garbarz skor 744[03] o1 03 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Jadwiga

Mucha

Posługiwanie się dokumentacją technologiczną i techniczną
w organizowaniu i prowadzeniu procesów wyprawy skór
744[03].O1.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom

2006

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
dr inż. Marian Grabkowski
inż. Stanisław Pietryka

Opracowanie redakcyjne:
inż. Jadwiga Mucha

Konsultacja:
mgr inż. Zdzisław Feldo

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 744[03].O1.03
Posługiwanie się dokumentacją technologiczną i techniczną w organizowaniu i prowadzeniu
procesów wyprawy skór” zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu garbarz
skór.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Cel dokumentowania procesów wyprawy skór

5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Dokumentacja technologiczna wyprawy skór

5.2.1. Ćwiczenia 16
5.3. Dokumentacja organizowania procesów wyprawy skór

5.3.1. Ćwiczenia 19
5.4. Dokumentacja techniczna w procesach wyprawy skór
5.4.1. Ćwiczenia

22
22

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie garbarz skór.

Wyprawa skór jest procesem produkcyjnym, czyli podstawowym działaniem

przedsiębiorstwa jakim jest zakład garbarski. W procesie tym pracownicy, oddziałując przy
pomocy maszyn, urządzeń i narzędzi na skóry surowe i półfabrykat skórzany oraz korzystając
z różnych materiałów pomocniczych, wytwarzają skóry gotowe jako produkt finalny do
sprzedaży. Podstawowym elementem procesu produkcyjnego jest proces technologiczny
w trakcie którego zachodzą przemiany skóry surowej w skórę wyprawioną. Aby wyniki
produkcji były jak najlepsze, proces technologiczny musi być zorganizowany w sposób
właściwy, zgodny z zasadami obowiązującymi w technologii garbarskiej i uzasadniony
ekonomicznie oraz poprzedzony przygotowaniem planów operatywnych i wykonawczych.

Właśnie z przygotowaniem operatywnym wiąże się opracowanie i prowadzenie

dokumentacji technologicznej i technicznej procesu wyprawy skór inaczej zwaną
dokumentacją produkcyjną. Dokumentacja produkcyjna określa zadania produkcyjne,
wskazuje środki do ich realizacji a jednocześnie umożliwia ewidencję oraz kontrolę
wykonanych zadań, zużytych surowców i środków.

Poradnik będzie dla Państwa pomocny w przekazywaniu wiedzy i w prowadzeniu zajęć

dydaktycznych z zakresu umiejętności posługiwania się dokumentacją technologiczną
i techniczną podczas wykonywania czynności i operacji technologicznych wyprawy skór.

W poradniku zamieszczono:

1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinien

uczeń mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.

2. Cele kształcenia tej jednostki modułowej.
3. Ćwiczenia, które zawierają:

– przykłady ćwiczeń dla ucznia,

− wskazówki do realizacji,
− sposób wykonania ćwiczeń,
− zazlecane metody nauczania-uczenia się,
− wykaz środków dydaktycznych.

4. Testy sprawdzające osiągnięcia ucznia w postaci

– zestawu zadań testowych,
– testu praktycznego typu - „próba pracy”,

5. Literaturę oraz inne źródła informacji które uczeń powinien wykorzystać do poszerzenia

wiedzy.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

744[03].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz

ochrony środowiska

744[03].O1.02

Posługiwanie się techniczna

i technologiczną terminologią garbarską

744[03].O1.03

Posługiwanie się dokumentacją technologiczną

i techniczną w organizowaniu i prowadzeniu

procesów wyprawy skór

744[03].O1.04

Wykonywanie oznaczeń kontrolno-pomiarowych

procesów wyprawy skór

744[03].O1

Podstawy wyprawy skór

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

− korzystać z różnych źródeł informacji zawodowej,
− definiować i określać znaczenie terminów zawodowych, dotyczących surowców

skórzanych, ich rodzajów, budowy oraz konserwacji i magazynowania,

− wyjaśniać oraz zastosować pojęcia, nazwy i określenia, dotyczące procesów

technologicznych wyprawy skór,

− rozróżniać i nazwać specjalistyczne narzędzia, przyrządy i maszyny garbarskie,
− rozróżniać i charakteryzować pojęcia związane z półfabrykatami i produktami gotowymi

zakładu garbarskiego,

− wyjaśniać określenia i sformułowania specjalistyczne, stosowane w literaturze fachowej,

normach, instrukcjach, opisach technologicznych, dotyczące badań kontrolnych
procesów produkcyjnych, sortowania i klasyfikacji jakościowej półfabrykatów i skór
gotowych.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:

− odczytać szkice i proste schematy maszyn i urządzeń garbarskich,
− wyjaśnić działanie prostych mechanizmów roboczych maszyn i urządzeń na podstawie

instrukcji i schematów działania,

− obsłużyć maszyny i urządzenia garbarskie na podstawie instrukcji obsługi, konserwacji

i czyszczenia,

− skorzystać z norm zużycia surowców i materiałów pomocniczych,
− posłużyć się instrukcjami i opisem technologicznym do ustalania procesów

produkcyjnych i kolejności ich wykonywania,

− zaplanować zestawy maszyn i urządzeń produkcyjnych w zależności od rodzaju

i przeznaczenia skór,

− odczytać normy przedmiotowe dotyczące surowców skórzanych, półfabrykatów i skór

gotowych,

− przeprowadzić kontrolę międzyoperacyjną procesów technologicznych zgodnie z normami

przedmiotowymi i czynnościowymi,

− wypełnić dokumentację wewnątrzzakładową (kwity, dziennik produkcji, kontrolka

obiegu skór w produkcji),

− skorzystać z literatury fachowej, katalogów i prospektów firm specjalistycznych,

dotyczących organizacji i współczesnych technologii wyprawy skór.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: GARBARZ SKÓR – 744[03]
Moduł: Podstawy wyprawy skór – 744[03].O1
Jednostka modułowa: Posługiwanie się dokumentacją technologiczną i techniczną
w organizowaniu i prowadzeniu procesów wyprawy skór – 744[03].O1.03

Temat: Odczytywanie

wartości parametrów produkcyjnych z dokumentacji

technologicznej wyprawy skór.

