2014-10-25
1
Wzrost i rozwój gospodarczy
1
Wzrost gospodarczy – pojęcie, miernik
Wzrost gospodarczy to:
••
Stan gospodarki, w której w kolejnych latach występuje przyrost
Stan gospodarki, w której w kolejnych latach występuje przyrost
rozmiarów realnego
rozmiarów realnego PKB
PKB
(PNB/ DN).
•
Powiększanie się zdolności wytwórczych danej gospodarki i wynikające
z tego powiększanie się realnych rozmiarów PKB.
•
Proces ilościowego powiększania się zasobów dóbr produkcyjnych i
konsumpcyjnych przejawiające się we wzroście PKB.
Miernikiem wzrostu gospodarczego jest:
Wskaźnik dynamiki tzw. stopa (tempo / indeks) wzrostu gospodarczego
(r) –
stosunek zmiany (przyrostu lub spadku) realnego PKB roku
bieżącego do poziomu realnego PKB w roku poprzednim lub roku
przyjętego za wyjściowy. Stopę wzrostu najczęściej wyraża się w
procentach.
zmiana realnego PKB w roku bieżącym (badanym)
rr
= --------------------------------------------------------------------------- x 100
realny PKB w roku poprzednim
2
Interpretacja wskaźnika wzrostu
gospodarczego
•
Wskaźnik
„+”
gospodarka w stanie wzrostu
•
Wskaźnik
„0”
gospodarka w stanie stagnacji (rozmiary PKB nie
zmieniły się!)
•
Wskaźnik
„-”
gospodarka w stanie regresu / recesji / kryzysu
W zależności od wartości wskaźnika wyróżnia się:
•
Wzrost powolny – wskaźnik powyżej 0 do 3%
•
Wzrost umiarkowany – wskaźnik powyżej 3 do 6%
(najbardziej pożądany poziom!!!)
•
Wzrost dynamiczny (szybki) – wskaźnik powyżej 6%
3
Wskaźniki wzrostu gospodarczego Polski 1989-2013
•
1989
0,2%
•
1990
-11,6%
•
1991
-7,0%
•
1992
2,6%
•
1993
3,8%
•
1994
5,2%
•
1995
7,0%
•
1996
6,2%
•
1997
7,1%
•
1998
5,0%
•
1999
4,5%
•
2000
4,3%
•
2001
1,2%
•
2002
1,4%
•
2003
3,7%
•
2004
5,4%
•
2005
3,3%
•
2006
6,2%
•
2007
6,7%
•
2008
5,0%
•
2009
1,8%
•
2010 3,9%
•
2011 4,3 %
•
2012 1,9 %
•
2013 1,6 %
•
2014 I kw. 3,4%
4
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2014-10-25
2
NOWA METODOLOGIA PKB a wzrost
gospodarczy
•
Zmiany metodologiczne podniosły wartość polskiego
PKB, to nie zmieniają znacznie procentowej dynamiki
wzrostu gospodarczego => GUS przeszacował swoje
wyliczenia na kilkanaście lat wstecz:
ROZWÓJ GOSPODARCZY
•
Rozwój gospodarczy to stan gospodarki, w którym w kolejnych latach
(zjawisko długoterminowe) poprawia się dobrobyt
materialny (jakość życia) społeczeństwa.
•
Dobrobyt materialny
– to wzrost ilości dóbr konsumpcyjnych i
produkcyjnych oraz zasobów finansowych jakim w danym czasie
dysponuje społeczeństwo.
Poprawa dobrobytu jest określana jako
poprawa zaspokojenia potrzeb
: żywnościowych, zdrowotnych,
mieszkaniowych, wypoczynku, kulturalnych, edukacji, ochrony i
bezpieczeństwa, ochrony środowiska, ochrony pracy.
•
Jakość życia
– określana poprzez poziom życia (stopień zaspokojenia
potrzeb), styl życia (warunki pracy, nauki, wypoczynku, możliwości
samorealizacji człowieka) oraz warunki środowiska życia.
•
Rozwój gospodarczy wiąże się ze zmianami strukturalnymi tj.
podmiotowymi, przedmiotowymi i przestrzennymi.
