IMMUNOLOGICZNE REAKCJE
Decyzja o leczeniu krwią musi być
poprzedzona dokładną analizą ryzyka
POPRZETOCZENIOWE
i korzyści.
Przetoczenie każdego składnika krwi
ROZPOZNANIE I PROFILAKTYKA
stanowi ryzyko alloimmunizacji biorcy
LOGISTYKA POST
POWANIA
KLINICZNEGO
DOKUMENTACJA
Ryzyko leczenia krwią
Zależy od:
Powikłania poprzetoczeniowe
Rodzaju przetaczanego składnika
Rodzaju przetaczanego składnika
dotyczą około 10% biorców. Objętości i szybkości przetaczania
Objętości i szybkości przetaczania
Stanu zdrowia dawcy
Stanu zdrowia dawcy
Organizacji pracy
Organizacji pracy
Znajomości podstaw transfuzjologii
Znajomości podstaw transfuzjologii
Pory dnia dokonanego przetoczenia
Pory dnia dokonanego przetoczenia
Powikłania poprzetoczeniowe immunologiczne
Ryzyko leczenia krwią
Nie istnieje jeden algorytm postępowania
Przyczyna zgonu:
Zasady:
Powikłanie hemolityczne 73%
Powikłanie hemolityczne 73%
Szybka ocena kliniczna
Szybka ocena kliniczna
Wirusowe zapalenie wątroby 15%
Wirusowe zapalenie wątroby 15%
Maksymalne skrócenie czasu między rozpoznaniem a
Maksymalne skrócenie czasu między rozpoznaniem a
Niewydolność oddechowa 8% rozpoczęciem leczenia
Niewydolność oddechowa 8% rozpoczęciem leczenia
Lekarz lub wyspecjalizowana pielęgniarka
Lekarz lub wyspecjalizowana pielęgniarka
Powikłania septyczne 3%
Powikłania septyczne 3%
odpowiedzialna za rozpoznanie powikłania
odpowiedzialna za rozpoznanie powikłania
Inne 1%
Inne 1%
1
Nasilenie odczynu jest wprost
Przebieg odczynu poprzetoczeniowego zależny jest od:
proporcjonalne do:
* mocy (siły) antygenu
Objętości przetoczonej krwi
Objętości przetoczonej krwi
* aktywności dopełniacza
Rodzaju niezgodności
Rodzaju niezgodności
* stanu ogólnego chorego
Czasu jaki upłynął do rozpoczęcia
Czasu jaki upłynął do rozpoczęcia
leczenia
leczenia
* rozległości zabiegu operacyjnego
* wystąpienia wstrząsu
Poprzetoczeniowe powikłania immunologiczne
natychmiastowe
Podział powikłań
poprzetoczeniowych
Objawowa hemoliza niezgodność serologiczna krwinek
(ostry odczyn hemolityczny) czerwonych
" Immunologiczne
Gorączkowy odczyn granulocyty dawcy
niehemolityczny
wczesne
opóz
nione
Anafilaksja przeciwciała anty-IgA
" Nieimmunologiczne
Pokrzywka przeciwciała przeciw białkom
osocza
wczesne
opóz
nione
Potransfuzyjna ostra przeciwciała antyleukocytarne,
niewydolność oddechowa
(TRALI) lipidy
Poprzetoczeniowe powikłania immunologiczne
opóz
nione
Hemoliza odpowiedz
anamnestyczna na
(opóz
niony odczyn hemolityczny) antygeny krwinki czerwonej
Ostre reakcje hemolityczne
Potransfuzyjna choroba przeszczep żywe limfocyty dawcy
pojawiają się w ciągu 24 godzin
przeciw biorcy (TA-GvHD)
od momentu transfuzji.
