje si´, ˝e ju˝ nie jest ani tak kolorowo, ani tak weso∏o. Nie ma z czego si´ cieszyç. A wszystko z tego powodu,
˝e Êwiat chyba nigdy jeszcze nie by∏ tak pusty myÊlowo jak obecnie. Niektórzy wcià˝ jeszcze coÊ mamroczà o poszuki-
waniu z∏otego Êrodka pomi´dzy wolnà przedsi´biorczoÊcià w liberalnym stylu a opiekuƒczym charakterem nowoczesne-
go paƒstwa, ale Êwiat to ju˝ przecie˝ przerabia∏, nawet w perfekcyjnym, niemieckim wydaniu – i tak˝e, jak widaç, bez po-
wodzenia na d∏u˝szà met´.
5. Czy pan zauwa˝y∏, jak wielu ludzi podda∏o si´ iluzji, ˝e to, co ca∏kiem nieêle funkcjonowa∏o w obliczu wyzwania Êwia-
towego komunizmu, mo˝e dalej Êwietnie funkcjonowaç bez tego wyzwania? A przecie˝ ju˝ dzisiaj widzimy go∏ym okiem,
˝e tak nie jest. Coraz wi´cej zagadek, niepewnoÊci, znu˝enia, a tak˝e dzikich t´sknot do jakiejÊ odmiany, nawet jeÊli sta-
nowi ona zagro˝enie. Coraz wi´cej aferzystów i coraz mniej porzàdnych ludzi uczestniczy w profitach wolnego rynku
oraz demokracji. Pó∏ wieku temu krajobrazy polityczne wolnego Êwiata tworzyli ludzie wielkiego formatu: Roosevelt,
Churchill, de Gasperi, Adenauer, de Gaulle. Dzisiaj polityka, nie tylko u nas, lecz we wszystkich niemal demokratycz-
nych krajach Êwiata, budowana jest z jednej strony na przeci´tnoÊci, z drugiej – coraz mocniej si´ ociera o b∏azenad´
i kompletnà umys∏owà ho∏ot´, bo ludzie powa˝ni nie chcà mieç z tym nic wspólnego.
6. Sà ludzie, którzy rysujà przed nami wizje katastroficzne. Powiadajà, ˝e nasz Êwiat zawali si´ w wyniku niesprawiedli-
woÊci wobec takich jak pan, którzy b´dà stawali si´ coraz mniej przystosowani, ale znajdà w sobie doÊç si∏, aby na ko-
niec wystawiç jakiÊ straszny rachunek. Jest to, jak myÊl´, poglàd anachroniczny, czerpie natchnienie z mrocznych do-
Êwiadczeƒ przesz∏oÊci i sugeruje, ˝e historia lubi si´ powtarzaç. Ja w to jednak niezbyt wierz´. Sà te˝ inni wizjonerzy. Ci
ulegajà bardziej patetycznym i poetyckim wyobra˝eniom. Widzà oni, jak zza jasnego horyzontu przysz∏oÊci wy∏aniajà si´
wielkie zast´py ludzi z dalekiego Po∏udnia, wÊciek∏ych, upokorzonych i wyg∏odzonych, którzy w rytmie tam-tamów od-