6
Miernik rozwoju gospodarczego
•
Wskaźnik rozwoju gospodarczego (rg),
czyli poziom realnego PKB per capita, czyli
na 1 mieszkańca.
realny PKB w roku bieżącym (badanym)
rg
rg
= --------------------------------------------------------------------------
liczba ludności w roku bieżącym (badanym)
•
Gdy wskaźnik
rg1 < rg2 < rg3 <
rg1 < rg2 < rg3 <
….. społeczeństwo znajduje się w stanie
rozwoju gospodarczego.
•
Podstawą rozwoju jest wzrost gospodarczy, ale nie każdy stan wzrostu
gospodarczego prowadzi do rozwoju gospodarczego.
•
Aby nastąpił rozwój gospodarczy realny PKB musi rosnąć w tempie
szybszym od tempa wzrostu liczby ludności !!!
•
Gdy maleje liczba ludności lub jest stabilizacja, a PKB jest taki sam to
występuje rozwój gospodarczy, ale może on doprowadzić do
zahamowania wzrostu i rozwoju w kolejnych latach.
7
Polska
PKB
PKB per capita
per capita
(wg
(wg
PPS
PPS
))
•• 2008 =>
2008 =>
17 816
17 816
USD
USD (32 640 zł)
(32 640 zł)
•• 2010 =>
2010 =>
18 963
18 963
USD
USD (60 724 zł)
(60 724 zł)
•• 2011 =>
2011 =>
20 100
20 100
USD
USD (63 918 zł) =>
(63 918 zł) => PKB
PKB per capita
per capita
nominalnie
nominalnie 13.967
13.967 USD
USD!
•• 2012 =>
2012 =>
20 572
20 572
USD
USD (64 945 zł) =>
(64 945 zł) => PKB
PKB per capita
per capita
nominalnie 12.538
nominalnie 12.538 USD
USD
•• 2013 =>
2013 =>
21 217
21 217
USD
USD ((69 118 zł)
69 118 zł) =>
=> PKB
PKB per capita
per capita
nominalnie
nominalnie 13.394
13.394 USD
USD
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2014-10-25
3
9
1995 1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
UE (27 krajów)
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
(b)
100
100
100
100
100
Belgia
129
(
126
126
123
123
126
124
125
124
121
120
(b)
118
116
115
117
119
Bułgaria
32
28
26
27
28
28
30
32
34
35
37
(b)
38
40
43
44
44
Czechy
77
79
76
73
72
71
73
73
77
78
79
(b)
80
83
84
84
82
Dania
132
132
133
132
131
132
128
128
124
126
124
(b)
124
123
123
121
125
Niemcy
129
127
124
122
121
118
116
115
116
115
116
(b)
115
116
115
115
117
Estonia
36
38
42
42
43
45
46
50
55
57
62
(b)
66
70
69
64
64
Irlandia
104
109
116
122
127
132
134
139
142
143
145
(b)
146
148
133
128
127
Grecja
Grecja
84
(p)
84
(p)
85
(p)
83
(p)
83
(p)
84
(p)
86
(p)
90
(p)
93
(p)
94
(p)
91
(b)
92
(p)
90
(p)
92
(p)
93
(p)
88
(p)
Hiszpania
92
92
93
95
96
97
98
100
101
101
102
(b)
104
105
103
103
101
Francja
116
115
114
115
115
115
115
115
111
110
110
(b)
108
108
106
107
107
Włochy
121
120
119
120
118
117
118
112
111
107
105
(b)
104
104
104
104
100
Cypr
88
86
85
86
87
88
90
88
88
89
90
(b)
91
92
97
98
97
Łotwa
31
32
35
36
36
36
38
41
43
46
48
(b)
51
56
56
52
52
Litwa
36
37
39
40
39
40
42
44
49
51
53
(b)
56
59
61
55
58
Luksemburg
Luksemburg
223
223
222
222
215
215
218
218
238
238
245
245
234
234
240
240
248
248
253
253
254
254
(b)
(b)
270
270
275
275
278
278
267
267
274
274
Węgry
51
51
52
54
54
54
58
61
63
63
63
(b)
63
62
64
64
63
Malta
86
79
80
80
81
85
79
81
80
78
78
(b)
76
76
78
80
83
Niderlandy
123
125
127
129
131
