Prawne zabezpieczenia
zwrotności kredytów
Osobiste
Rzeczowe
Rodzaje zabezpieczeń osobistych
Weksel własny in blanco
Poręczenie wekslowe (awal)
Poręczenie według prawa cywilnego
Gwarancja bankowa
Ubezpieczenie kredytu
Przelew wierzytelności (cesja)
Przystąpienie do długu kredytowego
Przejęcie długu kredytowego
pełnomocnictwo
Zabezpieczenia rzeczowe
Zastaw ogólny
Zastaw rejestrowy
Zastaw na prawach
Przewłaszczenie na zabezpieczenie
Kaucja
Blokada środków na rachunku bankowym
Hipoteka – zwykła (umowna),
przymusowa, morska
Zastaw
To forma zabezpieczenia polegająca na tym,
że wierzyciel / którego wierzytelność została
zabezpieczona zastawem/ może dochodzić
swoich roszczeń z przedmiotu zastawu bez
względu na to komu przysługuje do tego
prawo.
W umowie zastawu biorą udział:
-zastawca czyli osoba uprawniona do
rozporządzania przedmiotem zastawu, np.
dłużnik,
-zastawnik czyli wierzyciel.
Przedmiotem zastawu zwykłego może być
rzecz ruchoma lub prawo majątkowe
zbywalne. Aby ustanowić zastaw należy
sporządzić umowę pomiędzy wierzycielem, a
właścicielem rzeczy lub podmiotem, któremu
przysługuje prawo majątkowe zbywalne. W
przypadku gdy zastaw dotyczy rzeczy
konieczne jest wydanie tej rzeczy
wierzycielowi / lub osobie trzeciej, na którą
zgodziły się obie strony /.
Zastaw rejestrowy
Zgodnie z kodeksem cywilnym zastaw jest
to prawo obciążające określoną rzecz w
celu zabezpieczenia określonej
wierzytelności, w oparciu o które
wierzyciel będzie mógł dochodzić
zaspokojenia swojego roszczenia z rzeczy
bez względu na to, czyją stała się
własnością, i z pierwszeństwem przed
innymi wierzycielami osobistymi
właściciela rzeczy.
Zastaw rejestrowy jest to szczególny
rodzaj zastawu. Aby go ustanowić
potrzebna jest umowa o ustanowienie
tego zastawu (umowa zastawnicza) którą
zawiera osoba uprawniona do
rozporządzania rzeczą lub prawem
(zastawca) z wierzycielem (zastawnikiem)
oraz wpis do rejestru zastawów.
Zastaw rejestrowy wymaga pisemnej umowy
pomiędzy stronami i konieczny jest także
wpis do rejestru zastawów, który może
złożyć wierzyciel lub zastawca / w terminie 1
miesiąca od zawarcia umowy/. Koszt to 200
zł.
Rejestr zastawów prowadzą sądy rejonowe
(sądy gospodarcze), które mają siedzibę w
miastach będących siedzibą wojewodów.
Właściwym dla dokonania wpisu jest sąd, w
którego okręgu znajduje się miejsce
zamieszkania (siedziba) zastawcy.
Zastaw rejestrowy na
pojazdach mechanicznych:
adnotacja o zastawie powinna być wpisana
do dowodu rejestracyjnego,
brak takiej adnotacji wcale nie znaczy, że
na pojeździe nie został ustanowiony
zastaw rejestrowy,
adnotacji takiej dokonuje się na wniosek
właściciela pojazdu.
Osoba kupująca pojazd, który został obciążony
zastawem, nawet gdy nie został on wpisany do
dowodu rejestracyjnego, od chwili dokonania wpisu
w rejestrze zastawów nie może się zasłaniać
niewiedzą, że taki zastaw został ustanowiony /chyba,
że mimo zachowania należytej staranności nie mógł
o nich wiedzieć-jednak musi to udowodnić/
Rejestr jest jawny i każdy może uzyskać odpis
zastawu lub też zaświadczenie o braku takiego wpisu
w rejestrze
Przed kupnem samochodu w przypadku
jakichkolwiek wątpliwości lub podejrzeń
należy sprawdzić dany pojazd w rejestrze
zastawów, gdyż wierzyciel, którego
wierzytelność została zabezpieczona
zastawem może dochodzić roszczeń z
przedmiotu zastawu /w tym wypadku z
nabytego pojazdu/ bez względu na to do
kogo należy zastawiona rzecz .