Cz´Êç 1 – Rozumienie czytanego tekstu

Egzamin maturalny z j´zyka polskiego

Arkusz nr 2

taƒczà swój zwyci´ski taniec na naszych Êwie˝ych mogi∏ach. Jeszcze inni powiadajà, ˝e spe∏ni si´ niebawem przepowied-
nia o dominacji ˝ó∏tej rasy, która zaw∏adnie Êwiatem i wprowadzi sprawiedliwoÊç wedle kryteriów kasty mandarynów.
Powiem panu, ˝e nie mam takich zmartwieƒ. MyÊl´, ˝e ani mnie, ani nawet pana nie b´dzie to dotyczy∏o. I dlatego nie
mam w zanadrzu ˝adnej wizji katastroficznej. Ale nie mog´ te˝ pana pocieszyç, ˝e wszystko u∏o˝y si´ porzàdnie i uczci-
wie. Sàdz´ nawet, ˝e b´dzie coraz mniej porzàdnie i coraz bardziej po Êwiƒsku.
7. Dochodz´ do przekonania, ˝e nasi dziennikarze, g∏ównie radiowi i telewizyjni, ponoszà cz´Êç odpowiedzialnoÊci za
skretynienie polskiej polityki. Wcale nie dlatego, ˝e dopuszczajà si´ manipulacji, skàd˝e znowu! Mam na myÊli zacho-
wanie reporterów, którzy niemal ka˝dego dnia miotajà si´ po korytarzach Sejmu i Senatu, usi∏ujà wywa˝aç drzwi, za któ-
rymi w∏aÊnie zniknà∏ jakiÊ polityk, pchajà mu pod nos swoje kamery i mikrofony, a kiedy polityk odchodzi, zazwyczaj
krokiem nieopisanie dostojnym, ciàgnàc za sobà smug´ b∏azeƒskiej powagi, dziennikarze biegnà za nim i b∏agajà
o och∏ap s∏owa, jakby mia∏ im coÊ sensownego do powiedzenia.
8. W ten sposób powstaje rzeczywistoÊç sk∏amana, bo przyglàdajàc si´ tym zapasom na korytarzach mo˝na dojÊç do
wniosku, ˝e w polskim parlamencie naprawd´ dzieje si´ coÊ wa˝nego. Jestem bywa∏y w Êwiecie i wiem, ˝e w Pary˝u, Ber-
linie czy Londynie nic podobnego si´ nie zdarza. Parlamenty pokazuje si´ tam w telewizji raz na kwarta∏ i te˝ nikogo to
nie obchodzi. W Polsce dzieje si´ inaczej! Media usi∏ujà nas przekonywaç, ˝e polityka stanowi sens zbiorowej egzysten-
cji, a s∏owa parlamentarzystów czy cz∏onków rzàdu sà na wag´ z∏ota. A przecie˝ nasi politycy i bez tego majà marnie
umeblowane w g∏owach, a zatem ich nieustanne krygowanie si´ przed kamerami jeszcze mocniej zakotwicza nas wszyst-
kich na mieliznach g∏upstwa.

Na podst.: A. Szczypiorski, Irytacje, „Polityka” 51/1999

Zadanie 1. (1 pkt)

W jakim celu autor wprowadzi∏ do tekstu postaç m∏odego m´˝czyzny (akapit 1.)?
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Zadanie 2. (1 pkt)

Jaki indywidualny problem zosta∏ przedstawiony w akapicie 1.?
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Zadanie 3. (2 pkt)

Podaj dwa przyk∏ady postaw i zachowaƒ opisywanego w tekÊcie m∏odego cz∏owieka, które sà wyni-
kiem presji otoczenia (akapit 1.).
1.

..........................................................................................................................................................................

Zadanie 4. (1 pkt)

Akapit 1. jest przyk∏adem wykorzystania:
a) mowy zale˝nej,
b) mowy niezale˝nej,
c) mowy pozornie zale˝nej,
d) mowy pozornie niezale˝nej.

ZESZYTY EDUKACYJNE Arkusz nr 

MATURA

Egzamin maturalny z j´zyka polskiego

Arkusz nr 2

Zadanie 5. (2 pkt)

Przedstaw dwie cechy XIX-wiecznego kapitalizmu (akapit 2.).
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Zadanie 6. (1 pkt)

Zaznacz zdanie prawdziwe:
W akapicie 2. pojawia si´ teza, ˝e komunizm
a) mia∏ byç antidotum na z∏o kapitalizmu.
b) stanowi∏ wy˝szy etap rozwoju.
c) okaza∏ si´ lepszym ustrojem politycznym.
d) by∏ systemem sprawdzonym i efektywnym.