134
134
133
129
129
131
(b)
131
132
133
131
133
Austria
135
134
132
132
132
132
126
127
128
128
125
(b)
126
124
124
125
126
Polska
Polska
43
43
45
45
47
47
48
48
49
49
48
48
48
48
48
48
49
49
51
51
51
51
(b)
(b)
52
52
54
54
56
56
61
61
62
62
Portugalia
77
77
78
79
81
81
80
80
79
77
79
(b)
79
79
78
80
81
Rumunia
:
33
29
27
26
26
28
29
31
34
35
(b)
38
42
47
46
45
Słowenia
75
76
78
79
81
80
80
82
84
87
87
(b)
88
88
91
(b)
88
(b)
86
(b)
Słowacja
48
50
51
52
51
50
52
54
55
57
60
(b)
63
68
72
73
74
Finlandia
108
106
110
114
115
117
115
115
113
116
114
(b)
114
118
118
114
116
Szwecja
125
125
124
123
126
128
122
122
124
126
122
(b)
123
125
123
119
123
Zjednoczone
Królestwo
113
115
118
118
118
119
120
121
122
124
122
(b)
120
116
114
113
114
Islandia
133
133
137
140
139
132
132
130
126
131
130
(b)
123
121
122
118
110
Liechtenstein
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
Norwegia
135
143
147
138
145
165
161
155
156
164
176
(b)
183
179
188
175
179
Szwajcaria
152
150
150
149
146
144
139
139
136
134
132
(b)
134
139
142
144
148
Czarnogóra
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
Chorwacja
46
50
51
51
48
50
51
52
55
56
57
(b)
58
61
63
(p)
64
(p)
62
(p)
Turcja
30
31
32
45
42
44
39
37
37
40
43
(b)
45
46
47
45
48
USA
159
160
161
161
163
161
156
154
156
157
159
(b)
154
151
146
145
149
Japonia
129
130
128
121
118
117
114
112
112
113
113
(b)
110
109
105
103
107
PKB per capita w PPS, gdzie PPS (EU-27 = 100)
10
MFW - ranking 2013 (USD)
Lp.
Państwo
PKB per capita
(według PPS)
1
Katar
98814
2
Luksemburg
78670
3
Singapur
64584
4
Norwegia
54947
5
Brunei
53431
6
Stany Zjednoczone
53101
—
Hongkong
52722
7
Szwajcaria
46430
8
Kanada
43472
9
Australia
43073
10
Austria
42597
11
Holandia
41711
12
Szwecja
41188
13
Islandia
41000
14
Niemcy
40007
15
Tajwan
39767
16
Kuwejt
39706
17
Irlandia
39547
18
Dania
37900
19
Belgia
37881
20
Wielka Brytania
37307
21
Japonia
36899
22
Francja
35784
23
Finlandia
35617
24
Izrael
34770
25
Bahrajn
34584
26
Korea Południowa
33189
--
Unia Europejska
32152
27
Bahamy
32036
28
Arabia Saudyjska
31245
29
Nowa Zelandia
30493
30
Włochy
30289
31
Zjednoczone Emiraty Arabskie
30122
32
Hiszpania
29851
33
Oman
29813
34
Słowenia
27900
35
Malta
27840
36
Czechy
27200
37
Seszele
26492
38
Cypr
25265
39
Barbados
25181
40
Słowacja
24605
41
Grecja
24012
42
Palau
23666
43
Gwinea Równikowa
23370
44
Estonia
23144
45
Portugalia
23068
46
Litwa
22747
47
Timor Wschodni
21705
48
POLSKA
POLSKA
21214
49
Trynidad i Tobago
20438
50
Węgry
20065
2009 r. POLSKA JAKO ZIELONA WYSPA
co to naprawdę oznaczało?
Czy wzrost gospodarczy oznacza
poprawę życia ludności ?
•
NIE! Dlaczego??
Ujmuję tylko zmiany ilościowe
wartości rozmiarów produkcji i nie gwarantuje
poprawy jakości życia!
ale jest niezbędny dla
ROZWOJU GOSPODARCZEGO!
CZY ISTNIEJE GRANICA WZROSTU
GOSPODARCZEGO???
•
TAK, ale jej osiągnięcie może wywołać szereg
negatywnych skutków… np. wyczerpanie złóż,
zanieczyszczenie środowiska, nadmierna
eksploatacja kapitału ludzkiego i rzeczowego.
