Zajęcia
wprowadzające
Używane pojęcia
z
zarządzanie personelem
z
zarządzanie zasobami ludzkimi
z
zarządzanie kadrami
z
zarządzanie zasobami pracy
z
zarządzanie potencjałem społecznym
z
Human Resources (HR)
z
Personel Management
z
Human Resources Management (HRM)
z
Gospodarowanie czynnikiem ludzkim
Definicje zzl
z
Zbiór działań (decyzji) związanych z ludźmi,
ukierunkowanych na osiąganie celów organizacji i
zaspokajanie potrzeb (rozwój) pracowników – wg
T.Listwana
z
Strategiczna, jednorodna i spójna metoda
kierowania najcenniejszym z kapitałów każdej
organizacji – ludźmi, którzy osobistym i zbiorowym
wysiłkiem przyczyniają się do realizacji wszystkich
założonych przez organizację celów, a tym samym
umacniają jej przewagę konkurencyjną – wg
M.Amstrong
Cel zzl
z
Celem zzl jest przyczynienie się do uzyskania
przewagi konkurencyjnej i umożliwienie jej
powodzenia (sukcesu) dzięki zatrudnionym w niej
pracownikom
z
Aspekty celów:
z
Sprawnościowy – chodzi o uzyskanie przez organizację
określonej pozycji na rynku, w branży itp.
z
Humanistyczny – wiąże się z podmiotowym traktowaniem
pracowników, tworzeniem warunków ich rozwoju
Zarządzanie kadrami jako
dyscyplina naukowa
z
Przedmiot – ludzie, ich kształtowanie oraz
motywowanie do wykonywania zadań i
osiągania celów organizacyjnych
z
Nauka interdyscyplinarna – wątki
psychologiczne, socjologiczne, filozoficzne,
organizatorskie, ekonomiczne
z
Metoda badania – indukcyjna (formułowanie
i wersyfikacja hipotez, uogólnień) rzadziej
dedukcyjna
Fazy rozwoju zarządzania
kadrami – 1.
z
Podejście klasyczne lub model tradycyjny, paternalistyczny
(koniec XiX i początek XX w.) – człowiek jako wykonawca zadań,
śrubka w maszynie, konieczność pozyskania ludzi o odpowiednich
kwalifikacjach. Odniesienie do założeń teorii X.
z
Człowiek ekonomiczny
z
Organizacja maszyna
z
Teoria D.McGregora
z
Teoria X
Teoria Y
Ludzie pracują niechętnie
Ludzie lubią pracować
gdy mogą to unikają pracy
Trzeba zmuszać ich do pracy
Ludzie dążą do realizacji
lub motywować finansowo
swoich celów
Unikają odpowiedzialności
Sami siebie motywują
chcą by nimi kierowano
Są odpowiedzialni
Ludzie nie są twórczy
Ludzie są twórczy gdy sprzyjają
okoliczności
Fazy rozwoju zarządzania
kadrami – 2.
z
Tradycyjny model funkcji personalnej (naukowe zarządzanie)–
F.W.Taylor, H.Gantt, K.Adamiecki
z
Podział pracy
z
Produktywność
z
Kontrola
z
Bodźce finansowe
z
Dyscyplina
z
Fizyczne warunki środowiska fabrycznego
z
Działalność socjalna
z
Kierunek administracyjny – H.Fayol, M.Weber, Ch. Barnard
z
Działalność zarządcza
z
Podział pracy
z
Współdziałanie
z
Autorytet
z
Dyscyplina pracy
z
Stabilizacja personelu i wynagradzanie
Fazy rozwoju zarządzania
kadrami – 3.
z
Podejście socjologiczne (psychospołeczne) (lata 30. i 40.) –
człowiek jako istota społeczna, ważny klimat społeczny,
korespondencja z założeniami teorii Y
z
Człowiek społeczny
z
Organizacja organizm
z
Nurt stosunków międzyludzkich – E.Mayo
z
Szkoła behawioralna (D.McGregor, R.Likert, Ch.Argiris)
z
Humanizowanie stosunków pracy
z
Demokratyczny styl kierowania
z
Zwiększenie autonomii i samokontroli
z
Wzbogacanie pracy
z
Bardziej elastyczne struktury organizacyjne
z
Harmonizowanie interesów przedsiębiorstwa i pracownika
z
Zadowolenie pracownika z pracy
Fazy rozwoju zarządzania
kadrami – 4.
z
Model zasobów ludzkich (lata 50. i 60.) – human resources.
