„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Ewa Figura

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
743[01].O1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr Ewa Samojlik
mgr inż. Ewa Jachym



Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Ewa Figura



Konsultacja:
dr inż. Jadwiga Rudecka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 743[01].O1.01

„Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska” zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu krawiec.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

4

3. Cele kształcenia

5

4. Przykładowe scenariusze zajęć

6

5. Ćwiczenia

11

5.1. Organizacja stanowiska pracy zgodnie z przepisami bezpieczeństwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, wymaganiami ergonomii oraz
ochrony środowiska

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Stosowanie zasad BHP podczas wykonywania zadań zawodowych

14

5.2.1. Ćwiczenia

14

5.3. Wypadki w pracy i udzielanie pierwszej pomocy

18

5.3.1. Ćwiczenia

18

5.4. Prawa i obowiązki pracownika, pracodawcy i ucznia

22

5.4.1. Ćwiczenia

22

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

24

7. Literatura

36

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie Krawiec 743[01].

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien posiadać przed
rozpoczęciem pracy z poradnikiem,

–

cele kształcenia, wykaz umiejętności jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

–

przykładowe scenariusze,

–

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

–

ewaluację osiągnięć uczniów, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

–

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:
–

wykonywania ćwiczeń praktycznych,

–

samokształcenia kierowanego.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia nauczyciel może

posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań tekstowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.

W rozdziale 6 podano również:

–

klucz odpowiedzi,

–

instrukcję dla nauczyciela, instrukcję dla ucznia,

–

przykładową kartę odpowiedzi.

Schemat układu jednostek modułowych

743[01].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej

oraz ochrony środowiska

743[01].O1

Podstawy zawodu

743[01].O1.03

Rozpoznawanie nitek

743[01].O1.01

Charakteryzowanie surowców

włókienniczych

743[01].O1.04

Charakteryzowanie płaskich

wyrobów włókienniczych, skór

i dodatków krawieckich

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

stosować zasady współpracy w grupie,

−

znać zasady ochrony środowiska,

−

rozpoznawać typowe zagrożenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

–

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej i wymaganiami ergonomii,

–

zastosować procedury postępowania w sytuacji zagrożenia pożarowego,

–

zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
wymagania ergonomii podczas wykonywania zadań zawodowych,

–

ocenić przyczyny zmęczenia w czasie pracy,

–

zastosować zasady zapobiegania wypadkom w środowisku pracy,

–

zastosować procedury postępowania w sytuacji wypadku przy pracy,

–

udzielić pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadku przy pracy,

–

określić zastosowanie ochronnej odzieży roboczej,

–

posłużyć się narzędziami i przyborami do pracy ręcznej zgodnie z zasadami
bezpieczeństwa pracy,

–

określić zagrożenia występujące podczas obsługi maszyn i urządzeń stosowanych do
produkcji odzieży,

–

zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas użytkowania urządzeń
i maszyn elektrycznych,

–

określić zasady organizowania procesu pracy zgodnie z wymaganiami bezpieczeństwa
pracy i ergonomii,

–

scharakteryzować zagrożenia związane z transportem wewnątrzzakładowym,

–

przewidzieć konsekwencje nieprzestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
w trakcie realizacji zadań zawodowych,

–

określić prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy,

–

określić prawa i obowiązki ucznia wynikające z regulaminów pracowni szkolnych,

–

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
obowiązujące w pracowniach szkolnych,

–

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
dotyczące składowania i przechowywania materiałów i wyrobów odzieżowych,

–

określić sposoby utylizacji odpadów i produktów ubocznych, powstałych podczas
produkcji odzieży i wyrobów włókienniczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:

......................................

Modułowy program nauczania:

Krawiec 743[01]

Moduł:

Podstawy zawodu 743[01].O1

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy,

ochrony

przeciwpożarowej

oraz

ochrony

środowiska 743[01].O1.01

Temat: Udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanemu, który jest nieprzytomny.

Cel ogólny: Umiejętność udzielania pierwszej pomocy.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy do udzielenia pierwszej pomocy,

−

ocenić stan poszkodowanego,

−

rozpoznać zaburzenia w oddychaniu,

−

udrożnić górne drogi oddechowe,

−

wykonać sztuczne oddychanie „usta – usta”.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie pracy,

−

przestrzeganie przepisów bhp.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

metoda przewodniego tekstu,

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa.

Czas: 1 godzina dydaktyczna

Środki dydaktyczne:

−

plansze z graficznym przedstawieniem pierwszej pomocy,

−

fantom,

−

zestaw do sztucznego oddychania,

−

środki opatrunkowe,

−

techniczne środki kształcenia.