Zadanie 7. (1 pkt)

Przytocz fragment, który stanowi ocen´ systemu komunistycznego (akapit 2.).
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Zadanie 8. (1 pkt)

W jaki sposób Szczypiorski t∏umaczy powrót systemu kapitalistycznego po upadku komunizmu
(akapit 2.)?
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Zadanie 9. (2 pkt)

Dlaczego zdaniem Szczypiorskiego Polacy pozytywnie odbierajà powrót kapitalizmu? Podaj dwa argu-
menty, opierajàc si´ na akapicie 3.
1.

..........................................................................................................................................................................

Zadanie 10. (2 pkt)

W akapicie 6. pojawiajà si´ trzy katastroficzne wizje przysz∏oÊci. Przedstaw je w kilku s∏owach.
..............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z j´zyka polskiego

Arkusz nr 2

Zadanie 11. (2 pkt)

Opisz oÊmieszany przez Szczypiorskiego w akapicie 7. sposób zdobywania informacji.
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Zadanie 12. (1 pkt)

Na jakiej podstawie autor dokonuje porównania obyczajów panujàcych w mediach Polski i Zachodu
(akapit 8.)?
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Zadanie 13. (1 pkt)

Na jakie dwie cz´Êci tematyczne rozpada si´ wywód Szczypiorskiego?
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Zadanie 14. (2 pkt)

Jakimi Êrodkami j´zykowymi osiàga autor ˝artobliwy, drwiàcy ton wypowiedzi? Wymieƒ dwa.
1.

..........................................................................................................................................................................

Temat 1. Postawa Polaków w obliczu przeÊladowaƒ caratu. Przedstaw temat, interpretujàc fragment III cz.
Dziadów Adama Mickiewicza.

KILKU Z WI¢èNIÓW
No, Janie! Nowiny?

JAN SOBOLEWSKI
(ponuro)
Niedobre – dziÊ – na Sybir – kibitek dwadzieÊcie
Wywieêli.

˚EGOTA
Kogo? – naszych?

JAN
Studentów ze ˚mudzi.

ZESZYTY EDUKACYJNE Arkusz nr 

Cz´Êç 2 – Pisanie w∏asnego tekstu w zwiàzku z tekstem literackim zamieszczonym w arkuszu.
Wybierz temat i napisz wypracowanie nie krótsze ni˝ dwie strony, tj. ok. 250 s∏ów.

MATURA

Egzamin maturalny z j´zyka polskiego

Arkusz nr 2

WSZYSCY
Na Sybir?

JAN
I paradnie! – by∏o mnóstwo ludzi.

KILKU
Wywieêli!

JAN
Sam widzia∏em.

JACEK
Widzia∏eÊ! – i mego
Brata wywieêli? – wszystkich?

JAN SOBOLEWSKI
Wszystkich, – do jednego.
Sam widzia∏em, – Wracajàc, prosi∏em kaprala
Zatrzymaç si´; pozwoli∏ chwilk´. Sta∏em z dala,
Skry∏em si´ za s∏upami koÊcio∏a. W koÊciele
W∏aÊnie msza by∏a; – ludu zebra∏o si´ wiele.
Nagle lud ca∏y runà∏ przeze drzwi nawa∏em,
Z koÊcio∏a ku wi´zieniu. Sta∏em pod przysionkiem,
I koÊció∏ tak by∏ pusty, ˝e w g∏´bi widzia∏em
Ksi´dza z kielichem w r´ku i ch∏opca ze dzwonkiem.
Lud otoczy∏ wi´zienie nieruchomym wa∏em;
Od bram wi´zienia na plac, jak w wielkie obrz´dy,
Wojsko z bronià, z b´bnami sta∏o we dwa rz´dy;
W poÊrodku nich kibitki. – Patrz´, z placu sadzi
Policmejster na koniu; – z miny zgad∏byÊ ∏atwo,
˚e wielki cz∏owiek, wielki tryumf poprowadzi:
Tryumf Cara pó∏nocy, zwyci´zcy – nad dziatwà. –
Wkrótce znak dano b´bnem i ratusz otwarty –
Widzia∏em ich: – za ka˝dym z bagnetem sz∏y warty,
Ma∏e ch∏opcy, zn´dznia∏e, wszyscy jak rekruci
Z golonymi g∏owami; – na nogach okuci.
Biedne ch∏opcy! – najm∏odszy, dziesi´ç lat, niebo˝e,
Skar˝y∏ si´, ˝e ∏aƒcucha podêwignàç nie mo˝e;
I pokazywa∏ nog´ skrwawionà i nagà.
Policmejster przeje˝d˝a, pyta, czego ˝àda∏?
Policmejster cz∏ek ludzki, sam ∏aƒcuch oglàda∏:
„Dziesi´ç funtów, zgadza si´ z przepisanà wagà”. –
Wywiedli Janczewskiego; – pozna∏em, oszpetnia∏,
Sczernia∏, schud∏, ale jakoÊ dziwnie wyszlachetnia∏.
Ten przed rokiem swawolny, ∏adny ch∏opczyk ma∏y,
DziÊ poglàda∏ z kibitki, jak z odludnej ska∏y
Ów Cesarz! – okiem dumnym, suchym i pogodnym;
To zdawa∏ si´ pocieszaç spólników niewoli,
To lud ˝egna∏ uÊmiechem, gorzkim, lecz ∏agodnym,
Jak gdyby im chcia∏ mówiç: nie bardzo mi´ boli. [...]