Cel ogólny: Posłużyć się instrukcjami i opisem technologicznym do ustalania

parametrów produkcyjnych w procesach wyprawy skór.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− odszukać dokumentację technologiczną z opisem procesów produkcyjnych wyprawy

skór,

− wskazać w dokumentacji opis danego procesu technologicznego lub etapu wyprawy skór,
− odczytać informację o wartościach parametrów technologicznych,
− zastosować wartość parametrów w procesie produkcji.

Metody nauczania:

− pokaz z objaśnieniem,
− ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− metoda pokazu z objaśnieniem – grupowa,
− metoda ćwiczeń praktycznych – praca indywidualna.

Uwaga: wskazane jest aby część ćwiczeń odbywała się w warunkach naturalnego

procesu technologicznego wyprawy skór.

Czas: wykonanie w czasie każdorazowo określa nauczyciel w zależności od procesu

produkcyjnego i metody jego prowadzenia.

Środki dydaktyczne:

− zestaw opisów i instrukcji technologicznych wyprawy skór różnych asortymentów,
− przyrządy do określania wartości parametrów technologicznych:

termometr kąpielowy,

termometr salowy,

higrometr,

naczynia miarowe do określania objętości środków pomocniczych,

wagi do odważania masy środków pomocniczych,

papierki wskaźnikowe do określania pH roztworów technologicznych,

− dzienniczek praktyk,
−

przybory do pisania.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg zajęć:

1. Nauczyciel na podstawie przykładowej instrukcji technologicznej wyprawy skór:

− objaśnia sposób wyszukiwania informacji o kolejnych procesach i etapach

w produkcji skór,

− wskazuje rubryki w tabelce instrukcji technologicznej i wyjaśnia treści zawartych

w kolejnych rubrykach informacji,

− objaśnia sposób wyszukiwania informacji o parametrach procesów,

2. Nauczyciel demonstruje i objaśnia sposób nastawiania lub odczytywania wartości

parametrów przy pomocy przyrządów.

3. Nauczyciel przydziela uczniom instrukcje technologiczne i wskazuje procesy, których

parametry mają odczytać.

4. Uczniowie indywidualnie odczytują wartości parametrów w procesach technologicznych.
5. Odczytane wartości parametrów zapisują w dzienniczku praktyk.
6. Uczniowie kolejno demonstrują i wyjaśniają sposób przeprowadzania kontroli

parametrów technologicznych i opisują w notatkach.

/ Jeśli ćwiczenia odbywają się w warunkach produkcyjnych, uczniowie dokonują pomiarów
wartości parametrów w procesach technologicznych odbywających się aktualnie
w produkcji./

Zakończenie zajęć:

1. Uczniowie w dyskusji wyjaśniają i analizują wykonanie zadania, formułują swoje

spostrzeżenia i wnioski.

2. Nauczyciel przysłuchuje się dyskusji i wysuwanym wnioskom uczniów, wyjaśnia

powstałe problemy.

3. Uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny wykonanych zadań.

Praca domowa:
Spostrzeżenia i wnioski zanotowane w dzienniczku praktyki porównaj z opisem

technologicznym w literaturze fachowej.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca: …………………………………………………….
Modułowy program nauczania: GARBARZ SKÓR 744[03]
Moduł: Podstawy wyprawy skór 744[03].O1
Jednostka modułowa: Posługiwanie się dokumentacją technologiczną i techniczną

w organizowaniu i prowadzeniu procesów wyprawy skór.
744[03].O1.03

Temat: Rozróżnianie asortymentów skór wyprawionych na podstawie norm

przedmiotowych.

Cel ogólny: Umiejętność posługiwania się normami przedmiotowymi.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
− określić właściwości skór wykończonych na podstawie oględzin i badań

organoleptycznych,

− scharakteryzować cechy skór w towarze gotowym,
− odczytać właściwości skór gotowych z atestów badań laboratoryjnych,
− porównać właściwości skór z cechami określonymi w normach przedmiotowych,
− określić asortyment skór.

Metoda nauczania-uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne,
− metoda przewodniego tekstu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− grupowa lub indywidualna.

Strategia:

− uczenie się przez doświadczenie.

Środki dydaktyczne:

− normy przedmiotowe różnych asortymentów skór,
− próbki skór gotowych różnych asortymentów,
− atesty badań laboratoryjnych właściwości skór z których pochodzą próbki.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

PRZEBIEG ZAJĘĆ

ZADANIE DLA UCZNIÓW:

Zadaniem jest rozpoznanie asortymentów skór gotowych wyprawionych

w przedstawionych próbkach, na podstawie oględzin organoleptycznych, atestów badań
laboratoryjnych i norm przedmiotowych.

FAZA WSTĘPNA

CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE:
− zapoznanie się z tematem i terminem wykonania zadania,
− zaznajomienie się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
− przygotowanie stanowiska pracy,
− przypomnienie zasad z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy i dobranie odzieży

ochronnej.