Immunomodulacja krwinki białe dawcy
Plamica poprzetoczeniowa przeciwciała przeciw płytkowe
(PLA1)
Alloimmunizacja do antygenów ekspozycja na antygeny dawcy
krwinek czerwonych , białych,
płytkowych lub białek osocza
2
Mechanizmy immunologicznego niszczenia
krwinek czerwonych
Niemal wszystkie ostre reakcje
hemolityczne
" Niszczenie wewnątrznaczyniowe
spowodowane są błędami identyfikacyjnymi
z udziałem dopełniacza, charakterystyczne dla
przetoczenia krwi niezgodnej grupowo w układzie ABO
błędne opisanie probówki z krwią,
" Niszczenie pozanaczyniowe (śródnarządowe)
błędna identyfikacja pojemnika z krwią,
bez udziału dopełniacza, charakterystyczne dla niszczenia
błędna identyfikacja biorcy krwinek przez przeciwciała
Przypadki hemolizy związane z ostrą hemolizą
Przypadki hemolizy związane z ostrą hemolizą
poprzetoczeniową
poprzetoczeniową
Hemoliza krwinek dawcy naturalne lub odpornościowe
alloprzeciwciała (anty-A, -K, -Jka, Fya)
Hemoliza krwinek biorcy niezgodność (ABO) płytek, osocza,
krioprecypitatu lub produkty
autoprzeciwciała
osoczopochodne
przeciwciała indukowane przez leki
mechaniczne uszkodzenia (sztuczne
mechaniczne uszkodzenia
zastawki serca, zsp.mikroangiopatyczne)
uszkodzenia termiczne
Wczesne immunologiczne odczyny
Ostry poprzetoczeniowy wstrząs
poprzetoczeniowe
hemolityczny
Ostry poprzetoczeniowy odczyn hemolityczny jest
wyzwolony przez reakcję antygen / przeciwciało, która
prowadzi do aktywacji układu dopełniacza, układu krzepnięcia
" zawsze spowodowany przetoczeniem niezgodnej w
oraz odpowiedzi hormonalnej.
układzie układzie ABO krwi
Objaw dominujący
" niezgodność w innych układach  hemoliza bez
" Hemoliza wewnątrznaczyniowa
ciężkiego przebiegu
3
Ostry poprzetoczeniowy wstrząs
Ostry poprzetoczeniowy wstrząs
hemolityczny
hemolityczny
Objawy towarzyszące hemolizie:
Ból
" gorączka,
może być zlokalizowany:
" dreszcze,
" z boku tułowia,
" nudności,
" w okolicach lędz
wi,
" wymioty,
" w brzuchu,
" ból,
" w klatce piersiowej,
" duszność, przyspieszenie czynności serca,
" może dotyczyć głowy
" spadek ciśnienia krwi,
" lub miejsca wkłucia.
" krwawienia i hemoglobinuria.
W specyficznych okolicznościach, obraz
kliniczny ostrej hemolitycznej reakcji
potransfuzyjnej, może różnić się od
przypadków typowych.Dotyczy to
Na skutek układowej hipotensji oraz
Na skutek układowej hipotensji oraz
skurczu naczyń nerkowych
skurczu naczyń nerkowych
Pacjentów nieprzytomnych lub znajdujących
Pacjentów nieprzytomnych lub znajdujących
i powstawania w nich zakrzepów może dojść
i powstawania w nich zakrzepów może dojść
się w stanie ogólnego znieczulenia
się w stanie ogólnego znieczulenia
do niewydolności nerek
do niewydolności nerek
Pacjentów znajdujących się w stanie
Pacjentów znajdujących się w stanie
(powikłanie póz
niejsze).
(powikłanie póz
niejsze).
porażenia zarówno farmakologicznego jak i
porażenia zarówno farmakologicznego jak i
patologicznego, które może maskować
patologicznego, które może maskować
wystąpienie dreszczy.
wystąpienie dreszczy.