Egzamin maturalny z j´zyka polskiego

Arkusz nr 2

Uwa˝a∏em na wi´ênia postaw´ i ruchy: –
On postrzeg∏, ˝e lud p∏acze patrzàc na ∏aƒcuchy,
Wstrzàs∏ nogà ∏aƒcuch, na znak, ˝e mu niezbyt ci´˝y∏.
A wtem zaci´to konia, – kibitka run´∏a –
On zdjà∏ z g∏owy kapelusz, wsta∏ i g∏os nat´˝y∏,
I trzykroç krzyknà∏: „Jeszcze Polska nie zgin´∏a”. –
Wpadli w t∏um; – ale d∏ugo ta r´ka ku niebu,
Kapelusz czarny jako choràgiew pogrzebu,
G∏owa, z której w∏os przemoc odar∏a bezwstydna,
G∏owa niezawstydzona, dumna, z dala widna,
Co wszystkim swà niewinnoÊç i haƒb´ obwieszcza
I wystaje z czarnego tylu g∏ów nat∏oku,
Jak z morza ∏eb delfina, nawa∏nicy wieszcza,
Ta r´ka i ta g∏owa zosta∏y mi w oku,
I zostanà w mej myÊli, – i w drodze ˝ywota
Jak kompas poka˝à mi, powiodà, gdzie cnota:
JeÊli zapomn´ o nich, Ty, Bo˝e na niebie,
Zapomnij o mnie. –

KS. LWOWICZ
Amen za was.

KA˚DY Z WI¢èNIÓW
I za siebie.

JAN SOBOLEWSKI
Tymczasem zaje˝d˝a∏y inne rz´dem d∏ugim
Kibitki; – ich wsadzano jednego po drugim.
Rzuci∏em wzrok po ludu ÊciÊnionego kupie,
Po wojsku, – wszystkie twarze poblad∏y jak trupie?
A w takim t∏umie taka by∏a cichoÊç g∏ucha,
˚em s∏ysza∏ ka˝dy krok ich, ka˝dy dêwi´k ∏aƒcucha.
Dziwna rzecz! wszyscy czuli, jak nieludzka kara:
Lud, wojsko czuje, – milczy, – tak bojà si´ cara.
Wywiedli ostatniego; – zda∏o si´, ˝e wzbrania∏,
Lecz on biedny iÊç nie móg∏, co chwila si´ s∏ania∏,
Z wolna schodzi∏ ze schodów i ledwie na drugi
Szczebel stàpi∏, stoczy∏ si´ i upad∏ jak d∏ugi;
To Wasilewski, siedzia∏ tu w naszym sàsiedztwie;
Dano mu tyle kijów onegdaj na Êledztwie,
˚e mu odtàd krwi kropli w twarzy nie zosta∏o.
˚o∏nierz przyszed∏ i podjà∏ z ziemi jego cia∏o,
Niós∏ w kibitk´ na r´ku, ale r´kà drugà
Tajemnie ∏zy ociera∏; – niós∏ powoli, d∏ugo;
Wasilewski nie zemdla∏, nie zwisnà∏, nie ci´˝a∏,
Ale jak pad∏ na ziemi´ prosto, tak ot´˝a∏.
Niesiony, jak s∏up stercza∏ i jak z krzy˝a zdj´te
R´ce mia∏ nad barkami ˝o∏nierza rozpi´te;
Oczy straszne, zbiela∏e, szeroko rozwarte; –
I lud oczy i usta otworzy∏; – i razem
Jedno westchnienie z piersi tysiàca wydarte,