FAZA WŁAŚCIWA

INFORMACJE
1. Definicja asortymentu skór wyprawionych.
2. Normy przedmiotowe różnych asortymentów skór wyprawionych.
3. Atesty badań laboratoryjnych i ich rola w określaniu właściwości skór.
4. Cechy skór na podstawie badań organoleptycznych.

PLANOWANIE
1. Przygotowanie próbek skór do określenia ich przeznaczenia asortymentowego.
2. Odszukanie i zapoznanie się z normami przedmiotowymi na skóry gotowe.
3. Zapoznanie się z wynikami badań właściwości skór i ich cech użytkowych na podstawie

atestów badań laboratoryjnych i organoleptycznych.

4. Zestawienie wyników badań z wymaganiami norm przedmiotowych.
5. Wnioskowanie o asortymencie skór.

UZGODNIENIE
1. Omówienie wszystkich punktów z fazy informacji i planowania z nauczycielem.
2. Pytania do uwag i sugestii nauczyciela.

WYKONANIE
1. Założenie odzieży ochronnej i sprawdzenie stanowiska pracy pod względem

bezpieczeństwa i warunków ergonomii.

2. Odczytanie instrukcji wykonania ćwiczenia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Przygotowanie, ponumerowanie i ułożenie próbek skór na stanowisku pracy – stół

laboratoryjny w pracowni materiałoznawstwa lub stół sortowniczy na wydziale

produkcyjnym.

4. Przeprowadzenie badania organoleptycznego skór:

− wygląd skór – gładkość, połysk, kolor i odcień,
− odczucie na dotyk - śliskość, miękkość, „skórzany chwyt”, ciągliwość, elastyczność,

grubość,

5. Zapisanie cech określonych dla każdej skóry podczas badania organoleptycznego.
6. Odczytanie i zapisanie wyników atestów badań laboratoryjnych dla badanych skór.
7. Zestawienie wyników badań organoleptycznych i laboratoryjnych dla każdej skóry.
8. Określenie asortymentu każdej skóry.

SPRAWDZANIE
1. Porównanie wyników badań organoleptycznych i laboratoryjnych z właściwościami skór

określonymi w normach przedmiotowych.

FAZA KOŃCOWA

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy zadania sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel w podsumowaniu wskazuje jakie nowe, ważne umiejętności zostały
wykształcone, jakie wystąpiły błędy i nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości,

ZAKOŃCZENIE ZAJĘĆ

Praca domowa:

Na podstawie literatury i wyuczonych na zajęciach umiejętności praktycznych

i teoretycznych, wyjaśnij cel i zadania norm przedmiotowych dla skór wyprawionych.

Sposób uzyskiwania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach:
− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas

realizowania zadania i zdobywania umiejętności,

− dyskusja w grupie uczniów na temat zakładanych do osiągnięcia celów kształcenia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Cel dokumentowania procesów wyprawy skór

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyjaśnij, na czym polega przygotowanie organizacyjne produkcji w działalności

gospodarczej zakładu

garbarskiego.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) przypomnieć sobie wiadomości nabyte w czasie realizacji materiału nauczania

przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,

3) wymienić elementy składowe procesu produkcyjnego i uzasadnić potrzebę

przygotowania organizacyjnego produkcji zakładu garbarskiego,

4) zanotować w dzienniczku praktyki swoje spostrzeżenia, wnioski i uwagi,
5) wziąć udział w dyskusji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− dzienniczek praktyki,
− podręcznik do przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,
− przybory piśmienne.

Ćwiczenie 2

Wyjaśnij, na czym polega organizacja procesu produkcyjnego w zakładzie garbarskim.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować kilka

przykładowych instrukcji technologicznych wyprawy skór i omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) przypomnieć sobie wiadomości nabyte w czasie realizacji materiału nauczania

przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) dokonać analizy organizacji procesu produkcji skór na podstawie przykładowej instrukcji

technologicznej /metodyki/ wyprawy wybranego asortymentu skór,

4) wymienić i scharakteryzować kolejne etapy wyprawy skór na podstawie

przeprowadzonej analizy instrukcji technologicznej,

5) zaproponować i wyjaśnić potrzebę właściwej organizacji procesu wyprawy skór,
6) zanotować w dzienniczku praktyki swoje spostrzeżenia, wnioski i uwagi,
7) wziąć udział w dyskusji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− dzienniczek praktyki,
− podręcznik do przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,
− instrukcja technologiczna /metodyka/ wyprawy wybranego asortymentu skór,
− przybory piśmienne.

Ćwiczenie 3

Wyjaśnij, na czym polega ekonomiczna ocena technicznego przygotowania procesu

wyprawy skór.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) przypomnieć sobie wiadomości nabyte w czasie realizacji materiału nauczania

przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,

3) wymienić czynniki wpływające na efekty ekonomiczne procesu produkcji,
4) wskazać czynniki techniczne i technologiczne wpływające na ekonomiczne efekty

procesu wyprawy skór,

5) zanotować w dzienniczku praktyki swoje spostrzeżenia, wnioski i uwagi,
6) wziąć udział w dyskusji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− dzienniczek praktyki,
− podręcznik do przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,
− przybory piśmienne.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Uzasadnij potrzebę normowania zużycia materiałów podstawowych i pomocniczych

w procesie wyprawy skór.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz przygotować zestaw instrukcji technologicznych
wyprawy skór różnych asortymentów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) przypomnieć sobie wiadomości nabyte w czasie realizacji materiału nauczania

przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,

3) zapoznać się z instrukcją technologiczną wyprawy wybranego asortymentu skór,
4) wypisać z metodyki produkcji do dzienniczka praktyki materiały podstawowe

i pomocnicze,

5) uzasadnić potrzebę normowania zużycia materiałowego w produkcji skór,
6) zanotować w dzienniczku praktyki swoje spostrzeżenia, wnioski i uwagi,
7) wziąć udział w dyskusji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– ćwiczenia praktyczne,
– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− dzienniczek praktyki,
− podręcznik do przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,
− instrukcja technologiczna wyprawy wybranego asortymentu skór,
− przybory piśmienne.