Podtrzymywanie ciśnienia krwi za pomocą
Podtrzymywanie ciśnienia krwi za pomocą
leków może maskować niestabilność
leków może maskować niestabilność
wazomotoryczną
wazomotoryczną
Objawy wskazujące na DIC:
Początkowym objawem ostrej reakcji
Początkowym objawem ostrej reakcji
hemolitycznej mogą być nieoczekiwane
hemolitycznej mogą być nieoczekiwane
Spadek liczby krwinek płytkowych
Spadek liczby krwinek płytkowych
krwawienia spowodowane zespołem
krwawienia spowodowane zespołem
Niski poziom fibrynogenu
Niski poziom fibrynogenu
rozsianego wykrzepiania
rozsianego wykrzepiania
Obecność produktów degradacji fibryny
Obecność produktów degradacji fibryny
wewnątrznaczyniowego (DIC) szczególnie
wewnątrznaczyniowego (DIC) szczególnie
i D-dimerów
i D-dimerów
w przypadkach śródoperacyjnych.
w przypadkach śródoperacyjnych.
4
Wstrząs hemolityczny
OBRAZ BADAC
LABORATORYJNYCH:
UWAGA- jeżeli w takiej sytuacji nie
jeżeli w takiej sytuacji nie
Hemoglobinemia
zostanie rozpoznana ostra reakcja
zostanie rozpoznana ostra reakcja
Hemoglobinuria
Hemoglobinuria
hemolityczna może zostać przetoczona
hemolityczna może zostać przetoczona
Podwyższony poziom dehydrogenazy mleczanowej
jeszcze większa ilość niezgodnej krwi
jeszcze większa ilość niezgodnej krwi
Podwyższony poziom bilirubiny
jako próba opanowania krwawienia, co
jako próba opanowania krwawienia, co
Niski poziom haptoglobiny
Niski poziom haptoglobiny
pogarsza stan pacjenta.
pogarsza stan pacjenta. Poziomy mocznika i kreatyniny w surowicy krwi
Poziomy mocznika i kreatyniny w surowicy krwi
ulegają podwyższeniu gdy pojawia się
ulegają podwyższeniu gdy pojawia się
niewydolność nerek .
niewydolność nerek .
Wstrząs hemolityczny
Wstrząs hemolityczny
DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA:
Hemoliza pozanaczyniowa:
NAIH, choroba zimnych aglutynin
Sprawcami hemolizy pozanaczyniowej są
Sprawcami hemolizy pozanaczyniowej są
Wrodzona niedokrwistość hemolityczna
najczęściej przeciwciała z innych układów
najczęściej przeciwciała z innych układów
Nieimmunologiczna hemoliza
poza AB0:
poza AB0:
Hemoglobinopatie
Kell /-K/
Kell /-K/
Nocna napadowa hemoglobinuria
Kidd /-Jka, -Jkb/
Niesprawność sztucznych zastawek serca, Kidd /-Jka, -Jkb/
krwawienie
Duffy /-Fya, -Fyb/
Duffy /-Fya, -Fyb/
Niedokrwistość hemolityczna mikroangiopatyczna
Hemoliza indukowana lekami
Infekcje /clostridium, malaria/.
Wstrząs hemolityczny
HEMOLIZA POZANACZYNIOWA objawy
Śmiertelność
Gorączka, niedokrwistość, wzrost
Gorączka, niedokrwistość, wzrost
w ostrej reakcji hemolitycznej zależy
w ostrej reakcji hemolitycznej zależy
poziomu bilirubiny,
poziomu bilirubiny,
zwykle od ilości przetoczonych
zwykle od ilości przetoczonych
BTA dodatni.
BTA dodatni.
niezgodnych krwinek czerwonych.
niezgodnych krwinek czerwonych.
Objawy zwykle nie są tak ciężkie jak w
Objawy zwykle nie są tak ciężkie jak w
hemolizie wewnątrznaczyniowej,
hemolizie wewnątrznaczyniowej,
ponieważ aktywacja komplementu aż
ponieważ aktywacja komplementu aż
do C9 zwykle nie występuje.
do C9 zwykle nie występuje.
