Sektor finansów publicznych tworzą:
5.
AGENCJE WYKONAWCZE
◦
państwowe osoby prawne, wyłączone organizacyjnie ze struktur ministerialnych,
jednak pozostające pod nadzorem ministrów;
◦
są tworzone w celu realizacji zadań takich jak:
gospodarowanie mieniem (Agencja Rynku Rolnego, Agencja Nieruchomości Rolnych,
Wojskowa Agencja Mieszkaniowa, Agencja Mienia Wojskowego, Agencja Rezerw
Materiałowych),
prowadzenie – poprzez działania interwencyjne, restrukturyzacyjne, promocyjne,
informacyjne – polityki państwa w określonym obszarze (Agencja Rynku Rolnego,
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Polska Agencja Rozwoju
Przedsiębiorczości);
prace koncepcyjne, planistyczne i projektowe (Agencja Rynku Rolnego);
◦
nadzór nad działalnością agencji sprawuje właściwy minister lub Prezes Rady
Ministrów;
◦
organem zarządzającym i reprezentującym agencję jest jej prezes;
◦
agencję wykonawczą prowadzą samodzielną gospodarkę finansową, której
podstawą jest plan finansowy, w którym dochody nie powinny przewyższać
wydatków (taka ewentualność istnieje jedynie za zgodą właściwego ministra);
◦
zmiany dokonywane w ciągu roku nie mogą doprowadzić do pogorszenia wyniku
finansowego;
◦
na koniec roku agencja wpłaca ewentualną nadwyżkę środków finansowych na
rachunek budżetu państwa.
© Małgorzata Mazurek-Chwiejczak
16
Sektor finansów publicznych tworzą:
6.
INSTYTUCJE GOSPODARKI BUDŻETOWEJ
◦
jednostka sektora FP posiadająca osobowość prawną, tworzona tylko na
szczeblu centralnym przez Szefa Kancelarii Prezesa RM, poszczególnych
ministrów oraz podmioty wskazane w u.f.p.;
◦
działalnością IGB kieruje dyrektor wskazany przez organizatora;
◦
gospodarka finansowa IGB opiera się na planie finansowym;
◦
IGB odpłatnie realizuje wyodrębnione zadania publiczne, uzyskując w ten
sposób przychody, z których pokrywa koszty swojej działalności;
◦
jej przychodami mogą być również dotacje otrzymane z budżetu państwa:
dotacja na pierwsze wyposażenie w środki budżetowe,
dotacje na realizację zadań publicznych;
◦
IGB może zaciągać zobowiązania na pokrycie kosztów swojej działalności,
jednak gdy wysokość zobowiązań podmiotu przekracza 30% jego rocznych
przychodów, wówczas wymagana jest zgoda organizatora;
◦
osiągnięty zysk pozostaje w dyspozycji IGB zwiększając jej fundusz, strata
ten fundusz zmniejsza;
◦
IGB prowadzi samodzielną gospodarkę finansową w zakresie mienia
pozostającego w jej dyspozycji.
© Małgorzata Mazurek-Chwiejczak
17
Sektor finansów publicznych tworzą:
7.
PAŃSTWOWE FUNDUSZE CELOWE
◦
zgodnie z u.f.p. PFC: musi być tworzony na podstawie odrębnej ustawy,
jego przychody muszą pochodzić ze środków publicznych, zaś wydatki
muszą być przeznaczone na realizację zadań państwowych;
◦
fundusz nie posiada osobowości prawnej, obecnie może być tworzony tylko
na szczeblu centralnym;
◦
fundusz to wyodrębniony rachunek bankowy, którym dysponuje właściwy
minister lub inny organ wskazany w ustawie dotyczącej danego funduszu;
◦
podstawą gospodarki finansowej PFC jest plan finansowy publikowany w
ustawie budżetowej jako załącznik do budżetu;
◦
zmiany w planie finansowym dokonywane w ciągu roku nie mogą
doprowadzić do zwiększenia dotacji z budżetu państwa , a ich
przeprowadzenie wymaga zgody odpowiedniego ministra lub organu
dysponującego funduszem;
◦
wydatki PFC mogą być dokonywane tylko w ramach posiadanych środków
finansowych;
◦
istota gospodarki funduszowej polega na tym, że fundusz to zasób
środków pieniężnych przeznaczonych na ściśle określone cele.
© Małgorzata Mazurek-Chwiejczak
18
Sektor finansów publicznych tworzą:
7.
PAŃSTWOWE FUNDUSZE CELOWE
◦
Cechy gospodarki funduszowej:
wyodrębnienie pod względem organizacyjnym lub/i finansowym części
środków publicznych i przekazanie ich do dysponenta funduszu
celowego;
związanie części środków publicznych z konkretnymi, ściśle
określonymi celami;
finansowe wyodrębnienie określonych zadań z ogólnej sumy środków
publicznych podnosi ich rangę;
względna stabilność i ciągłość finansowania określonych zadań przez
fundusz celowy, dzięki wyłączeniu środków na nie przeznaczonych z
corocznej procedury uchwalania budżetu;
gospodarka funduszowa umożliwia kumulację niewykorzystanych w
danym roku środków finansowych i przeniesienie ich do
rozdysponowania w latach następnych, co zwiększa swobodę w
dysponowaniu tymi środkami.
© Małgorzata Mazurek-Chwiejczak
19
Sektor finansów publicznych tworzą:
7.
PAŃSTWOWE FUNDUSZE CELOWE – klasyfikacja
przedmiotowa:
◦
fundusze realizujące działania w zakresie ubezpieczeń
społecznych – Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz
Emerytalno-Rentowy, Fundusz Prewencji i Rehabilitacji, Fundusz
Administracyjny, Fundusz Emerytur Pomostowych;
◦
fundusze realizujące zadania socjalne – Fundusz Pracy,
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych;
◦
fundusze związane z procesami prywatyzacji – Fundusz
Restrukturyzacji Przedsiębiorców;
◦
fundusze realizujące zadania w zakresie bezpieczeństwa i
obronności kraju – Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców;
◦
fundusze realizujące zadania w zakresie usług społecznych –
Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej;
◦
fundusze realizujące zadania związane z ochroną środowiska –
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
© Małgorzata Mazurek-Chwiejczak
20