Ćwiczenie 5

Uzasadnij potrzebę analizy przydatności technicznej oraz zdolności produkcyjnej maszyn

i urządzeń stosowanych do produkcji skór.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) przypomnieć sobie wiadomości nabyte w czasie realizacji materiału nauczania

przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,

3) wyjaśnić pojęcia: przydatności technicznej i zdolności produkcyjnej /sprawności/

maszyn
i urządzeń,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) zanalizować znaczenie tych pojęć w procesach mechanicznych obróbek skór podczas

wyprawy,

5) zanotować w dzienniczku praktyki swoje spostrzeżenia, wnioski i uwagi,
6) wziąć udział w dyskusji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− dzienniczek praktyki,
− podręcznik do przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,
− przybory piśmienne.

Ćwiczenie 6

Udowodnij potrzebę prowadzenia dokumentacji technologicznej i technicznej w etapie

organizacji i wykonywania procesów produkcyjnych wyprawy skór.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) przypomnieć sobie wiadomości nabyte w czasie realizacji materiału nauczania

przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,

3) wymienić elementy składowe procesu organizacji produkcji w etapie jej przygotowania,
4) uzasadnić potrzebę udokumentowania przygotowania organizacyjnego produkcji

zakładu garbarskiego,

5) wykazać rolę dokumentacji podczas trwania procesu wyprawy skór,
6) zanotować w dzienniczku praktyki swoje spostrzeżenia, wnioski i uwagi,
7) wziąć udział w dyskusji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− dzienniczek praktyki,
− podręcznik do przedmiotu „Podstawy przedsiębiorczości”,
− przybory piśmienne.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Dokumentacja technologiczna wyprawy skór

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyjaśnij , na czym polega różnica pomiędzy mechanicznymi i chemicznymi procesami

w wyprawie skór.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować zestaw

instrukcji technologicznych wyprawy różnych asortymentów skór oraz omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki,
2) zdefiniować pojęcia: mechaniczne i chemiczne operacje technologiczne wyprawy skór,
3) wykazać na czym polega różnica w procesach mechanicznych i chemicznych

wykonywanych na skórach,

4) wskazać w przykładowej instrukcji technologicznej po jednej operacji mechanicznej
5) i chemicznej,
6) swój wybór przedstawić i uzasadnić w dyskusji,
7) wnioski spostrzeżenia i uwagi z dyskusji zapisać w dzienniczku praktyki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− wybrana instrukcja technologiczna,
− dzienniczek praktyki,
− przybory piśmienne.

Ćwiczenie 2

Z definicji mechanicznych i chemicznych obróbek skór w procesie wyprawy, wykaż

znaczenie informacji podanych w metodyce produkcji o wartościach parametrów
technologicznych procesów.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować zestaw

instrukcji technologicznych wyprawy skór różnych asortymentów, oraz omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki,
2) zdefiniować pojęcia: mechaniczne i chemiczne operacje technologiczne wyprawy skór,
3) zdefiniować pojęcie parametrów technologicznych procesów wyprawy skór,
4) wybrać w przykładowej metodyce produkcji operację lub proces technologiczny

i wskazać występujące w nim parametry technologiczne,

5) omówić znaczenie wskazanych parametrów dla przebiegu procesu produkcji,
6) wziąć udział w dyskusji technologicznej,
7) wnioski spostrzeżenia i uwagi z dyskusji zapisać w dzienniczku praktyki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– dyskusja technologiczna

Środki dydaktyczne:

− wybrana instrukcja technologiczna,
− dzienniczek praktyki,
− przybory piśmienne.

Ćwiczenie 3

Omów i wykaż różnicę opisu technologicznego procesu wyprawy skór i wycinkowej

instrukcji technologicznej dla wybranej fazy produkcji.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować

przykładowe opisy technologiczne wyprawy skór różnych asortymentów oraz wycinkowe
metodyki wybranych etapów produkcji skór a także omówić zakres i technikę wykonania
ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki,
2) zdefiniować pojęcia: opis technologiczny i instrukcja wycinkowa wyprawy skór,
3) wykazać na czym polega różnica w opisie procesu technologicznego i wycinkowej

instrukcji technologicznej,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) z materiałów przygotowanych przez nauczyciela wybrać i omówić zakres stosowania

opisu technologicznego procesu wyprawy skór i opisu wycinkowego dotyczącego
wybranej fazy produkcji skór,

5) wziąć udział dyskusji,
6) wnioski spostrzeżenia i uwagi z dyskusji zapisać w dzienniczku praktyki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− przykładowe opisy technologiczne wyprawy skór,
− przykładowe opisy wycinkowe wybranych faz produkcji skór,
− dzienniczek praktyki,
− przybory piśmienne.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Dokumentacja organizowania procesów wyprawy skór