12
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2014-10-25
4
Korzyści i negatywy wzrostu gospodarczego
Korzyści i negatywy wzrostu gospodarczego
KORZYŚCI
•
Poprawa standardu życia
•
Poprawa sytuacji socjalnej
•
Większe bezpieczeństwo publiczne
•
Możliwość racjonalnego podziału dochodu
•
Zmiana struktury i wzorców konsumpcji szczególnie w
gospodarstwach domowych – przekształcenia jakościowe
•
Zwiększenie prestiżu kraju
NEGATYWY
•
Degradacja środowiska naturalnego
•
Wyczerpywanie się złóż
•
Powstaje koszt alternatywny
– przyszłe korzyści wzrostu
wymagają wyrzeczeń np. ograniczenia konsumpcji
bieżącej!
13
Typy wzrostu gospodarczego
Typy wzrostu gospodarczego
Gospodarka INTENSYWNA
(poprawa jakości, efektywności)
Gospodarka intensywna to taki
system ekonomiczny
, w
którym wzrost gospodarczy uzyskiwany jest przede
wszystkim przez:
•
wzrost wydajności pracy i produktywności kapitału
•
oszczędność surowców
•
postęp naukowo-techniczny
•
rozwój nowych technologii dzięki wysokim nakładom na
naukę
•
efektywne wykorzystanie czasu pracy
•
kwalifikacje pracowników.
Typowym przykładem gospodarek intensywnych są
gospodarki
Stanów Zjednoczonych
oraz
Japonii
.
Gospodarka EKSTENSYWNA
(poprawa ilości)
Gospodarka ekstensywna to
system
ekonomiczny
, w którym wzrost gospodarczy
uzyskiwany jest przede wszystkim przez:
•
Wzrost zatrudnienia (m.in. Większa liczba
pracowników) i wyższy kapitał,
•
Zwiększenie areału
upraw w
rolnictwie
,
•
Wzrost liczby budowanych fabryk,
•
wydobycie i zużycie większej ilości
surowców
.
Typowym przykładem gospodarki ekstensywnej
była gospodarka
Związku Radzieckiego
.
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2014-10-25
5
Czynniki wzrostu gospodarczego
4 „siły napędowe” wzrostu
•
PRACA
(w ujęciu ilościowym – podaż pracy, jak i jakościowym –
dyscyplina pracy, wykształcenie, kwalifikacje, motywacja)
•
ZASOBY NATURALNE
(ziemia, zasoby mineralne, paliwa, jakość
środowiska)
•
KAPITAŁ
– środki wykorzystywane w procesie produkcji
–
kapitał rzeczowy (maszyny, fabryki, drogi)
–
kapitał finansowy
–
kapitał ludzki
•
TECHNOLOGIA
(nauka, technika, zarządzanie, przedsiębiorczość)
Zależność pomiędzy czynnikami wzrostu gospodarczego przedstawia funkcja produkcji:
Q= A *f (K, L, R)
gdzie:
•
Q – produkcja
•
K – produkcyjne użycie kapitału
•
L – nakłady pracy
•
R – nakłady zasobów naturalnych
•
A – poziom technologii w gospodarce
•
f – funkcja produkcji
PODSTAWOWE CZYNNIKI WZROSTU
GOSPODARCZEGO
Podstawowa zasada:
całkowita produkcja (a więc i PKB) może
zmieniać się pod wpływem:
1. Zmiany ilości
ilości zastosowanych czynników
wytwórczych
2. Zmiany stopnia
stopnia wykorzystania
zaangażowanych do produkcji czynników
produkcji.
19
Ad. 1 Czynniki i źródła wzrostu gospodarczego
ZMIANA ILOŚCI – przykłady!
Praca (kapitał ludzki)
•
Wzrost liczby mieszkańców poprzez przyrost naturalny lub
migracje
•
Zwiększenie stopnia aktywności zawodowej ludności – maja
na to wpływ: ustawowe granice wieku produkcyjnego,
aktywizacja zawodowy kobiet, stan zdrowia społeczeństwa,
udział i czas kształcenia, czas pracy.
Kapitał rzeczowy
•
Inwestycje przedsiębiorstw na odtworzenie i powiększenie
zasobów kapitału
•
Amortyzacja – zmniejszenie się wartości kapitału wskutek
jego zużycia fizycznego lub ekonomicznego
Zasoby naturalne
•
Odkrycie nowych złóż
•
Zagospodarowanie istniejących terenów - budowa
polderów (np. Holandia)
20
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2014-10-25
6
Ad. 2 Produktywność czynników wzrostu gospodarczego –
ZMIANA STOPNIA WYKORZYSTANIA - przykłady!