Przebieg zajęć

Zadanie dla ucznia:

Przedmiotem zadania jest wykonanie pierwszej pomocy poszkodowanemu, który jest

nieprzytomny.
FAZA WSTĘPNA

Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów

z pracą: metodą przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Jaka jest kolejność udzielania pierwszej pomocy?
2. Dlaczego warto udzielać pierwszej pomocy?
3. Jak oceniać stan poszkodowanego?
4. Jak udrażniać drogi oddechowe?
5. Jak wykonać sztuczne oddychanie?
6. Kiedy przerywamy udzielanie pierwszej pomocy?
PLANOWANIE
1. Ocenić stan poszkodowanego.
2. Ustalić kolejność udzielania pierwszej pomocy.
UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie podpunkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.
WYKONANIE
1. Udrożnić drogi oddechowe.
2. Wykonać sztuczne oddychanie metodą „usta – usta”.
3. Udzielić informacji służbom medycznym o stanie zdrowia poszkodowanego.
ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiały im trudności.

Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać jakie ważne umiejętności zostały
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.
FAZA KOŃCOWA

Zadanie pracy domowej

Zbierz informacje na temat udzielania pierwszej pomocy porażonemu prądem

elektrycznym.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach:

Anonimowe wypowiedzi pisemne uczniów w postaci ankiety ewaluacyjnej dotyczące

oceny zajęć i trudności podczas realizowania zadania.

1. Tematyka zaproponowana do realizacji na zajęciach była dla mnie:

Bardzo interesująca

Nieinteresująca

I----------I----------I----------I----------I----------I

6 5 4 3 2 1

2. Pracując w grupie czułem (-am) się

Świetnie

Źle

I---------I----------I----------I----------I----------I

6 5 4 3 2 1

3. Ze swoich działań jestem:

Bardzo zadowolony (-a)

Niezadowolony (-a)

I----------I----------I----------I----------I----------I

6 5 4 3 2 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4. Wiadomości i umiejętności zdobyte na zajęciach przydadzą mi się w szkole i w życiu

codziennym:

Bardzo często

Rzadko

I---------I----------I---------I---------I----------I

6 5 4 3 2 1

5. Chciałbym w przyszłości uczestniczyć w podobnych zajęciach:

Często Wcale

I--------I---------I----------I---------I---------I

6 5 4 3 2

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca:

...............................

Modułowy program nauczania:

Krawiec 743[01]

Moduł:

Podstawy zawodu 743[01].O1

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
743[01].O1.01

Temat zajęć: „Uwaga pożar” – organizacja i przeprowadzenie akcji ratowniczej.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności organizacji akcji ratowniczej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

opracować harmonogram działań,

−

przydzielić innym odpowiednie role,

−

zorganizować zgodnie z zasadami bhp akcję ratowniczą,

−

przeprowadzić ewakuację z palącego się budynku,

−

dokonać analizy przeprowadzonej akcji.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa.

Czas: 1 godzina dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

plany ewakuacyjne budynku,

−

instrukcje bhp i ppoż.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia

Wyobraź sobie, że w szkole wybuchł pożar. Powołajcie kierownika akcji ratowniczej.

Przydzielcie innym rolę: osoby, która alarmuje, osób ewakuowanych, strażaka.
Przeprowadźcie sprawną ewakuację.
FAZA WSTĘPNA

Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów

z pracą metodą przewodniego tekstu.
FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Jak powinna zachować się osoba, która zauważyła pożar?
2. Jak powinna wyglądać akcja ratownicza?
3. Jaki jest numer telefonu do straży pożarnej i pogotowia ratunkowego?
4. Jakie obowiązki ma kierownik akcji ratowniczej?
PLANOWANIE
1. Wybierzcie kierownika akcji ratowniczej.
2. Przydzielcie role pozostałym członkom grupy.
3. Wykonajcie projekt planu ewakuacji.
4. Ustalcie kolejność wykonywania akcji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie podpunkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i proporcji nauczyciela.
WYKONANIE
1. Wykonaj zgodnie z zaplanowaną kolejnością akcję ratowniczą.
2. Dokonaj analizy prawidłowości przeprowadzonej akcji ratowniczej.
3. Przygotuj się do zaprezentowania dokonanej analizy.
SPRAWDZANIE
1. Czy wybrane osoby prawidłowo pełniły swoje role?
2. Czy prawidłowo zaplanowana została akcja ratownicza?
3. Czy akcja ratownicza została przeprowadzona zgodnie z zasadami bhp?
ANALIZA
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiały im trudności.
Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać jakie ważne umiejętności zostały
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.
FAZA KOŃCOWA

Zadanie pracy domowej:

Zapoznaj się z instrukcją obsługi gaśnicy.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach:

Anonimowe wypowiedzi pisemne uczniów w postaci „mówiącej ściany” dotyczące

oceny zajęć i trudności podczas realizowania zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Organizacja stanowiska pracy zgodnie z przepisami

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej,
wymaganiami ergonomii oraz ochrony środowiska

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaprezentuj ergonomiczne stanowisko pracy maszynowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z materiałami potrzebnymi do wykonania ćwiczenia,
3) ustawić prawidłowo krzesło do maszyny,
4) wskazać miejsca w podstawie maszyny gdzie można dokonać regulacji,
5) usiąść prawidłowo przy maszynie i zaprezentować zadanie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

plansze z ergonomicznymi stanowiskami pracy, foliogramy, rzutnik, podręczniki,

−

maszyna szwalnicza, krzesło.