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Z zestawu druków kwitów dokumentujących organizację produkcji, wybierz formularz

który w zakładzie jest podstawą do pobierania materiałów z magazynu. Wykonaj symulację
pobierania materiałów pomocniczych do wybranej operacji technologicznej wyprawy skór.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować

formularze różnych druków używanych w zakładzie garbarskim oraz omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki,
2) wybrać z zestawu druków formularzy przygotowanych przez nauczyciela, formularz

kwitu służącego do pobierania materiałów z magazynu,

3) wybrać z metodyki produkcji skór operację technologiczną, w której używane są środki

chemiczne pobierane z magazynu,

4) wypełnić formularz kwitu /wykonać symulację/ wpisując w odpowiednie rubryki nazwy

i ilości zamawianych środków, nazwę działu produkcyjnego i operacji technologicznej
dla której przeznaczone są zamawiane środki,

5) przedstawić wypełniony kwit do zatwierdzenia nauczycielowi.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– ćwiczenia praktyczne,
– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− druki formularzy różnych kwitów,
− metodyki produkcji skór,
− przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Z zestawu druków kwitów dokumentujących organizację produkcji, wybierz formularz,

który w zakładzie jest podstawą do przekazania wyprodukowanych skór do magazynu
wyrobów gotowych. Wypełnij kwit, dokonując symulacji przekazania do magazynu skór
wyprawionych w uzgodnionym z nauczycielem asortymencie, ilości i klasach jakościowych.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować zestaw

druków stosowanych w organizacji produkcji garbarskiej oraz omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki,
2) wybrać z zestawu druków formularzy przygotowanych przez nauczyciela, formularz

kwitu służącego do przekazywania gotowych skór do magazynu wyrobów gotowych,

3) uzgodnić z nauczycielem asortyment skór gotowych i ilości w klasach jakościowych,
4) wypełnić formularz kwitu /wykonać symulację/ wpisując w odpowiednie rubryki nazwy

i ilości przekazywanych do magazynu skór,

5) przedstawić wypełniony kwit do zatwierdzenia nauczycielowi.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– ćwiczenia praktyczne
– dyskusja technologiczna

Środki dydaktyczne:

− druki formularzy różnych kwitów,
− wykaz wybranych asortymentów skór,
− przybory do pisania.

Ćwiczenie 3

Na podstawie informacji uzyskanych podczas wycieczki do zakładu pracy oraz

wiadomości przekazanych Ci w materiale nauczania tej jednostki, wyjaśnij jaki jest cel
prowadzenia dokumentacji produkcyjnej w zakładzie garbarskim.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki,
2) przypomnieć sobie na podstawie notatek w dzienniczku praktyki, wiadomości uzyskane

podczas wycieczki szkoleniowej z zakresu dokumentacji technologiczno- technicznej
stosowanej w zwiedzanym zakładzie,

3) wziąć udział w dyskusji na temat celowości prowadzenia dokumentacji produkcji skór,
4) zapisać spostrzeżenia, uwagi i wnioski z dyskusji w dzienniczku praktyk.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− dzienniczek praktyk,
− notatki z wycieczki szkoleniowej do zakładu garbarskiego,
− przybory do pisania.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Dokumentacja techniczna w procesach wyprawy skór

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie informacji uzyskanych podczas wycieczki do zakładu pracy oraz

wiadomości przekazanych Ci w materiale nauczania tej jednostki, wyjaśnij jaki jest cel
prowadzenia dokumentacji technicznej w zakładzie produkującym skóry wyprawione.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki,
2) przypomnieć sobie, na podstawie notatek w dzienniczku praktyki, wiadomości uzyskane

podczas wycieczki szkoleniowej z zakresu dokumentacji technologiczno- technicznej
stosowanej w zwiedzanym zakładzie garbarskim,

3) wziąć udział w dyskusji na temat celowości prowadzenia dokumentacji technicznej

w zakładzie pracy a szczególnie w zakładzie garbarskim,

4) zapisać spostrzeżenia, uwagi i wnioski z dyskusji w dzienniczku praktyk.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– dyskusja technologiczna

Środki dydaktyczne:

− dzienniczek praktyk,
− notatki z wycieczki szkoleniowej do zakładu garbarskiego,
− przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Na podstawie przykładowej dokumentacji technicznej dotyczącej wybranej maszyny

garbarskiej wyjaśnij:

− co to jest charakterystyka techniczna maszyny,
− pojęcia – gabaryty maszyny, wydajność produkcyjna maszyny, szerokość robocza

maszyny,

− elementy robocze maszyny /wskaż na schemacie/,
− zasadę pracy maszyny.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować

dokumentację przykładową kilku maszyn lub urządzeń garbarskich i omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki,
2) przypomnieć sobie, na podstawie notatek w dzienniczku praktyki, wiadomości uzyskane

podczas wycieczki szkoleniowej z zakresu dokumentacji technologiczno-technicznej
stosowanej w zwiedzanym zakładzie garbarskim,

3) zapoznać się z dokumentacją techniczną maszyny przedstawioną przez nauczyciela,
4) wykonać notatki w dzienniczku praktyki,
5) wyjaśnić i odpowiedzieć na postawione w zadaniu zagadnienia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− dzienniczek praktyk,
− notatki z wycieczki szkoleniowej do zakładu garbarskiego,
− zestaw dokumentacji technicznej wybranej maszyny garbarskiej.