5
Odczyny gorączkowe Odczyny gorączkowe
Definicja:
Definicja:
Objawy towarzyszące:
Wzrost temperatury o 10C
Wzrost temperatury o 10C
Dreszcze
Uczucie zimna
Odczyny gorączkowe najczęściej powodują
przeciwciała antyleukocytarne lub
antypłytkowe /cytotoksyczne i
Postępowanie:
leukoaglutyniny/.  test limfocytotosyczny
Preparaty ubogoleukocytarne
Częstość występowanie 1% wszystkich
Leki p/gorączkowe
przetoczeń
Odczyny alergiczne
Odczyny alergiczne
spowodowane przeciwciałami przeciwko
spowodowane przeciwciałami przeciwko
Lekkie  leki antyhistaminowe.
białkom osocza około 1-2% biorców.
białkom osocza około 1-2% biorców.
W ciężkich odczynach uogólnionych stosuje
Objawy:
Objawy:
się adrenalinę i/lub kortykosterydy.
Pokrzywka
Pokrzywka
Reakcje anafilaktyczne
Reakcje anafilaktyczne
Skurcz oskrzeli
Skurcz oskrzeli
Ciężkie odczyny spowodowane obecnością
Zaburzenia oddychania
Zaburzenia oddychania
przeciwciał anty-IgA klasy IgG u chorych z
Zaburzenia krążenia
Zaburzenia krążenia
niedoborem IgA -zdarzają się rzadko.
Zaburzenia ze strony układu pokarmowego
Zaburzenia ze strony układu pokarmowego
Hemolityczne odczyny Hemolityczne odczyny
poprzetoczeniowe - opóz
nione poprzetoczeniowe - opóz
nione
Pojawiają się przynajmniej 24 godziny
Pojawiają się przynajmniej 24 godziny
Czas od momentu transfuzji do
Czas od momentu transfuzji do
od przetoczenia jednostki
od przetoczenia jednostki
rozpoznania opóz
nionej reakcji
rozpoznania opóz
nionej reakcji
odpowiedzialnej za wystąpienie
odpowiedzialnej za wystąpienie
reakcji poprzetoczeniowej. hemolitycznej bywa różny.
reakcji poprzetoczeniowej. hemolitycznej bywa różny.
6
Hemolityczne odczyny
Opóz
nione immunologiczne odczyny
poprzetoczeniowe - opóz
nione poprzetoczeniowe.
" Hemoliza (odpowiedz
anamnestyczna na antygeny krwinki
W większości przypadków objawy czerwonej)
W większości przypadków objawy
występują w ciągu 14 dni od momentu
występują w ciągu 14 dni od momentu
" Choroba GHvD (przetoczenie żyjących limfocytów)
przetoczenia,
przetoczenia,
" Plamica poprzetoczeniowa (wytworzenie przeciwciał
niekiedy objawy opóz
nionej reakcji przeciwpłytkowych)
niekiedy objawy opóz
nionej reakcji
hemolitycznej po 6 tygodniach
hemolitycznej po 6 tygodniach
" Alloimmunizacja ( ekspozycja na antygeny dawcy)
Hemolityczne odczyny Hemolityczne odczyny
poprzetoczeniowe - opóz
nione poprzetoczeniowe - opóz
nione
objawy kliniczne:
Typowa jest
Typowa jest
gorączka
gorączka
hemoliza zewnątrznaczyniowa,
hemoliza ,
niedokrwistość
niedokrwistość
dreszcze
dreszcze
może jednak pojawić się również hemoliza
może jednak pojawić się również hemoliza
żółtaczka
żółtaczka
wewnątrznaczyniowa.
.
ból, duszność
ból, duszność
rzadko niewydolność nerek
rzadko niewydolność nerek
Hemolityczne odczyny
Hemolityczne odczyny
poprzetoczeniowe
poprzetoczeniowe
Diagnostyka różnicowa
Badania laboratoryjne:
ze szczególnym naciskiem na:
Niedokrwistość Utajone z
ródła infekcji
Autoimmunologiczną niedokrwistość hemolityczną
Podwyższony poziom dehydrogenazy
Chorobę zimnych aglutynin
mleczanowej
Wrodzoną niedokrwistość hemolityczną
Podwyższony poziom bilirubiny
Poliaglutynację
BTA dodatni.