ZESZYTY EDUKACYJNE Arkusz nr 

MATURA

Egzamin maturalny z j´zyka polskiego

Arkusz nr 2

G∏´bokie i podziemne j´kn´∏o doko∏a,
Jak gdyby j´k∏y wszystkie groby spod koÊcio∏a.
Komenda je zg∏uszy∏a b´bnem i rozkazem:
„Do broni – marsz” – ruszono, a Êrodkiem ulicy
PuÊci∏a si´ kibitka lotem b∏yskawicy.
Jedna pusta; – by∏ wi´zieƒ, ale niewidomy;
R´k´ tylko do ludu wyciàgnà∏ spod s∏omy,
Sinà, rozwartà, trupià; trzàs∏ nià, jakby ˝egna∏;
Kibitka w t∏um wjecha∏a; – nim bicz t∏umy przegna∏,
Stan´li przed koÊcio∏em; i w∏aÊnie w tej chwili
S∏ysza∏em dzwonek, kiedy trupa przewozili.
Spojrza∏em w koÊció∏ pusty i r´k´ kap∏aƒskà
Widzia∏em, podnoszàcà cia∏o i krew Paƒskà,
I rzek∏em: Panie! Ty, co sàdami Pi∏ata
Przela∏eÊ krew niewinnà dla zbawienia Êwiata,
Przyjm t´ spod sàdów cara ofiar´ dziecinnà,
Nie tak Êwi´tà ni wielkà, lecz równie niewinnà.

Na podst.: A. Mickiewicz, Dziady cz. III

Temat 2. Mi∏oÊç, która niszczy, i mi∏oÊç, która ocala w Zbrodni i karze Fiodora Dostojewskiego. Punktem
wyjÊcia do rozwa˝aƒ na ten temat uczyƒ wnioski wynikajàce z analizy fragmentu opisu ostatniego spotka-
nia Awdotii Romanowny i Sergiusza Swidrygaj∏owa. W wypracowaniu weê tak˝e pod uwag´ uczucie, które
∏àczy Zofi´ Siemionown´ i Rodiona Raskolnikowa.

