17

Kazusy karne

Kazus 6

Stan faktyczny:

Karol Buraczewski, Bartosz Błaszczyk i Paweł Dąbski oskarżeni zostali o to, że 20.3.2011 r.

w Poznaniu, działając wspólnie i w porozumieniu dokonali napadu rabunkowego na

osobie Stanisławy Makarczyk w ten sposób, że przy użyciu przemocy i posługując się in-

nym, podobnie jak broń palna niebezpiecznym przedmiotem, wyglądającym jak pistolet

ręcznego miotacza gazu pieprzowego, który przyłożyli pokrzywdzonej do głowy, zażą-

dali wydania torebki, po czym szarpiąc pokrzywdzoną zabrali jej w celu przywłaszczenia

torebkę zawierającą portfel, telefon komórkowy marki Nokia, odtwarzacz MP 3, dowód

osobisty, kartę bankomatową oraz pieniądze w kwocie 200 zł o łącznej wartości 1200 zł,

tj. o czyn z art. 280 § 2 KK w zb. z art. 278 § 1 i 5 KK w zb. z art. 275 § 1 KK w zb. z art. 276

KK w zw. z art. 11 § 2 KK.

Sąd Okręgowy w Poznaniu wyrokiem z 14.7.2011 r. uznał oskarżonych Karola Bura-

czewskiego, Bartosza Błaszczyka oraz Pawła Dąbskiego za winnych tego, że 20.3.2011 r.

w Poznaniu, działając wspólnie i w porozumieniu, po uprzednim przyłożeniu do skroni

Stanisławie Makarczyk przedmiotu podobnie niebezpiecznego do broni palnej w posta-

ci ręcznego miotacza gazu pieprzowego, zabrali następnie należącą do niej torebkę za-

wierającą portfel, telefon komórkowy marki Nokia, odtwarzacz MP 3, dowód osobisty,

kartę bankomatową oraz pieniądze w kwocie 200 zł. o łącznej wartości 1200 zł, tj. czynu

z art. 280 § 2 KK w zb. z art. 275 § 1 KK w zb. z art. 276 KK w zw. z art. 11 § 2 KK i za to

na podstawie art. 280 § 2 KK w zw. z art. 11 § 3 KK skazał każdego z nich na 3 lata pozba-

wienia wolności.

Oskarżeni nie kwestionują dokonania przez nich zarzucanego im czynu.

zadanie:

Będąc obrońcą oskarżonego Pawła Dąbskiego przygotuj apelację ograniczając się do

wskazania zakresu zaskarżenia wyroku, zarzutu bądź zarzutów oraz wniosku apelacji

albo w przypadku uznania, że brak jest podstaw do jej sporządzenia, opinię prawną o bra-

ku podstaw do sporządzenia apelacji.

Rozwiązanie:

Działając w imieniu oskarżonego Pawła Dąbskiego, na podstawie pełnomocnictwa znaj-

dującego się w aktach sprawy na zasadzie art. 425 § 1, 2 i 3 KPK oraz art. 444 KPK, zaskar-

żam na korzyść oskarżonego wyrok Sądu Okręgowego z 14 .7. 2011 r. opatrzony sygnatu-

rą VII K 544/11 otrzymany przez obrońcę oskarżonego wraz z uzasadnieniem 18.8.2011 r.

w części dotyczącej kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu.

Sądowi Okręgowemu na podstawie art. 427 § 1 i 2 oraz art. 438 pkt 1 KPK zarzucam

obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 280 § 2 KK poprzez dokonanie przez Sąd

I instancji błędnej wykładni pojęcia „innego niebezpiecznego przedmiotu” w rozumieniu

tego przepisu i przyjęcie, że ręczny miotacz gazu pieprzowego uznać należy za przedmiot

podobnie niebezpieczny jak broń palna, podczas gdy prawidłowa wykładnia tego zna-

mienia nie pozwala na przyjęcie, że przedmiot, jakim oskarżony Paweł Dąbski posługiwał

się 20.3.2011 r. może zostać potraktowany jako „inny podobnie niebezpieczny do broni

palnej przedmiot”.

