© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009

1

Sprawdzian składa się z dwóch części. Część pierwsza zawiera 10 zadań testowych (każde za 1 punkt).
W każdym zadaniu należy wskazać jedną poprawną odpowiedź. Część druga składa się z innego typu
zadań. Za każde zadanie przewidziana jest inna liczba punktów zamieszczona po numerze zadania.
Łącznie można uzyskać 26 punktów. Ostatnie zadanie (z gwiazdką) jest dodatkowe.

1.

Które z węglowodorów o podanych niżej wzorach należą do grupy alkenów:
I. C

2

H

4

, II. CH

3

–CH=CH

2

, III. C

3

H

8

, IV. CH

3

–CH

3

a) I i II;

b) I i III;

c) II i III;

d) II i IV?

2.

Węglowodory należące do jednego szeregu homologicznego:
a) różnią się właściwościami fizycznymi;
b) różnią się właściwościami chemicznymi;
c) różnią się właściwościami fizycznymi i chemicznymi;
d) nie różnią się właściwościami fizycznymi i chemicznymi.

3.

Węglowodór o cząsteczce zbudowanej z trzech atomów węgla i ośmiu atomów wodoru jest
związkiem chemicznym mającym:
a) wszystkie wiązania podwójne;
b) jedno podwójne wiązanie;

c) wszystkie wiązania pojedyncze;
d) jedno potrójne wiązanie.

4.

Produktami całkowitego spalania metanu są:
a) tlenek węgla(II) i woda;
b) tlenek węgla(IV) i woda;

c) tlenek węgla(IV) i wodór;
d) sadza i woda.

5.

Równanie

C

2

H

4

+ H

2

→ C

2

H

6

opisuje reakcję:

a) całkowitego spalania etenu;
b) niecałkowitego spalania etenu;

c) uwodorniania etenu;
d) polimeryzacji etenu.

6.

Woda bromowa odbarwi się, jeżeli wprowadzimy do niej:
a) butan;

b) oktan;

c) heksan;

d) propen.

7.

Acetylen można otrzymać w reakcji:
a) uwodorniania etylenu;
b) węglika wapnia z wodą;

c) polimeryzacji etylenu;
d) niecałkowitego spalania etylenu.

8.

W obecności katalizatora, w warunkach podwyższonego ciśnienia i podwyższonej temperatury
polimeryzacji ulega:
a) eten;

b) etan;

c) propan;

d) butan.

9.

Z diamentu wyrabia się:
a) gaz ziemny;

c) elektrody;

b) farby;

d) ostrza narzędzi wiertniczych.

10.

Metan jest głównym składnikiem:
a) gazu ziemnego;

c) ropy naftowej;

b) węgla kopalnego;

d) żadna odpowiedź nie jest poprawna.

...........................................................................

.......................

.....................

imię i nazwisko

klasa

ocena

WERSJA

A

Sprawdzian: Węglowodory

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009

2

Część druga

11.

4 p.

Podanym nazwom pojęć przyporządkuj ich opisy.

a) szereg homologiczny

1. Lepka ciecz o specyficznym zapachu, jest mieszaniną

węglowodorów stałych, ciekłych i gazowych, wzajemnie
w sobie rozpuszczonych

b) alkeny

2. Węglowodory nienasycone, w których cząsteczkach między

atomami węgla znajduje się jedno potrójne wiązanie

c) diament

3. Węglowodory nienasycone, w których cząsteczkach między

atomami węgla znajduje się jedno podwójne wiązanie

d) ropa naftowa

4.

Odmiana węgla tworząca twarde, przezroczyste kryształy,
przewodzi ciepło, nie przewodzi prądu elektrycznego

5. Szereg związków, w których każdy następny różni się od

poprzedniego o grupę –CH

2

–

a – …………, b – …………, c – …………, d – ………… .

12.

3 p.

Napisz wzór sumaryczny, półstrukturalny i strukturalny butanu.

Wzór

Wzór

Wzór

sumaryczny

półstrukturalny

strukturalny

13.

2 p.

Ułóż równanie reakcji całkowitego spalania etenu. Nazwij produkty reakcji.

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

14.

3 p.

Zaprojektuj i opisz doświadczenie służące do odróżnienia metanu od etenu. Wypisz potrzebne

odczynniki, sprzęt, sposób wykonania doświadczenia i podaj przewidywane efekty.

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

15.

4 p.

Podaj dwie charakterystyczne właściwości grafitu oraz wyjaśnij, jakie zastosowanie znalazł

on dzięki tym właściwościom.

I. ………………………………………………………………………...………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

………………………………………………………………………...…………………………………

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009

3

II. ………………………………………………………………………...………………………………

………………………………………………………………………...………………………………….

………………………………………………………………………...………………………………….

16

*

.

W wyniku polimeryzacji chlorowej pochodnej etenu o nazwie zwyczajowej chlorek winylu i

wzorze CH

2

= CHCl, w określonych warunkach ciśnienia, temperatury i w obecności katalizatora,

otrzymuje się popularne tworzywo sztuczne poli(chlorek winylu) (PVC). Z tworzywa tego
produkuje się m.in. węże do wody, uszczelki, wykładziny podłogowe i elementy budowlane.
Napisz równanie reakcji polimeryzacji chlorku winylu oraz wyjaśnij, na czym polega ten proces i
jakie związki mu ulegają.

………………………………………………………………………...………………………………….

………………………………………………………………………...………………………………….

………………………………………………………………………...………………………………….

………………………………………………………………………...………………………………….