Ćwiczenie 3

Stosując skróty i uproszczenia rysunkowe, przekaż informację o sposobie zasilania

w zimną i ciepłą wodę bębna garbarskiego do rozmaczania skór. Informację odnieś do
urządzenia oglądanego podczas wycieczki szkoleniowej do zakłady pracy.

Wskazówki do realizacji

Nauczyciel powinien zorganizować wycieczkę do zakładu pracy i zapoznać uczniów

z tematyką dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń produkcyjnych w zakładzie. Na
zajęciach w pracowni technologicznej powinien omówić zakres i technikę wykonania
ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej,
2) przypomnieć sobie, z notatek zapisanych podczas wycieczki do zakładu pracy, w jaki

sposób zasilane są urządzenia do kąpielowych procesów skór w ciepłą i zimną wodę,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) odszukać w literaturze /pozycja – „Rysunek techniczny”/ sposób wykonywania

rysunków schematycznych i uproszczonych oraz skrótów rysunkowych,

4) odwzorować, przy pomocy schematu oraz zastosowania uproszczeń i skrótów

rysunkowych, bęben do moczenia skór i sposób zasilania go w wodę technologiczną,

5) przedstawić do oceny nauczycielowi i wziąć udział w dyskusji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– ćwiczenia praktyczne w rysunku schematów maszyn,
– dyskusja technologiczna.

Środki dydaktyczne:

− dzienniczek praktyk,
− karton do rysowania A-4,
− przybory do rysowania,
− podręcznik lub inna pozycję literatury podającą zasady rysowania schematów maszyn

i urządzeń z zastosowaniem uproszczeń i skrótów rysunkowych.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Posługiwanie się

dokumentacją technologiczną i techniczną w organizowaniu i prowadzeniu
procesów

wyprawy

skór”

Test składa się z 20 zadań: wielokrotnego wyboru, niekompletnej wypowiedzi lub zadania

z luką z których:
− zadania od 1 do 11 są zadaniami z poziomu podstawowego,
− zadania od 12 do 20 są zadaniami z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

− dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
− dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego i 5 z poziomu

ponadpodstawowego,

− dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu ponadpodstawowego,
− bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań,

Plan testu

Klucz odpowiedzi

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymaga

Poprawna odpowiedź

1. Wyjaśniać cel działalności

gospodarczej zakładu

B P

2. Wyjaśniać pojęcie

dokumentacji technologicznej

A P

3. Znać cel i zakres dokumentacji

technologicznej

A P

1. Instrukcja technologiczna

procesu wyprawy skór,

2. Wycinkowa instrukcja

technologiczna,

3. Normy zużycia surowców,

materiałów podstawowych
i pomocniczych

4. Znać definicję receptury

technologicznej

A P

5. Znać i wyjaśniać pojęcie

metodyki produkcji

B P

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6 Określać rolę instrukcji

technologicznej w procesie
produkcji

B P

7. Wyjaśniać cel i zadania

normowania

C P

…surowce skórzane…
…półfabrykatów…
…jakościowe…

8. Określać rolę normowania

w procesie produkcji skór

B P

9. Określać rolę norm

przedmiotowych dla skór
gotowych

B P

10. Znać cel prowadzenia

dokumentacji magazynu
surowca

A P

11. Znać definicję wycinkowej

receptury technologicznej

A P

12. Stosować dokumentację

organizacyjną prowadzenia
procesów wyprawy

C PP

13. Odszukać wartości parametrów

technologicznych wyprawy
skór

C PP

14. Wyjaśniać znaczenie

dokumentacji organizacyjnej w
prowadzeniu procesów
produkcji skór

C PP

…produkcyjnych…
…produkcyjne…
…kontrolę…

15. Stosować kwity rozchodu

wewnętrznego w produkcji
skór

C PP

16. Stosować kwity w

dokumentacji zdawania
produkcji skór

C PP

17. Rozumieć i wyjaśniać pojęcie

zdolności produkcyjnej maszyn
i urządzeń garbarskich

B PP

18. Stosować dokumentację

techniczną maszyn i urządzeń
garbarskich

B PP

19. Wyjaśniać znaczenie rysunku

uproszczonego i schematu
urządzeń technicznych

B PP

20. Stosować konserwację maszyn

i urządzeń produkcyjnych

C PP

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg

testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu co najmniej z jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.

2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.

4. Test zawiera 20 pytań dotyczących posługiwania się dokumentacją technologiczną

i techniczną w procesie produkcji skór. Pytania: 1, 2, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 15, 16,

17, 18, 19, 20 są to pytania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest

prawidłowa; pytania: 7 i 14 to pytania z luką, w pytaniu nr.3 należy udzielić krótkiej

odpowiedzi.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

− w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku

pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie

zakreślić odpowiedź prawidłową),

− w zadaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy,

− w zadaniu 3 – udziel krótkiej odpowiedzi.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci

pytania: od 12 do 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.

8. Na rozwiązanie

testu

masz

min.

Powodzenia

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Część I

1. Celem

działalności gospodarczej zakładu garbarskiego jest

a) produkowanie skór wyprawionych.
b) zakup surowca skórzanego.
c) naprawa maszyn garbarskich.
d) zatrudnianie pracowników.

2. Dokumentacja technologiczna zakładu garbarskiego to

a) charakterystyka techniczna maszyn i urządzeń produkcyjnych.
b) opis technologiczny wyprawy skór.
c) rozliczenie kosztów produkcji.
d) kalkulacja cen na wyprawione skóry.

3. Wymień znane Ci dokumenty technologiczne stosowane w procesie organizacji

i wyprawy skór.

