WYPEŁNIA
Data urodzenia ucznia
NAUCZYCIEL
dzień miesiąc rok
Kod ucznia
dysleksja
SPRAWDZIAN Z JĘZYKA POLSKIEGO
NA ROZPOCZĘCIE NAUKI
W CZWARTEJ KLASIE SZKOŁY PODSTAWOWEJ
WALIGÓRA I WYRWIDĄB
Instrukcja dla ucznia
1. Sprawdź, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 9 stron.
Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.
2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i datę urodzenia.
3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania.
4. Rozwiązania zapisuj długopisem albo piórem z czarnym tuszem/atramentem. Nie używaj korektora.
5. W niektórych zadaniach są podane trzy odpowiedzi: A, B, C.
Wybierz tylko jedną odpowiedź i zamaluj na karcie odpowiedzi
kratkę z odpowiadającą jej literą – np. gdy wybierzesz odpowiedź „A”:
Czas pracy:
A.
B.
C.
60 minut
6. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi,
ale jeśli się pomylisz,
błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź.
Liczba punktów
do uzyskania:
A.
B.
C.
30
7. Rozwiązania zadań 6., od 9. do 11., 20. i 21. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.
8. Strona 8. arkusza jest przeznaczona na brudnopis. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane.
Powodzenia!
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, 2009
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
Tekst I
Żona jednego myśliwca, zbierając w lesie jagody, porodziła tam bliźnięta, dwóch chłopców, sama zaraz umarła. Sierot niemowląt nie karmiła żadna kobieta, lecz jednego – wilczyca, a drugiego – niedźwiedzica. Ten, którego karmiła wilczyca, nazwał się Waligóra, drugi zaś – Wyrwidąb. Pierwszy walił góry, drugi, jakby kłosy zboża, najtęższe wyrywał dęby.
Bracia kochali się wzajemnie i razem poszli na wędrówkę, by obejść świat szeroki. Ale chociaż tacy mocni, nogi przecież utrudzili, więc pod lasem spoczęli.
Jeszcze sen nie skleił powiek, patrzą, aż mały człowieczek leci ku nim, lecz tak prędko, że ptak żaden ni zwierz żaden nie potrafiłby go zgonić.
– Widzę, żeście strudzeni – rzekł – jeśli wola wasza będzie, w jednej chwili was zaniosę tam, gdzie tylko zażądacie. I rozwinął piękny kobierzec*.
– No, siadajcie razem ze mną!
Wyrwidąb więc z Waligórą usiedli wygodnie. Człeczek klasnął, a kobierzec niesie ich, by ptak na skrzydłach.
– Zapewne was to dziwiło – człeczek mały znowu rzeknie – żem tak prędko biegł
po ziemi: widzicie, oto trzewiki, com dostał od czarownika; kiedy wdzieję, wtedy biegnę: co krok – to mila, co skoczę – to dwie.
Waligóra prosi tedy, Wyrwidąb łączy swe prośby, by dał po jednym trzewiku, bo chociaż są tacy mocni, jednak droga nogi trudzi. Poruszony prośbami podarował im trzewiki! Gdy niemało już przeszli, zostawił ich pod wielkim miastem, a w tym mieście był smok straszny, co w dzień wiele ludzi zjadał.
Król ogłosił: „Kto tego smoka zabije – dwie mam córki do wyboru – jedną oddam mu za żonę i po śmierci tron swój oddam”.
Stają więc bracia przed królem, oświadczają swą gotowość, że zabiją tego smoka. Pokazano im jaskinię, gdzie ten potwór zamieszkał. Idą śmiało; na pół drogi mały człeczek im się zjawia.
– Jak się macie, przyjaciele! Wiem, gdzie kres jest waszej drogi, lecz posłuchajcie mej rady: włóżcie każdy na nogę trzewik, bo smok wyskoczy nagle, nie da nawet machnąć ręką.