Osoba która kupiła taki pojazd może żądać
unieważnienia umowy kupna-sprzedaży.
Nowelizacja ustawy o zastawie rejestrowym i
rejestrze zastawów (11.01.2009)
Odpisy i zaświadczenia wydane drogą
elektroniczną przez centralną informację o
zastawach rejestrowych, opatrzone
bezpiecznym podpisem elektronicznym, mają
moc dokumentów urzędowych.
Tak więc dokumenty wydane przez centralną
informację o zastawach rejestrowych, a
przesłane drogą elektroniczną, posiadają moc
prawną (tak jak dokumenty wydane w
formie papierowej ).
Gdzie i jak można sprawdzić ustanowienie
zastawu rejestrowego?
zaświadczenie o wpisie w rejestrze
zastawów można uzyskać składając
wniosek na urzędowym formularzu do:
a) Centralnej Informacji o Zastawach
Rejestrowych w Warszawie,
b) w sądach rejonowych-wydziałach
gospodarczych rejestru zastawu.
Zastaw na prawach
Przedmiotem tego zastawu mogą być
zbywalne prawa majątkowe , np.:
-wierzytelności,
-akcje,
-obligacje,
-udziały w spółce.
Kaucja
jest to pewna suma pieniędzy, której
zadaniem jest zabezpieczenie roszczeń w
wypadku nie wywiązania się z umowy lub
też jej niedbałego wykonania,
kaucja jest przetrzymywana w banku na
nieoprocentowanym koncie,
Blokada środków na rachunku bankowym
ustanawia posiadacz rachunku (na podstawie
pisemnej dyspozycji) w celu zabezpieczenia
wierzytelności banku co umożliwia pobranie z
rachunku całej zablokowanej kwoty lub jej części
w razie nieuregulowania w terminie zobowiązań
wobec banku.
Blokadę można ustanowić na środkach
pieniężnych zgromadzonych na rachunkach:
oszczędnościowych, oszczędnościowo-
rozliczeniowych, związanych z prowadzoną
działalnością gospodarczą lub na lokatach
terminowych.
Przewłaszczenie na zabezpieczenie
Zabezpieczeniem zwrotności kredytu jest
określona rzecz, np. samochodu i Bank staje
się wtedy jego właścicielem na czas jego
trwania Gdy nie dojdzie do spłaty kredytu
bank po prostu ten samochód zachowa w
celu jego sprzedaży, aby z uzyskanej kwoty
pokryć należności z niespłaconego kredytu.
Konstrukcja ta pozwala mimo, że
właścicielem samochodu pozostaje bank, na
użytkowanie go przez poprzedniego
posiadacza.
Księga wieczysta
Księgi wieczyste prowadzi się w celu
ustalenia stanu prawnego nieruchomości.
Jeżeli jakieś prawo (np. własność) jest
ujawnione w księdze wieczystej, to
domniemywa się, że prawo to jest zgodne
z rzeczywistym stanem prawnym
nieruchomości.
Bezwzględna przewagę stanu prawnego ujawnionego w
księdze wieczystej nad rzeczywistym stanem prawnym
przykład: nabywamy nieruchomość od
Adama Kowalskiego, który ujawniony jest w
księdze wieczystej jako właściciel. Po roku
okazuje się, że rzeczywistym właścicielem był
Adam Nowak, ponieważ to on był jedynym
spadkobiercą przedmiotowej nieruchomości.
Mimo, iż nabyliśmy nieruchomość od osoby
nie będącej właścicielem, ale wpisanej w
księdze wieczystej jako właściciel, nasze
nabycie jest ważne i skuteczne.
Przed zakupem nieruchomości
należy
Zapoznać się z wpisami w księdze
wieczystej w celu potwierdzenia czy
osoba, która twierdzi, że jest właścicielem
występuje w księdze wieczystej.
Księgi wieczyste są jawne, co oznacza, że
każdy może zapoznać się z ich treścią.
Dla każdej nieruchomości prowadzi się
odrębną księgę wieczystą.
