© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, 2009
WYPE
ŁNIA UCZEŃ
Data urodzenia ucznia
dzie
ń miesiąc rok
WYPE
ŁNIA
NAUCZYCIEL
Kod ucznia
dysleksja
SPRAWDZIAN Z J
ĘZYKA POLSKIEGO
NA ROZPOCZ
ĘCIE NAUKI
W CZWARTEJ KLASIE SZKO
ŁY PODSTAWOWEJ
WALIGÓRA I WYRWID
ĄB
Instrukcja dla ucznia
1. Sprawd
ź, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 9 stron.
Ewentualny brak stron lub inne usterki zg
łoś nauczycielowi.
2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i dat
ę
urodzenia.
3. Czytaj uwa
żnie wszystkie teksty i zadania.
4. Rozwi
ązania zapisuj długopisem albo piórem z czarnym
tuszem/atramentem. Nie u
żywaj korektora.
5. W niektórych zadaniach s
ą podane trzy odpowiedzi: A, B, C.
Wybierz tylko jedn
ą odpowiedź i zamaluj na karcie odpowiedzi
kratk
ę z odpowiadającą jej literą – np. gdy wybierzesz
odpowied
ź „A”:
A.
B
.
C
.
6. Staraj si
ę nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi,
ale je
śli się pomylisz,
b
łędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź.
A.
B
.
C.
7. Rozwi
ązania zadań 6., od 9. do 11., 20. i 21. zapisz czytelnie
i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomy
łki przekreślaj.
8. Strona 8. arkusza jest przeznaczona na brudnopis. Zapisy
w brudnopisie nie b
ędą sprawdzane.
Powodzenia!
Czas pracy:
60 minut
Liczba punktów
do uzyskania:
30
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
2
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
Tekst I
Żona jednego myśliwca, zbierając w lesie jagody, porodziła tam bliźnięta, dwóch
ch
łopców, sama zaraz umarła. Sierot niemowląt nie karmiła żadna kobieta, lecz
jednego – wilczyca, a drugiego – nied
źwiedzica. Ten, którego karmiła wilczyca,
nazwa
ł się Waligóra, drugi zaś – Wyrwidąb. Pierwszy walił góry, drugi, jakby kłosy
zbo
ża, najtęższe wyrywał dęby.
Bracia kochali si
ę wzajemnie i razem poszli na wędrówkę, by obejść świat
szeroki. Ale chocia
ż tacy mocni, nogi przecież utrudzili, więc pod lasem spoczęli.
Jeszcze sen nie sklei
ł powiek, patrzą, aż mały człowieczek leci ku nim, lecz tak
pr
ędko, że ptak żaden ni zwierz żaden nie potrafiłby go zgonić.
– Widz
ę, żeście strudzeni – rzekł – jeśli wola wasza będzie, w jednej chwili was
zanios
ę tam, gdzie tylko zażądacie. I rozwinął piękny kobierzec
*
.
– No, siadajcie razem ze mn
ą!
Wyrwid
ąb więc z Waligórą usiedli wygodnie. Człeczek klasnął, a kobierzec niesie
ich, by ptak na skrzyd
łach.
– Zapewne was to dziwi
ło – człeczek mały znowu rzeknie – żem tak prędko biegł
po ziemi: widzicie, oto trzewiki, com dosta
ł od czarownika; kiedy wdzieję, wtedy
biegn
ę: co krok – to mila, co skoczę – to dwie.
Waligóra prosi tedy, Wyrwid
ąb łączy swe prośby, by dał po jednym trzewiku, bo
chocia
ż są tacy mocni, jednak droga nogi trudzi. Poruszony prośbami podarował im
trzewiki! Gdy niema
ło już przeszli, zostawił ich pod wielkim miastem, a w tym mieście
by
ł smok straszny, co w dzień wiele ludzi zjadał.
Król og
łosił: „Kto tego smoka zabije – dwie mam córki do wyboru – jedną oddam
mu za
żonę i po śmierci tron swój oddam”.
Staj
ą więc bracia przed królem, oświadczają swą gotowość, że zabiją tego
smoka. Pokazano im jaskini
ę, gdzie ten potwór zamieszkał. Idą śmiało; na pół drogi
ma
ły człeczek im się zjawia.