Nocną napadową hemoglobinurię
Obniżony poziom haptoglobiny
y
le funkcjonujące sztuczne zastawki serca Krwawienia
Podwyższoną liczbę krwinek białych Niedokrwistość hemolityczną mikroangiopatyczną
Hemolizę indukowana przez leki.
Obecność nowych przeciwciał przeciwko
krwinkom czerwonym
7
Plamica poprzetoczeniowa
Plamica poprzetoczeniowa
Zapobieganie:
Alloprzeciwciała do antygenów płytkowych o
Alloprzeciwciała do antygenów płytkowych o
dobieranie preparatów od dawców nie
specyficzności anty-HPA1
specyficzności anty-HPA1
posiadających antygenu do którego biorca
wytworzył przeciwciała (przeciwciała do
Objawy: małopłytkowość pomiędzy 5-10 dniem, a
specyficznych antygenów płytkowych)
nawet do 3 tygodni po transfuzji, plamica,
krwawienia.
Hemolityczne odczyny Hemolityczne odczyny
poprzetoczeniowe - opóz
nione poprzetoczeniowe - opóz
nione
Zapobieganie:
Podstawową zasadą jest
Podstawową zasadą jest
dobieranie dla biorcy
dobieranie dla biorcy
Wykrycie przeciwciał
Wykrycie przeciwciał
krwi
krwi
przeciwko krwinkom czerwonym.
przeciwko krwinkom czerwonym.
nie zawierającej
nie zawierającej
antygenu
do którego wytworzył on
do którego wytworzył on
przeciwciała
przeciwciała
Poprzetoczeniowa choroba przeszczep
Poprzetoczeniowa choroba przeszczep
przeciw biorcy (TA-GvHD)
przeciw biorcy (TA-GvHD)
Podstawową zasadą jest
Podstawową zasadą jest
dobieranie dla biorcy
dobieranie dla biorcy
Jest to reakcja immunologiczna wszczepionych
Jest to reakcja immunologiczna wszczepionych
krwi
krwi
i proliferujących limfocytów T dawcy z komórkami
i proliferujących limfocytów T dawcy z komórkami
nie z
nie z
biorcy.
biorcy.
awierającej
awierającej
antygenu
Opisano 200 przypadków wystąpienia tej choroby
Opisano 200 przypadków wystąpienia tej choroby
do którego wytworzył on
do którego wytworzył on
przeciwciała
przeciwciała
8
Potransfuzyjna choroba przeszczep
Potransfuzyjna choroba przeszczep
Elementy konieczne do wystąpienia TA-GvHD:
Elementy konieczne do wystąpienia TA-GvHD:
przeciw gospodarzowi (TA-GvHD)
przeciw gospodarzowi (TA-GvHD
" dawca komórek immunokompetentnych
" dawca komórek immunokompetentnych
Grupa ryzyka
Grupa ryzyka
- generalnie chorzy z niedoborem immunologicznym
- generalnie chorzy z niedoborem immunologicznym
" różnica antygenowa między dawcą i biorcą,
" różnica antygenowa między dawcą i biorcą,
rozpoznawana przez komórki dawcy
rozpoznawana przez komórki dawcy
" po chemioterapii
" po chemioterapii
" chorzy onkologiczni
" chorzy onkologiczni
" po dużych zabiegach operacyjnych chorzy w podeszłym wieku
" po dużych zabiegach operacyjnych chorzy w podeszłym wieku
" brak zdolności biorcy do skutecznego
" brak zdolności biorcy do skutecznego
" noworodki
" noworodki
odrzucenia przeszczepu
odrzucenia przeszczepu
" chorzy, którym przetoczono preparaty komórkowe krwi od
" chorzy, którym przetoczono preparaty komórkowe krwi od
osób spokrewnionych ( I i II stopień pokrewieństwa)
osób spokrewnionych ( I i II stopień pokrewieństwa
Składniki krwi mogące wywołać TA - GvHD
Składniki krwi mogące wywołać TA - GvHD
Czynnik wywołujący: limfocyty
Czynnik wywołujący: limfocyty
Liczba zawartych w preparacie żywotnych limfocytów
Liczba zawartych w preparacie żywotnych limfocytów
" Krew pełna
" Krew pełna
może mieć większe znaczenie, niż czas jego
może mieć większe znaczenie, niż czas jego
przechowywania. " Koncentrat krwinek czerwonych
przechowywania. Koncentrat krwinek czerwonych
" Krwinki czerwone płukane
" Krwinki czerwone płukane
" Koncentraty krwinek płytkowych
" Koncentraty krwinek płytkowych
Dawka konieczna do wywołania GvHD (zwierzęta)
Dawka konieczna do wywołania GvHD (zwierzęta)
107 limfocytów / kg c.c.
