1
BLOK 8
Projekt jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach programu operacyjnego KAPITAŁ LUDZKI
ZESTAW ZADA
Ń
NA ZAJ
Ę
CIA
Uwaga: w poni
ż
szych zadaniach przyjmij,
ż
e warto
ść
przyspieszenia ziemskiego jest równa
2
s
/
m
10
|
g
|
=
.
RUCH HARMONICZNY
1. W ruchu harmonicznym klocka o masie
kg
1
,
0
m
=
zaczepionego na spr
ęż
ynie i
poruszaj
ą
cego si
ę
po poziomym stole bez tarcia, zale
ż
no
ść
poło
ż
enia klocka od czasu wyra
ż
a
si
ę
wzorem:
)
t
4
sin(
15
,
0
)
t
(
x
2
π
+
⋅
π
=
, gdzie stałe podane s
ą
w podstawowych jednostkach
SI, a
0
x
=
jest poło
ż
eniem równowagi. Oblicz: amplitud
ę
, faz
ę
pocz
ą
tkow
ą
, okres, cz
ę
sto
ść
drga
ń
, maksymalne przyspieszenie, maksymaln
ą
pr
ę
dko
ść
, całkowit
ą
energi
ę
mechaniczn
ą
układu. Oblicz, w jakiej odległo
ś
ci od poło
ż
enia równowagi znajdował si
ę
klocek w chwili
0
t
=
.
2. W ruchu harmonicznym zale
ż
no
ść
poło
ż
enia ciała o masie
kg
05
,
0
m
=
od czasu wyra
ż
a si
ę
wzorem:
)
t
12
sin(
02
,
0
)
t
(
x
π
+
⋅
π
=
, gdzie stałe podane s
ą
w podstawowych jednostkach SI, a
0
x
=
jest poło
ż
eniem równowagi. W chwili
4
/
T
t
=
, gdzie T jest okresem drga
ń
ciała, oblicz:
faz
ę
ruchu, warto
ść
pr
ę
dko
ś
ci chwilowej, warto
ść
przyspieszenia chwilowego, warto
ść
siły
spr
ęż
ysto
ś
ci, energi
ę
kinetyczn
ą
i energi
ę
potencjaln
ą
spr
ęż
ysto
ś
ci.
3. W ruchu harmonicznym zale
ż
no
ść
poło
ż
enia ciała od czasu wyra
ż
a si
ę
wzorem:
)
t
7
sin(
1
,
0
)
t
(
x
⋅
π
=
, gdzie stałe podane s
ą
w podstawowych jednostkach SI, a
0
x
=
jest
poło
ż
eniem równowagi. W chwili, gdy wychylenie ciała z poło
ż
enia równowagi jest równe
połowie amplitudy i zgodne ze zwrotem wybranej osi OX, oblicz:
•
ile razy energia kinetyczna jest wi
ę
ksza od energii potencjalnej
spr
ęż
ysto
ś
ci
•
stosunek warto
ś
ci pr
ę
dko
ś
ci chwilowej ciała do warto
ś
ci pr
ę
dko
ś
ci
maksymalnej
•
stosunek warto
ś
ci przyspieszenia chwilowego ciała do warto
ś
ci
przyspieszenia maksymalnego
4. Zale
ż
no
ść
energii całkowitej oscylatora harmonicznego od amplitudy drga
ń
przedstawiono na
wykresie:
5. Aby rozci
ą
gn
ąć
pojedyncz
ą
spr
ęż
yn
ę
o
x
∆
nale
ż
ało zadziała
ć
sił
ą
o warto
ś
ci F. Spr
ęż
yn
ę
rozci
ę
to na dwie połowy. Sił
ą
o jakiej warto
ś
ci nale
ż
y zadziała
ć
, aby rozci
ą
gn
ąć
jedn
ą
z
połówek o
x
∆
?
Blok 8:
Ruch harmoniczny.
Wahadło matematyczne
2
BLOK 8
Projekt jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach programu operacyjnego KAPITAŁ LUDZKI
6. Aby rozci
ą
gn
ąć
spr
ęż
yn
ę
o 2 cm nale
ż
ało zadziała
ć
sił
ą
o warto
ś
ci 1 N. Jak
ą
sił
ą
nale
ż
y
zadziała
ć
, aby rozci
ą
gn
ąć
spr
ęż
yn
ę
o kolejne 2 cm?
7. Pojedyncz
ą
spr
ęż
yn
ę
rozci
ą
gamy w taki sposób, aby siła powoduj
ą
ca
odkształcenie zawsze równowa
ż
yła aktualn
ą
sił
ę
spr
ęż
ysto
ś
ci. Przy
wydłu
ż
eniu pojedynczej spr
ęż
yny o
1
x
siła spr
ęż
ysto
ś
ci ma warto
ść
1
F
.
Oblicz rozci
ą
gni
ę
cie ka
ż
dej ze spr
ęż
yn w przypadku pokazanym na
rysunku, gdy dwie takie spr
ęż
yny poł
ą
czymy i zadziałamy na nie sił
ą
o
warto
ś
ci
1
F
.