Sta∏ o dwa kroki przed nià, oczekiwa∏ i patrzy∏ na nià z dzikà determinacjà, wzrokiem ci´˝kim, goràczkowo-nami´tnym.
Dunia zrozumia∏a, ˝e Swidrygaj∏ow raczej zginie, ni˝by jà mia∏ puÊciç. „I… i naturalnie, ona go teraz zabije – z dwóch
kroków odleg∏oÊci!...”.
Wtem odrzuci∏a rewolwer.
– Rzuci∏a – ze zdziwieniem rzek∏ Swidrygaj∏ow i g∏´boko odetchnà∏. CoÊ jakby mu raptem spad∏o z serca, i mo˝e nie tyl-
ko ci´˝ar Êmiertelnego strachu; kto wie zresztà, czy si´ l´ka∏. By∏o to wybawienie od innych, boleÊniejszych i bardziej po-
nurych uczuç, których sam nie potrafi∏by okreÊliç w ca∏ej ich mocy.
Podszed∏ do Duni i ∏agodnie objà∏ jà wpó∏ ramieniem. Nie stawia∏a oporu, ale ca∏a dr˝àc jak liÊç, patrzy∏a na niego b∏a-
galnymi oczyma. Chcia∏ coÊ powiedzieç, lecz tylko usta mu si´ wykrzywi∏y, nic wymówiç nie móg∏.
– PuÊç mnie! – b∏aga∏a Dunia.
Swidrygaj∏ow drgnà∏: owo ty zabrzmia∏o ju˝ inaczej ni˝ poprzednio.
– Wi´c nie kochasz? – spyta∏ z cicha. Zaprzeczy∏a ruchem g∏owy.
– I... nie mo˝esz?... Nigdy? – szepnà∏ z rozpaczà.
– Nigdy! – wyszepta∏a.
Zaleg∏a chwila okropnej, niemej walki w duszy Swidrygaj∏owa. Patrzy∏ na nià w sposób nie dajàcy si´ wyraziç. Raptem
cofnà∏ r´k´, odwróci∏ si´, szybko podszed∏ do okna i stanà∏ ty∏em do pokoju.
Up∏yn´∏a jeszcze chwila.
– Oto klucz! (Wyjà∏ go z lewej kieszeni palta i po∏o˝y∏ za sobà na stole, nie patrzàc i nie obracajàc si´ do Duni).
– Prosz´ wziàç i wyjÊç czym pr´dzej!...
Dunia podesz∏a do sto∏u, by wziàç klucz.
– Pr´dzej! Pr´dzej! – powtórzy∏ Swidrygaj∏ow, wcià˝ si´ nie ruszajàc i nie obracajàc. Ale widocznie w tym „pr´dzej” za-
dêwi´cza∏a jakaÊ straszna nuta. Dunia jà poj´∏a, chwyci∏a klucz, rzuci∏a si´ ku drzwiom, pospiesznie je odemkn´∏a i wy-
pad∏a z pokoju. Po chwili jak szalona, nieprzytomna, wybieg∏a nad kana∏ i pomkn´∏a w kierunku ...skiego mostu.
Swidrygaj∏ow posta∏ w oknie jeszcze ze trzy minuty, w koƒcu obróci∏ si´ z wolna, obejrza∏ dooko∏a i delikatnie przesunà∏
d∏onià po czole. Dziwny uÊmiech wykrzywi∏ mu twarz, ˝a∏osny, smutny, wàt∏y uÊmiech, uÊmiech rozpaczy.

Na podst.: F. Dostojewski, Zbrodnia i kara, Wroc∏aw 1987, ss. 583-585

ZESZYTY EDUKACYJNE

Egzamin maturalny z j´zyka polskiego

Arkusz nr 2

WYPRACOWANIE

na temat nr................

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

ZESZYTY EDUKACYJNE Arkusz nr 

MATURA

Egzamin maturalny z j´zyka polskiego

Arkusz nr 2

ZESZYTY EDUKACYJNE

Egzamin maturalny z j´zyka polskiego

Arkusz nr 2

ZESZYTY EDUKACYJNE Arkusz nr 

MATURA

Egzamin maturalny z j´zyka polskiego

Arkusz nr 2

BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Arkusz nr 4 komentarz
Arkusz nr 6
Arkusz nr 2 (ciagi) id 68778 Nieznany (2)
Arkusz nr 4
Arkusz nr 2, Diagnoza wstępna ucznia klasy I
Arkusz nr 1
Tematy arkusza nr 2 trasa st
Arkusz nr 3
Arkusz nr 5 (Całki podwójne)
Arkusz nr 1 (liczby zespolone)
Arkusz nr 5 (całki nieoznaczone cz.1)
Arkusz nr 3 komentarz
Arkusz nr 2 komentarz
Arkusz nr 8 (zastosowania pocho Nieznany (2)
Arkusz nr 10
Arkusz nr 3 (Granice funkcji)
Jezykowe lamanie glowy arkusz nr 2 id 222314
Arkusz nr 1 komentarz
Arkusz nr 4 (pochodna)

więcej podobnych podstron