107 limfocytów / kg c.c. " Granulocyty
" Granulocyty
Nie opisano GvHD po krwinkach mrożonych, opisano
Nie opisano GvHD po krwinkach mrożonych, opisano
natomiast po świeżo mrożonym osoczu (104 limfocytów)
natomiast po świeżo mrożonym osoczu (104 limfocytów
Poprzetoczeniowa choroba przeszczep Potransfuzyjna choroba przeszczep
Poprzetoczeniowa choroba przeszczep Potransfuzyjna choroba przeszczep
przeciw gospodarzowi (TA-GvHD) przeciw biorcy ( TA-GvHD)
przeciw gospodarzowi (TA-GvHD) przeciw biorcy ( TA-GvHD)
Objawy
Objawy
Pierwsze objawy:
Pierwsze objawy:
wynikają z zaburzeń produkcji cytokin, w tym nadprodukcji
wynikają z zaburzeń produkcji cytokin, w tym nadprodukcji
rumień
rumień
interleukiny IL-2, IL-1, gamma interferonu i czynnika
interleukiny IL-2, IL-1, gamma interferonu i czynnika
biegunka
biegunka
martwicy guza (TNF).
martwicy guza (TNF).
gorączka
gorączka
wzrost stężenia bilirubiny i aktywności
wzrost stężenia bilirubiny i aktywności
Pierwsze objawy po 2  50 dni po przetoczeniu
Pierwsze objawy po 2  50 dni po przetoczeniu
enzymów wątrobowych
enzymów wątrobowych
Śmiertelność ok. 90%
Śmiertelność ok. 90%
pancytopenia ( limfocyty dawcy rozpoznają
pancytopenia ( limfocyty dawcy rozpoznają
i niszczą obce komórki szpiku biorcy)
i niszczą obce komórki szpiku biorcy
9
Potransfuzyjna choroba przeszczep
Potransfuzyjna choroba przeszczep
przeciw biorcy (TA-GvHD)
przeciw biorcy (TA-GvHD)
Klasyfikacja stanu zaawansowania choroby:
Klasyfikacja stanu zaawansowania choroby:
Niewydolność narządowa dotyczy narządów
Niewydolność narządowa dotyczy narządów
Stopień 1: łagodny  skórna wysypka obejmująca
Stopień 1: łagodny  skórna wysypka obejmująca
bogatych w antygeny HLA:
bogatych w antygeny HLA:
mniej niż 25% powierzchni ciała
mniej niż 25% powierzchni ciała
śledziona
śledziona
Stopień 2: średni  skórna wysypka obejmująca więcej niż
Stopień 2: średni  skórna wysypka obejmująca więcej niż
wątroba
wątroba
25% powierzchni ciała, łagodne zaburzenia jelitowe
25% powierzchni ciała, łagodne zaburzenia jelitowe
przewód pokarmowy
przewód pokarmowy
żołądkowe i wątrobowe
żołądkowe i wątrobowe
szpik
szpik
Stopień 3: ciężki  zaczerwienie skóry podobne do opalenizny,
Stopień 3: ciężki  zaczerwienie skóry podobne do opalenizny,
węzły chłonne
węzły chłonne
nasilające się zaburzenia jelitowe, żołądkowe i wątrobowe
nasilające się zaburzenia jelitowe, żołądkowe i wątrobowe
skóra
skóra
Stopień 4: zagrażający życiu  pęcherze i łuszcząca się skóra, poważne
Stopień 4: zagrażający życiu  pęcherze i łuszcząca się skóra, poważne
problemy jelitowe, żołądkowe i niewydolność wątrobowy
problemy jelitowe, żołądkowe i niewydolność wątrobowy
