"Staś i Nel"

Regulamin sprawności:

1.

Odwiedziliśmy najbliższy ogród botaniczny lub zoologiczny.

2.

Obejrzeliśmy film " W pustyni i w puszczy", oglądaliśmy albumy o Afryce.

3.

Zorganizowaliśmy wielkie przygotowania do podróży.

4.

Zorganizowaliśmy wyprawę do Afryki.

5.

Wędrowaliśmy przez pustynię, puszczę, po dżungli, sawannie, lub w górę
Nilu.

6.

Wyszukaliśmy i urządziliśmy kryjówkę "Kraków"

7.

Inscenizowaliśmy lub przeżywaliśmy sceny z książki "W pustyni i w
puszczy"

8.

Byliśmy w murzyńskiej wiosce.

9.

Zorganizowaliśmy pokojowe spotkania plemion.

10.

Wysyłaliśmy wiadomości za pomocą latawca.

11.

Zorganizowaliśmy turniej wiedzy o Afryce i jej mieszkańcach.

Oto kilka propozycji, które możecie wykorzystać przy zdobywaniu sprawności
zespołowej "Śladami Stasia i Nel". Pamiętaj jednak, że Ty jako drużynowy musisz
się do tej sprawności dobrze przygotować, zuchy będą przecież pytać o różne
rzeczy: o zwierzęta, o przygody Stasia i Nel.... Najlepiej przeczytaj książkę żeby
nie okazało się, że zuchy wiedzą więcej niż Ty!

1.

Turniej wiedzy o Afryce

2.

Olimpiada

3.

Majsterka

4.

Przykładowy plan dwóch dni kolonijnych (lub zbiórek)

5.

Piosenki

6.

Zabawy tematyczne

1.

Turniej wiedzy o Afryce

Pytania są punktowane odpowiednio za każdą dobrą odpowiedź dwa punkty, za
odpowiedź niepełną jeden punkt. Jako punkty można wykorzystać rzeczy

zrobione na majsterce np. listki doczepiane do kartonowego baobabu, cętki
naczepiane na lamparta itp.

1.

Wymień przynajmniej dwa kontynenty

2.

Czy w Afryce są pustynie?

3.

Czy Afryka leży nad morzem?

4.

Wymień minimum cztery zwierzęta, które mieszkają w Afryce

5.

Wymień trzy kraje afrykańskie

6.

Jakie drzewo jest symbolem Afryki?

7.

Narysujcie kontur Afryki i zaznaczcie pustynie i puszczę.

8.

Jak na imię miał słoń z książki "W pustyni i w puszczy"

9.

Jak nazywał się dom w baobabie Stasia i Nel?

10.

Jak wabił się pies, którego dostała Nel?

11.

Z jakiego plemienia pochodził Kali ? (Wa-hima)

12.

Jak nazywamy teren w Afryce porośnięty trawą?

13.

Jakie zwierze jest szybsze antylopa czy małpa?

14.

Jak nazywają się złe duchy Afryki? (mzimu)

15.

Jakiego lekarstwa poszukiwał Staś dla chorej na malarię Nel?

16.

Krewniak raka żyjący na pustyni.(skorpion)

17.

Jak nazywa się Bóg muzułmanów.(Allach)

18.

Jak nazywa się zielone miejsce na pustyni?

19.

Kiedy widzimy cos czego nie ma na pustyni jest to ....(fatamorgana)

Krzyżówka

1.

2.

5.

6.

1.

Jak miał na imię pies, którego dostała Nel?

2.

śeńskie imię z książki?

3.

Kiedy widzimy coś czego nie ma na pustyni jest to...

4.

"W pustyni i w .........."

5.

Krewniak raka żyjący na pustyni.

6.

Jakie drzewo jest symbolem Afryki?

1.

S

A

B

A

2.

F

A

T

I

M

A

F

A

T

A

M

O

R

G

A

N

A

P

U

S

Z

C

Z

Y

5.

S

K

O

R

P

I

O

N

6.