Posłuchali mądrej rady. Wyrwidąb stanął przed jamą, wzniósł z zamachem dąb ogromny. Waligóra zaszedł z tylu i jaskinią z szczerej skały trzęsie jakby snopem żyta. Smok wypada z jamy nagle, a Wyrwidąb przestraszony, zapomina i o kłodzie, co ją trzyma w obu rękach, szczęściem, że wdział dany trzewik, bo uskoczył na dwie mile. Waligóra w przestrachu skałę podniósł i z zamachem silnie rzucił, a głaz, świszcząc, padł na ziemię i przycisnął ogon smoka.
– Idźmy teraz, bracie, razem, smok się z miejsca nie poruszy.
Idą wprzód więcej śmiało, jeden w ręku niesie górę, a drugi dębem wywija. Zawył
smok jak stado wilków, widząc obu przeciwników. Wyrwidąb uderza silnie i trafia w łeb, a brat jego rzuca górą i zakrywa cielsko smoka.
Król już czekał; przyjął obu i dał im swe córki, a kiedy niedługo umarł, królestwem się podzielili i szczęśliwie sobie żyli.
Waligóra i Wyrwidąb, oprac. K.W. Wójcicki. [w:] M. Nagajowa, Słowo za słowem. Warszawa 1994, WSiP, s. 53–55.
* kobierzec – dywan
2
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
Zadania od 1. do 11. wykonaj na podstawie tekstu I.
1. Niemowlęta karmione były przez
A. obcą kobietę.
B. dzikie zwierzęta.
C. małego człowieczka.
2. W jakim celu bracia wyruszyli na wędrówkę?
A. Zamierzali pokonać smoka.
B. Pragnęli odszukać matkę.
C. Postanowili poznać świat.
3. O czym świadczą imiona bohaterów?
A. O niezwykłych cechach.
B. O tym, kto ich wykarmił.
C. O tym, kim byli rodzice.
4. Co podarował mały człowieczek braciom?
A. Latający dywan.
B. Niezwykłe buty.
C. Ogromną siłę.
5. Dokąd mały człowieczek zaprowadził braci?
A. Do nieznanego miasta.
B. Do swojego domu.
C. Do jamy smoka.
6. Napisz, jaka nagroda czekała na śmiałka, który uwolni miasto od potwora?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
7. Oceń, czy podana informacja jest zgodna z przeczytanym tekstem.
Zaznacz TAK lub NIE.
Widok smoka przeraził braci. TAK NIE
8. W którym szeregu przedstawiono wydarzenia w takiej kolejności, w jakiej wystąpiły w tekście?
A. Spotkanie człowieczka. Pokonanie smoka. Nagroda. Wędrówka.
B. Wędrówka. Nagroda. Spotkanie człowieczka. Pokonanie smoka.
C. Wędrówka. Spotkanie człowieczka. Pokonanie smoka. Nagroda.
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl 3
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
9. Jakiej rady udzielił mały człowieczek braciom przed walką? Odpowiedź napisz własnymi słowami.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
10. Jaki kłopot dla króla mógł wynikać z faktu, że do walki ze smokiem zgłosili się dwaj bracia?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
11. Wypisz z tekstu dwa przykłady magicznych przedmiotów.
a) _______________________________________
b) _______________________________________
4
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
Tekst II
Szanowni Poddani!
Z wielką radością pragnę ogłosić,
że w Dniu św. Jana na zamku królewskim
odbędą się zaślubiny moich córek:
księżniczki Katarzyny z Waligórą
i
księżniczki Jadwigi z Wyrwidębem.
Ufam, że w tym dniu wszyscy będą weselić się
wraz ze mną i całą moją rodziną.
Ogłaszam ten dzień wolnym od pracy.
Po zaślubinach zapraszam wszystkich
na dziedziniec zamku
na wielką weselną ucztę i wspólne radowanie się.
Z wyrazami szacunku
zawsze Wam oddany
Król
Zadania od 12. do 16. wykonaj na podstawie tekstu II.