Ćwiczenie 2

Wymień środki ochrony indywidualnej i typy odzieży, które można zastosować

w przemyśle odzieżowym (na stanowisku szwaczki, stanowisku prasowalniczym, stanowisku
magazyniera).

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zebrać informacje o rodzaju wykonywanej pracy na stanowiskach,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

3) wymienić i zapisać na przygotowanych kartach środki ochrony osobistej stosowane

w przemyśle odzieżowym,

4) zaproponować odzież roboczą dla pracownika przemysłu odzieżowego,
5) uzgodnić z nauczycielem wybrany projekt,
6) sprawdzić wykonaną pracę,
7) przeanalizować co zostało prawidłowo dobrane, a co należy zmienić.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

pokaz.

Środki dydaktyczne:

−

plansze z rodzajami ubrań roboczych i środkami ochron osobistych,

−

instrukcje obsługi maszyn szwalniczych, żelazek, maszyn krojczych,

−

kartki, ołówek, długopis.

Ćwiczenie 3

Sprawdź zabezpieczenie przed pożarem w Twojej szkole.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) przeliczyć sprzęt gaśniczy w salach i na korytarzach,
3) zaobserwować znaki drogi ewakuacyjnej,
4) zapoznać się z planem ewakuacyjnym szkoły,
5) zanotować informacje z obserwacji,
6) zaprezentować ćwiczenie (lider grupy).

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

plansze ze znakami informacyjnymi bhp, instrukcje bhp i ppoż., plany ewakuacyjne,

−

zeszyt, długopis.

Ćwiczenie 4

Zaplanuj i przeprowadź sprawną ewakuację w Twojej szkole.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami bhp i ppoż,
3) zaplanować harmonogram działań i przypisać osobom odpowiednie role (osoba, która

zauważyła pożar, grupa osób, które należy ewakuować, strażak),

4) przeprowadzić ewakuację,
5) dokonać analizy przeprowadzonej akcji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

plansze ze znakami informacyjnymi bhp,

−

instrukcje bhp i ppoż.,

−

plan ewakuacji szkoły.

Ćwiczenie 5

Opracuj projekt zagospodarowania lub utylizacji odpadów i produktów ubocznych,

powstałych podczas produkcji odzieży i wyrobów włókienniczych w Twojej szkole.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) wypisać cele projektu,
3) wyznaczyć zadania dla poszczególnych grup,
4) wyznaczyć termin realizacji,
5) określić osoby odpowiedzialne za projekt,
6) ustalić sposób oceny projektu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

praca nad projektem.

Środki dydaktyczne:

−

podręczniki o ochronie środowiska,

−

broszury firm zajmujących się utylizacją odpadów,

−

filmy dydaktyczne o utylizacji,

−

arkusz papieru, długopis.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Stosowanie zasad BHP podczas wykonywania zadań

zawodowych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Ustal jakie czynności wykonasz zanim rozpoczniesz pracę przy maszynie stębnówce

i żelazku elektrycznym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przyjrzeć się jak zbudowane są urządzenia i maszyny,
2) sprawdzić w jaki sposób są zasilane i podłączone do sieci,
3) zapoznać się z instrukcją obsługi,
4) wypisać zasady prawidłowej obsługi maszyn i urządzeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

schematy obsługi urządzeń i maszyn,

−

maszyna stębnówka,

−

film dydaktyczny z zakresu bezpiecznej obsługi maszyn i urządzeń w przemyśle
odzieżowym,

−

instrukcje obsługi maszyn i urządzeń prasowalniczych.

Ćwiczenie 2

Wybierz z pośród podanych na rysunkach wózki stosowane do transportu w przemyśle

odzieżowym.

A

B

C

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

D

E

F

G

H

I

[3 s. 267 i 7]

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z ilustracjami,
3) wybrać te urządzenia, które są stosowane w zakładach odzieżowych do transportu,
4) wypisać oznaczenia obrazków,
5) zaprezentować wykonane zadanie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

plansze z urządzeniami transportowymi, podręczniki,

−

ilustracje z różnymi urządzeniami,

−

tablica.

Ćwiczenie 3

Rozwiąż logogryf.

1. Pomieszczenie przeznaczone do składowania tkanin, w którym powinna panować temp.

około 15 ºC.

2. Może być ręczny lub za pomocą sprzętu pomocniczego.
3. Jedno z urządzeń sprzętu pomocniczego używanego w transporcie.
4. Zabezpiecza przed pożarem i musi być w magazynie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5. Jedno ze środków transportowych, dla którego droga komunikacyjna nie może być

nachylona więcej niż 10%.

6. Transport, który powinien odbywać się pod nadzorem doświadczonego pracownika, po

uprzednim doborze pracowników pod względem wieku, wzrostu i siły.

7. Wózek, dla którego droga komunikacyjna nie powinna być nachylona więcej niż 4%.

1

2

3

4

5

6

7

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z pytaniami w krzyżówce,
3) korzystać z materiału nauczania,
4) rozwiązać krzyżówkę i podać hasło,
5) zaprezentować pracę (lider grupy).

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

podręczniki z rozdziału 7,

−

arkusz z krzyżówką, długopis, ołówek.

Ćwiczenie 4

Określ warunki magazynowania tkanin.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z warunkami magazynowania tkanin,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

3) zaproponować wygląd wzorcowego magazynu tkanin,
4) przeanalizować pomysły w grupie i poukładać je według hierarchii ważności,
5) zaprezentować przez lidera grupy wzorcowy magazyn tkanin.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

metaplan.

Środki dydaktyczne:

−

regulaminy bhp pracy w magazynie, zdjęcia i plansze przedstawiające różne magazyny
tkanin, literatura z rozdziału 7,

−

arkusz papieru, mazaki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5.3. Wypadki w pracy i udzielanie pierwszej pomocy

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wypisz wszystkie źródła hałasu znajdujące się w pracowni warsztatów szkolnych

i uszereguj w kolejności od najcichszego do najgłośniejszego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zebrać potrzebne materiały i przybory do ćwiczenia,
2) zebrać informacje na temat źródeł hałasu znajdujących się w Twoich warsztatach,
3) wypisać urządzenia które wytwarzają hałas,
4) uzgodnić z nauczycielem poprawność zaplanowanych urządzeń,
5) przeanalizować ćwiczenie,
6) zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne

−

urządzenia typu: maszyny szwalnicze, urządzenia prasowalnicze,

−

urządzenia do mierzenia poziomu (natężenia) hałasu,

−

zeszyt, literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Udziel pierwszej pomocy poszkodowanemu, który jest nieprzytomny.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zebrać potrzebne materiały i przybory do ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy,
3) zebrać informacje na temat udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu, który jest

nieprzytomny,

4) zaplanować kolejność udzielania pomocy,
5) uzgodnić z nauczycielem poprawność zaplanowanych czynności,
6) wykonać zadanie udzielenia pierwszej pomocy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

7) sprawdzić, czy czynność została prawidłowo wykonana,
8) przeanalizować ćwiczenie: co zostało prawidłowo wykonane, a co należy zmienić.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcje udzielania pierwszej pomocy,

−

ilustracje z pierwszą pomocą,

−

filmy o pierwszej pomocy,

−

fantom.

Ćwiczenie 3

Udziel pierwszej pomocy poszkodowanemu, który jest nieprzytomny i nie oddycha.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zebrać potrzebne materiały i przybory do ćwiczenia,
2) zebrać informacje na temat udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu, który jest

nieprzytomny i nie oddycha,

3) zaplanować kolejność udzielania pomocy,
4) uzgodnić z nauczycielem poprawność zaplanowanych czynności,
5) wykonać zadanie udzielenia pierwszej pomocy,
6) sprawdzić, czy czynność została prawidłowo wykonana,
7) przeanalizować ćwiczenie: co zostało prawidło wykonane, a co należy zmienić.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne

−

instrukcje udzielania pierwszej pomocy,

−

ilustracje z pierwszą pomocą,

−

filmy o pierwszej pomocy,

−

fantom.

Ćwiczenie 4

Udziel pierwszej pomocy poszkodowanemu, który jest nieprzytomny z zatrzymanym

oddechem i krążeniem.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zebrać potrzebne materiały i przybory do ćwiczenia,
2) zebrać informacje na temat udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu, który jest

nieprzytomny z zatrzymanym oddechem i krążeniem,

3) zaplanować kolejność udzielania pomocy,
4) uzgodnić z nauczycielem poprawność zaplanowanych czynności,
5) wykonać zadanie udzielenia pierwszej pomocy,
6) sprawdzić, czy czynność została prawidłowo wykonana,
7) przeanalizować ćwiczenie: co zostało prawidłowo wykonane, a co należy zmienić.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne

−

instrukcje udzielania pierwszej pomocy,

−

ilustracje z pierwszą pomocą,

−

filmy o pierwszej pomocy,

−

fantom.

Ćwiczenie 5

Udziel pierwszej pomocy porażonemu prądem wysokiego napięcia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zebrać potrzebne materiały i przybory do ćwiczenia,
2) zebrać informacje na temat udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu, porażonemu

prądem wysokiego napięcia,

3) zaplanować kolejność udzielania pomocy,
4) uzgodnić z nauczycielem poprawność zaplanowanych czynności,
5) wykonać zadanie udzielenia pierwszej pomocy,
6) sprawdzić, czy czynność została prawidłowo wykonana,
7) przeanalizować ćwiczenie: co zostało prawidłowo wykonane, a co należy zmienić.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne

−

instrukcje udzielania pierwszej pomocy,

−

ilustracje z pierwszą pomocą,

−

filmy o pierwszej pomocy,

−

fantom.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Ćwiczenie 6

Wykonaj opatrunek ręki.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zebrać potrzebne materiały i przybory do ćwiczenia,
2) zebrać informacje na temat bandażowania rany ręki,
3) zaplanuj kolejność opatrywania rany,
4) uzgodnić z nauczycielem poprawność zaplanowanych czynności,
5) wykonać zadanie opatrywania ręki,
6) przeanalizować ćwiczenie, co zostało prawidłowo wykonane, a co należy zmienić.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcje opatrywania ran,

−

filmy o pierwszej pomocy,

−

apteczka z pełnym wyposażeniem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

5.4. Prawa i obowiązki pracownika, pracodawcy i ucznia

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Odszukaj w Kodeksie Pracy ile wynosi dzienny czas pracy pracownika młodocianego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) przeczytać ze zrozumieniem rozdział IX z Kodeksu pracy,
3) odszukać art. 202 § 1,
4) zapisać odpowiedź w zeszycie,
5) zaprezentować przeczytany artykuł.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

Kodeks Pracy, zeszyt przedmiotowy.

Ćwiczenie 2

Przeanalizuj Kodeks Pracy i odpowiedz na pytania:

−

Jakie są podstawowe obowiązki pracownika w zakresie bhp?

−

Jakim badaniom lekarskim obowiązany jest poddać się pracownik?

−

Kiedy pracodawca powinien wyposażyć pracownika w odzież ochronną?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
2) odszukać w Kodeksie Pracy art. od 207 do 237

11

,

3) przeczytać ze zrozumieniem zadane artykuły,
4) znaleźć odpowiedzi na pytania:
5) zapisać w zeszycie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

Kodeks Pracy, zeszyt przedmiotowy.

Ćwiczenie 3

Opracuj instrukcję bhp dla stanowiska prasowania ręcznego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonywania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wypisać wszystkie czynniki zagrożeń na stanowisku prasowalniczym,
2) skojarzyć rodzaj wypadku z zagrożeniem,
3) zapoznać się z instrukcją techniczną żelazka,
4) opracować instrukcję bhp,
5) zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja techniczna obsługi żelazka,

−

stanowisko prasowalnicze,

−

arkusz papieru,

−

mazaki,

−

tablica do prezentacji,

−

instrukcje bhp, ppoż. i ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 19 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 5, 15, 16, 17, 18, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. b, 4. b, 5. d, 6. a, 7. d, 8. a, 9. b, 10. a, 11. b,
12. d, 13. b, 14. d, 15. b, 16. b, 17. b, 18. a, 19. d, 20. a.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zdefiniować pojecie ergonomia

A

P

b

2

Rozróżnić prawidłowo zorganizowane stanowisko
maszynowe

B

P

a

3

Rozróżnić definicję odzieży roboczej

B

P

b

4

Wyliczyć rodzaje gaśnic

A

P

b

5

Określić kolejności czynności w razie zauważenia
pożaru

C

PP

d

6

Rozróżnić budowę hydrantu

B

P

a

7

Zdefiniować pojęcie recykling

A

P

d

8

Wybrać sposób zabezpieczenia palca przed
przeszyciem go na maszynie

B

P

a

9

Wybrać sposób ochrony przed porażeniem prądem

B

P

b

10 Rozpoznać źle zorganizowane stanowisko

prasowalnicze

B

P

a

11 Wymienić prawidłową temperaturę panującą

w magazynie materiałów

A

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

12 Rozróżnić wózek do transportu gotowych sztuk

odzieży

B

P

d

13 Wymienić obowiązki pracodawcy

A

P

b

14 Zdefiniować pojęcie osoba młodociana

A

P

d

15 Określić sposób postępowania w przypadku braku

oddechu u poszkodowanego

C

PP

b

16 Określić sposób postępowania w przypadku

zatrzymania czynności serca u poszkodowanego

C

PP

b

17 Określić sposób postępowania w przypadku

porażenia prądem

C

PP

b

18 Wybrać sposób postępowania pracodawcy

C

PP

a

19 Wymienić sposób dostania się środków

chemicznych do organizmu

A

P

d

20 Określić obowiązek udzielania pierwszej pomocy

C

PP

a

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki zaznacz błędną odpowiedź kółkiem, a następnie ponownie
zakreśl odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi na pytanie będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Ergonomia to

a) czynniki stanowiące zagrożenie w pracy.
b) nauka zajmująca się zasadami i metodami dostosowania urządzeń technicznych do

cech fizycznych i psychicznych człowieka.

c) działanie ludzkie cechujące dbałość o środowisko i odpowiedzialność za nie.
d) udzielanie pierwszej pomocy.