Odwołanie się do działań kompleksowych, realizowanych w
sposób zharmonizowany, głównie przez kierownictwo liniowe z
udziałem sztabów personalnych. Motywacja człowieka wymaga
złożonych i systemowych oddziaływań.
z
Człowiek racjonalny
z
Organizacja gra
z
Partycypacja pracownicza
z
Poszerzony zakres autonomii
z
Równe i sprawiedliwe traktowanie pracowników
z
Możliwość awansu i przemieszczeń
z
Istotna rola kadry kierowniczej
z
Orientacja na efektywność
Fazy rozwoju zarządzania
kadrami – 5.
z
Strategiczne zarządzanie kadrami (od lat
80-tych) – w oparciu o model zasobów
ludzkich
z
Nowa faza ewolucji
z
Nadanie wymiaru strategicznego
z
Włączenie zarządzania kadrami do procesu
zarządzania strategicznego
z
W trakcie rozwoju funkcji personalnej
występuje i ciągłość i zmiana
Uwarunkowania zarządzania
kadrami 1.
z
Zewnętrzne
z
Globalizacja – ogólnoświatowe procesy obejmujące
technologię, komunikację i integrację pracowniczą, które
wpływają na procesy gospodarowania i zarządzania w
organizacji.
z
Konkurencja – wiąże się z ograniczonym dostępem
organizacji do zasobów, wymusza:
z
Większą koncentrację na kliencie
z
Skracania czasu reakcji na zmiany
z
Położenie nacisku na jakość i innowacyjność
z
Przyśpieszenie wprowadzania nowych technologii
z
Zwiększanie elastyczności
z
Obniżanie kosztów
z
Poprawa efektywości pracowników
Uwarunkowania zarządzania
kadrami 2.
z
Technologia
z
Mechanizacja i automatyzacja
z
Obniżka kosztów
z
Poprawa jakości pracy
z
Wymuszona modernizacja parku maszynowego
z
Podnoszenie wydajności
z
Likwidacja uciążliwych i niebezpiecznych prac
z
Ciągła aktualizacja i zmiana kwalifikacji zawodowych
z
Modernizacja i likwidacja stanowisk
z
Rynek pracy
z
Wewnętrzny rynek pracy organizacji
z
Rynek pracy krajowy
z
Rynek pracy lokalny
z
Rynek międzynarodowy
Uwarunkowania zarządzania
kadrami 3.
z
Ekonomiczne
z
System gospodarczy
z
Sytuacja ekonomiczna w kraju koniunktura
z
Konkurencja na rynku
z
Sytuacja na rynku pracy
z
Branża
z
Polityka i prawo
z
Przepisy administracyjno – prawne i polityka rządu
z
Demograficzne - wpływ na stronę popytowo - podażową rynku
pracy
z
Liczba i struktura ludności
z
Aktywność zawodowa
z
Dynamika urodzeń i zgonów
z
Migracje wew. I zew.
z
Poziom urbanizacji demograficznej
Uwarunkowania zarządzania
kadrami 4.
z
Społeczno-kulturowe – filozofia życia w
społeczeństwie
z
Kultura
z
System społeczny – stosunek do kariery, ruchliwość
pracownicza, adaptacja do zmian
z
Religia
z
Polityka
z
Dominujące postawy filozoficzne
z
Poziom rozwoju cywilizacyjnego
Uwarunkowania zarządzania
kadrami 5.
z
Wewnętrzne
z
Strategia organizacji
z
dobór pracowników
z
Ocenianie
z
Szkolenie
z
Nagradzanie
z
Stosunki pracodawca – pracobiorca
z
Struktura organizacyjna
z
Ilość szczebli zarządzania
z
Wysokie/niskie shierarchizowanie
z
Elastyczność struktur
Uwarunkowania zarządzania
kadrami 6.
z
Kultura organizacyjna
z
Wartości
z
Normy
z
Mity
z
Rytuały
z
Symbole
z
Przywództwo
z
Styl demokratyczny – styl autokratyczny
z
Lider transformacyjny – wpływowy
z
Produkcja – zadania
z
Poziom parku maszynowego i środków trwałych
z
Sposób produkcji
z
Typ wykonywania zadań
Uwarunkowania zarządzania
kadrami 7.
z
Uczestnicy organizacji
z
Liczebność pracowników i dynamika zmian
liczebności
z
Struktura zatrudnienia
z
Kierunek i poziom wykształcenia
z
Dotychczasowe doświadczenia zawodowe i życiowe
z
Cechy psychologiczne
z
Postawy
z
Potrzeby, dążenia i oczekiwania pracowników
z
Pochodzenie społeczne i regionalne
z
Ranga zawodów dominujących w firmie
Modele zarządzania
personelem
z
Model sita
z
Kultura organizacyjna oparta na konkurencji i
rywalizacji
z
Zatrudniani i awansowani są najlepsi pracownicy
z
Model kapitału ludzkiego
z
Kultura organizacyjna oparta na lojalności,
zaangażowaniu i współpracy
z
Organizacja stawia na rozwój pracowników