Księga wieczysta - działy
Dział pierwszy obejmuje oznaczenie
nieruchomości oraz wpisy praw związanych z jej
własnością;
-
adres nieruchomości, numer działki, opis budynku,
-
opis praw, jakie tej nieruchomości przysługują (np.
służebność gruntowa),
-
jeżeli np. numer działki w księdze wieczystej jest
inny niż wynika to z rejestru gruntów ustalamy
powód tej rozbieżności,
-
informacji szukamy w urzędzie prowadzącym
rejestr gruntów (gmina lub starostwo).
Dział drugi
zawiera wpisy dotyczące własności i użytkowania
wieczystego, kto jest właścicielem (bądź użytkownikiem
wieczystym) nieruchomości – np. w księdze wieczystej są
rodzice danej osoby, którzy nie żyją, a sprzedający jest
jedynym spadkobiercą (ma sądowe nabycie spadku na jej
rzecz). Wówczas nie powinno być problemu z wpisaniem
takiej osoby w miejsce rodziców w księdze wieczystej,
Wpis taki powinien nastąpić przed zawarciem umowy
sprzedaży, na podstawie której nabędziemy prawo własności
nieruchomości od takiej osoby,
Gdyby w przyszłości okazało się, że osoba ta nie była jednak
spadkobiercą (np. odnaleziono testament) wówczas chronić
nas będzie opisana wyżej rękojmia wiary publicznej ksiąg
wieczystych i nasze nabycie nieruchomości będzie skuteczne.
Dział trzeci
Przeznaczony jest na wpisy dotyczące
ograniczonych praw rzeczowych.
Sprawdzamy zatem, czy nieruchomość nie
jest obciążona np. prawem użytkowania,
służebnością bądź czy innej osobie nie
przysługuje roszczenie o nabycie tej
nieruchomości, prawo pierwokupu bądź
odkupu.
Jeżeli dział trzeci zawiera jakiekolwiek wpisy
koniecznie skonsultuj się z prawnikiem.
dział czwarty – najważniejszy
Przeznaczony na wpisy dotyczące hipotek.
Jakiekolwiek wpisy w tym dziale oznaczają, iż ten,
komu hipoteka przysługuje (np. bank) będzie mógł
dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez
względu na to, czyją nieruchomość stała się
własnością.
W przypadku, kiedy dłużnik nie spłaci kredytu,
nasza nieruchomość może zostać sprzedana w
toku postępowania egzekucyjnego, tak aby
zaspokoić roszczenia banku.
Przed nabyciem takiej nieruchomości należy
upewnić się, że hipoteka została wykreślona.
Rodzaje hipoteki:
Zwykła (umowna)
Przymusowa,
Morska.
Hipoteka zwykła (inaczej umowna)
ustalana zwykle w wysokości zaciąganego
kredytu. Niezależnie od wysokości hipoteki
bank nie może wymagać spłaty kredytu o
wartości wyższej niż wynosi rzeczywiste
zadłużenie powiększone o ewentualne
koszty jego windykacji.
Koszt ustanowienia hipoteki zwykłej wynosi
200 PLN (opłata sądowa) oraz 0,1%
wysokości hipoteki (podatek od
ustanowienia hipoteki).
Koszt wykreślenia hipoteki (możliwy po
spłacie danego zadłużenia) wynosi 100 PLN.
Hipoteka przymusowa
Hipoteka przymusowa nie powstaje na mocy
umowy czy też jednostronnego oświadczenia
woli właściciela nieruchomości, lecz na
podstawie złożonego przez wierzyciela
wniosku z załączonym do niego tytułem
uprawniającym do prowadzenia egzekucji.
Powstaje więc bez zgody właściciela
nieruchomości – może także zostać
ustanowiona wbrew jego woli – stąd też jej
nazwa.
Hipoteka morska
Kaucyjna – hipoteka może być wniesiona
w formie kaucji,
Morska – przedmiotem zabezpieczenia
kredytu jest statek, który musi być
wpisany do rejestru okrętowego
prowadzonego przez izbę morską, będącą
właściwą dla jego macierzystego portu.
Hipoteka musi zostać wpisana w rejestr
okrętowy.