WYPEŁNIA
Data urodzenia ucznia
NAUCZYCIEL
Dzień miesiąc rok
Kod ucznia
dysleksja
SPRAWDZIAN Z JĘZYKA POLSKIEGO
NA ROZPOCZĘCIE NAUKI
W SZÓSTEJ KLASIE SZKOŁY PODSTAWOWEJ
WSPOMNIENIE
Informacje dla ucznia
1. Sprawdź, czy sprawdzian ma 9 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.
2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz datę urodzenia i swój kod.
3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania.
Czas pracy:
4. Rozwiązania zadań zapisuj długopisem lub piórem. Nie 45 minut
używaj korektora.
5. W zadaniach od 1. do 4 i od 6. do 14. są podane cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną odpowiedź
i zamaluj na karcie odpowiedzi kratkę z odpowiadającą jej literą – np. gdy wybierzesz odpowiedź „A”:
A
B.
C.
D.
6. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczeniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz,
błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zamaluj inną odpowiedź, Liczba punktów np.:
do uzyskania:
A
B.
C.
D
30
7. Rozwiązania zadań od 15. do 17. zapisz czytelnie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.
8. Strona 8. arkusza jest przeznaczona na brudnopis. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane.
Powodzenia!
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, 2009
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w szóstej klasie szkoły podstawowej
Tekst I
Dlaczego w mieście nic nie wiem o wschodzie słońca? Czemu nie mam pojęcia, jaki księżyc stoi milczącym srebrem nad dachami osiedla? Jakie gwiazdy zapalają się i gasną wyżej niż anteny telewizyjne, kominy huty i iglica Pałacu Kultury?
Najwcześniejszym rankiem, kiedy pierwsze ptaki próbują nieśmiało głosu w konarach starych wiśni, dziadek patrzy surowo na złocisty pas nieba nad widnokręgiem, potem na trawę osrebrzoną nocną rosą.
– Dzionek będzie piękny.
Wieczorem po udoju, babcia, cedząc mleko, podnosi głowę.
– Już księżycowi bliziutko do pełni, ale lisią czapę nosi, deszczu tylko patrzeć.
I na zimnym miejscu stoi.
Na babcinym i dziadkowym niebie wszystkie gwiazdy mają imiona. Wielki Wóz ze sterczącym dyszlem, Wielka Niedźwiedzica o lśniących oczach. Kosiarze podobni do rozrzuconej w podniebiu garści drogich kamieni. I ta jaskrawa gwiazda zapalająca się najwcześniej, migocąca czerwonawym światłem nad czubami leśnych sosen.
Wieczorami, kiedy Pawełek nie daje się odciągnąć od telewizora (korzysta z tego, że dziadek przed ekranem momentalnie zasypia), wychodzę sama w ciemność, patrzę przez wiśniowe gałęzie na księżyc. Gubię się w mnogości gwiazd. Czy to może być dyszel Wozu?
Z łąk odzywa się derkacz1 skrzypiącym wołaniem, bezszelestnie przemykają się nietoperze, sowa rzuca skwir2 z topolowego sęka. Ta sowa mieszka na strychu obory, ma gniazdo uwite pod belkami.
– Nie strasz jej Monisiu. Sowa przepędza myszy.
Więc stoję i patrzę, aż najnieoczekiwaniej robi mi się smutno samej pośrodku ciszy i mroku, wtedy wystarczy podejść do budy, ciepły język psa poliże mi rękę i już wiem, że nie jestem samotna pod gwiazdami i zimnym świeceniem księżyca.
Kiedy inni wymawiają słowo „wakacje”, pewnie widzą wzburzone grzywaczami pian morze albo stoki gór opięte płaszczem lasów. Dla Grzegorza dwa miesiące wakacji to jeden ogromny mecz piłki nożnej – przerywany od czasu do czasu skokiem do basenu, dla Aśki to szereg dni, przez które przechodzi przyodziana w kolejne sukienki, spódniczki i koszulki, dla Natalii to czas, w którym można się wysypiać do południa. A dla mnie? Czym dla mnie są wakacje?
Dotąd byli to przede wszystkim dziadkowie i stary drewniany dom z bocianim gniazdem na kalenicy3, jagody i grzyby w lesie, świeżo udojone, pachnące trawą mleko, szpaki kradnące najsłodsze wiśnie z gałęzi, leśna dróżka obrośnięta pióropu-szami paproci, cała w słonecznych plamach ze światła przesianego przez igły sosen.
Od tego roku dołączam do wakacji nocne niebo z rozsypanymi gwiazdami i wąskim sierpem młodego księżyca, który raz wschodzi na ciepłym, a raz zimnym miejscu.
E. Nowacka, Późnym wieczorem w lesie (fragment), [w:] H. Dobrowolska, Jutro pójdę w świat. Podręcznik 6, Warszawa 2000, WSiP, s. 12–13.
1 derkacz – ptak o charakterystycznym terkoczącym głosie.
2 skwir – ostry, przenikliwy głos ptaka.
3 kalenica – górna pozioma krawędź dachu.
2
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w szóstej klasie szkoły podstawowej
Zadania od 1. do 6. wykonaj na podstawie tekstu I.
1. Kim jest narrator?
A. Obserwatorką, która nie uczestniczy w wydarzeniach.
B. Uczestniczką wydarzeń, której imienia nie znamy.
C. Mieszkanką miasta spędzającą wakacje na wsi.
D. Autorką utworu Późnym wieczorem w lesie.
2. W zakończeniu bohaterka mówi: Od tego roku dołączam do wakacji nocne niebo... Z czym do tej pory kojarzyły się jej wakacje?