4. Receptura wyprawy skór to

a) harmonogram remontów maszyn i urządzeń garbarskich.
b) wykaz norm przedmiotowych dla skór surowych.
c) wykaz norm przedmiotowych dla skór wyprawionych.
d) opis procesów technologicznych wyprawy skór.

5. Metodyka technologiczna to

a) charakterystyka skór surowych dobranych w partię narokową.
b) charakterystyka skór wyprawionych w jednym asortymencie.
c) spis środków pomocniczych do wyprawy skór.
d) opis przebiegu operacji i procesów technologicznych wyprawy skór.

6. Instrukcja technologiczna jest dokumentem pomocnym w

a) zakupie surowca.
b) prowadzeniu procesu technologicznego.
c) sprzedaży skór gotowych.
d) ustaleniu harmonogramu napraw urządzeń produkcyjnych.

7. W przemyśle garbarskim, normy przedmiotowe określają i charakteryzują

………………….., półfabrykaty skórzane i skóry gotowe. Ta charakterystyka

i określenie właściwości skór jest odmienne i charakterystyczne dla każdego asortymentu
surowca, ………………………………. i skór wyprawionych. Norma jest dokumentem,
który określa wskaźniki ……………………… produkowanych skór, oraz ich
właściwości użytkowe w przeznaczeniu asortymentowym.

8. Do określania ilości środków pomocniczych niezbędnych w procesie wyprawy skór,

służą normy

a) jakości.
b) przedmiotowe.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

c) zużycia.
d) czasowe.

9. Normy przedmiotowe skór gotowych określają

a) procesy wyprawy skór w żądanym asortymencie.
b) sposób przeprowadzania kontroli procesów wyprawy skór.
c) charakterystykę skór surowych użytych do produkcji.
d) charakterystykę skór wyprawionych w danym asortymencie.

10. „Książka surowca” – jest dokumentem organizacji pracy i ewidencji

a) magazynu surowca.
b) magazyny gotowych wyrobów.
c) produkcji skór w etapie przygotowania do garbowania.
d) produkcji skór w etapie wykończania.

11. Receptura wycinkowa wyprawy skór to opis

a) technologiczny pewnego etapu wyprawy skór.
b) sposobu wycinania próbek skór do badań.
c) sposobu rozkroju skór na części topograficzne.
d) techniki rozkroju skór na połówki.

Część II

12. „Kontrolka obiegu skór w produkcji” – jest dokumentem

a) rozliczenia zużycia chemikaliów w procesie wyprawy.
b) kontroli wykonanych czynności i operacji technologicznych.
c) stwierdzenia awarii maszyny lub urządzenia produkcyjnego.
d) rozliczenia kosztów produkcji.

13. Informacje o wartościach parametrów technologicznych wyprawy skór zawarte są w

a) instrukcjach obsługi maszyn.
b) książce surowca.
c) opisie technologicznym.
d) metryczkach charakterystyki maszyn.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Dokumentacja produkcyjna jest pomocą w integracji organizacyjnej procesów

……………… wyprawy skór a przez to wpływa na jakość produkcji i wyniki
ekonomiczne zakładu. Pełni ona podwójną rolę:
− określa zadania………………….. i środki do ich realizacji w postaci planów

produkcji oraz instrukcji technologicznych,

− umożliwia ewidencję i ………………….. wykonanych zadań produkcyjnych.

15. Formularze kwitów Rw – rozchodu wewnętrznego, służą do

a) zdawania skór do magazynu wyrobów gotowych.
b) przekazywania skór do następnej operacji technologicznej.
c) rozliczania pracowników z wykonanej pracy.
d) pobierania skór i innych materiałów z magazynów.

16. Który z wymienionych formularzy kwitów służy do zdawania sków gotowych

wyprawionych do magazynu wyrobów gotowych?

a) Rw –rozchód wewnętrzny,
b) Pz – przyjęcie z zewnątrz,
c) Zw – zwrot wewnętrzny,
d) Pw – przyjęcie wewnętrzne.

17. Zdolność produkcyjna maszyn i urządzeń garbarskich to

a) szerokość robocza mechanizmów maszyny.
b) ilość i jakość produkcji wykonana na tych maszynach w określonym czasie.
c) okres pracy maszyn w czasie jednej zmiany.
d) całkowity okres czasu pracy maszyny.

18. Celem prowadzenia dokumentacji technicznej w zakładzie garbarskim jest

a) kontrola wykonania planów produkcji skór.
b) zamówienia skór surowych do realizacji planów produkcji.
c) rozliczenie zużytych materiałów i środków pomocniczych.
d) utrzymanie sprawności produkcyjnej maszyn i urządzeń garbarskich.

19. Schematy i uproszczenia rysunkowe działania maszyn są częścią dokumentacji

a) technicznej.
b) technologicznej.
c) ekonomicznej.
d) organizacyjnej.

20. Która z czynności obsługi maszyn i urządzeń produkcyjnych wykonywana jest przez

pracowników eksploatujących maszyny w procesie produkcji ?

a) czyszczenie i konserwacja bieżąca,
b) przeglądy okresowe,
c) remonty bieżące,
d) remonty kapitalne.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Posługiwanie się dokumentacją technologiczną i techniczną
w organizowaniu i prowadzeniu procesów wyprawy skór

Zakreśl, lub wpisz poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania

zadania

Odpowiedź Punkty

a b c d

11 a b c d

12 a b c d

13 a b c d

15 a b c d

16 a b c d

17 a b c d

18 a b c d

19 a b c d

20 a b c d

Razem:

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test II

Test praktyczny typu – „próba pracy” do jednostki modułowej
„Posługiwanie się dokumentacją technologiczną i techniczną
w organizowaniu i prowadzeniu procesów wyprawy skór”

Treść zadania

Wykonaj czynności organizacyjne i przeprowadź prace związane z przyjęciem skór

surowych do magazynu surowca. Zadanie wykonaj łącznie z wpisami do dokumentacji
magazynowej.