Różnice kliniczne między GvHD i TA-GvHD
Różnice kliniczne między GvHD i TA-GvHD
Potransfuzyjna choroba przeszczep
Potransfuzyjna choroba przeszczep
przeciw biorcy (TA-GvHD)
przeciw biorcy (TA-GvHD
Objawy Klasyczna GvHD TA-GvHD
Objawy Klasyczna GvHD TA-GvHD
Czas wystąpienia 1  3 m-ce kilka dni
Czas wystąpienia 1  3 m-ce kilka dni
Objawów do tygodnia
Objawów do tygodnia
Gorączka tak tak
Gorączka tak tak
Rozpoznanie:
Rozpoznanie:
Rumień tak tak
Rumień tak tak
badanie patologiczne bioptatu skóry
badanie patologiczne bioptatu skóry
Biegunka tak tak
Biegunka tak tak
Zapalenie wątroby tak tak
Zapalenie wątroby tak tak
(zaporowa) (komórkowa)
(zaporowa) (komórkowa)
Aplazja szpiku nie tak
Aplazja szpiku nie tak
Pancytopenia nie tak
Pancytopenia nie tak
W badaniu  agresywny naciek limfocytów
W badaniu  agresywny naciek limfocytów
Skuteczność leczenia tak (90%) nie (10%)
Skuteczność leczenia tak (90%) nie (10%)
Śmiertelność 10-20% ok.. 90%
Śmiertelność 10-20% ok.. 90%
Potransfuzyjna choroba przeszczep
Potransfuzyjna choroba przeszczep
Potransfuzyjna ostra niewydolność
Potransfuzyjna ostra niewydolność
przeciw biorcy (TA-GvHD)
przeciw biorcy (TA-GvHD)
oddechowa (TRALI)
oddechowa (TRALI)
Częstość występowania:
Częstość występowania:
Leczenie
Leczenie
sterydoterapia
sterydoterapia
0,02% na jednostkę przetoczonej krwi
0,02% na jednostkę przetoczonej krwi
stosowanie składników krwi napromieniowanych
stosowanie składników krwi napromieniowanych
promieniowaniem gamma
promieniowaniem gamma
0,16% chorych z przetaczaniami
0,16% chorych z przetaczaniami
7% wszystkich powikłań poprzetoczeniowych
7% wszystkich powikłań poprzetoczeniowych
10
Czynniki wywołujące TRALI
Czynniki wywołujące TRALI
Czynniki wywołujące TRALI
Przeciwciała Inne czynniki
Przeciwciała Inne czynniki
ok. 90% anty  HLA
ok. 90% anty  HLA
lipidy w osoczu dawcy
lipidy w osoczu dawcy
u dawcy anty  HNA (- 1a, - 1b, - 2a, - 3a)
u dawcy anty  HNA (- 1a, - 1b, - 2a, - 3a)
cytokiny
cytokiny
hemoliza
hemoliza
Kompleksy immunologiczne
Kompleksy immunologiczne
aktywacja komplementu
aktywacja komplementu
(niezgodność pomiędzy dawcami)
(niezgodność pomiędzy dawcami)
ciężki stan chorego
ciężki stan chorego
ok.. 10% anty  HLA
ok.. 10% anty  HLA
anty  HNA (- 1a, - 3a) stan po zabiegu operacyjnym
anty  HNA (- 1a, - 3a) stan po zabiegu operacyjnym
anty  IgA 2 m
anty  IgA 2 m
Patogeneza TRALI Rozpoznanie TRALI
Patogeneza TRALI Rozpoznanie TRALI
Objawy główne: nagła, silna duszność
Objawy główne: nagła, silna duszność
Objawy inne: dreszcze, gorączka, sinica, kaszel,
Objawy inne: dreszcze, gorączka, sinica, kaszel,
Teoria  dwóch uderzeń
Teoria  dwóch uderzeń
spadek lub czasami wzrost ciśnienia,