2. Na prawidłowo zorganizowanym stanowisku maszynowym uwzględniona jest

a) dogodna pozycja w czasie pracy, znajomość ruchów pracownika, bezpieczna obsługa

maszyn.

b) dogodna droga transportu do stanowiska.
c) bliskość stanowiska maszynowego do urządzeń prasowalniczych.
d) dogodna droga ewakuacyjna.

3. Odzież robocza to

a) ubiór całodzienny, który ułatwia wykonywanie pracy.
b) ubiór, który ułatwia pracownikowi wykonywanie czynności zawodowych

w warunkach nie zagrażających życiu i zdrowiu, chroni odzież pracownika przed
zniszczeniem.

c) ubiór, który nie ułatwia pracownikowi wykonywania czynności zawodowych

w warunkach nie zagrażających życiu i zdrowiu.

d) ubiór, który chroni pracownika przed urazami i porażeniem prądem.

4. Gaśnice do gaszenia pożarów dzieli się na

a) hydranty, hydronetki.
b) pianowe, proszkowe i śniegowe.
c) wodne, pianowe, piaskowe.
d) dużego i małego zasięgu.

5. W razie zauważenia pożaru pracownik powinien

a) oddalić się w bezpieczne miejsce.
b) opuścić zakład.
c) zaalarmować innych, straż pożarną i kierownictwo.
d) zaalarmować innych, straż pożarną i kierownictwo i przystąpić do gaszenia pożaru.

6. Hydrant składa się z

a) węża i prądnicy.
b) węża i gaśnicy.
c) kranu i prądnicy.
d) gaśnicy proszkowej i prądnicy.

7. Recykling to

a) unikanie używania środków szkodliwych dla środowiska.
b) zmniejszenie konsumpcji.
c) wprowadzenie planów oszczędnościowych.
d) odzyskiwanie materiałów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

8. Przeszycia palca na maszynie można uniknąć

a) założyć na stopkę ochraniacz.
b) bardzo uważnie szyć.
c) założyć naparstek.
d) utrzymać porządek.

9. W celu uniknięcia porażenia prądem, pracownika może izolować

a) metalowy chodnik.
b) gumowy chodnik.
c) chodnik z tworzywa sztucznego.
d) beton.

10. Na stanowisku prasowania ręcznego, nie należy

a) używać żelazka z uszkodzoną izolacją.
b) używać żelazka parowego.
c) zbliżać się do stanowiska.
d) czyścić żelazka przed prasowaniem.

11. W magazynie materiałów powinna panować temperatura

a) 5°C.
b) 15°C.
c) 25°C.
d) -15°C.

12. Do transportu w zakładzie odzieżowym służy wózek przedstawiony na rysunku

a)

b)

c)

d)

13. Przed dopuszczeniem pracownika do pracy pracodawca jest zobowiązany

a) przeszkolić pracownika w zakresie jego praw i obowiązków.
b) przeszkolić pracownika w zakresie bhp i prowadzić okresowe szkolenia.
c) zapoznać pracownika z organizacja zakładu pracy.
d) zapoznać pracownika z pomieszczeniami.

14. Młodocianym jest osoba która

a) ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 20 lat.
b) nie ukończyła 16 lat.
c) nie ukończyła 15 lat.
d) ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 lat.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

15. Jeśli u poszkodowanego stwierdzimy tętno i brak oddechu należy

a) powiadomić pogotowie.
b) udrożnić drogi oddechowe, rozpocząć sztuczne oddychanie i wezwać pogotowie.
c) rozpocząć sztuczne oddychanie.
d) ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej.

16. Jeżeli nastąpi zatrzymanie czynności serca należy przystąpić do

a) zewnętrznego masażu serca.
b) zewnętrznego masażu serca połączonego ze sztucznym oddychaniem.
c) sztucznego oddychania.
d) wezwania pomocy.

17. Gdy nastąpiło porażenie prądem, w pierwszej kolejności należy

a) sprawdzić oddech i puls poszkodowanego.
b) przerwać dopływ prądu.
c) ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej.
d) reanimować poszkodowanego.

18. Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez

a) orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy.
b) znajomości przez pracownika prawa pracy.
c) ukończenia kursów podnoszących kwalifikacje.
d) znajomości zasad udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu.