B

A

O

B

A

B

Olimpiada

Jest to turniej zręcznościowy, w którym mogą brać udział plemiona afrykańskie
(szóstki), albo pojedyncze zuchy (wybierając np. wodza danego dnia).
Konkurencje należy dostosować do pogody.
Tropienie nosorożca - rozkłada się przygotowane ślady wycięte z kartek papieru,
po których porusza się startujący zuch. Ślady rozmieszcza się w kilku miejscach
tak, aby mogły konkurować ze sobą szóstki. Ślady są w innych kolorach- trzeba je
troszeczkę wymieszać, aby utrudnić dojście do nosorożca. Nosorożcem może być
umowny karton, do którego zuchy będą wrzucały kartki ze swoimi imionami. Która
szóstka szybciej dotrze do nosorożca i powróci po śladach, ta wygrywa.
Rzut do celu.
Polowanie za pomocą rurki - każda szóstka ma broń (rurkę) i ryż, muszą upolować
na obiad jak najwięcej zwierzyny - jako zwierzyna dobrze nadmuchane balony.
Barwy
Szóstka musi wytropić ukryte w pobliżu farbki - w tym celu losują jakąś np.
kolorową nitkę - każda szóstka inny kolor - i po nitkach docierają do farbek.
Celem jest przystrojenie szóstki w barwy plemienia. Wygrywają wszyscy, którzy
odnajdą farbkę i ozdobią swoje buzie wzorami plemienia.
Zdobywanie wody
Konkurencja polega na przenoszeniu przez kolejne zuchy wody w chochli z jeziora
(np. miska) do wioski plemiona (każda szóstka ma np. wiaderko). Kto szybciej
wypełni naczynie ten wygrywa.
Łapanie motyli
Na nitkach zawieszamy w namiocie lub na drzewach motyle - wybranemu a szóstki
zuchowi zawiązuje się oczy, a reszta plemienia krzycząc podpowiada, gdzie są
motyle. Kto złapie więcej motyli ten wygrywa.
Sałatka afrykańska
Każda szóstka robi surówkę z dostępnych warzyw - następnie wymieniają się i
zjadają - konkurencja na odpoczynek.
Korale
Każda szóstka otrzymuje nitki i makaron- wygrywa ta, której wszyscy
współplemieńcy będą mieli nałożone korale.

Skoki przez pustynię
Piasek jest bardzo gorący, więc trzeba przeskoczyć przez pustynię na jednej
nodze - kto pierwszy ten lepszy.
Przebieranie
W miseczkach zuchy otrzymują wymieszany groch i fasolę, lub inne rzeczy -
muszą je rozdzielić na czas.

Konkurencje są propozycjami, jeśli zuchy bardziej lubią biegać, a pogoda dopisze
postarajcie się wprowadzić więcej konkurencji ruchowych, jeśli zuchy lubią robić
coś nowego to wprowadzajcie konkurencje "robienia czegoś" wspólnie lub
indywidualnie.


Majsterka
Ozdoby - bransoletki, kolczyki, korale z makaronu.

Modele dzikich zwierząt z plasteliny, modeliny, patyczków, materiałów leśnych.

Totemy przed namiotem.

Opaski z muliny.

Maski z papieru i mąki.

Piasek pustyni - sól, mazaki, małe słoiczki.

Ozdobne dzidy.

Nocne totemy - wisiorki nad łóżko kub pod lampę- totemy na dobry sen (na
nitkach ze słomek, makaronu, koralików itd.)

Wycinanki - wzorki afrykańskie.

Naczynia z gliny lub modeliny.

Szpilka do włosów.

Tatuaże z soku jagodowego.

Robienie tarcz wojownika.

Latawiec
Potrzebne będą dwie listwy sosnowe o średnicy 8mm, długości 70 i 100 cm, mocny
papier (pakowy), klej i sznurek (dratwa); listewki w miejscu krzyżowania wiążemy
mocno nicią, do końców listewek przymocowujemy sznurek tworząc obwód
latawca, całość oklejamy papierem przyklejając do listewek i zawijając wokół
sznurka, aby pasek szerokości 5 cm przykleić z drugiej strony; z tyłu
przyczepiamy ogon, do linki holowniczej przymocowujemy na tzw. Uździe.

Przykładowy plan dwóch dni kolonijnych (lub zbiórek):

Dzień 1: Polowanie
Do południa:
gawęda: jak polowały plemiona afrykańskie
przygotowanie do polowania - ćwiczenia w rozpoznawaniu dzikich zwierząt po
odgłosach i śladach
robienie strojów maskujących
wykonanie dzid
ćwiczenia w bezszelestnym tropieniu
Po południu:

polowanie - można wykorzystać zwykłą grę w podchody, dzieląc zuchy na
myśliwych i zwierzynę bądź wykorzystać różne ćwiczenia i wręczać nagrody
Tropienie dotykiem - drużynowy przyczepia do przedmiotów ( krzeseł) nitkę,
sznurek kilkumetrowej długości, na wysokości rąk zuchów. Zuchy z związanymi
oczami, trzymając się nitki, jeden za drugim(kolejno) mają dotrzeć do jej końca.
Utrudnienia: trasa przebiega w terenie zadrzewionym, oznaczonym sznurkiem.
Odmiana: poznawanie drogi dotykiem stóp.

Tajemnicze szmery - dwie szóstki lub dwie grupy, współzawodniczą ze sobą w
odgadywaniu akcji z dźwięków, które jej towarzyszą. Jedna grupa nie widzi
drugiej, a tylko ze słyszanych szmerów i dźwięków stara się odtworzyć czynności
przeciwników.