W oparciu o powyższy zarzut, na zasadzie art. 427 § 1 i art. 437 § 1 i 2 KPK, wnoszę

o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez wyeliminowanie z opisu przypisanego

Kazus 6

18

Część I. Kazusy karne

Kazusy karne

oskarżonemu czynu znamienia użycia przedmiotu podobnie niebezpiecznego do broni

palnej, zakwalifikowanie przypisanego mu czynu z art. 280 § 1 KK i wymierzenie kary

2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Wyjaśnienie:

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż prawidłowy zarzut powinien zostać opar-

ty na naruszeniu prawa materialnego. Niedopuszczalne byłoby w przedstawionym stanie

faktycznym zarzucenie sądowi I Instancji błędu w ustaleniach faktycznych. Sąd bowiem

prawidłowo ustalił, że oskarżeni posługiwali się miotaczem gazu. Interpretacja pojęcia

„inny niebezpieczny przedmiot” należy do wykładni prawa materialnego, nie pozostaje

natomiast w sferze ustaleń faktycznych.

Znamieniem czynu stypizowanego w art. 280 § 2 KK jest posługiwanie się bronią pal-

ną, nożem lub innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem lub środkiem obezwład-

niającym. Rozbój kwalifikowany polegający na posłużeniu się ręcznym miotaczem gazu

obezwładniającego można stwierdzić tylko wówczas, gdy stosowany gaz (środek obez-

władniający) był niebezpieczny i to w stopniu porównywalnym do broni palnej lub noża,

tj. w stopniu bezpośrednio zagrażającym życiu pokrzywdzonego.

Zwyczajne użycie gazu pieprzowego nie stwarza jednak bezpośrednio zagrożenia dla

życia, tak jak w przypadku broni palnej lub noża. Typowym następstwem jego użycia jest

czasowe unieruchomienie ofiary, poprzez podrażnienie błon śluzowych oczu nosa i gar-

dła bez długotrwałych szkodliwych następstw dla zdrowia. Wywołany efekt podrażnie-

nia zwykle szybko ustępuje i ofiara wraca do wcześniejszej sprawności. Może się jednak

zdarzyć, że miotacz gazu posiada zasobnik zawierający wysoce toksyczny gaz paraliżu-

jący układ oddechowy, a zatem jego użycie pociąga za sobą niebezpieczeństwo dla życia.

Wówczas nie ma przeszkód do przyjęcia, że posłużenie się takim przedmiotem mieści się

w znamionach art. 280 § 2 KK. Reasumując, ocena czy miotacz gazu obezwładniającego

jest „innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem” w rozumieniu art. 280 § 2 KK wy-

maga przede wszystkim ustalenia, że znajdujący się w jego zasobniku gaz (środek obez-

władniający) może być niebezpieczny dla życia człowieka (z uzas. wyr. SA we Wrocławiu

z 20.10.2011 r., II AKa 315/11).

Całkowitym nieporozumieniem jest odnoszenie pojęcia innego podobnie niebezpiecz-

nego środka obezwładniającego wymienionego w art. 280 § 2 KK do wszelkich środków

obezwładniających, rozumianych jako środki prowadzące do pozbawienia ofiary możliwo-

ści swobodnego poruszania się w ogóle lub unieruchomienia tylko niektórych części ciała

(z uzas. uchw. SN z 24.1.2001 r., I KZP 45/00). Miotacz gazu obezwładniającego z wyczerpa-

nym zasobnikiem, wykluczającym jego użycie, nie jest „innym podobnie niebezpiecznym

przedmiotem” w rozumieniu przepisu art. 280 § 2 KK. Takim przedmiotem nie jest rów-

nież miotacz gazu obezwładniającego zawierający gaz pieprzowy (wyr. SA we Wrocławiu

z 20.10.2011 r., II AKa 315/11).

W związku z błędną wykładnią prawa materialnego, czyn przypisany oskarżonemu

należało zakwalifikować z innego przepisu prawa materialnego, stąd wyrok zaskarżono

jedynie w części dotyczącej kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu. Wnio-

sek apelacji koresponduje z zakresem zaskarżenia. Zaproponowana przez obrońcę oskar-

żonego kara, stanowiąca dolną granicę zagrożenia ustawowego za przestępstwo rozboju

w typie podstawowym, przy spełnieniu pozostałych warunków, o których mowa w art. 69

§ 1 i 2 KK, daje możliwość warunkowego zawieszenia wykonania kary w stosunku do

oskarżonego.