8. Praca wykonana przy rozci
ą
ganiu układu spr
ęż
yn z poprzedniego zadania jest:
A) cztery razy mniejsza ni
ż
w przypadku rozci
ą
gania jednej spr
ęż
yny sił
ą
o warto
ś
ci
1
F
B) dwa razy mniejsza ni
ż
w przypadku rozci
ą
gania jednej spr
ęż
yny sił
ą
o warto
ś
ci
1
F
C) taka sama jak w przypadku rozci
ą
gania jednej spr
ęż
yny sił
ą
o warto
ś
ci
1
F
D) dwa razy wi
ę
ksza ni
ż
w przypadku rozci
ą
gania jednej spr
ęż
yny sił
ą
o warto
ś
ci
1
F
E) cztery razy wi
ę
ksza ni
ż
w przypadku rozci
ą
gania jednej spr
ęż
yny sił
ą
o warto
ś
ci
1
F
9. Dwie identyczne spr
ęż
yny oraz dwie kule o ci
ęż
arach
1
Q
i
2
Q
(
1
2
Q
Q
>
) zawieszono kolejno tak, jak na rysunkach. Wydłu
ż
enia
1
x
i
2
x
górnej spr
ęż
yny oraz
1
y
i
2
y
- dolnej w obu przypadkach
spełniaj
ą
zale
ż
no
ść
:
A)
2
1
x
x
=
i
2
1
y
y
=
B)
2
1
x
x
=
i
2
1
y
y
>
C)
2
1
x
x
<
i
2
1
y
y
>
D)
2
1
x
x
<
i
2
1
y
y
=
WAHADŁO MATEMATYCZNE
10. Kuleczka na nici stanowi wahadło matematyczne. Je
ś
li mas
ę
kuleczki zwi
ę
kszymy
czterokrotnie a długo
ść
nici zmniejszymy dwukrotnie, to ile razy zmieni si
ę
okres drga
ń
wahadła?
11. Wahadło matematyczne o okresie zawieszono w windzie i wyznaczono okres jego drga
ń
własnych:
s
5
T
=
, gdy winda spoczywa. Oblicz okres drga
ń
wahadła, je
ż
eli winda:
•
porusza si
ę
w gór
ę
z przyspieszeniem
2
s
m
3
a
=
•
porusza si
ę
w gór
ę
z opó
ź
nieniem
2
s
m
3
a
=
12. Wahadło matematyczne o okresie
s
5
T
=
zawieszono w autobusie. Oblicz okres drga
ń
wahadła, je
ż
eli autobus:
•
rusza z przystanku z przyspieszeniem
2
s
m
2
a
=
•
hamuje z opó
ź
nieniem
2
s
m
2
a
=
3
BLOK 8
Projekt jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach programu operacyjnego KAPITAŁ LUDZKI
ZESTAW ZADA
Ń
DO SAMODZIELNEGO ROZWI
Ą
ZANIA
1. Pojedyncz
ą
spr
ęż
yn
ę
rozci
ą
gamy w taki sposób, aby siła
powoduj
ą
ca odkształcenie zawsze równowa
ż
yła aktualn
ą
sił
ę
spr
ęż
ysto
ś
ci. Przy wydłu
ż
eniu pojedynczej spr
ęż
yny o
1
x
siła
spr
ęż
ysto
ś
ci ma warto
ść
1
F
. Oblicz rozci
ą
gni
ę
cie ka
ż
dej ze
spr
ęż
yn w przypadku pokazanym na rysunku, gdy dwie takie
spr
ęż
yny poł
ą
czymy i zadziałamy na nie sił
ą
o warto
ś
ci
1
F
.
2. Zale
ż
no
ść
okresu drga
ń
wahadła matematycznego od jego długo
ś
ci poprawnie przedstawiono
na wykresie:
3. Na dwóch spr
ęż
ynach o współczynnikach spr
ęż
ysto
ś
ci
1
k
i
2
k
i jednakowych długo
ś
ciach
pocz
ą
tkowych, zaczepionych u sufitu zawieszono ci
ęż
arki o jednakowych masach. Je
ż
eli
wydłu
ż
enie spr
ęż
yny (2) jest dwa razy wi
ę
ksze od wydłu
ż
enia spr
ęż
yny (1), to:
A)
2
1
k
2
k
⋅
=
B)
2
1
k
4
k
⋅
=
C)
2
1
k
k
=
D)
2
1
k
k
2
=
⋅
4. Ciało wykonuje drgania harmoniczne. W poło
ż
eniu równowagi:
A) szybko
ść
ciała osi
ą
ga warto
ść
maksymaln
ą
, a przyspieszenie jest równe zeru
B) przyspieszenie ciała osi
ą
ga warto
ść
maksymaln
ą
, a szybko
ść
jest równa zeru
C) szybko
ść
i przyspieszenie przyjmuj
ą
warto
ś
ci maksymalne
D) szybko
ść
i przyspieszenie przyjmuj
ą
warto
ś
ci minimalne
5. Na spr
ęż
ynie o małej masie zwieszono ciało o masie 1 kg. Oblicz okres drga
ń
tego
odwa
ż
nika, je
ż
eli pod wpływem siły 1 N spr
ęż
yna wydłu
ż
a si
ę
o 0,5 cm.
6. W tym samym czasie jedno z dwóch wahadeł matematycznych wykonało 12 pełnych
wychyle
ń
, za
ś
drugie z nich – 18 pełnych wychyle
ń
. Ró
ż
nica długo
ś
ci wahadeł wynosi 10 cm.
Oblicz długo
ś
ci wahadeł.
7. Oblicz energi
ę
potencjaln
ą
ciała o masie
kg
1
,
0
m
=
wykonuj
ą
cego drgania harmoniczne o
amplitudzie
mm
30
A
=
z cz
ę
stotliwo
ś
ci
ą
Hz
20
f
=
po czasie
T
t
4
1
=
od wychylenia z
poło
ż
enia równowagi.