19. Szkodliwe czynniki chemiczne mogą dostawać się do organizmu

a) przez skórę.
b) przez układ nerwowy.
c) przez układ krwionośny.
d) przez drogi oddechowe, skórę, przewód pokarmowy.

20. Obowiązek udzielania pierwszej pomocy ofiarom wypadku

a) dotyczy każdego, gdyż nawet w przypadku obecności zagrożeń można wykonać

część działań ratunkowych,

b) nie dotyczy każdego, gdyż za ewentualne popełnione błędy zawsze grozi

odpowiedzialność karna,

c) nie dotyczy każdego, gdyż pomocy mogą udzielać tylko osoby z wykształceniem

medycznym,

d) nie dotyczy nikogo (nie ma takiego obowiązku).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

TEST II

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 11, 12, 14, 15, 18, 20 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 10, 13, 16, 17, 19 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. c, 4. b, 5. b, 6. c, 7. b, 8. b, 9. c, 10. a, 11. d,
12. c, 13. c, 14. a, 15. c, 16. a, 17. b, 18. c, 19. b, 20. a.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zdefiniować pojęcie ochrona osobista

A

P

a

2

Wybrać prawidłową odległość oczu od stopki
maszyny

B

P

c

3

Wyjaśnić, co wpływa na wydajność pracy

B

P

c

4

Zdefiniować pojęcie obrona bierna przed
pożarem

A

P

b

5

Określić numer telefonu do straży pożarnej

B

P

b

6

Rozróżnić z pośród podanych właściwy sposób
zabezpieczenia przed porażeniem prądem

B

P

c

7

Wyjaśnić, co znajduje się na tabliczkach
znamionowych maszyn

B

P

b

8

Wybrać prawidłowy sposób składowania
materiałów

B

P

b

9

Wybrać z pośród podanych możliwości
prawidłową obsługę prasy

B

P

c

10 Wybrać sposób zabezpieczenia się przed

zatruciem oparami

C

PP

a

11 Wyjaśnić obowiązki pracodawcy

B

P

d

12 Rozróżnić wózek do przewozu bel materiałów

B

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

13 Określić masę dozwoloną do przenoszenia

C

PP

c

14 Scharakteryzować prawa młodocianego

pracownika

B

P

a

15 Wybrać źródło prawa pracy

A

P

c

16 Wybrać sposób, w jaki można zatamować

krwotok w kończynie górnej

C

PP

a

17 Określić sposób postępowania w przypadku

utkwienia w ranie ciała obcego

C

PP

b

18 Rozróżnić rysunek z prawidłową pozycją boczną

B

P

c

19 Określić sposób przeprowadzania zewnętrznego

masażu serca

C

PP

b

20 Rozróżnić wykonywana czynność na rysunku

B

P

a

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki błędną odpowiedź zaznacz kółkiem, a następnie ponownie
zakreśl odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Zadaniem ochron osobistych jest

a) zabezpieczenie

pracownika

przed

urazami

mechanicznymi,

szkodliwymi

substancjami i porażeniem prądem.

b) zabezpieczenie ubrania przed pobrudzeniem.
c) zabezpieczenie przed pożarem.
d) zabezpieczenie przed pożarem.

2. Prawidłowa odległość oczu od stopki maszyny powinna wynosić

a) około 20 cm.
b) około 60 cm.
c) około 40 cm.
d) około 25 cm.

3. Na wydajność pracy wpływa

a) wykonywanie ciągle tych samych czynności.
b) ciągła zmiana wykonywanych zadań.
c) właściwa organizacja miejsca pracy i dogodne warunki pracy.
d) praca w pozycji siedzącej.

4. Obrona bierna przed pożarem to

a) walka z pożarem.
b) niedopuszczenie do powstania pożaru.
c) wzywanie pomocy.
d) tłumienie pożaru w zarodku.

5. Numer telefonu do straży pożarnej to

a) 999 lub 112.
b) 998 lub 112.
c) 997 lub 112.
d) 996 lub 112.

6. Szeroko stosowanym zabezpieczeniem przed porażeniem prądem jest

a) ciągłe sprawdzanie izolacji.
b) prowadzenie szkoleń z zakresu bhp.
c) uziemienie ochronne.
d) sprawna ewakuacja.

7. Na tabliczkach znamionowych maszyn znajduje się

a) instrukcja obsługi maszyny.
b) parametry techniczne maszyn.
c) przepisy bhp.
d) ogólny opis maszyny.

8. Przy składowaniu materiałów należy

a) zapewnić, aby masa składowania ładunku była zawsze taka sama.
b) zapewnić, aby masa składowanego ładunku nie przekroczyła dopuszczalnego

obciążenia regałów.

c) zapewnić, aby materiały składowane były tylko w jednym gatunku.
d) zapewnić aby regały ustawione były naprzemiennie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

9. W celu uniknięcia oparzenia dłoni gorącymi płytami prasy należy

a) wyłączyć prasę.
b) nie nagrzewać prasy do wysokich temperatur.
c) nie dotykać płyt prasy i wlotu do prasy podczas korekty ułożenia materiału.
d) utrzymać porządek na stanowisku prasowalniczym.

