Dr hab. prof. UW Dorota Zdunkiewicz-Jedynak, KJP: POPRAWNOŚĆ FONETYCZNA I

Źródło: Formy i normy, red. K. Mosiołek-Kłosińska; archiwum własne

1

1.

AKCENT

Przekręcił się na bok. Od jakiegoś czasu skarży się na bok.
Założył szelki na krzyż. Patrzył na krzyż na ścianie.
Pół na pół. Przekrój pół na pół!
coś za coś
Przyszedł akurat, kiedy wychodziliśmy – Sam to zrobiłeś? Akurat!
Poszliśmy wczoraj na operę Moniuszki. Zapraszamy do warszawskiej opery! Z tym
egzaminem to dopiero opera!
fizyka, sofistyka, botanika:
robiliśmy, czytaliście, robiłbym, mówiłbyś, poszedłby, kochaliby
abyśmy, gdybyśmy, jeśliby, gdybyście

śpiewalibyśmy, opowiadalibyście
czterysta, osiemset, sześciokroć
technikum, liceum
rendez-vous, vis-à-vis, à propos, exposé, tournée
KPN, PO, PSL, ZNP
arcyłotr, wicemistrz, arcyleń, supermąż, supergracz, arcymistrz
Ahoj!, Apsik! Ojej! Łubu-du!
fabuła, reguła, prezydent, analiza, fabryka, minimum, maksimum, komitet, rzeczpospolita,
uniwersytet, klinika, formuła, biblioteka, repertuar, nauka, kronika
atmosfera, liceum, muzeum, kapitan, wizyta, episkopat, oficer, ekipa, manifest, sceptycyzm,
formuła, biblioteka, kamera, prawnicy, pijatyka, bijatyka
Afryka, Ameryka, Meksyku, Nazaret, Nikaragua, Mantua, Magdeburg, Johannesburg,
Kostaryka, Kartagina, Heliopolis, Jerozolima, Amsterdam, Antarktyda, Arktyka
Molier, Belmondo, Borodin, Lermontow, Brandstaetter, Lelewel; D. Bunina, Lenina, Judina,
Leskowa (←Bunin, Lenin, Judin, Leskow)

Kandydata na prezydenta miasta – Roman Judina, prawnika i byłego informatyka – mieliśmy okazję poznać na
spotkaniu z wyborcami, które odbyło się w sali konferencyjnej muzeum miejskiego niedaleko biblioteki
publicznej i fabryki rowerów, naprzeciw nowej kliniki okulistycznej. Sala była przeznaczona na maksimum
czterysta osób, tymczasem na spotkanie przyszło ponad siedemset. Na szczęście organizatorzy przewidzieli tak
liczne zainteresowanie i szybko część gości została przeniesiona do sal gimnastycznych w budynkach
pobliskiego technikum i liceum, gdzie spotkanie było na żywo transmitowane na telebimach. Atmosfera
spotkania była gorąca. Niespodziewanie zawitała także ekipa Polskiej Kroniki Filmowej, która przygotowywała
dokument dotyczący przebiegu wyborów. Dowiedzieliśmy się, że kapitan Roman Judin poza żyłką
społecznikowską jest prawdziwym miłośnikiem nauki. Repertuar jego zainteresowań wykracza poza
informatykę. Okazało się, że studiował nie tylko na Uniwersytecie, ale także na Politechnice. Jest ponadto
zamiłowanym podróżnikiem. Zwiedził m.in. Afrykę, Arktykę, Afganistan, Ukrainę. Wiele opowiadał o wizytach w
takich miastach, jak: Amsterdam, Menchester, Bazylea, Nazaret, Mantua, Betlejem. Pasjonująco mówił także
o swoich fascynacjach techniką, a także muzyką, zwłaszcza operą, i grafiką. Słuchacze jednak wykazali pewien
sceptycyzm. Czy możemy mieć pewność, że wszystko to pomoże kandydatowi w zarządzaniu naszym miastem?
Niestety nie jest regułą, że arcymistrz podróży może być dobrym zarządcą.

Dr hab. prof. UW Dorota Zdunkiewicz-Jedynak, KJP: POPRAWNOŚĆ FONETYCZNA I

Źródło: Formy i normy, red. K. Mosiołek-Kłosińska; archiwum własne

2

Wczoraj uczestniczyliśmy w niezwykłym spotkaniu. Uniwersytet miał okazję gościć wybitnego

matematyka – profesora White’a z Ameryki. Spotkanie odbyło się w gmachu uniwersyteckiej biblioteki, tym w
pobliżu fabryki lamp. Przyjechała także ekipa Polskiej Kroniki Filmowej. Przyszli uczniowie sąsiedniego liceum.
Okazało się, że repertuar zainteresowań gościa wykracza poza matematykę i w ogóle naukę. Niegdysiejszy
kapitan marynarki wojennej jest zamiłowanym podróżnikiem. Afryka, Arktyka, Nazaret, Nikaragua, Afganistan,
Mantua, Amsterdam – to tylko niektóre miejsca na mapie świata, o których mówił w swoim pasjonującym
wykładzie, przypominającym formą raczej exposé. Atmosfera wśród słuchaczy ożywiła się, gdy okazało się, że
profesor jest także autorem powieści science fiction. Jej fabułę autor pokrótce streścił. Potem mówił także o
swoich fascynacjach techniką, a także muzyką, zwłaszcza operą. Słuchaliśmy z zapartym tchem. Formuła
spotkania przewidywała wykład, a po nim otwarcie w uniwersyteckim muzeum wystawy grafiki, na której miało
być prezentowanych ok. czterystu prac White’a. Niestety musieliśmy ograniczyć nasze rozbudzone apetyty do
minimum, ponieważ do otwarcia wystawy nie doszło, gdyż obrazy nie dojechały z Ameryki na czas. Gdybyśmy
wiedzieli o tym wcześniej, próbowalibyśmy interweniować w dyrekcji LOT-u, która odpowiadała za przewóz
grafik.

2. WPŁYWY REGIONALNE I GWAROWE W WYMOWIE

panienka, okienko, szynka
trzeba, drzewo, drzazga
bukiet róż , brat ojca
bez mamy, od Ewy, nad ranem
intensywny, personalny
trwały, krwawy, trwonić

Panienka w sukience z koronki stała pod drzwiami i jadła już trzecią kanapkę z szynką.

herbata
ławka
pies, piwo, piasek, miasto, mieszkanie por. biologia, biocenoza, biolog
oczami, nogami, kiedy, sroki, kiełbasa, muchy, nachyla się

3.WYMOWA PRZESTARZAŁA
geografia, geometria,
inteligencja, ewangelia