Wywiadowcy - jedna szóstka wraz z przybocznym odgrywa rolę uciekinierów
pozostawiających po sobie ślady. Co 30-50 metrów, na postoju np. pali
"dokumenty", spożywa posiłek, opatruje rannych itp. Zadaniem wywiadowców,
ścigających uciekinierów, jest dotarcie do ich kryjówki i opis czynności w czasie
postoju.

Podróż w dalekie kraje-zuchy wybierają się w daleką podróż, jedna szóstka do
Eskimosów, druga do Murzynów, trzecia do Indian, a czwarta do Chińczyków. Po
ustaleniu kierunku podróży do krainy przyjaciół zgodnie z kompasem, na sygnał
drużynowego szóstki ruszają w drogę. Z powrotem wracają z Fotografią swoich
przyjaciół (ukrytą wcześniej przez drużynowego) i opowiadają drużynie o swoich
przygodach.

Pary-zuchy łączą się w pary i wspólnie wybierają jakieś zwierzątko do
naśladowania. Następnie oddalają się od siebie (od 15 do 20 kroków) i zawiązują
sobie oczy. Na sygnał drużynowego, nawołując się umówionym głosem, starają się
czym prędzej połączyć. Będąc razem zdejmują opaski.

Gry pochodzą z książki St. Chladka " Ćwicz sprawność zmysłów"

Wieczorem:

Bal i uczta myśliwych (ognisko, kiełbaski)



Dzień 2: Budujemy "Kraków"
Do południa:

gawęda - jak powstała kryjówka Kraków na podstawie książki

zwiad - poszukiwanie miejsca na kryjówkę, w czasie zwiadu zuchy mogą wykonać
następujące zadania:
rozpoznawanie tropów zwierząt
rozpoznawanie odgłosów zwierząt
rozpoznawanie roślin
Teren musi być znany drużynowemu, ale to zuchy powinny wybrać miejsce.

Po południu:
Budowa kryjówki - raczej nie można liczyć na dziurę w baobabie, więc może
najlepiej będzie pobudować szałasy, następnie je przyozdobić i zamaskować

Wieczorem:
Ognisko śpiewankowe

Można się zastanowić nad możliwością noclegu w szałasach

Inne przykładowe tematy gawęd to:
przygoda ze słoniem
porwanie Stasia i Nel
zwierzęta Afryki Plemiona murzyńskie Fumba i Mumba bardzo często walczyły ze
sobą. Niszczyły sobie wzajemnie plantacje, porywały bydło. Ale była na
południowym brzegu rzeki nad którą oba plemiona mieszkały miejscowość, która
nazywała się Luela. Do tej miejscowości w czasie nawet największych walk
kobiety obu plemion schodziły się na targ zupełnie bezpiecznie. Było to miejsce
święte. Wojna toczyła się tylko z mężczyznami, wojownikom w dodatku nie wolno
było staczać bitew w takiej odległości od Lueli, z jakiej dochodziło pianie koguta.
Nie mogli także przekraczać wału otaczającego Luelę, mogli jedynie czekać tam
aż ich żony przyniosą im coś do jedzenia. Kobiety przychodziły na targ nawet z
odległych wiosek niosąc wędzone mięso, fasolę, maniok i inne rozmaite zapasy. My
też możemy zbudować sobie Luelę, miejsce święte, w którym nikt z nikim nie
będzie się kłócił, możemy w niej urządzić wielki targ, a nawet pokojowe spotkanie
plemion.

Piosenki

Początek podróży
Wyliczanki zmyślanki
Lew
Karawaną w dal
Fatamorgana
Bum kali kali
Turcja
Tropiki

Zabawy tematyczne

Wyprawa po chininę - zabawę organizujemy na podstawie 31 rozdziału książki
"W pustyni i w puszczy". Chininę możemy zastąpić jakąś rośliną leczniczą, która
rośnie w pewnym oddaleniu od kolonii. Możemy podzielić zuchy na grupy, jedna z
nich przedziera się by zdobyć chininę, a druga udaje dzikie zwierzęta.

Wioska murzyńska - zabawę organizujemy na podstawie 37 rozdziału książki.
Budujemy naszą własną wioskę murzyńską, w której możemy zorganizować tańce
murzyńskie i wiele innych zabaw w trakcie zdobywania sprawności, a na
zakończenie cyklu- to tu możemy wręczyć znaczki sprawności.