10. W celu uniknięcia wdychania szkodliwych oparów należy

a) urządzeń rozpylających używać wyłącznie w połączeniu z urządzeniami

odsysającymi.

b) pracować przy otwartym oknie.
c) zasłonić nos i usta chusteczką.
d) odwrócić się w czasie rozpylania.

11. Przed dopuszczeniem pracownika do ręcznych prac transportowych pracodawca jest

zobowiązany
a) pilnować pracowników podczas transportu.
b) sprawdzić aktualne badania lekarskie.
c) zapewnić sprawny wózek.
d) przeszkolić pracowników w dziedzinie bhp i ergonomii pracy, podać informacje

o przemieszczanym przedmiocie.

12. Do przewożenia bel materiałów służy wózek przedstawiony na rysunku

a)

b)

c)

d)

13. Masa przedmiotów przenoszonych jednorazowo przez pełnoletniego mężczyznę podczas

pracy stałej nie może przekroczyć
a) 10 kg.
b) 50 kg.
c) 30 kg.
d) 70 kg.

14. Młodociani pracownicy nie mogą być zatrudnieni

a) w godzinach nadliczbowych i porze nocnej.
b) do prac pomocniczych.
c) do pracy w szwalni.
d) po ukończeniu 16 lat.

15. Prawo pracy to zbiór przepisów umieszczonych w

a) Kodeksie Karnym.
b) Regulaminie zakładowym.
c) Kodeksie Pracy.
d) Dzienniku Urzędowym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

16. Zatamować krwotok w kończynie można poprzez

a) uniesienie kończyny, ucisk ręczny w miejscu wypływu krwi, założenie opatrunku

uciskowego.

b) opuszczenie kończyny, ucisk ręczny w miejscu wypływu krwi.
c) uniesienie kończyny, ucisk ręczny poniżej miejsca wypływu krwi, założenie

opatrunku uciskowego.

d) założenie opatrunku.

17. Jeżeli w ranie utkwiło ciało obce to

a) należy go wyjąć.
b) nie należy go wyjmować.
c) należy go wyjąć i zdezynfekować ranę.
d) należy go wyjąć, a w jego miejsce włożyć tampon opatrunkowy.

18. Który z rysunków przedstawia prawidłowe ułożenie w pozycji bocznej
a)

b)

c)

d)

19. Zewnętrzny masaż serca przeprowadzamy wykonując

a) 4 wdmuchnięcia powietrza metodą usta-usta i 15 ucisków mostka.
b) 2 wdmuchnięcia powietrza metodą usta-usta i 30 ucisków mostka.
c) 15 wdmuchnięć powietrza metodą usta-usta i 15 ucisków.
d) 15 wdmuchnięć powietrza metodą usta-usta i 2 uciski mostka.

20. Rysunek przedstawia

a) badanie tętna na tętnicach szyjnych,

b) tamowanie krwotoku,

c) uciskanie tętnic w celu tamowania krwi,

d) masaż szyi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

7. LITERATURA

1. Bezpieczeństwo i higiena pracy z bieżącą aktualizacją. Wyd. VIII. „Tarbonus”,

Tarnobrzeg 2002 (akt. 2003)

2. Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. CIOP, Warszawa 1997
3. Białczak B.: Maszyny i urządzenia w przemyśle odzieżowym. WSiP, Warszawa 1999
4. Bieś B., Mazur Z.: Pierwsza pomoc przedlekarska. Wyd. IV, „Tarbonus”, Tarnobrzeg

2002

5. Goniewicz M., Nowak A., Smutek Z.: Przysposobienie obronne. Podręcznik dla LO, LP

i Technikum. OPERON, Gdynia 2004

6. Kodeks pracy 2005 z komentarzem Waldemara Gujskiego. Stan prawny na 1 stycznia

2005 r. Gazeta prawna, Warszawa

7. Mac S., Leowski J.: Bezpieczeństwo i Higiena Pracy. WSiP, Warszawa 1996
8. Ochrona przeciwpożarowa z bieżącą aktualizacją i komentarzem. Wyd. IX, „Tarbonus”,

Tarnobrzeg 2002 (akt. 2003)

9. Samek P.(tłum.): Krawiectwo Technologia – Podręcznik dla zasadniczych szkół

odzieżowych. WSiP, Warszawa 1999

10. Warno O.: Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach zagrażających życiu. PCK, Warszawa

2000

11. www.pip.gov.pl z listopada 2007
12. www.sprzetbhp.net z listopada 2007