1. Wymień znane Ci rodzaje gwintów używanych w budowie maszyn i aparatów

w budowie maszyn i aparatów stosowane są śruby z gwintem metrycznym i calowym

2. Podaj sposób obliczania połączenia śrubowego obciążonego siłą osiową:

P- siła obciążająca
k

r

– dopuszczalne naprężenie śruby materiału

d – średnica przekroju
Ϭ

r

– naprężanie w przekroju śruby

3. Podaj warunek wytrzymałościowy wału na skręcanie/zginanie/zginanie i skręcanie
Wzory do obliczania wytrzymałości wałów

Obliczanie wytrzymałości wałów narażonych jednocześnie na zginanie i skręcanie dokonuje się w
oparciu o hipotezę Hubera.

Warunek wytrzymałościowy na jednoczesne zginanie i skręcanie wału.

gdzie:

k

go

- wartość odczytana z tablic,

M

z

- moment zastępczy w N · m,

W

x

- wskaźnik wytrzymałości przekroju na zginanie dla przekroju kołowego:

pełnego W

x

≈ 0,1 · d

3

drążonego W

x

≈ 0,1 · d

3

(1 - β

4

)

d - średnica wału

4. Narysuj sprzęgło kołkowe:

5. Narysuj schemat przekładni pasowej (cięgnowej).
6. Narysuj model procesu przenikania ciepła (oznacz charakterystyczne

wielkości).

7. Narysuj rozkład temperatur czynników w wymienniku

współprądowym/przeciwprądowym.

8. Co rozumiesz pod pojęciem opór przenikania ciepła?
Współczynnik przenikania ciepła (U, również – k) – współczynnik określany dla przegród
cieplnych, szczególnie w budownictwie, umożliwiający obliczanie ciepła przenikającego przez
przegrodę cieplną, a także porównywanie własności cieplnych przegród budowlanych. Ciepło
przepływające przez przegrodę określa wzór:

Z tego wynika:

gdzie:

q – ilość przepływającego ciepła w jednostce czasu (strumień ciepła),
U – współczynnik przenikania ciepła,
S – powierzchnia przegrody,

ΔT – różnica temperatur po obu stronach przegrody.

10. Narysuj schemat instalacji do otrzymywania azotanu(V) amonu metodą zobojętniania
kwasu azotowego gazowym amoniakiem. Nazwij aparaty i urządzenia tam występujące.

11. Co rozumiesz pod pojęciem zamykająca w wieloboku sznurowym?

12. Wymień znane Ci własności mechaniczne materiałów.

 Moduł sprężystości

 Granica plastyczności

 Wytrzymałość

 Twardość

 Odporność na pękanie

 Wytrzymałość zmęczeniowa



Odporność na pełzanie

13. Podaj co rozumiesz pod pojęciem współczynnik rozdziału w cyklonie.

14. Podaj w jaki sposób oblicza się połączenie spawane pachwinowe/czołowe:

 Spoiny czołowe są zwykle rozciągane lub ścinane siłą P skierowaną prostopadle do osi.

Wówczas warunek wytrzymałościowy przyjmuje postać:

A – pole przekroju obliczeniowego spoiny
k

r,(c)

– dopuszczalne naprężenie na rozciąganie (r) lub ścinanie (c)



Spoiny pachwinowe oblicza się na ścinanie. Do obliczenia spoin pachwinowych przyjmuje

się umowną grubość spoiny równą wysokości a trójkąta wpisanego w pole przekroju poprzecznego
spoiny, przy czym wysokość ta jest wyprowadzana z grani spoiny. Jeżeli grubość elementów
łączonych wynosi g wówczas przyjmuje się, że a=0,7g.

15. Co rozumiesz pod pojęciem linia przyporu w przekładni zębatej/moduł zęba
w przekładni zębatej.

16. Podaj jak wyraża się użyteczna wysokość podnoszenia w układzie pompowym.

17. Przedstaw na wykresie H(v) jak wygląda połączenie równoległe/szeregowe dwóch takich
samych pomp.

Lub w takim stylu:

18. Podaj różnice między osią a wałem.

Oś – z reguły jest prosta; przenosi jeden rodzaj (skręcanie)
Wał – może być prosty lub wykorbiony

19. Narysuj łożysko stopowe (wzdłużne) i zaznacz jego elementy
charakterystyczne.

20.