Instrukcja dla nauczyciela

W badaniu osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych

w celach jednostki modułowej zaleca się przeprowadzenie zadania testowego typu „próba
pracy”. Zadanie jest tak dobrane aby pozwoliło sprawdzić poziom ukształtowanych
umiejętności w zakresie wiedzy teoretycznej i praktycznego posługiwania się dokumentami
w wykonywaniu zadań produkcyjnych.

Uczniowie powinni wykonać zadanie indywidualnie. Jest to jednocześnie możliwość

samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy
podjętych działań praktycznych.

Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków umożliwiających uczniowi wykonanie

zadania zgodnie z obowiązującymi zasadami i w określonym czasie. Uczeń powinien
wykonać zadanie pod nadzorem pracownika odpowiedzialnego za magazyn surowca, który
zapewni uczniowi:

− możliwość praktycznego przeprowadzenia przyjęcia skór surowych do magazynu,
− zapoznanie się z dokumentacją przywozową,
− zapoznanie się z dokumentacją przyjęcia skór do magazynu,

Nauczyciel powinien:

− uzgodnić z kierownictwem i pracownikiem odpowiedzialnym za magazyn surowca

w zakładzie garbarskim lub warsztatach szkolnych, możliwość i termin
przeprowadzenia ćwiczeń,

− zadbać o przygotowanie stanowiska pracy dla uczniów pod względem bezpieczeństwa

pracy,

− przypomnieć uczniom zasady bezpieczeństwa i higieny pracy i nakazać bezwzględne

ich przestrzeganie,

− skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego,
− przydzielić uczniom kolejność i zakres wykonywania zadania,
− określić kryteria oceny wykonywanego zadania,
− na bieżąco nadzorować pracę uczniów,
− dokonać oceny wykonanej pracy.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Instrukcja dla ucznia
Uczeń powinien wykonać następujące czynności:

− dobrać i założyć odzież ochronną,
− zapoznać się z dokumentacją magazynową i techniczną wykonywanego zadania,
− zapisać w dzienniczku praktyki plan działania oraz kolejność wykonywanych czynności

zgodnie z regulaminem zakładu i zasadami przyjmowania skór do magazynu. Plan
przedstawić do zatwierdzenia nauczycielowi,

− przygotować dokumenty magazynowe do przyjęcia skór,
− wskazać urządzenia magazynowe potrzebne w przyjęciu skór,
− zapoznać się z dokumentami przywozowymi dostawcy skór surowych,
− brać udział w przyjęciu skór pod względem ilości i jakości,
− brać udział w konserwowaniu i we właściwym, zgodnym z zasadami magazynowania

skór surowych, ułożeniu skór w magazynie,

− opisać zmagazynowane skóry na tabliczkach magazynowych,
− dokonać wpisu do ksiązki surowca..

Umiejętności podlegające ocenie

Lp.

Czynność wykonywana przez ucznia

Punkty

uzyskania

Punkty

przyznane

1. Dobranie odzieży ochronnej

2. Sposób oględzin i oceniania jakościowego

przyjmowanych do magazynu skór

3. Przyjęcie ilościowe skór

4. Dobranie urządzeń pomocniczych do

przetransportowania i układania skór w magazynie

5. Sposób układania skór do transportu wewnętrznego

i transport skór w magazynie

6. Czynności związane z konserwacją skór:

− rozłożenie skór,
− sposób i dokładność zakonserwowania skór,
− złożenie skór i przygotowanie do magazynowania.

7. Sposób

ułożenia skór na podestach do magazynowania.

Opisanie stosów magazynowych skór

9. Wypełnienie dokumentacji magazynowej

Razem

100

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:

Ocena

Liczba uzyskanych punktów

dopuszczający 70
dostateczny 85
dobry 90
bardzo dobry

100

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Dobrzański T.: Rysunek techniczny maszynowy, wyd. 22. WN-T, Warszawa 2002
2. Lasek W. : Wykończalnictwo skór miękkich. WN-T, Warszawa 1984
3. Lasek W., Persz T.: Technologia wyprawy skór cz. II Wykończanie, WSiP 1985
4. Maleńczak J., Ćujan J.: Maszyny i urządzenia garbarskie. Skrypt uczelniany WSI

Radom, Radom 1981

5. Michalec T.: Technologia garbarstwa i futrzarstwa – ćwiczenia laboratoryjne. WSI

Radom skrypt nr 7, Radom 1996

6. Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych, WSiP Warszawa 1997
7. Persz T.: Technologia wyprawy skór cz. I Garbowanie, WSiP Warszawa 1986
8. Pietraszewski M.: Ekonomika przedsiębiorstw, czyli jak prowadzić działalność

gospodarczą wyd.7. Wydawnictwo eMPi

, Poznań 1997

9. Polskie Normy – wybór
10. Vademecum garbarza. ITE, Radom 1996
11. Encyklopedia techniki – przemysł lekki”. WNT, Warszawa 1986
12. Rodziewicz O., Śmiechowski K.: Technologia garbarstwa dla projektantów obuwia

i odzieży. Politechnika Radomska, Radom 2001