– Jak si
ę macie, przyjaciele! Wiem, gdzie kres jest waszej drogi, lecz
pos
łuchajcie mej rady: włóżcie każdy na nogę trzewik, bo smok wyskoczy nagle, nie
da nawet machn
ąć ręką.
Pos
łuchali mądrej rady. Wyrwidąb stanął przed jamą, wzniósł z zamachem dąb
ogromny. Waligóra zaszed
ł z tylu i jaskinią z szczerej skały trzęsie jakby snopem
żyta. Smok wypada z jamy nagle, a Wyrwidąb przestraszony, zapomina i o kłodzie,
co j
ą trzyma w obu rękach, szczęściem, że wdział dany trzewik, bo uskoczył na dwie
mile. Waligóra w przestrachu ska
łę podniósł i z zamachem silnie rzucił, a głaz,
świszcząc, padł na ziemię i przycisnął ogon smoka.
– Id
źmy teraz, bracie, razem, smok się z miejsca nie poruszy.
Id
ą wprzód więcej śmiało, jeden w ręku niesie górę, a drugi dębem wywija. Zawył
smok jak stado wilków, widz
ąc obu przeciwników. Wyrwidąb uderza silnie i trafia
w
łeb, a brat jego rzuca górą i zakrywa cielsko smoka.
Król ju
ż czekał; przyjął obu i dał im swe córki, a kiedy niedługo umarł,
królestwem si
ę podzielili i szczęśliwie sobie żyli.
Waligóra i Wyrwid
ąb, oprac. K.W. Wójcicki. [w:] M. Nagajowa,
S
łowo za słowem. Warszawa 1994, WSiP, s. 53–55.
*
kobierzec – dywan
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
3
Zadania od 1. do 11. wykonaj na podstawie tekstu I.
1. Niemowl
ęta karmione były przez
A. obc
ą kobietę.
B. dzikie zwierz
ęta.
C. ma
łego człowieczka.
2. W jakim celu bracia wyruszyli na w
ędrówkę?
A. Zamierzali pokona
ć smoka.
B. Pragn
ęli odszukać matkę.
C. Postanowili pozna
ć świat.
3. O czym
świadczą imiona bohaterów?
A. O niezwyk
łych cechach.
B. O tym, kto ich wykarmi
ł.
C. O tym, kim byli rodzice.
4. Co podarowa
ł mały człowieczek braciom?
A. Lataj
ący dywan.
B. Niezwyk
łe buty.
C. Ogromn
ą siłę.
5. Dok
ąd mały człowieczek zaprowadził braci?
A. Do nieznanego miasta.
B. Do swojego domu.
C. Do jamy smoka.
6. Napisz, jaka nagroda czeka
ła na śmiałka, który uwolni miasto od potwora?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
7. Oce
ń, czy podana informacja jest zgodna z przeczytanym tekstem.
Zaznacz TAK lub NIE.
Widok smoka przerazi
ł braci. TAK NIE
8. W którym szeregu przedstawiono wydarzenia w takiej kolejno
ści, w jakiej
wyst
ąpiły w tekście?
A. Spotkanie cz
łowieczka. Pokonanie smoka. Nagroda. Wędrówka.
B. W
ędrówka. Nagroda. Spotkanie człowieczka. Pokonanie smoka.
C. W
ędrówka. Spotkanie człowieczka. Pokonanie smoka. Nagroda.
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
4
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
9. Jakiej rady udzieli
ł mały człowieczek braciom przed walką? Odpowiedź napisz
w
łasnymi słowami.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
10. Jaki k
łopot dla króla mógł wynikać z faktu, że do walki ze smokiem zgłosili się
dwaj bracia?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
11. Wypisz z tekstu dwa przyk
łady magicznych przedmiotów.
a)
_______________________________________
b)
_______________________________________
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
5
Tekst II
Zadania od 12. do 16. wykonaj na podstawie tekstu II.
12. W og
łoszeniu najważniejsza jest informacja
A. o
ślubie księżniczek.
B. o rado
ści poddanych.
C. o szacunku do poddanych.
13. Co wed
ług króla powinni robić poddani w dniu ślubu księżniczek?
A. Zwiedza
ć dziedziniec zamkowy.
B. Wiwatowa
ć na cześć św. Jana.
C. Bra
ć udział w weselnej uczcie.
14. Oce
ń, czy podana informacja jest zgodna z tym, co podano w ogłoszeniu.