A. Z wysypianiem się do południa.
B. Z pobytem u dziadków na wsi.
C. Ze wzburzonym morzem.
D. Ze stokami górskimi.
3. Co odczuwa bohaterka, gdy patrzy na nocne niebo?
A. Samotność.
B. Strach.
C. Niepewność.
D. Gniew.
4. Co bohaterce przynosi ukojenie w chwilach smutku?
A. Słuchanie derkacza na łące.
B. Nadawanie nazw gwiazdom.
C. Rozmowa z babcią.
D. Towarzystwo psa.
5. Oceń prawdziwość każdego ze zdań. Podkreśl właściwą ocenę.
Babci i dziadkowi obserwacja nieba zastępuje prognozę pogody.
prawda
fałsz
Dziadkowie obserwują niebo, gdyż zachwycają się wyglądem chmur.
prawda fałsz
6. Pierwszy akapit różni się od reszty tekstu, bo jest w nim mowa A. o mieście.
B. o niebie.
C. o księżycu.
D. o gwiazdach.
7. Pewnego wieczora czy pewnego wieczoru? W przypadku takich wątpliwości sięgniesz do
A. słownika wyrazów bliskoznacznych.
B. słownika poprawnej polszczyzny.
C. słownika frazeologicznego.
D. słownika wyrazów obcych.
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl 3
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w szóstej klasie szkoły podstawowej
8. W którym dziale biblioteki należy szukać książki Ewy Nowackiej?
A. Albumy.
B. Słowniki.
C. Reportaże.
D. Beletrystyka.
Tekst II
Leopold Staff
Wspomnienie
Śródleśna polana,
Zaciszna, samotna,
Poranna, lipcowa,
Żywiczna, paprotna.
Wakacyjne niebo...
Wagarowe chmury
Płyną po nim leżąc
Brzuchami do góry.
Nawet drgnienia listka
Ucho nie posłyszy,
Brzęczy tylko mucha,
Główna struna ciszy.
Zielone mchy echem
Dawności jaśnieją...
Czerwone poziomki
Dzieciństwem wonieją...
Wspomnienie z bezdenną
Paszczą przy mnie siadło,
Wtem: kłap! – i poziomki,
I mnie z nimi zjadło.
L. Staff, Wspomnienie (fragment), [w:] H. Dobrowolska, Jutro pójdę w świat. Podręcznik 6, Warszawa 2000, WSiP, s. 11.
Zadania od 9. do 14. wykonaj na podstawie tekstu II.
9. Kto wypowiada się w wierszu?
A. Wagarowicz leżący na leśnej polanie.
B. Miłośnik przyrody chodzący po lesie.
C. Osoba wspominająca dzieciństwo.
D. Wędrowiec spacerujący po lesie.
4
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w szóstej klasie szkoły podstawowej
10. W opisie leśnej polany dominują
A. przenośnie.
B. porównania.
C. uosobienia.
D. epitety.
11. Wspomnienie dzieciństwa zostało wywołane A. wszechobecną ciszą.
B. zapachem poziomek.
C. wyglądem polany.
D. zielenią mchów.
12. Która para wyrazów oddaje uczucia osoby mówiącej w wierszu?
A. nostalgia – tęsknota
B. przerażenie – żal
C. radość – strach
D. lęk – spokój
13. Sformułowanie: Wagarowe chmury/ Płyną po nim leżąc/ Brzuchami do góry podkreśla przede wszystkim
A. kształt chmur.
B. kolorystykę nieba.
C. nastrój rozleniwienia.
D. ciszę panującą na polanie.
14. Ostatnia zwrotka mówi
A. o strachu przed wspomnieniami.
B. o pogrążeniu się we wspomnieniach.
C. o próbie ucieczki przed wspomnieniami.
D. o powrocie od wspomnień do rzeczywistości.
15. Z czym tobie kojarzą się wakacje na wsi? Swoją wypowiedź zbuduj z 2–3 zdań.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl 5
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w szóstej klasie szkoły podstawowej
16. Wakacje spędzasz na wsi. Napisz kartkę pocztową do bliskiej ci osoby, w której prześlesz pozdrowienia i poinformujesz, jak spędzasz czas. Pamiętaj o prawidłowym zaadresowaniu kartki.
17. Napisz opowiadanie z dialogiem o wakacyjnej przygodzie. Umieść w opowia-daniu elementy opisu krajobrazu.
Twoja wypowiedź powinna zająć co najmniej połowę wyznaczonego miejsca.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
6
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w szóstej klasie szkoły podstawowej
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl 7
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w szóstej klasie szkoły podstawowej
Brudnopis
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
8
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w szóstej klasie szkoły podstawowej
KARTA ODPOWIEDZI
WYPEŁNIA UCZEŃ
WYPEŁNIA NAUCZYCIEL
Data urodzenia ucznia
Symbol oddziału
Nr z dziennika
A
K
U
0
0
B
L
V
1
1
dzień miesiąc rok
C
M W
2
2
D
N
X
3
3
Kod ucznia
E
O
Y
4
4
F
P
Z
5
5
G
Q
1
6
6
H
R
2
7
7
I
S
3
8
8
Nr
J
T
4
9
9
Odpowiedzi
zad.
dysleksja
1
A.
B.
C.
D.
2
A.
B.
C.
D.
Liczba punktów
Nr
Nr
3
zad. kryt.
A.
B.
C.
D.
0 1 2
4
A.
B.
C.
D.
5 I
6
A.
B.
C.
D.
I
7
A.
B.
C.
D.
15
II
8
A.
B.
C.
D.
III
9
A.
B.
C.
D.
I
10
A.
B.
C.
D.
II
11
A.
B.
C.
D.
16
III
12
A.
B.
C.
D.
13
IV
A.
B.
C.
D.
14
A.
B.
C.
D.
V
I
II
III
17
IV
V
VI
VII
SUMA PUNKTÓW: __________
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl 9