Etyka biznesu
Filozofia
- metafizyka, ontologia – co istnieje?
- epistemologia – źródła i granice wiedzy
- społeczna – ustroje
- estetyka
- etyka – dobro moralne, ethos – norma, obyczaj, jak dobrze żyć?

Podział etyki:

1. etyka opisowa – jak jest? Nauka o faktach moralnych
2. etyka normatywna – jak być powinno?

Etyka:
- bioetyka
- etyka reklamy
- e. prawnicza
- e. sportu
- e. dziennikarska
- e. zawodowa
- e. nauczycielska
- e. biznesu

Etyka ≠ biznes

Autoteliczne – niczemu nie służy

Cel
Metoda
Pojęcie konstytuujące
Postawa

Etyka
Doskonalenie się
Refleksja, empatia
Idea dobra
życzliwość

Ekonomia
Zysk, przetrwanie
Metody ilościowe
Dobra materialne
Walka, agresja, konkurencja

Dwa nurty:

1. ekonomizm – wartości ekonomiczne dominują
Pierwszy milion trzeba ukraść.
Biznes to dżungla.
Jeśli prawo milczy mogę robić co chcę.
Co nie jest nielegalne musi być etyczne.
Wszyscy kradną.
Tylko ryby nie biorą.

2. moralizm – wartości etyczne są nadrzędne w stosunku do ekonomicznych
3. próba pogodzenia tych dwóch

Paradygmaty

1. deontologizm
deontos – obowiązek, Immanuel Kant (rzeczy same w sobie przyjemne), do etyki
człowiek musi być osobą wolną, człowiek musi być istotą racjonalną. Kant usuwa z etyki
wszelkie uczucia. Imperatyw nie ma charakteru warunkowego (jest obowiązkiem). Usuwa
z etyki egoizm. Imperatyw kategoryczny.

a) postępuj tak aby zasada twojego postępowania mogła stać się prawem powszechnym
b) postępuj tak abyś człowieczeństwa tak w twojej osobie jak i w osobie każdego innego

używał zawsze zarazem jako celu nigdy jako środka

Autoteliczność Instrumentalizacja

Intencja, należy odnieść się do niej by określić czy cel jest dobry czy zły. Czysta intencja to
postępowanie wynikłe z poczucia obowiązku.

2. Utylitaryzm
J. Bentham, J.S. Mill
Patrzymy na skutki żeby stwierdzić czy coś jest dobre czy złe. Skutek, pożytek to
szczęście (czyli wprowadzanie uczuć)

Działania same w sobie nie są ani dobre ani złe. Benthan kiedyś twierdził, że będzie
można policzyć szczęście. Jak najwięcej szczęścia jak największej ilości ludzi.

J. Rawls – teoria sprawiedliwości, egalitarystyczna teoria sprawiedliwości, jesteśmy
racjonalni bo maksymalizujemy korzyści dla siebie, zmusić ludzi żeby zaczęli myśleć w
sposób bezstronny, umowa społeczna, zasłona niewiedzy – nie wiemy kim będziemy w
społeczeństwie.

1. każda osoba winna mieć równe prawo do jak najszerszego całościowego systemu

równych podstawowych wolności dającego się pogodzić z podobnym systemem dla
wszystkich.

2. Nierówności społeczne mają być tak ułożone aby:
a) były z największą korzyścią dla najbardziej upośledzonych
b) były związane z dostępnością urzędów i stanowisk dla wszystkich w warunkach

autentycznej równości szans.
„Jeśli nie wiem który kawałek tortu mi przypadnie to dzieląc go będę się starał dzielić równo”

J. Locke – liberał, prawa naturalne: własności, wolności, życia

Paradygmaty
- sokratejski (ojciec etyki – Sokrates) intelektualizm etyczny – poglądy Sokratesa, człowiek
mądry jest z konieczności człowiekiem dobrym, wszelkie zło bierze się z niewiedzy,
cnota=mądrość
- Platon – sfera ekonomiczna, idealny ustrój, kasty, najwyższa funkcja przypada filozofom
(mądrym), filozofowie nie mogą zarabiać, posiadać. Jak filozof zobaczy złoto to staje się

szczęście

świętość

wiedza

pieniądze

moralność

sława

tyranem, żołnierze też nie posiadają własności. Rzemieślnicy mają własność prywatną,
handlują, klasa najgorsza.
- Arystoteles – etyka złotego środka, skłonność do życia w skrajnościach, znalezienie
harmonii, szczęście – eudajmonia, etyka cnót, charakteru.

Nietsche – resentyment – zawiść w stosunku do elit, wzgarda do tego co człowieka przerasta.

Czy i jak dalece potrzebujemy etyki biznesu? Czym jest etyka biznesu? Czy ma sens? Jak
uprawiać etykę biznesu?

Brak przejrzystości podatków pośrednich. Poza płacowe koszty pracy. Łamanie prawa jest
nieuniknione przy prowadzeniu firmy.

Typy przedsiębiorców

1. Uczciwi dokradający – łamali normy rzadko, techniką racjonalizacji było to że gdyby

byli uczciwi to musieliby zamknąć firmę. Oszukiwanie prowadziło do frustracji.

2. Pragmatycy – łamali prawo jawnie i nie mieli psychicznego dyskomfortu, ich dochód

jest ich osobistą zasługą, ministerstwo finansów to wróg, satysfakcja gdy się uda,
wszystko jest na sprzedaż, liczy się tylko pieniądz. Podtypy pragmatyków:

•

Nie mający wykształcenia biznesowego

•

Mający wykształcenie ekonomiczne (sztuka robienia biznesu na etyce)

Techniki racjonalizacji:
- byli przekonani, że nikogo nie krzywdzą więc ich postępowanie nie jest nieetyczne
- uważali że normy które łamią są niesłuszne, niesprawiedliwe, nie są niezbędne
- traktowali złamanie norm jako środek służący uzyskaniu wyższych celów
ekonomicznych np. przetrwaniu firmy
Społeczne przyzwolenie na takie postępowanie. Rzadziej łamano prawo by mieć
więcej a częściej by utrzymać to co się ciężką pracą osiągnęło.

Etyka – teoria moralności
Moralność – ogół przeświadczeń i sądów o dobru, złu i powinności oraz wszystkich działań
podpadających na mocy tych sądów pod ocenę.

Etyka opisowa (analizuje i opisuje zjawiska) i normatywna (formułuje reguły moralne, oceny
i normy których ludzie powinni przestrzegać).

Metaetyka – nauka o etyce – co rozumieć pod pojęciem dobry, analiza pojęciowa.

Sądy moralne są wyrazem uczuć, ma wzbudzić uczucia w słuchającym – emotywizm – sądy
moralne nie są ani prawdziwe ani fałszywe, ale są wyrazem emocji osoby mówiącej.

Ojciec etyki Sokrates – intelektualizm etyczny.
Arystoteles
Etyka stosowana – filozoficzno-normatywne studium obejmujące systematyczny namysł nad
problemami moralnymi powstałymi w jakiejś dziedzinie życia.

Etyka biznesu – problemy w dziedzinie życia gospodarczego. Nauka normatywna,
nieopisowa(?), teoretyczna.

Przedmiot

http://notatek.pl/etyka-biznesu-notatki-z-wykladow?notatka