6. Prawo wykroczeń

Podstawowym źródłem prawa wykroczeń jest ustawa z dnia 20 maja 1971 r.

kodeks wykroczeń.

Odpowiedzialności za wykroczenie podlega ten tylko, kto popełnia czyn

społecznie szkodliwy, zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego
popełnienia pod groźbą kary aresztu, ograniczenia wolności, grzywny do 5.000
złotych lub nagany.

Wykroczenie nie jest przestępstwem.

Karami za popełnienie wykroczenia są:
1) areszt;
2) ograniczenie

wolności;

3) grzywna;
4) nagana.

Natomiast środkami karnymi są:
1)

zakaz prowadzenia pojazdów;

2) przepadek

przedmiotów;

3) nawiązka;
4) obowiązek naprawienia szkody;
5)

podanie orzeczenia o ukaraniu do publicznej wiadomości w szczególny

sposób;

6) inne

środki karne określone przez ustawę.

W praktyce często przestępstwo i wykroczenie wyodrębnienia w oparciu o tzw.

czyn przepołowiony (np. w przypadku kradzieży). Inkorporuje on dwie grupy
czynów, które spełniają te same znamiona, jednakże jedna grupa kwalifikowana jest
jako przestępstwo, a druga jako wykroczenie. Wymagane jest przy tym spełnienie
dodatkowego kryterium, np. w przypadku kradzieży – określona wartość rzeczy
skradzionej (wykroczenie – do 250 zł).

Zasady pociągania do odpowiedzialności sprawcy wykroczenia określa ustawa z

dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia.

W sprawach o wykroczenia w pierwszej instancji orzeka sąd rejonowy. W

sprawach o wykroczenia popełnione przez żołnierzy w czynnej służbie wojskowej i
żołnierzy sił zbrojnych państw obcych, przebywających na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej oraz członków ich personelu cywilnego, jeżeli pozostają w
związku z pełnieniem obowiązków służbowych, o ile ustawa lub umowa
międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, nie stanowi inaczej -
orzekają w pierwszej instancji wojskowe sądy garnizonowe.

Sądem odwoławczym w sprawach o wykroczenia podlegających właściwości

sądów powszechnych, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, jest:

1) sąd okręgowy do rozpoznania apelacji oraz zażaleń na postanowienia i

zarządzenia zamykające drogę do wydania wyroku,

2) sąd rejonowy w innym równorzędnym składzie do rozpoznania

pozostałych zażaleń.

Sądem odwoławczym w sprawach o wykroczenia podlegających właściwości

sądów wojskowych, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, jest wojskowy sąd okręgowy.

Sąd okręgowy i wojskowy sąd okręgowy ponadto rozpoznają sprawy przekazane

im przez ustawę.

PYTANIA

1. Co to jest wykroczenie?

2. Jaka jest różnica pomiędzy wykroczeniem a przestępstwem?

3. Jakie kary przewiduje kodeks wykroczeń?

4. Jakie sądy są właściwe do rozpoznawania spraw o wykroczenie?

5. Co to jest czyn przepołowiony?