Porwanie Stasia i Nel.
Po śniadaniu zuchy znajdują na terenie kolonii potrzaskany latawiec, po złożeniu
go w całość odczytują wiadomość "POMOCY ZOSTALIŚMY PORWANI STAŚ I
NEL". W Kręgu Rady zuchy podejmują decyzje o zorganizowaniu wyprawy
ratunkowej. Tuż przy bramie kolonii dostrzegają ślady karawany (mogą to być
rozsypane koraliki, szyszki). Zuchy postanawiają iść tropem. Co pewien czas
napotykają na nieznajomych (harcerze przebrani w prześcieradła z zasłoniętymi
twarzami). Przykładowe zadania do wykonania:
Nauka zaklęcia (chroniącego przed złym Mzimu): Bum kali, kali, kali
Wykonanie czapeczki, która ochroni nas przed pustynnym słońcem
Siłaczu podnieś się sam (gdyby porwali nas Arabowie) - zuchy kładą się na
brzuchu na ziemi. Ręce maja splecione na plecach lub karku. W tej pozycji
próbują wstać bez pomocy rąk. Zwycięża zuch, który zrobi to najszybciej.
Nie zbudźmy olbrzyma - jedna osoba jest olbrzymem - odwrócona tyłem stoi w
pewnej odległości od zuchów. Reszta zuchów na palcach, nie robiąc hałasu starają
się ją podejść. Ale gdy ona coś usłyszy, odwraca się i odsyła śmiałka do punktu
wyjścia. Ten kto podejdzie olbrzyma dotyka go i zajmuje jego miejsce.
Bieg po kamieniach - przekraczamy Nil, itd.
W pewnym momencie w lesie spotykamy zmartwione dzieci (Stasia i Nel), którzy
co prawda uciekli już Arabom, ale teraz nie wiedzą jak wrócić do domu...
Po ciszy poobiedniej Staś może pokazać zuchom jak wykonuje się latawiec lub
opowiedzieć o porwaniu - na jego podstawie zuchy przygotowują teatrzyk.

Targowisko - zajęcia sprawdzają się zarówno przy ładnej jak i nie sprzyjającej
pogodzie (na terenie kolonii czy na leśnej polanie, bądź w odpowiednio
udekorowanej świetlicy.

Zuch same w ramach majsterki muszą przygotować towary, które będą
sprzedawać, majsterkę należy dobrać pod względem trudności do wieku zuchów,
poniżej podajemy kilka przykładów tego, co można zrobić:

Koraliki
Tutaj opcji jest wiele, koraliki mogą być gotowe (kupione drewniane lub
plastikowe), wtedy po prostu zuchy będą nawlekać je na sznurek. Bardziej
efektowne mogą być naszyjniki wykonane z makaronu( przy tak dużej
różnorodności kształtów efekty mogą być bardzo ciekawe). Makaron można

również pomalować farbkami, a po wyschnięciu pokryć bezbarwnym lakierem.
Bardziej skomplikowane będzie wykonanie koralików z masy solnej.
Zuchy mogą same przygotować ciasto (mąka+ sól+ odrobina wody). Ulepione
koraliki trzeba następnie wypiec (to może być bariera, ale wystarczy uśmiechnąć
się do szefowej kuchni...).
Dopiero po wypieczeniu formy te można nawlekać tworząc kompozycje - wariant
jest czasochłonny, ale podczas pieczenia można wykonać inne towary. Korale
można przygotować wcześniej, a zadanie zuchów ograniczyć do malowania i
nawlekania (im bardziej brudząca majsterka tym więcej zabawy). Ostatni
koralikowy wariant (najdroższy) to modelina, zamiast do piekarnika wrzucamy
koraliki do garnka z wrzątkiem i gotujemy. Farbki są zbędne, lakier poprawia
wrażenie..

Papierowa biżuteria
Doskonała na każdą okazję! W zależności od tego jak ją ozdobimy może imitować
murzyńskie ozdoby (...rodem ze "Stasia i Nel"), indiańskie bransolety, biżuterię
dworki i wiele, wiele innych...

Bransoletka
Potrzebne materiały:
nożyczki
prostokąt z bloku technicznego (lub kolorowego materiału)
kredki, farbki, wycinanki itp. do ozdoby
Prostokąt składamy na pół wzdłuż przerywanej linii
Nożyczkami robimy nacięcia (mogą to być linie proste - jak na rysunku - lub
różnego typu "zygzaczki")
Po rozłożeniu wystarczy przełożyć dłoń przez powstałe paseczki nie zapominając
o ozdobieniu bransoletki

Pierścionek
Zginamy pasek w 1/3 długości, nacinamy.
Rozcinamy pasek od góry.
Po rozłożeniu ozdabiamy wedle potrzeby, paseczki można "pozakręcać"
nożyczkami (tak jak wstążki do kwiatków).

Egzotyczne owady i nie tylko...
Do klamerek drewnianych przyklejamy dobrym klejem kolorowe wycinanki,
sznurki tworząc różne zwierzątka.