Wydajność pracy
•
Techniczne uzbrojenie pracy – wartość kapitału
rzeczowego przypadająca na jednego pracownika
•
Technologia
•
Wykształcenie, kwalifikacje i doświadczenie
pracowników
•
Motywacja pracowników
Produktywność kapitału
•
Technologia, nakład pracy
Produktywność zasobów naturalnych
•
Technologia, klimat
21
INNE CZYNNIKI WZROSTU GOSPODARCZEGO -
KLASYFIKACJA
KLASYFIKACJA
UJĘCIE HISTORYCZNE:
UJĘCIE HISTORYCZNE:
•
praca, kapitał, ziemia
UJĘCIE MODELOWE:
UJĘCIE MODELOWE:
••
bezpośrednie
bezpośrednie
(zatrudnienie i wydajność pracy),
••
pośrednie
pośrednie
(majątek produkcyjny i jego efektywność oraz inwestycje i ich efektywność).
CZYNNIKI WZROSTU ZE WZGLĘDU NA ŹRÓDŁO POCHODZENIA
CZYNNIKI WZROSTU ZE WZGLĘDU NA ŹRÓDŁO POCHODZENIA
a)
a)
wewnętrzne
wewnętrzne
(endogeniczne) – pochodzą z terytorium danego kraju: zasobu ludzkie,
kapitałowe, bogactwo narodowe, położenie geograficzne, klimat
b)
b)
zewnętrzne
zewnętrzne
(egzogeniczne) – pochodzą z zagranicy: wymiana towarowa, współpraca
naukowo-techniczna, współpraca finansowa.
UJĘCIE SYSTEMOWE:
UJĘCIE SYSTEMOWE:
•
Tradycyjne ( zasoby naturalne, kapitałowe, ludzkie)
•
Nowoczesne (postęp naukowo-techniczny, organizacyjny)
•
Postęp w kierowaniu gospodarką (zmiany strukturalne i międzynarodowy podział
pracy)
•
Społeczne ( infrastruktura społeczna i ekonomiczna)
•
Rynkowe (konkurencja, równowaga)
•
Specjalne (proporcjonalność i dysproporcje rozwoju)
•
Postęp techniczny, czyli wzrost produkcyjności (efektywności) kapitału i pracy
22
UJĘCIE MODELOWE =>
BEZPOŚREDNI
BEZPOŚREDNI czynnik wzrostu gospodarczego –
zatrudnienie (Z)
DN
DN = Z x
= Z x W =>
W =>
gdzie: D – dochód narodowy, Z – zatrudnienie, W – wydajność pracy
Na ZATRUDNIENIE wpływają:
Czynniki demograficzne
=> Liczba ludności, liczba ludności w wieku produkcyjnym, struktura
wiekowa, przyrost naturalny, skala migracji, rozproszenie
geograficzne
Czynniki ekonomiczne
=> Poziom wynagrodzeń, wysokość zasiłków dla bezrobotnych i okres
ich wypłaty, normy czasu pracy, elementy zabezpieczenia
społecznego
Czynniki społeczne
=> Zdolność do zmiany miejsca pracy (mobilność pracy), model rodziny.
23
UJĘCIE MODELOWE =>
BEZPOŚREDNI
BEZPOŚREDNI czynnik wzrostu gospodarczego –
wydajność
wydajność pracy (W
pracy (W
)
DN
DN = Z x W
= Z x W
W => mierzona jest wielkością
W => mierzona jest wielkością pracy przypadającą
pracy przypadającą
na
na jednego
jednego zatrudnionego
zatrudnionego
Na
wydajność
wydajność pracy (W)
pracy (W)
wpływają:
1)
warunki naturalne;
2)
technika i organizacja pracy;
3)
elementy motywacji pracy;
4)
warunki pracy;
5)
stosunki międzyludzkie;
6)
sprawność kierowania;
7)
czynniki polityczne i społeczne;
8)
atmosfera rodzinna;
9)
kwalifikacje;
10)
warunki dojazdu do pracy
24
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2014-10-25
7
Ujęcie modelowe => Czynniki POŚREDNIE
•
Majątek produkcyjny i jego produktywność
(efektywność), czyli DN
DN =
= Mp
Mp x E
x E
gdzie:
D – dochód narodowy
Mp – wartość majątku produkcyjnego
E – efektywność wykorzystania majątku
produkcyjnego
25
Źródła wzrostu gospodarczego a czas
•
W KRÓTKIM OKRESIE –
popyt konsumpcyjny i
inwestycyjny, krajowy i zagraniczny.