spadek lub czasami wzrost ciśnienia,
brak objawów niewydolności krążenia
brak objawów niewydolności krążenia
 pierwsze uderzenie  stan chorego
 pierwsze uderzenie  stan chorego
predystynujący do TRALI
predystynujący do TRALI
Wystąpienie objawów: 1  6 godzin po przetoczeniu
Wystąpienie objawów: 1  6 godzin po przetoczeniu
 drugie uderzenie  przeciwciała leukocytarne
 drugie uderzenie  przeciwciała leukocytarne
wyjątkowo po 40  72 godzinach
wyjątkowo po 40  72 godzinach
lub inne czynniki w przetoczonym składniku
lub inne czynniki w przetoczonym składniku
krwi (aktywne lipidy, cytokiny)
krwi (aktywne lipidy, cytokiny)
Ustępują zwykle po 2-3 dniach
Ustępują zwykle po 2-3 dniach
PaO(2) obniżone, PCWP normalne lub obniżone
PaO(2) obniżone, PCWP normalne lub obniżone
Rtg  obustronne nacieki śródmiąższowe i pęcherzykowe
Rtg  obustronne nacieki śródmiąższowe i pęcherzykowe
ustępują zwykle po 5  7 dniach
ustępują zwykle po 5  7 dniach
Próba klasyfikacji przypadków TRALI
Próba klasyfikacji przypadków TRALI
Postać typowa:
Postać typowa:
duszność w ciągu 6 godzin po przetoczeniu
duszność w ciągu 6 godzin po przetoczeniu
Postać nietypowa B:
Postać nietypowa B:
rtg  obustronne nacieki płuc bez niewydolności
rtg  obustronne nacieki płuc bez niewydolności
krążenia i przeciążenia płynami
krążenia i przeciążenia płynami
duszność w ciągu 6 godzin po przetoczeniu
duszność w ciągu 6 godzin po przetoczeniu
rtg  brak nacieków w płucach
rtg  brak nacieków w płucach
Postać nietypowa A:
Postać nietypowa A:
Nasilenie TRALI łagodne, wymaga tlenoterapii bez
Nasilenie TRALI łagodne, wymaga tlenoterapii bez
duszność póz
niej niż 6 godzi po przetoczeniu
duszność póz
niej niż 6 godzi po przetoczeniu
intubacji i wentylacji mechanicznej
intubacji i wentylacji mechanicznej
rtg: obustronne nacieki płuc bez niewydolności
rtg: obustronne nacieki płuc bez niewydolności
krążenia i przeciążenia płynami
krążenia i przeciążenia płynami
Nasilenie TRALI ciężkie z reguły wymaga intubacji
Nasilenie TRALI ciężkie z reguły wymaga intubacji
i wentylacji mechanicznej.
i wentylacji mechanicznej.
11
Dokumentacja powikłania
Leczenie TRALI
Leczenie TRALI
poprzetoczeniowego
Tlenoterapia
Tlenoterapia
protokół zwrotu preparatu
Wlewy płynów fizjologicznych protokół zwrotu preparatu
Wlewy płynów fizjologicznych
protokół zgłoszenia powikłania poprzetoczeniowego
protokół zgłoszenia powikłania poprzetoczeniowego
Glikokortykosteroidy
Glikokortykosteroidy
próbka krwi biorcy
próbka krwi biorcy
próbka krwi na badanie bakteriologiczne
próbka krwi na badanie bakteriologiczne
Zapobieganie
Zapobieganie
poszukiwanie przeciwciał
poszukiwanie przeciwciał
12