Zaznacz na wykresie pole opisujące pracę sprężarki tłokowej

21. Za pomocą konstrukcji wieloboku sznurowego znajdź położenie wypadkowej
trzech sił równoległych.

22. Narysuj wykres rozciągania materiałów i zaznacz charakterystyczne punkty
Wykres rozciągania.

Rys. Wykres rozciągania

Pierwsza część wykresu od 0 do punktu H jest odcinkiem linii prostej. W tym zakresie obciążeń
wydłużenie jest proporcjonalne do obciążenia. Proporcjonalność ta kończy się w punkcie H, który
odpowiada sile F

h

. Punkt ten jest granicą proporcjonalności.

Następny odcinek wykresu H-E ma przebieg krzywoliniowy. W tym zakresie wydłużenie wzrasta
szybciej niż obciążenie.
Przy sile F

e

(punkt E) próbka „płynie”. Jej wydłużenie powiększa się bez widocznego wzrostu siły

rozciągającej. Punkt E na wykresie obrazuje granicę plastyczności.
Na odcinku EM materiał staje się odporniejszy na odkształcenie, dalsze wydłużenie próbki
następuje już więc przy wzrastającym obciążeniu. Punktowi M odpowiada największa siła
przenoszona przez próbkę w czasie całej próby rozciągania. Jednocześnie punkt ten obrazuje
wytrzymałość na rozciąganie badanej próbki.
Po przekroczeniu punktu M zmienia się charakter odkształcenia, gdyż dotychczas
odkształcała się cała próbka, natomiast teraz tworzy się przewężenie czyli „szyjka”.
Wydłużenie zachodzi teraz przy coraz mniejszej sile (bo mniejsze jest pole przekroju próbki),
aż wreszcie w punkcie U przy sile Fu następuje zerwanie.

23. Podaj warunek wytrzymałościowy na rozciąganie/zginanie/skręcanie/ściskanie/wkręcanie

Ϭ

d

≤ Ϭ

i

i – rozciąganie/zginanie/ściskanie/skręcanie/wkręcanie

-Warunek wytrzymałościowy naprężeń normalnych na zginanie ma postać:
sg – naprężenia normalne zginające w [Pa],
M – moment zginający przekrój w [Nm],
Wx – wskaźnik wytrzymałości przekroju na zginanie [m3]
kg – naprężenia dopuszczalne na zginanie w [Pa] dostępne tutaj>

-Warunek wytrzymałościowy naprężeń normalnych na rozciąganie, lub ściskanie ma postać:
σ – naprężenia normalne w [Pa]
F – siła w [N]
S – przekrój na który działa siła F wyrażony w [m2]
k – naprężenia dopuszczalne na rozciąganie (kr), ściskanie (kc) w [Pa]

24. Szybkosc opadania cząsteczek

25. Jakie liczby bezwymiarowe w przepływie burzliwym

26. W jaki sposób oblicza się filtr tkaninowy
Nie oblicza się, przyjmuję się powierzchnię jednostkową z tablic

27. W jaki sposób oblicza się łożysko toczne

-Nośność ruchową ze wzoru:

C = P • fh • fn • fd / ft

P – obciążenie zastępcze w punkcie łożyskowania w [N],
fh – współczynnik zależny od przewidywanego czasu pracy łożyska [-]
fn – współczynnik zależny od prędkości obrotowej łożyska [-]
fd – współczynnik zależny od zmiennych obciążeń dynamicznych [-], przy obciążeniach
statycznych fd = 1
ft – współczynnik zależny od temperatury pracy łożyska [-], dla temperatur do 120ºC ft = 1

-W przypadku obciążeń zmiennych do obliczenia obciążenia zastępczego przyjmuje się obciążenia
średnie, obliczone według zależności:

Psr=(Pmin+2Pmax)/3

28. Rzeczywistą grubość ścianki zbiornika walcowego oblicza się wg wzoru:

g

lz

= g

o

+ Σ c

i

. Wyjaśnij co rozumiesz pod symbolem Σ c

i

Eci – suma eksploatacyjnego naddatku grubości ścianki i naddatku grubości ścianki ze względu na
występowanie w niej dodatkowych
naprężeń nie pochodzących od ciśnienia

29. Co rozumiesz pod pojęciem nośność ruchowa łożyska toczonego/trwałość łożyska
toczonego?
-Trwałość łożyska – jest to okres pracy w godzinach lub milionach obrotów do momentu kiedy w
90% badanych łożysk pojawią się pierwsze oznaki zmęczenia materiału powierzchni toczonych
-Nośność dynamiczna – jest to wyrażona w jednostkach siły wartość obciążenia łożyska, przy której
jego trwałość równa się 1 milionowi obrotów

30. Narysuj sprzęgło tarczowe i wymień jego elementy

1. człon czynny i bierny (koliste tarcze)
2. piasty
3. wał z połączeniem wypustowym
4. radialnie usytuowane sruby

31. Narysuj schemat cyklonu i zaznacz jego elementy

dirt - zanieczyszczenia
Conical section – sekcja stozkowa
Cyclone body – obudowa separatora
Dirty air – zanieczyszczone powietrze
Inlet- wlot
Gas outlet tube – rurowe ujscie powietrza
Cleaner air – oczyszczone powietrze

32. Wykaz ze cisnienie obwodowe jest 2 razy wieksze od cisnienia wzdluznego

q1=((p*D)/2)/g – naprezenie obwodowe
q2=((p*D)/2)/2g – naprezenia wzdluzne

33. Co rozumiesz pod pojęciami: wydajność cięgna, napięcie użyteczne i wyzysk cięgna
przekładni pasowej? (nie wiadomo czy było na wykładzie)

Wydajnosc cięgna – jest to stosunek rzeczywistej siły wzdluznej przenoszonej przez cięgno do
teoretycznej wartości przenoszenia.

Napiecie użyteczne – siła obrotowa koła pasowego.

34. Podaj brzmienie twierdzenia o trzech siłach nierównoległych
Jeżeli ciało sztywne jest w równowadze pod działaniem trzech nierównoległych sił leżących w
jednej płaszczyźnie, to linie działania tych sił muszą przecinać się w jednym punkcie, a siły
tworzyć trójkąt zamknięty
35. Co rozumiesz pod pojęciem udarność materiału?

Udarność - odporność materiału na obciążenie dynamiczne. Udarność określa się jako stosunek
pracy potrzebnej do złamania znormalizowanej próbki z karbem do pola powierzchni przekroju
poprzecznego tej próbki w miejscu karbu:

U=L/A

U – udarność

L - praca potrzebna do złamania znormalizowanej próbki z karbem
A - pole powierzchni przekroju poprzecznego próbki w miejscu karbu
Udarność materiałów kruchych jest mała, a ciągliwych duża.

36. Podaj równanie różniczkowe ugięcia belki:

37. Dokończ zdanie: Opierając się na twierdzeniu Pappusa-Guldina można obliczyć powierzchnię
i objętość bryły obrotowej.

38. Ekstrudery to urządzenia służące do…
Ekstrudery służą do pół automatycznego spawania tworzyw. Wykorzystywane przy spawaniu
większych elementów jak płyty, rury, itp. Gdzie ścianka jest większa niż ok 6 mm. Przy
zastosowaniu tego typu maszyny siła jest znacznie większa niż przy spawaniu spawarkami
ręcznymi ze względu iż drut w maszynie jest mielony a wypływa półpłynna masa która zostaje
uformowana przez końcówkę tzw. but. Wielkość buta jest dobierana do grubości ścianki
spawanej oraz wykonywanego złącza.

39. Podaj w jaki sposób oblicza się opory przepływu płynów przez instalacje
pompowe.

40. Co rozumiesz pod pojęciem rzut siły?

Rzutem siły (wektora) na dowolną oś l nazywamy wektor (na rysunku odcinek A

1

B

1

) łączący rzut

początku i rzut końca danego wektora na tę oś.

41. Jak wyraża się siła tarcia w ruchu potoczystym/posuwistym?
Tarcie potoczyste

Tarciem potoczystym nazywamy tarcie między toczącym się kołem (walcem) a płaskim
podłożem, po którym koło się toczy. W rezultacie niewielkich odkształceń obu stykających się
powierzchni pojawia się siła tarcia ze składową F

r

, która przeciwstawia się temu ruchowi.

Jeżeli F

n

jest siłą prostopadłą do podłoża wtedy

gdzie μ

r

nosi nazwę współczynnika tarcia potoczystego

Tarcie posuwiste
Jeżeli będziemy przesuwali względem siebie dwie stykające się powierzchnie, to zaobserwujemy
zjawisko tarcia posuwistego, czyli fakt, że ruch ten wymaga stałego działania siły. Przyczyną tego
rodzaju tarcia są mikroskopijne zadziory zaczepiające o siebie na trących powierzchniach. Dlatego
nawet pozornie gładkie powierzchnie nie ślizgają się swobodnie.
Faktem jest natomiast, że dokładne oszlifowanie powierzchni może w wielu przypadkach
zmniejszyć tarcie

gdzie μ

s

nosi nazwę współczynnika tarcia statycznego. Wartość współczynnika μ

s

zależy od

rodzajów obu stykających się powierzchni, ciała i podłoża.

42. Jak zmieni się ilość obrotow

Zwiekszy sie

43. To samo co 30.

44. Co rozumiesz pod pojęciem promień bezwładności?
Promień bezwładności ciała sztywnego jest to charakterystyczny wymiar tego ciała określający w
sposób syntetyczny jego kształt i rozkład masy wewnątrz tego ciała względem pewnej osi. Promień
bezwładności r

b

definiuje wzór

Promień bezwładności można zdefiniować również jako odległość od osi punktu, w którym trzeba
by skupić masę całego ciała, aby moment bezwładności tego punktu materialnego był równy
momentowi danej bryły względem tej osi.

I – moment bezwładności ciała,
m – masa.

45.Co rozumiesz pod pojęciem „moduł zęba” w przekładni zębatej.
parametr charakteryzujący wielkość zębów koła zębatego. Moduły kół współpracujących muszą
być takie same. Moduł zęba jest wielkością znormalizowaną przez

Polską Normę

PN/M-88502.

46. W celu podniesienia sprawności aparatu stosuje się multicyklony. Wyjaśnij dlaczego?
W multicyklonach wykorzystuje się zjawisko zwiększania skuteczności odpylania przy
zmniejszaniu się średnicy aparatu. Cyklony stosowane są w układach jedno- lub wielostopniowego
odpylania. Można w nich skutecznie oddzielać ziarna o wielości powyżej 20[µm]. Skuteczność
odpylania multicyklonów dochodzi do 99,5%.

47.Podaj na jakie parametry oblicza się łożysko ślizgowe.

48. Podaj w jaki sposób obliczyłbyś/ łabyś średnią różnicę temperatur w
wymienniku o przepływie współprądowym/ przeciwprądowym.

49. Wyjaśnij różnicę między pojęciami „współczynnik wnikania ciepła” i współczynnik
przenikania ciepła”.
Współczynnik przenikania ciepła (U, również – k) – współczynnik określany dla przegród
cieplnych, szczególnie w budownictwie, umożliwiający obliczanie ciepła przenikającego przez
przegrodę cieplną, a także porównywanie własności cieplnych przegród budowlanych. Ciepło
przepływające przez przegrodę określa wzór:

Z tego wynika:

gdzie:
q – ilość przepływającego ciepła w jednostce czasu (

strumień ciepła

),

U – współczynnik przenikania ciepła,
S – powierzchnia przegrody,
ΔT – różnica temperatur po obu stronach przegrody.

50. Narysuj łożysko toczne i nazwij jego elementy składowe.