•
W DŁUGIM OKRESIE –
dostateczna podaż i
efektywność czynników wytwórczych.
Ale na uwagę zasługuje też fakt, iż WSPÓŁCZEŚNIE:
Ale na uwagę zasługuje też fakt, iż WSPÓŁCZEŚNIE:
•
Coraz częściej czynnikiem wzrostu staje się też
handel
zagraniczny.
•
Tempo wzrostu (lub spadku) PKB jest (w przybliżeniu)
sumą wskaźników obrazujących zmiany stanu
zatrudnienia oraz wydajności pracy.
•
Jednym z najważniejszych
źródeł wzrostu wydajności
jest
postęp techniczny oraz dynamika inwestycji.
Hipoteza konwergencji gospodarczej
•
Hipoteza konwergencji - kraje biedne
rozwijają się szybciej, a kraje bogate wolniej
niż przeciętnie!
Argumenty na rzecz konwergencji
Zasoby siły roboczej
Zasoby siły roboczej
•
kraje biedne – wysoki przyrost demograficzny, niski kapitał ludzki
•
Kraje wysoko rozwinięte – niskie tempo przyrostu demograficznego
Stopa zwrotu z inwestycji
Stopa zwrotu z inwestycji
•
Kraje biedne – wysoka, kraje bogate – niska, malejąca
Poziom rozwoju technologicznego
Poziom rozwoju technologicznego
•
Kraje biedne – zacofanie technologiczne, niskie koszty prac B+R
•
Kraje wysoko rozwinięte – liderzy w nowych technologiach, wysokie nakłady na
B+R
Poziom technicznego uzbrojenia pracy
Poziom technicznego uzbrojenia pracy
•
Kraje biedne – niski, kraje bogate – wysoki
Produktywność czynników produkcji
Produktywność czynników produkcji
•
Kraje biedne – niska, kraje bogate – wysoka
27
Bariery wzrostu gospodarczego
Bariery wzrostu gospodarczego
•
instytucjonalno – organizacyjne
•
strukturalne
•
siły roboczej
•
surowcowe
•
handlu zagranicznego
•
konsumpcyjne
28
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2014-10-25
8
Bariery rozwoju gospodarczego
Bariery rozwoju gospodarczego
•
Przeludnienie
=> można sądzić, że wzrost liczby ludności
powinien powodować zwiększenie PKB. Dzieje się tak
tylko wtedy, gdy istnieje duża dostępność zasobów
naturalnych oraz kapitału. Im więcej ludzi tym mniej
kapitału i zasobów naturalnych na jednego mieszkańca.
•
brak infrastruktury
drogi, linie kolejowe, porty lotnicze,
budownictwo mieszkaniowe, sieć usługowa, szkoły;
•
niska stopa oszczędności => małe oszczędności oznaczają
małe zasoby kapitału, a to mały PKB.
•
brak konkurencyjności wobec produktów
międzynarodowych i nowych rynków
•
zbyt niskie inwestycje w gospodarkę
•
spirala inflacyjna
29
JAK PRZYSPIESZYĆ WZROST GOSPODARCZY?
JAK PRZYSPIESZYĆ WZROST GOSPODARCZY?
•
STWORZYĆ ODPOWIEDNIE RAMY INSTYTUCJONALNE GOSPODAROWANIA
– rozwój
rynku, stabilny rynek pieniądza, system praw i własności chroniący własność
prywatną.
•
ZARZĄDZENIE POPYTEM I EFEKTYWNE WYKORZYSTYWANIE ZASOBÓW
GOSPODARCZYCH
– poprzez politykę fiskalna i monetarną, zachęcanie do
inwestycji, łagodzenie cyklu koniunkturalnego.
•
KONTROLA ZAGREGOWANEJ PODAŻY
– czyli zwiększanie zdolności produkcyjnych
gospodarki.
•
WSPIERANIE INWESTYCJI METODA BEZPOŚREDNIĄ
(dotacje, ulgi inwestycyjne) lub
POŚREDNIĄ
(zachęcić ludzi do oszczędzania).