Zaznacz TAK lub NIE.
Uczta weselna odb
ędzie się w komnatach zamkowych. TAK NIE
Szanowni Poddani!
Z wielk
ą radością pragnę ogłosić,
że w Dniu św. Jana na zamku królewskim
odb
ędą się zaślubiny moich córek:
ksi
ężniczki Katarzyny z Waligórą
i
ksi
ężniczki Jadwigi z Wyrwidębem.
Ufam,
że w tym dniu wszyscy będą weselić się
wraz ze mn
ą i całą moją rodziną.
Og
łaszam ten dzień wolnym od pracy.
Po za
ślubinach zapraszam wszystkich
na dziedziniec zamku
na wielk
ą
weseln
ą ucztę i wspólne radowanie się.
Z wyrazami szacunku
zawsze Wam oddany
Król
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
6
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
15. Do kogo skierowane jest og
łoszenie?
A. Do króla.
B. Do poddanych.
C. Do córek króla.
16. Kto og
łasza wiadomość o ślubie księżniczek?
A. Ksi
ężniczki.
B. Bracia.
C. Król.
Tekst III
Ba
śń – niewielkich rozmiarów utwór o treści fantastycznej, nasyconej cudownością
zwi
ązaną z wierzeniami magicznymi. Najstarsze ze znanych baśni pochodzą
z literatury indyjskiej. Obfity materia
ł baśniowy pochodzi z literatury arabskiej – bajki
ze zbioru Tysi
ąc i jedna noc. Klasyczny zbiór baśni europejskich opracował francuski
pisarz Ch. Perrault. Popularny do dzi
ś jest zbiór baśni niemieckich pisarzy braci
Grimm. Znany powszechnie zbiór literackich ba
śni opracował Ch. Andersen.
W Polsce ba
śnie ludowe zbierał między innymi K. Wójcicki.
M. G
łowiński i in., Słownik terminów literackich, Wrocław 2000, s. 61.
Zadania od 17. do 19. wykonaj na podstawie tekstu III.
17. Najstarsze ba
śnie pochodzą z literatury
A. arabskiej.
B. indyjskiej.
C. niemieckiej.
18. Kto opracowa
ł zbiór baśni europejskiej?
A. Ch. Perrault.
B. Bracia Grimm.
C. Ch. Andersen.
19. Tysi
ąc i jedna noc to tytuł
A. ba
śni europejskiej.
B. polskiej ba
śni ludowej.
C. zbioru ba
śni arabskich.
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
7
20. Do bliskiej ci osoby napisz zaproszenie na przedstawienie ba
śni pt. Waligóra
i Wyrwid
ąb, w którym będziesz grać jedną z ról. Podaj datę, godzinę i miejsce
spektaklu.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
21. Po spektaklu pogratuluj koledze wyst
ępu w inscenizacji baśni, w której grał rolę
Waligóry. Zapisz swoj
ą wypowiedź. Oceń w niej sposób gry kolegi i kostium.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
8
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
Brudnopis
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
9
KARTA ODPOWIEDZI
WYPE
ŁNIA UCZEŃ
Data urodzenia ucznia
dzie
ń miesiąc rok
Kod ucznia
WYPE
ŁNIA NAUCZYCIEL
dysleksja
Symbol oddzia
łu
Nr z dziennika
A
K
U
0
0
B
L
V
1
1
C
M
W
2
2
D
N
X
3
3
E
O
Y
4
4
F
P
Z
5
5
G
Q
1
6
6
H
R
2
7
7
I
S
3
8
8
J
T
4
9
9
Nr
zad.
Odpowiedzi
1
A
.
B
.
C
.
2
A
.
B
.
C
.
3
A
.
B
.
C
.
4
A
.
B
.
C
.
5
A
.
B
.
C
.
7
TAK
.
NIE
.
8
A
.
B
.
C
.
12
A
.
B
.
C
.
13
A
.
B
.
C
.
14
TAK
.
NIE
.
15
A
.
B
.
C
.
16
A
.
B
.
C
.
17
A
.
B
.
C
.
18
A
.
B
.
C
.
19
A
.
B
.
C
.
SUMA PUNKTÓW:
__________
Liczba punktów
Nr
zad.
Nr
kryt.
0 1 2
6 I
9 I
10 I
11 I
I
II
III
IV
20
V
I
II
III
IV
21
V