12. W ogłoszeniu najważniejsza jest informacja A. o ślubie księżniczek.
B. o radości poddanych.
C. o szacunku do poddanych.
13. Co według króla powinni robić poddani w dniu ślubu księżniczek?
A. Zwiedzać dziedziniec zamkowy.
B. Wiwatować na cześć św. Jana.
C. Brać udział w weselnej uczcie.
14. Oceń, czy podana informacja jest zgodna z tym, co podano w ogłoszeniu.
Zaznacz TAK lub NIE.
Uczta weselna odbędzie się w komnatach zamkowych. TAK NIE
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl 5
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
15. Do kogo skierowane jest ogłoszenie?
A. Do króla.
B. Do poddanych.
C. Do córek króla.
16. Kto ogłasza wiadomość o ślubie księżniczek?
A. Księżniczki.
B. Bracia.
C. Król.
Tekst III
Baśń – niewielkich rozmiarów utwór o treści fantastycznej, nasyconej cudownością związaną z wierzeniami magicznymi. Najstarsze ze znanych baśni pochodzą z literatury indyjskiej. Obfity materiał baśniowy pochodzi z literatury arabskiej – bajki ze zbioru Tysiąc i jedna noc. Klasyczny zbiór baśni europejskich opracował francuski pisarz Ch. Perrault. Popularny do dziś jest zbiór baśni niemieckich pisarzy braci Grimm. Znany powszechnie zbiór literackich baśni opracował Ch. Andersen.
W Polsce baśnie ludowe zbierał między innymi K. Wójcicki.
M. Głowiński i in., Słownik terminów literackich, Wrocław 2000, s. 61.
Zadania od 17. do 19. wykonaj na podstawie tekstu III.
17. Najstarsze baśnie pochodzą z literatury A. arabskiej.
B. indyjskiej.
C. niemieckiej.
18. Kto opracował zbiór baśni europejskiej?
A. Ch. Perrault.
B. Bracia Grimm.
C. Ch. Andersen.
19 . Tysiąc i jedna noc to tytuł
A. baśni europejskiej.
B. polskiej baśni ludowej.
C. zbioru baśni arabskich.
6
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
20. Do bliskiej ci osoby napisz zaproszenie na przedstawienie baśni pt. Waligóra i Wyrwidąb, w którym będziesz grać jedną z ról. Podaj datę, godzinę i miejsce spektaklu.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
21. Po spektaklu pogratuluj koledze występu w inscenizacji baśni, w której grał rolę Waligóry. Zapisz swoją wypowiedź. Oceń w niej sposób gry kolegi i kostium.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl 7
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
Brudnopis
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
8
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl
Sprawdzian z języka polskiego na rozpoczęcie nauki w czwartej klasie szkoły podstawowej
KARTA ODPOWIEDZI
WYPEŁNIA UCZEŃ
WYPEŁNIA NAUCZYCIEL
Data urodzenia ucznia
Symbol oddziału
Nr z dziennika
A
K
U
0
0
B
L
V
1
1
dzień miesiąc rok
C
M
W
2
2
Kod ucznia
D
N
X
3
3
E
O
Y
4
4
F
P
Z
5
5
G
Q
1
6
6
H
R
2
7
7
I
S
3
8
8
Nr
J
T
4
9
9
Odpowiedzi
zad.
1
A.
B.
C.
dysleksja
2
A.
B.
C.
3
A.
B.
C.
Liczba punktów
Nr
Nr
4
A.
B.
C.
zad. kryt.
0 1 2
5
A.
B.
C.
6 I
7
TAK.
NIE.
9 I
8
A.
B.
C.
10 I
12
A.
B.
C.
11 I
13
A.
B.
C.
I
14
II
TAK.
NIE.
20
III
15
A.
B.
C.
IV
16
A.
B.
C.
V
17
A.
B.
C.
I
18
A.
B.
C.
II
19
A.
B.
C.
21
III
IV
V
SUMA PUNKTÓW: __________
Dobry Sprawdzian Wiedzy – wrzesień 2009, www.wsip.com.pl 9