•
DBAŁOŚĆ O STAN BILANSU HANDLOWEGO I INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH
–
eksport rośnie więcej pieniędzy zostaje w kraju i rośnie możliwość finansowania
inwestycji, gdy eksport spada – skutki odwrotne! Inwestycje zagraniczne – w
długim okresie transfer zysków zagranicę, ale korzyści w postaci: miejsc pracy,
transferu technologii, postęp techniczny i organizacyjny, płaca podatki, część
zysków inwestują na miejscu.
•
TWORZENIE KAPITAŁU LUDZKIEGO
– wspieranie szkolnictwa, podnoszenie
produkcyjności pracy.
•
WSPIERANIE DZIAŁALNOŚCI B+R.
•
WSPIERAĆ WOLNY HANDEL.
•
POSTĘP TECHNICZNY I INNOWACJE.
30
POSTĘP TECHNICZNY I INNOWACJE
POSTĘP TECHNICZNY I INNOWACJE
POSTĘP TECHNICZNY
POSTĘP TECHNICZNY
to wprowadzenie do praktyki gospodarczej
nowych
nowych
udoskonalonych technik i/lub metod produkcji
udoskonalonych technik i/lub metod produkcji
pozwalających na osiągnięcie
większych efektów produkcji z posiadanych zasobów lub na osiąganie
dotychczasowych efektów przy zużyciu mniejszych nakładów czynników produkcji.
•
TRIADA POSTĘPU TECHNICZNEGO
:
równoległe zmiany w technice, technologii i
organizacji.
•
Wprowadzenie postępu technicznego oznacza poniesienie kosztów kapitałowych.
Ocena racjonalności zmian określa się poprzez porównanie kosztów ze efektami
jakie mogą przynieść zmiany!
•
RODZAJE POSTĘPU TECHNICZNEGO
(relacja nakładów pracy i kapitału): neutralny,
kapitałoszczędny, kapitałochłonny.
Efekty wdrożenie postępu technicznego:
•
Ekonomiczne
– mniejsze nakłady, obniża kosztów produkcji, poprawa jakości,
powstanie nowych produktów, skrócenie czasu realizacji zadań, wzrost asortymentu
•
Pozaekonomiczn
e – np. ekologiczne
INNOWACJE
INNOWACJE
– są procesem polegającym na
przekształceniu istniejących możliwości w
przekształceniu istniejących możliwości w
nowe idee i wprowadzenie ich do praktycznego zastosowania
nowe idee i wprowadzenie ich do praktycznego zastosowania
” (E.Okoń-Horodyńska).
Innowacje mogą dotyczyć metod wytwarzania, produktów (nadanie nowych cech),
organizacji pracy.
31
Jak przyspieszyć wzrost gospodarczy w Polsce
w latach 2014-2025?
Raport 2013
„Strategia dla Polski 2014-2025” z uwzględnieniem dynamicznej
równowagi na trzech płaszczyznach: ekonomicznej, społecznej oraz
ekologicznej.
Z najważniejszych założeń strategii możemy wymienić następujące punkty:
•
dochody ludności uboższej muszą rosnąć szybciej niż ludności zamożnej;
•
państwo powinno zwiększyć inwestycję w kapitał ludzki, zwłaszcza w
edukację, aby zmniejszyć skalę nierówności dochodowej;
•
należy zwiększyć zasób kapitału i pracy;
•
Polska powinna wykorzystać naturalne warunki, aby stać się potentatem
w produkcji i eksporcie ekologicznej żywności;
•
Rada Polityki Pieniężnej powinna o co najmniej 100 punktów bazowych
obniżyć stopy procentowe, aby zachęcać do inwestycji i ożywić obrót;
•
„
Więcej Polski w świecie
”- należy zwiększyć zarówno obrót handlowy jak
i wspólne przedsięwzięcia z parterami ze Wschodu, zwłaszcza Rosją oraz
Indiami i Chinami;
•
należy zachęcać gospodarstwa domowe do zwiększenia wydatków
konsumpcyjnych na produkty wytwarzane w kraju.
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2014-10-25
9
Gdzie szukać danych?
•
http://www.money.pl/gospodarka/unia-
europejska/statystyka/
•
http://www.money.pl/gospodarka/wskazniki/pkb/
•
http://www.mg.gov.pl/node/8436
•
http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/e
urostat/home
•
http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/s
tatistics/search_database
•
http://ec.europa.eu/economy_finance/db_indicators/i
ndex_pl.htm
•
http://finanse.wp.pl/makro-wskaz.html
•
http://finanse.wp.pl/makro-wskaz-lista.html
33
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (